ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

1965: Οι πύραυλοι δεν έφθασαν ποτέ στην Κύπρο

Ελληνοκύπριοι στα χαρακώματα προσπαθούν με υποτυπώδη μέσα να αντιμετωπίσουν την τουρκική αεροπορική επιδρομή στην Τυλληρία, τον Αύγουστο του 1964

Το 1965 βρίσκει τη Λευκωσία σε τροχιά ρήξης με την Ουάσιγκτον και τις, ούτως ή άλλως, προβληματικές σχέσεις Μακαρίου - Γ. Παπανδρέου στο χειρότερο σημείο τους. Αιτία, η απόφαση προμήθειας σοβιετικού πολεμικού υλικού από την κυπριακή κυβέρνηση. Η απόφαση είχε ληφθεί στις 11 Αυγούστου του 1964 με τη συγκατάθεση της ελληνικής κυβέρνησης, υπό το βάρος των βομβαρδισμών της Τυλληρίας από την τουρκική αεροπορία, που ανέδειξαν με τραγικό τρόπο την ανεπάρκεια της κυπριακής αμυντικής θωράκισης. Η σχετική συμφωνία υπογράφηκε κατά την επίσκεψη του Κύπριου υπουργού Εξωτερικών Σπύρου Κυπριανού στη Μόσχα, στις 30 Σεπτέμβρη του ίδιου χρόνου, και δημοσιοποιήθηκε με κοινό ανακοινωθέν που εκδόθηκε στη σοβιετική πρωτεύουσα την 1^η Οκτώβρη, παρά τις επίμονες προσπάθειες της ελληνικής κυβέρνησης, και προσωπικά του υπουργού Αμυνας Π. Γαρουφαλιά, να την αποτρέψουν. Από τις 11 Γενάρη του 1965, το ρωσικό πολεμικό υλικό μεταφέρεται μυστικά στην Κύπρο μέσω Αλεξάνδρειας. Η είδηση διαρρέει, όμως, στον αθηναϊκό Τύπο, καθώς έχουν μεταφερθεί μόνον οι βάσεις των σοβιετικών αντιαεροπορικών πυραύλων και αναμένονται οι εκρηκτικοί κώνοι τους. Πράγματι, στις 20 Μάρτη, αρχίζει η φόρτωση των κώνων στο «Κωνσταντίνος Μπουσές», μέχρι τη στιγμή που διατάσσεται ξαφνικά από την Αθήνα η διακοπή της αποστολής. Είχε προηγηθεί όργιο διαβημάτων και πιέσεων του Αμερικανού πρεσβευτή στην Αθήνα κ. Λαμπουίς στον πρωθυπουργό Γ. Παπανδρέου και του υπουργού Αμυνας των ΗΠΑ Ρόμπερτ Μακ Ναμάρα, στον Π. Γαρουφαλιά.

Στις 27 Μάρτη του 1965, οι ΗΠΑ ζητούν επισήμως την ακύρωση της παράδοσης των σοβιετικών κώνων και τονίζουν ότι η εγκατάσταση των πυραύλων ενδέχεται να προκαλέσει τουρκική επίθεση, υπό το πρόσχημα της προστασίας του τουρκοκυπριακού πληθυσμού. Στους μοχλούς πίεσης επί του Μακαρίου, ήρθε να προστεθεί και ο στρατηγός Γρίβας, ο οποίος αντιτίθεται στην προμήθεια του σοβιετικού υλικού, επικαλούμενος κυρίως πολιτικούς λόγους. Σε επιστολή του προς τον Γαρουφαλιά, τονίζει: «Την προσφοράν ταύτην της Σοβιετικής Ενώσεως οι εν Ελλάδι και Κύπρω οπαδοί της θα διατυμπανίσουν ως δήθεν αποφασιστικήν διά την οργάνωσιν των εν Κύπρω στρατιωτικών δυνάμεων και τούτο δύναται να έχη επιπτώσεις και επί της πολιτικής καταστάσεως εν Κύπρω και εν Ελλάδι». Οι συντονισμένες πιέσεις Ουάσιγκτον - Αθήνας - Γρίβα θα κάμψουν τελικά τον Μακάριο, ο οποίος θα ματαιώσει την προμήθεια των σοβιετικών πυραύλων, παραδίδοντάς τους στην κυβέρνηση της Αιγύπτου.

