ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 20 Απρίλη 2003
Σελ. /32
Πού σταματούν οι ιμπεριαλιστές;

Associated Press

Μετά και την έκβαση της εισβολής των Αμερικανοβρετανών στο Ιράκ, ένα αγωνιώδες ερώτημα απασχολεί την ανθρωπότητα: «Πού θα σταματήσουν οι ιμπεριαλιστές;». Πολλοί αναρωτιούνται: «Οι ΗΠΑ θα περιοριστούν σε πολεμικές επιθέσεις σε βάρος κι άλλων μικρών χωρών, που δεν ελέγχουν πλήρως, ή θα κάνουν το "μεγάλο άλμα" να στραφούν και εναντίον κάποιας μεγάλης δύναμης, διακινδυνεύοντας ακόμα κι έναν τρίτο παγκόσμιο πόλεμο;». Συνακόλουθο είναι το ερώτημα: «Υπάρχει, σήμερα, κάποια μεγάλη δύναμη, ή και συμμαχία μεγάλων δυνάμεων που να μπορεί να "κόψει τη φόρα" των Αμερικανών, στους πολεμικούς σχεδιασμούς ανά τον πλανήτη;».

Είναι δύσκολο να δοθούν απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα, πολύ περισσότερο που αναφέρονται σε προθέσεις. Γι' αυτό θα επιχειρήσουμε καταγραφή κάποιων θέσεων και θα προχωρήσουμε σε προσεγγίσεις της σημερινής κατάστασης, όπως διαμορφώνεται και «τρέχει», αποφεύγοντας, κατά το δυνατόν, τις εκτιμήσεις και, προπάντων, τις προβλέψεις.

Μεγαλώνει η «λίστα»
των υποψήφιων θυμάτων

Οσον αφορά, λοιπόν, στη μελλοντική τακτική των ΗΠΑ και των κάθε φορά εκδηλωμένων συμμάχων τους, αυτό που φαίνεται βέβαιο - άλλωστε το έχει διακηρύξει δημοσίως η αμερικανική ηγεσία - είναι ότι θα συνεχιστούν οι λεγόμενοι «προληπτικοί πόλεμοι» κατά επιλεγμένων χωρών.

Και δεν αναφερόμαστε μόνο στις υπόλοιπες χώρες του «άξονα του κακού» - Βόρεια Κορέα, Ιράν - και στη Συρία που προστέθηκε πρόσφατα σ' αυτή τη «λίστα», αλλά και σε πολλές άλλες. Ηδη, κατονομάζονται, και επισήμως, ως επόμενα πολεμικά θύματα η Σαουδική Αραβία και η Υεμένη, η Κούβα και η Λευκορωσία κι έπεται συνέχεια. Αλλωστε, 60 κράτη περιλαμβάνει επισήμως ο «αντιτρομοκρατικός» πόλεμος.

Υπάρχουν, όμως, πολλοί που πιστεύουν πως οι ΗΠΑ δε θα έχουν κανένα πρόβλημα να επιτεθούν στρατιωτικά κι εναντίον κάποιας μεγάλης δύναμης, αν αυτή θελήσει να σταθεί, εμπράκτως, εμπόδιο στο δρόμο τους, για τη διασφάλιση της παγκόσμιας κυριαρχίας.

Παρακολούθηση των εξελίξεων

Χωρίς να υποτιμούμε διόλου την αχαλίνωτη επιθετικότητα που δίνει στην ιμπεριαλιστική υπερδύναμη η τεράστια στρατιωτική ισχύ της, είναι δύσκολο να προβλεφτεί αν οι Αμερικανοί ιμπεριαλιστές θα προχωρήσουν, άμεσα και «ελαφριά τη καρδία», σ' ένα τέτοιο βήμα.

Εξαρτάται από πολλούς παράγοντες που, σε τελευταία ανάλυση, έχουν σχέση με το μέγεθος της όξυνσης των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων, των αξόνων και αντιαξόνων που δημιουργούνται, (π.χ. αγγλοαμερικανικός - γαλλογερμανικός), των ιμπεριαλιστικών συμμαχιών που θα διαμορφώνονται στην πορεία, των συνεπειών της κρίσης στα ισχυρά καπιταλιστικά κράτη, το μέγεθος από τη μοιρασιά του κόσμου ανάμεσα στα ιμπεριαλιστικά κράτη κλπ. Ζητήματα που μπορούν να αντιμετωπίζονται με συμβιβασμούς ανάμεσα στους ισχυρούς σε συνθήκες ιμπεριαλιστικής ειρήνης, με δεδομένο ότι δεν αμφισβητείται ανοιχτά και ο ηγετικός ρόλος των ΗΠΑ στο ιμπεριαλιστικό σύστημα.

