ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 19 Φλεβάρη 1995
Σελ. /49
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Μια "πόρτα" που οδηγεί στην ομορφιά

Ο Βασίλης Λέκκας μιλά για το ελληνικό τραγούδι, τον Μάνο Χατζιδάκι και τον Μίκη Θεοδωράκη, το σκηνικό της "κονσέρβας" και τη δύναμη της επικοινωνίας μέσα από το τραγούδι

Η "Εποχή της Μελισσάνθης" του Μάνου Χατζιδάκι σηματοδότησε την αρχή μιας άλλης "εποχής" για τον Βασίλη Λέκκα: αυτή, που ξεκινά το 1980, με την είσοδό του (και τυπικά) στο χώρο του τραγουδιού. Παίρνοντας το βάπτισμα του ερμηνευτή στο πλάι του αξέχαστου συνθέτη, συνέχισε για αρκετά χρόνια να"ντύνει" με τη φωνή του πολλά από τα τραγούδια του Μ. Χατζιδάκι. Την "Εποχή της Μελισσάνθης", ακολούθησαν η "Πορνογραφία",οι "Μπαλάντες της οδού Αθηνάς",η "Λαϊκή Αγορά" και η "Ρωμαϊκή Αγορά",καθώς και η συμμετοχή του στο "Σείριο". Στη συνέχεια ο Βασίλης Λέκκας θα συνεργαστεί με τους Μιχάλη Γρηγορίου και Μιχάλη Τρανουδάκη στους δίσκους "Οδυσσέας στο ποτάμι" και "Μυθολογία του Σαββάτου",θα κάνει ένα δίσκο με τη Μαρία Φαραντούρη, από τη συναυλία τους στο Παρίσι ("Ολυμπιά" 1989), ενώ θ' ακολουθήσει η δισκογραφική του συνεργασία με τους Γιάννη Σπάθα και Ευγένιο Αρανίτση("Σύντομα Ονειρα" και "Κλασικά Εικονογραφημένα"). Με τον Μ. Χατζιδάκι(σε ποίηση Εγγονόπουλου) και το δισκάκι "Μπολιβάρ",αφιέρωμα στα 200 χρόνια του Σιμόν Μπολιβάρ. Η φετινή χρονιά φέρνει για τον Βασίλη Λέκκα μια επίσης σημαντική καλλιτεχνική συνάντηση: αυτή με τον Μίκη Θεοδωράκη.Μια συνεργασία, που δε θα περιοριστεί σε συναυλίες, αλλά επεκτείνεται και στη δισκογραφία.

Ο Μάνος και ο Μίκης

Αποφεύγοντας τα πολλά λόγια για τη συνεργασία του με τον Μάνο Χατζιδάκι ("ποτέ δεν ήθελα να μιλώ για τον Μάνο, ένας λόγος παραπάνω τώρα, που έφυγε"), ο Βασίλης Λέκκας απλά θα πει: "Ο Μάνος είναι πολιτισμός. Ο Μίκης είναι ένας άλλος πολιτισμός. Αυτοί οι δύο κάνουν έναν κοινό πολιτισμό, που είναι ο "αφρός" της ελληνικής φυσιογνωμίας στο χώρο της μουσικής και γενικότερα στο χώρο του πνεύματος.Είναι δύο ρεύματα ώθησης, τα οποία καταλήγουν στη δημιουργία και όχι στην καταστροφή. Αλλά και καταστροφή να είναι, αυτή θα είναι σαν του Ζορμπά, πάρα πολύ δημιουργική".

|1491|εα1 - Βρισκόμαστε, όμως, σε μια περίοδο, που η κυρίαρχη τάση, αυτό που ενισχύεται και προωθείται, είναι ένας "πολιτισμός", που καταλήγει στην καταστροφή και όχι με την έννοια του Ζορμπά.|1490|τε

