Associated Press

Χαρακτηριστική είναι η εικόνα από το χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης

Δεν πρόκειται να τελειώσει, μέχρι να πιούμε και την τελευταία σταγόνα από το πικρό ποτήρι της οικονομίας. Η ασθένεια της «ελεύθερης πτώσης» του Nasdaq άρχισε να μεταδίδεται με ταχύτητα, πλήττοντας αυτή τη φορά κυρίως τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια. Μπορεί ο Αμερικανός Πρόεδρος να εμφανίστηκε πρόσφατα εξαιρετικά αισιόδοξος, όμως τα οικονομικά στοιχεία και κυρίως οι απολύσεις, που συνεχίζονται με φρενήρη ρυθμό, τον διαψεύδουν αν και θεωρείται από «αναλυτές» δύσκολο ο Μπους να κατέβει από το ξύλινο αλογάκι του...

Πανικός επικρατεί στα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια, κυρίως με τις μετοχές των επιχειρήσεων της νέας τεχνολογίας. Ενδεικτικό είναι ότι όλοι οι αναλυτές, που παρακολουθούν την πορεία των ευρωπαϊκών χρηματιστηρίων, μάλλον με ανακούφιση ανακοίνωναν ότι τα χρηματιστήρια «πάλευαν» να κλείσουν με πτώση που δε θα ξεπερνούσε τη μία μονάδα, και θα θεωρούνταν αισιόδοξο μήνυμα μπροστά στην κατρακύλα που γνώρισαν από την αρχή της βδομάδας. Δε βοηθάει και η πορεία του Nasdaq, που κλείνει πια κάτω από τις 1.850 μονάδες, συνεχίζοντας ακάθεκτος τη φθοροποιό πορεία του και χωρίς να τονώνεται ούτε από τον υπέρ πάντων αγώνα που κάνει το «αδελφάκι» του, στη Γουόλ Στριτ, ο βιομηχανικός δείκτης Dow Jones, να συνέλθει, εμφανίζοντας μικρές μεν ανόδους δε, σχεδόν καθημερινά.

Σε αυτό το μουντό «χρηματιστηριακό κλίμα», δε θα μπορούσαν επ' ουδενί να χαρακτηριστούν έστω ως «ουδέτερα» τα νέα όσον αφορά στα επίσημα στοιχεία, που ήρθαν χτες στη δημοσιότητα και καταδεικνύουν ότι η ανάπτυξη της αμερικανικής οικονομίας το τέταρτο τρίμηνο του 2000 βρισκόταν στο χαμηλότερο επίπεδο τα τελευταία πεντέμισι χρόνια, καθώς από το 2,2% του τρίτου τριμήνου βρέθηκε στο 0,8% με πρόβλεψη 1,9% και σε αντίθεση με την ανάπτυξη της τάξης του 5% που παρουσίαζε η οικονομία των ΗΠΑ μέχρι το πρώτο εξάμηνο του 2000!

Ουσιαστικά, δεν πρόκειται καν για «φρένο που πάτησε η οικονομία», όπως υποστήριζαν κάποιοι οικονομικοί αναλυτές, αλλά μάλλον για χειρόφρενο. Παράλληλα, βάσει των ανωτέρω στοιχείων, οι προβλέψεις για ανάπτυξη του Εθνικού Ακαθάριστου Προϊόντος, το μέγεθος που μετρά την ολική εθνική οικονομική παραγωγή εντός της αμερικανικής επικράτειας, επανακαθορίστηκαν προς τα κάτω, προβλέποντας αύξηση μόλις 1%, δεδομένου ότι οι μεγάλες επιχειρήσεις ανακοίνωσαν ότι θα προχωρήσουν τόσο σε μείωση της παραγωγής όσο και σε μείωση των επενδύσεων εξαιτίας της πολύ χαμηλής κίνησης της αγοράς και της μείωσης της κατανάλωσης. Ακόμη και μπροστά σε αυτά τα νέα οι οικονομολόγοι της Γουόλ Στριτ επιμένουν ότι δε θα πρέπει να υπάρξει επαναπροσδιορισμός προς τα κάτω, αλλά να παραμείνουν οι προβλέψεις για ανάπτυξη 1,1%, ωστόσο κάποιοι άλλοι εμμένουν ότι η ύφεση είναι προ των πυλών αν δεν έχει ήδη «εισέλθει», αφού οι ρυθμοί επιβράδυνσης θα παραμείνουν ή θα επιδεινωθούν καθώς επιχειρήσεις και βιομηχανίες έχουν απομείνει με μεγάλες ποσότητες αδιάθετων προϊόντων στα χέρια και στις αποθήκες τους.

