ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

1947: Αμερικανική επέμβαση στην Ελλάδα με «Δόγμα Τρούμαν»

Γκρίσγουολντ, Γκρέιντι και Βαν Φλιτ, οι τρεις ύπατοι του αμερικανικού ιμπεριαλισμού φθάνουν στην Αθήνα. Αρχίζει η εφαρμογή του «Δόγματος Τρούμαν»

Στις 12 Μάρτη 1947, ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Χάρι Τρούμαν, μιλώντας στο Κογκρέσο, ανάμεσα στα άλλα είπε τα εξής:

«Πιστεύω ότι η πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών οφείλει να είναι η υποστήριξις των ανθισταμένων εις την υποδούλωσιν ελευθέρων λαών. Εάν η Ελλάς ήθελεν περιέλθει υπό τον έλεγχον ενόπλου τινός μειοψηφίας, σύγχυσις και ανωμαλία θα ηδύνατο να εξαπλωθούν ευχερώς εις ολόκληρον τη Μέσην Ανατολήν. Ετι μάλλον ο αφανισμός της Ελλάδος ως ανεξαρτήτου κράτους, θα είχεν βαθείαν επίδρασιν εφ' όλων των ευρωπαϊκών χωρών, ων οι λαοί αγωνίζονται, αντιμετωπίζοντες μεγάλας αντιξοότητας, προς διατήρησιν της ελευθερίας και ανεξαρτησίας των, καθ' ον χρόνον επανορθώνουν τας εκ του πολέμου καταστροφάς. Αν παραλείψωμεν να βοηθήσωμεν την Ελλάδα κατά την κρίσιμον ταύτην στιγμήν, βαρύταται θα είναι αι συνέπειαι τόσον διά την Δύσιν όσο και διά την Ανατολήν. Οφείλομεν να αναλάβωμεν άμεσον και αποτελεσματικήν δράσιν...». Το απόσπασμα αυτό της ομιλίας του Αμερικανού Προέδρου, αποτέλεσε το περιβόητο «Δόγμα Τρούμαν».

Το ΚΚΕ από την πρώτη στιγμή της εξαγγελίας του «Δόγματος Τρούμαν», το κατήγγειλε και κάλεσε το λαό να ενωθεί για να υπερασπίσει την εθνική του ανεξαρτησία. Τα κόμματα της άρχουσας τάξης, όχι μόνο της Δεξιάς, αλλά και του Κέντρου, αποδέχθηκαν την ωμή επέμβαση.

Μετά την εξαγγελία του «Δόγματος Τρούμαν», που χάραξε τις ψυχροπολεμικές κατευθύνσεις της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ και την ετοιμασία του κυβερνητικού σκηνικού, όλα ήταν πλέον έτοιμα για την επίσημη έναρξη της αμερικανικής επέμβασης.

Ειδικά για την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, η κυβέρνηση των ΗΠΑ με το «Δόγμα Τρούμαν», έθεσε υπό την προστασία της τα αντιδραστικά καθεστώτα της Αθήνας και της Αγκυρας, και ζήτησε την έγκριση από τα νομοθετικά σώματα των ΗΠΑ, για την παροχή βοήθειας προς αυτά, ύψους 400 εκατομμυρίων δολαρίων.

Ο Αμερικανός Πρόεδρος Τρούμαν, μετά την εξαγγελία του Δόγματός του, διακήρυξε τους στόχους τού αμερικανικού ιμπεριαλισμού για την Ελλάδα και τη γύρω περιοχή δίχως περιστροφές. Το «Δόγμα Τρούμαν» δεν άργησε να εφαρμοστεί.

Από τις 24 Μάη 1947 άρχισαν να καταφθάνουν οι πρώτοι Αμερικανοί αξιωματικοί του στρατού και του ναυτικού, με αποστολή τον εφοδιασμό του κυβερνητικού στρατού και την εκπαίδευσή του στο χειρισμό και στη συντήρηση του αμερικανικού υλικού. Στις 22 του ίδιου μήνα τα αντιπροσωπευτικά σώματα των ΗΠΑ ψήφισαν νόμο, που προέβλεπε τη χορήγηση στην Ελλάδα και στην Τουρκία 400 εκατομμυρίων δολαρίων. Στις 20 Ιούνη 1947 υπογράφτηκε η ελληνοαμερικανική συμφωνία με την οποία έμπαινε σε εφαρμογή ο νόμος αυτός. Η αμερικανική επέμβαση είχε σαν συνέπεια την ένταση και τη γενίκευση του εμφυλίου πολέμου.