- Γιατί αυτό δεν είναι δημιουργία, αλλά ένας πανικός για να κρατηθεί καθένας για τους δικούς του λόγους. Για λόγους, που προφανώς δεν αφορούν τη βαθύτερη ουσία της ανθρώπινης ψυχής ούτε τη δημιουργία.Αφορούν σε κάτι, που έχει στηθεί κατάλληλα, ώστε να υπάρχεις για πέντε λεπτά, είτε σαν αυτός που κινεί ένα ρεύμα, είτε σαν αυτός, ο οποίος θα σκάσει σαν κομήτης, για να πει ό,τι έχει να πει, ξέροντας, όμως, ότι αφού δεν έχει περιεχόμενο θα εξαφανιστεί. Ετσι είναι στημένη λίγο και η κοινωνία. Ολοι ζουν την επίκαιρη διασημότητα. Και με αυτή τη λογική έχει δημιουργηθεί ολόκληρη στρατιά από Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, που θέλουν να πετύχουν αυτό, είτε μεμονωμένα, είτε σε ομάδες. Δε νομίζω, όμως αυτό αφορά την ουσία.Και προσωπικά εμένα δε με αφορά καθόλου. Δε φοβήθηκα ποτέ την απομόνωση, δεν ένιωσα ποτέ τον αποκλεισμό, όπως δεν ένιωσα και τον αποκλεισμό από τον κόσμο. Ο,τι γνώρισα δεν το γνώρισα μέσα από αυτό το πράγμα. Ούτε στο χώρο του τραγουδιού μπήκα από αυτή την πόρτα. Ούτε από εταιρίες γεννήθηκα, ούτε από σουξέ πρόβαλα.Και συνεχίζει να με ξαφνιάζει η ανάγκη μου να βρίσκομαι σε πρόβες, να βρίσκομαι στο αποτέλεσμα, που θέλω, να έχω το τρακ, που διακρίνει κάποιον, όταν πρωτοεμφανίζεται.

"Ατάκτως ερριμμένα"

|1491|εα1 - Μπορεί να μη σε αφορά το παραπάνω σκηνικό, όμως υπάρχει, κυριαρχεί. Ολοένα και περισσότερο βρισκόμαστε αντιμέτωποι με επικίνδυνα για τον πολιτισμό φαινόμενα.|τε|1490

- Οταν έχει κάποιος χρήματα μπορεί να κάνει το κομμάτι του. Να φέρνει ανεξέλεγκτα και να διοχετεύει μέσα στον ελληνικό χώρο πράγματα, πιθανόν και σημαντικά, που, όμως, είναι ατάκτως ερριμμένα. Πράγματα, που ο κόσμος δεν μπορεί να αισθανθεί. Πιστεύω, ότι είναι λίγο βάρβαρο να επιβάλλεις ένα ύφος διδασκαλίας ξένο σ' έναν κόσμο, ο οποίος είναι τελείως διαφορετικός, με τελείως άλλα "πιστεύω", άλλον αέρα, άλλα μυαλά, ακούσματα, βιώματα. Να θέλεις να τον κατευθύνεις μέσω κάποιου μουσικού ύφους ή ενός γενικότερου στησίματος πολιτισμού. Αυτή η εμμονή είναι ένα σύμπλεγμα, κάτι κομπλεξικό. Δεν ξέρω αν το επιδιώκουν, αλλά αυτή η υπερβολή επιτίθεται στο ελληνικό τραγούδι.Ολη αυτή η διάθεση να περάσει αυτή η "ευρωπαϊκή" διάσταση στον πολιτισμό μας δημιουργεί την εντύπωση, ότι θα παραγκωνιστεί το ελληνικό τραγούδι. Δεν το πιστεύω. Αυτό, που γίνεται δε νομίζω ότι μπορεί να ανατρέψει εκείνο, που υπάρχει στο βάθος. Οτι ο κόσμος πάντοτε θα παρακολουθεί ένα πράγμα, που έχει να κάνει με την ίδια του τη φύση.

|1491|εα1 - Πώς βλέπεις τα πράγματα στο χώρο του ελληνικού τραγουδιού;|τε|1490

- Υπάρχει το ρεπερτόριο, που έχει βγάλει η γενιά μετά το '80, οπότε ξεκίνησα. Υπάρχουν πρόσωπα στη μουσική σκηνή, που έχουν δημιουργήσει κοινό, ρεπερτόριο και συντηρούν χώρους, όπου παράγεται και παίζεται το ελληνικό τραγούδι.

|1491|εα1 - Ποια η φυσιογνωμία του σύγχρονου ελληνικού τραγουδιού;|τε|1490

- Εχουμε "νομιμοποιήσει" τους μεγάλους της ελληνικής μουσικής και φιλτράροντας αυτούς, την εποχή μας και γενικότερα τα ακούσματα, παράγουμε ένα τραγούδι, που απευθύνεται στη γενιά μας. Το ευτύχημα είναι ότι είμαστε "νόμιμοι" απέναντι στο παρελθόν και ίσως γι' αυτό να συντηρηθούν τα πρόσωπα, που υπάρχουν τώρα και να δημιουργήσουν ένα κλασικό τραγούδι, το οποίο θα το πιστοποιήσουμε μετά από κάποια χρόνια.Διακρίνω προθέσεις. Πρόθεση είναι να γραφτεί ένα τραγούδι. Δεν το λέω με την έννοια ότι προσπαθούμε να κάνουμε κάτι επίκαιρο και εύκολο, διότι ξέρουμε ότι αυτό θα είναι παράλληλα και η καταστροφή".