Η ανατροπή του σοσιαλισμού που θέριεψε τον ιμπεριαλισμό. Οι ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις και αντιπαραθέσεις υπάρχουν και εντείνονται, αλλά, μέχρι στιγμής, δεν μπορεί κανείς να προβλέψει, αν οδηγηθούν οι εξελίξεις σε συγγρούσεις ανάμεσα στους ισχυρούς κάτω από την επίδρασή τους. Γι' αυτό χρειάζεται παρακολούθηση της εξέλιξης των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων, των τάσεων που δημιουργούν κλπ.

Βεβαίως, οι αντιθέσεις αν αύριο καταστούν ανεξέλεγκτες, τότε μπορεί, πράγματι, να οδηγήσουν σε «μεγάλες συγκρούσεις» σε παγκόσμιο επίπεδο. Ας μην ξεχνάμε ότι οι δυο προηγούμενοι παγκόσμιοι πόλεμοι ήταν το αποτέλεσμα της οξύτητας των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων για το μοίρασμα του κόσμου.

Δε θέλουν ή δεν μπορούν;

Οσον αφορά στο ερώτημα αν υπάρχει σήμερα χώρα, ή συμμαχία χωρών, ικανή ν' αντισταθεί στις ΗΠΑ, εδώ προπαγανδίζονται, από διάφορες δυνάμεις, διάφορες απόψεις με κυρίαρχη αυτή που προβάλλει ως εν δυνάμει νέο αντίπαλο δέος των ΗΠΑ την Ευρωπαϊκή Ενωση.

Ας πάρουμε, λοιπόν, αυτή την ιμπεριαλιστική Ενωση. Στην ΕΕ περιλαμβάνονται δυο πυρηνικές δυνάμεις - η Γαλλία και η Μ. Βρετανία - και πολλές άλλες, οικονομικά και στρατιωτικά, ισχυρές χώρες, όπως η Γερμανία, η Ιταλία, η Ισπανία. Δεν πρόκειται, επομένως, για μια αμελητέα δύναμη, την οποία δεν υπολογίζουν οι Αμερικανοί. Το πρόβλημα, όμως, είναι ότι η ΕΕ, ως καπιταλιστική, ιμπεριαλιστική δύναμη, δεν έχει την ανάλογη οικονομική και πολιτικοστρατιωτική ισχύ με τις ΗΠΑ. Ετσι επιδιώκει να μοιράζεται μαζί τους τον παγκόσμιο πλούτο των λαών στα πλαίσια των ενδοϊμπεριαλιστικών συμβιβασμών, ενώ η ίδια αντιμετωπίζει εσωτερικές αντιθέσεις, που εκδηλώνονται και ανάμεσα στα ισχυρά κράτη, στις οποίες παρεμβαίνουν, οξύνοντάς τες και οι ΗΠΑ. Ετσι και τώρα, παρά τη στάση του γαλλογερμανικού άξονα στο συγκεκριμένο πόλεμο, φαίνεται πως για την ώρα συμβιβάζεται με το γεγονός της ιμπεριαλιστικής ηγεμονίας των ΗΠΑ, αδυνατώντας να ακολουθήσει το δρόμο της ανοιχτής ρήξης, διακινδυνεύοντας να χάσει τα πάντα. Αλλωστε, η ΕΕ είναι σύμμαχος για την ώρα των ΗΠΑ, κράτη - μέλη της οποίας ακόμη και ο γαλλογερμανικός άξονας όπως και η Ελλάδα, συμμετείχαν στον πόλεμο, παρέχοντας διευκολύνσεις στους Αγγλοαμερικάνους, ενώ η Ελληνική Προεδρία, εκφράζοντας την ΕΕ στο σύνολό της μετά την άτυπη Σύνοδο για το Ιράκ δήλωσε, ανάμεσα σ' άλλα, συμφωνώντας απόλυτα με τις ΗΠΑ σχετικά με την κατάσταση που δημιούργησαν και τους επιδιωκόμενους στόχους:

«Σε αυτό το στάδιο η συμμαχία,(σ.σ. εννοεί τους Αγγλοαμερικάνους), έχει την ευθύνη να διασφαλίσει ένα ασφαλές περιβάλλον, συμπεριλαμβανομένης και της παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας, καθώς και την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς και των μουσείων. Ο λαός του Ιράκ, αυτή τη στιγμή, έχει την ευκαιρία να δημιουργήσει ένα νέο μέλλον για τη χώρα του και να επανασυνδεθεί με τη Διεθνή Κοινότητα.