1881 Γεννιέται στη Θεσσαλονίκη ο Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ. Τούρκος στρατιωτικός και πολιτικός, αναμορφωτής του τουρκικού κράτους που διαδέχτηκε τη διαλυθείσα Οθωμανική Αυτοκρατορία, μετά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο. Φοίτησε ως το 1904 στη Στρατιωτική Σχολή της Κωνσταντινούπολης. Πήρε μέρος στην επανάσταση των Νεότουρκων που κατέληξε στη φυλάκιση του Αβδούλ Χαμίτ το 1909. Στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο διακρίθηκε στην επιτυχή αντιμετώπιση της επιχείρησης των δυνάμεων της Αντάντ για την κατάληψη των Στενών. Μετά τη διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας άρχισε να οργανώνει πλατιά επαναστατική κίνηση. Ερχεται σε ρήξη με τη σουλτανική κυβέρνηση και το 1919 κηρύσσει ανοιχτά τον πόλεμο εναντίον της. Το 1920 τίθεται επικεφαλής των τουρκικών δυνάμεων κατά των ελληνικών στρατευμάτων που είχαν εκστρατεύσει κατά της Μικράς Ασίας. Με επιδέξιους πολιτικούς και στρατιωτικούς ελιγμούς πέτυχε την υποστήριξη της Γαλλίας, ενώ η Σοβιετική Ενωση υποστήριξε το εθνικοαπελευθερωτικό τουρκικό κίνημα. Η νίκη επί των ελληνικών στρατευμάτων το 1922 και η εκδίωξή τους εδραίωσε τη θέση του Κεμάλ, ο οποίος κατάργησε τον σουλτανάτο και απομάκρυνε τον Χαλίφη από την Τουρκία ενώ επέβαλε σειρά μεταρρυθμίσεων, πολλές από τις οποίες ήταν προοδευτικού χαρακτήρα.

1792 Τερματίζεται ο ρωσοτουρκικός πόλεμος με την υπογραφή της συμφωνίας του Ιασίου. Η Μεγάλη Αικατερίνη στο πλαίσιο της συμφωνίας καλεί το ρωσικό στόλο να αποσυρθεί από το Αιγαίο.

1854 Η Βρετανία και η Γαλλία συμμαχούν με την Οθωμανική Αυτοκρατορία κατά της Ρωσίας στον Κριμαϊκό Πόλεμο.

1917 Η αστικοδημοκρατική επανάσταση στη Ρωσία. Δημιουργία της κυβέρνησης Κερένσκι.

1930 Με επικεφαλής τον Μαχάτμα Γκάντι αρχίζει στην Ινδία η «πορεία των τριακοσίων μιλίων» σε ένδειξη διαμαρτυρίας κατά της επιβολής μονοπωλίου στο αλάτι από τους Βρετανούς αποικιοκράτες.

1934 Στις επαναληπτικές δημοτικές εκλογές των Σερρών το Αντιδικτατορικό Μέτωπο σημειώνει μεγάλη νίκη και δήμαρχος αναδεικνύεται ο κομμουνιστής Διονύσης Μενύχτας.

1938 Τα γερμανικά στρατεύματα εισβάλλουν στην Αυστρία. Αγγλία και Γαλλία αναγνωρίζουν αμέσως αυτή την αρπαγή.

2000 Με δημόσια δήλωση του, ο πάπας Ιωάννης Παύλος 2^ος ζητεί «συγγνώμη» από όσους στο παρελθόν υπέστησαν διώξεις στο όνομα του χριστιανισμού.

Στη Θεσσαλία, Μακεδονία, Θράκη, νησιά ανατολικού Αιγαίου και Δωδεκάνησα προβλέπονται νεφώσεις με βροχές και καταιγίδες κατά τόπους ισχυρές. Χιόνια θα πέσουν στα ορεινά ηπειρωτικά. Βαθμιαία τα φαινόμενα θα εξασθενήσουν και θα περιοριστούν στην ανατολική νησιωτική Ελλάδα. Στην υπόλοιπη χώρα αρχικά ο καιρός θα είναι άστατος κατά περιόδους νεφελώδης με σποραδικές βροχές ή καταιγίδες κυρίως στα νότια, αλλά βαθμιαία τα φαινόμενα θα σταματήσουν. Οι άνεμοι θα πνέουν στα δυτικά, κεντρικά και βόρεια βόρειοι, βορειοανατολικοί μέχρι θυελλώδεις και τοπικά στο Αιγαίο πολύ θυελλώδεις με σταδιακή εξασθένηση, στην υπόλοιπη χώρα νότιοι, νοτιοδυτικοί μέχρι θυελλώδεις που βαθμιαία θα στραφούν βόρειοι και αργότερα θα εξασθενήσουν. Η θερμοκρασία θα κυμανθεί στα βόρεια από 5-11, στο Ιόνιο και τα υπόλοιπα ηπειρωτικά από 8-16, στο Αιγαίο από 11-18 και στη Θεσσαλονίκη από 7-10 βαθμούς.

Για την Αττική προβλέπονται τοπικές νεφώσεις με πιθανότητα παροδικών βροχών τις πρωινές ώρες κυρίως στα βόρεια και ανατολικά του νομού. Οι άνεμοι θα πνέουν βόρειοι ισχυροί και στα ανατολικά πολύ ισχυροί με βαθμιαία εξασθένηση. Η θερμοκρασία θα κυμανθεί από 10-15 βαθμούς.