Κοινές γλώσσες και "κονσέρβες"

|1491|εα1 - Αυτή η στροφή, πιστεύεις, ότι μπορεί να πιέσει προς το καλύτερο τα πράγματα;|τε|1490

- Δε νομίζω ότι η άλλη πλευρά έχει τα κότσια να αναγνωρίσει μια τέτοια κατάσταση, η οποία είναι πολύ πιο σοβαρή από αυτή που πάνε να δημιουργήσουν τώρα. Είναι σαν να έχεις αφήσει κάτι στη μέση και να παίρνεις ένα πράγμα έτοιμο από έξω να το σερβίρεις. Αφήνεις αυτό που παράγει ο τόπος σου μέσα από τις συνθήκες, που επικρατούν, μέσα από την καθημερινότητα, ακριβώς γιατί είναι πάρα πολύ δύσκολο να το κουμαντάρεις. Οπότε παίρνεις μια κονσέρβα, τη σερβίρεις έτοιμη και λες "κοιτάξτε τι ωραία που είναι αυτά τα πράγματα". Γιατί ποιος μπορεί να χαλιναγωγήσει μουσικές ελληνικές και αυτό, που φέρνουν μαζί τους; Οι ίδιες οι συναυλίες προσφέρουν μια πολύμορφη ψυχική εξάγνιση. Κοιτάς κάποιον στα μάτια και καταλαβαίνεις ότι μιλάς μια κοινή γλώσσα, πολύ βαθύτερη. Ενώ η κονσέρβα είναι κάτι φτιαχτό.

|εα1|1491 - Ερμηνεία τι είναι;|1490|τε

- Αυτή περισσότερο έχει να κάνει με την κατανόηση του τραγουδιού που καλείσαι να ερμηνεύσεις. Να έχεις βρει τον τρόπο να το μεταφέρεις, να το νιώσεις εσύ ο ίδιος, ώστε να μη χρειαστεί να κάνεις οποιαδήποτε άλλη ψευτιά, για να περάσει στον κόσμο. Κάθε τραγούδι έχει μια περιοχή. Πρέπει να την ανακαλύψεις, να βρεις έναν τρόπο να πας.

Αναφερόμενος στη συνεργασία του με τον Γιάννη Σπάθα ο Β. Λέκκας θα πει:"Ο Σπάθας είναι, ίσως, ο πιο ολοκληρωμένος μουσικός αυτής της γενιάς. Είτε παίζοντας κιθάρα, είτε με το μπουζούκι του, είτε σε ξένα είτε σε ελληνικά, επειδή έχει μελετήσει πολύ, μπορεί να παίζει τα πάντα πάρα πολύ καλά. Μαζί δίνουμε ρεσιτάλ για ηλεκτρική κιθάρα και φωνή στην Αθήνα και σε άλλες πόλεις". Το "Καφέ Παράσταση" είναι ένας χώρος, που φιλοξένησε κάποια από τα τελευταία τους ρεσιτάλ. "Για να λειτουργήσει, λέει ο Β. Λέκκας, κάτι που γίνεται από συνείδηση και κοινή ανάγκη δε χρειάζονται οι επίσημοι χώροι. Ο κόσμος περιφρουρεί το χώρο του και το τραγούδι είναι αυτό, που σου υπόσχεται πόσο καλύτερα μπορούν να γίνουν αυτά τα πράγματα. Αυτοί οι χώροι σου δίνουν την άνεση να συμπεριφερθείς απλά, επειδή είναι ανθρώπινοι σε διαστάσεις και θέσεις. Σε αυτούς συντηρούνται κάποια ρεύματα, που παράλληλα αλλάζουν και τα πράγματα. Εύχομαι να συντηρηθεί αυτή η άποψη, που κάνει πολύ ουσιαστικό και το αλισβερίσι με το τραγούδι, αυτή η μουσική σκηνή, που αν και ώρες ώρες τείνει να καταποντιστεί, είναι εκείνη, που πολεμάει το ξενόφερτο και το σκυλάδικο".

Κι ενώ στον ορίζοντα υπάρχουν για τον Β. Λέκκα συναυλίες με το Μ. Θεοδωράκη, στα σκαριά βρίσκεται και μια δισκογραφική συνεργασία των Γ. Σπάθα και Β. Λέκκα με τον συνθέτη. "Ο Μίκης, λέει, μας έχει δώσει μια σειρά λαϊκών τραγουδιών, που θα τα ενορχηστρώσει ο Σπάθας. Ελπίζω ότι σύντομα θα είναι έτοιμα. Οι στίχοι θα είναι του Μιχάλη Γκανά. Επίσης με τον Μίκη συζητάμε τη συμμετοχή μας σε συναυλίες εδώ και στο εξωτερικό".

Ρουμπίνη ΣΟΥΛΗ



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