Οι γείτονες του Ιράκ πρέπει να υποστηρίξουν τη σταθερότητα στο Ιράκ και την ευρύτερη περιοχή.

Η Ευρωπαϊκή Ενωση επιβεβαιώνει τη δέσμευσή της να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην πολιτική και οικονομική ανοικοδόμηση της χώρας».

Υπάρχουν, επίσης, απλοί άνθρωποι που μπερδεύουν τη σημερινή ιμπεριαλιστική Ρωσία με την κομμουνιστική Σοβιετική Ενωση, θεωρώντας την ως κράτος που μπορεί να παίξει το ρόλο του αντίπαλου στις ΗΠΑ δέους. Οσοι διατυπώνουν αυτή την άποψη απορούν γιατί δεν «ξυπνάει», επιτέλους, ο πυρηνικός ρώσικος γίγαντας να σταματήσει το κακό. Η απάντηση είναι απλή: Οχι μόνο και τόσο γιατί η δύναμη της σημερινής Ρωσίας είναι πολύ κατώτερη από τη δύναμη της ΕΣΣΔ, αλλά και διότι η ρωσική ηγεσία δε θέλει να εναντιωθεί ως τη ρήξη με τους ιμπεριαλιστές των ΗΠΑ, αφού μπορεί και να συνεργάζεται μαζί τους, όπως και με την ΕΕ, διεκδικώντας κομμάτι από το μοίρασμα της ιμπεριαλιστικής «λείας». Κάποια τμήματα του κεφαλαίου της Ρωσίας διαπλέκουν τα συμφέροντά τους με τα αμερικανικά, κάποια άλλα με τα δυτικοευρωπαϊκά, αλλά και η ίδια η Ρωσία φαίνεται να διεκδικεί ρόλο ως ιμπεριαλιστική δύναμη στο παγκόσμιο γίγνεσθαι, πότε με τον ένα πόλο, πότε με τον άλλο.

Υπάρχουν, ακόμα, η Ινδία και η Κίνα - πολλοί άνθρωποι τις θεωρούν ως ανερχόμενες υπερδυνάμεις του μέλλοντος - οι οποίες, όμως, σήμερα αντικειμενικά δε φαίνεται ότι θέλουν να εμπλακούν σε σύγκρουση με τις ΗΠΑ, ή και τ' άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα, γιατί η οικονομική και στρατιωτικοπολιτική ισχύς τους δεν είναι ανάλογη ενός τέτοιου εγχειρήματος, δε φαίνεται να αναπτύσσουν συμμαχίες με τα διάφορα ιμπεριαλιστικά κέντρα τέτοιες που να τις κατατάξουν με το ένα ή το άλλο τέτοιο κέντρο, δεν έχουν ανάλογο προσανατολισμό στη δράση τους στο διεθνές γίγνεσθαι. Βεβαίως, αυτές οι χώρες ανησυχούν ιδιαιτέρως, καθώς νιώθουν όλο και πιο κοντά τους την «ανάσα» των ΗΠΑ, που επιχειρούν και τη δική τους «περικύκλωση».

Την τελική λύση θα δώσουν οι λαοί

Σε κάθε περίπτωση, όπως έχει η κατάσταση στον κόσμο κι όπως έχει διαμορφωθεί ο παγκόσμιος συσχετισμός δύναμης, είναι ανεδαφικό να «ποντάρει» κανείς σε κάποια από τις σημερινές μεγάλες δυνάμεις, για το σταμάτημα των ΗΠΑ και του ιμπεριαλισμού. Η μόνη απαντοχή είναι η εξέγερση των λαών κατά του ιμπεριαλισμού.

Βεβαίως, αναφερόμενοι στη δύναμη των λαών, δεν εννοούμε ότι οι άοπλοι θα πολεμήσουν και θα νικήσουν τους αρματωμένους. Πιστεύουμε, όμως, ότι η λαϊκή συνειδητοποίηση, η λαϊκή ενεργοποίηση, η λαϊκή εξέγερση μπορεί ν' αλλάξει τους συσχετισμούς δύναμης, σε εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο, ώστε να δημιουργηθούν λαϊκές εξουσίες, οι οποίες θα θέλουν και θα μπορούν να σταθούν μπροστά στις ΗΠΑ και στους άλλους ιμπεριαλιστές, για να σταματήσουν την επέλασή τους και να τους εξαφανίσουν από προσώπου Γης...


Π. Ρ.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