Η οικονομική δυσπραγία και δυστοκία έχει φέρει στο χείλος του γκρεμού όχι μόνο πλήθος επιχειρήσεων αλλά κυρίως τους εργαζόμενους, οι οποίοι αντιμετωπίζουν καθημερινά κατά χιλιάδες το φάσμα της απόλυσης.

Από χτες στη λίστα του ταμείου ανεργίας προστέθηκαν άλλοι 15.890 εργαζόμενοι από δύο μεγάλες επιχειρήσεις, χωρίς να συμπεριλαμβάνονται οι απολύσεις από τις μικρότερης εμβέλειας επιχειρήσεις, οι οποίες δεν κατορθώνουν να αποσπάσουν εύκολα τα φώτα της δημοσιότητας.

Η μεγαλύτερη επιχείρηση κατασκευής ανταλλακτικών αυτοκινήτων του κόσμου, η «Delphi Automotive Systems Corp», ανακοίνωσε ότι θα προχωρήσει στην περικοπή 11.500 θέσεων εργασίας, προωθώντας άμεσα ένα επείγον σχέδιο αναδιάρθρωσής της, εξαιτίας της οικονομικής δίνης στην οποία έχει περιέλθει η αμερικανική αυτοκινητοβιομηχανία και της μείωσης των κερδών που παρουσιάζει η εταιρία.

Συγκεκριμένα, η «Delphi» θα απολύσει το 5% της παγκόσμιας εργατικής δύναμής της, είτε κλείνοντας κάποιες μονάδες παραγωγής είτε συγχωνεύοντας κάποιες άλλες, γεγονός που μεταφράζεται σε απώλεια 5.600 θέσεων μερικής απασχόλησης στις ΗΠΑ, 3.900 θέσεων αποκλειστικής απασχόλησης εκτός των συνόρων των ΗΠΑ καθώς και 2.000 θέσεων εργασίας μη χειρωνάκτων - οι επονομαζόμενοι εργάτες του «λευκού κολάρου» - παγκοσμίως.

Μόλις την προηγούμενη βδομάδα μία ακόμη εταιρία κατασκευής ανταλλακτικών αυτοκινήτων, η «ArvinMeritor Inc.», ανακοίνωσε ότι πιθανά θα προχωρήσει και αυτή σε απολύσεις καθώς δεν μπορεί να αντεπεξέλθει στις προβλέψεις της Γουόλ Στριτ, χωρίς όμως να έχει ανακοινώσει ακόμη σε πόσες απολύσεις θα προχωρήσει, εκ του συνόλου των 36.000 εργαζομένων που απασχολεί παγκοσμίως.

Εντούτοις, ανάλογο σκηνικό επικρατεί και από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού και πιο συγκεκριμένα στη Βρετανία, όπου η εταιρία «Marks & Spencer», με τα γνωστά πολυκαταστήματα, θα προχωρήσει στο κλείσιμο όλων των υπερατλαντικών αλλά και ευρωπαϊκών των υποκαταστημάτων.

Σύμφωνα με τον διευθυντή της εταιρίας, Λουκ Βαντεβέλντε, κατά τις δηλώσεις του στο BBC, η εταιρία θα προχωρήσει στον επαναπροσδιορισμό των δραστηριοτήτων της στον πυρήνα των αρχικών της εμπορικών δραστηριοτήτων της στη Βρετανία και μόνο. Μία κίνηση που θα στοιχίσει τη δουλιά σε περισσότερους από 5.000 εργαζόμενους, κυρίως στις χώρες της Ευρώπης.

Παρ' όλα αυτά, το νούμερο των απολύσεων είναι σχετικά μειωμένο στην επίσημη ανακοίνωση της «M&S», καθώς αναφέρεται ότι θα περικοπούν 4.390 θέσεις στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη με 1.040 και στη Βρετανία, ενώ τονίζεται ακόμη ότι «επιπρόσθετες αναθεωρήσεις είναι καθ' οδόν». Προς το παρόν είναι γνωστό ότι η εταιρία θα πωλήσει τα καταστήματά της «King Super Markets» και «Brooks Brothers» στις ΗΠΑ, θα ρευστοποιήσει τις επιχειρήσεις της στο Χονγκ Κονγκ και θα πουλήσει το ήμισυ των ιδιοκτησιών της. Τέλος, θα κλείσουν και τα καταστήματά της στη Δυτική Ευρώπη, παρά το γεγονός ότι κατά το περασμένο έτος παρουσίασαν αύξηση των κερδών κατά 3,5% σε αντίθεση με τη μείωση κατά 1% που παρουσίασαν οι πωλήσεις στη Βρετανία.