Σεργκέι Κίροφ

1886 Γεννιέται ο Σεργκέι Κίροφ. Παράγοντας του Κομμουνιστικού Κόμματος και του σοβιετικού κράτους. Οργανώθηκε στο Κόμμα από το 1904 και το 1905 εκλέχτηκε μέλος της Κομματικής Επιτροπής του Τομσκ. Την ίδια χρονιά πρωτοστάτησε στους απεργιακούς αγώνες των σιδηροδρομικών και συνελήφθη από την αστυνομία. Στα χρόνια της επαναστατικής ανόδου και του Α' Παγκόσμιου Πολέμου καθοδηγούσε τις μπολσεβίκικες οργανώσεις σε όλο το βόρειο Καύκασο. Πήρε μέρος στην Οχτωβριανή Επανάσταση, στην ένοπλη εξέγερση στην Πετρούπολη. Στη συνέχεια, μετά την εγκαθίδρυση της σοβιετικής εξουσίας, ανέλαβε πολλές αποστολές για την αντιμετώπιση των αντεπαναστατικών δυνάμεων στην περιοχή του Καυκάσου. Υπό την πολιτική και στρατιωτική του καθοδήγηση η σοβιετική εξουσία εγκαθιδρύεται το Μάρτη του 1919 και στην περιοχή αυτή. Στις αρχές του 1921 εκλέχτηκε γραμματέας της ΚΕ του ΚΚ Αζερμπαϊτζάν. Το 1923 εκλέγεται μέλος της ΚΕ του Κομμουνιστικού Κόμματος Ρωσίας (μπολσεβίκων) και το 1926 εκλέγεται γραμματέας της Κομματικής Οργάνωσης του Λένινγκραντ. Την 1η Δεκέμβρη του 1934 δολοφονήθηκε από εχθρό του Κομμουνιστικού Κόμματος στο Σμόλνι.

1961 Συνάντηση Κένεντι - Γκρομίκο στην Ουάσιγκτον για την κατάσταση στο Λάος. Ο Κένεντι αποφασίζει να μην προχωρήσει σε δυτική στρατιωτική επέμβαση στη χώρα.

1961 Κλείνουν οι φυλακές της Γυάρου με τη μεταφορά σε άλλες φυλακές των τελευταίων 137 κρατουμένων, πολιτικών στη μεγάλη τους πλειοψηφία, που βρίσκονταν εκεί.

1977 Στο πλέον πολύνεκρο δυστύχημα στην ιστορία των αερομεταφορών, 562 άτομα χάνουν τη ζωή τους, μεταξύ αυτών κι ένας Ελληνας, όταν «Μπόινγκ 747» της ολλανδικής «KLM» συγκρούεται κατά την απογείωσή του με αεροσκάφος του ιδίου τύπου της αμερικανικής «Παναμέρικαν», που τροχοδρομούσε στο αεροδρόμιο της Τενερίφης.

1980 Εκατό άτομα βρίσκουν το θάνατο στα παγωμένα νερά της Βόρειας Θάλασσας όταν ανατρέπεται το «πλωτό ξενοδοχείο», δηλαδή η πλατφόρμα στην οποία κατοικούν οι εργαζόμενοι των συνεργείων γεωτρήσεων.

1984 Πέντε χιλιάδες αγρότες με τρακτέρ καταλαμβάνουν τη Βέροια, διαμαρτυρόμενοι για την αντιαγροτική πολιτική της κυβέρνησης.

Σε όλη τη χώρα προβλέπονται λίγες νεφώσεις, που στα ηπειρωτικά θα είναι τοπικά αυξημένες και είναι πιθανό να σημειωθούν σποραδικές βροχές, κυρίως από το απόγευμα και μετά. Ασθενείς χιονοπτώσεις θα σημειωθούν στα ορεινά της ηπειρωτικής χώρας. Οι άνεμοι θα πνέουν βόρειοι μέχρι μέτριοι και στο Αιγαίο ισχυροί. Η θερμοκρασία θα κυμανθεί στα βόρεια μείον 2-12, στα υπόλοιπα ηπειρωτικά από 0-15, στα νησιά από 5-18 και στη Θεσσαλονίκη από 5-11 βαθμούς.

Για την Αττική προβλέπονται παροδικές νεφώσεις με βροχή μετά το απόγευμα. Οι άνεμοι θα πνέουν βόρειοι μέχρι μέτριοι. Η θερμοκρασία θα κυμανθεί από 7-15, αλλά στα βόρεια η ελάχιστη θα είναι 2-3 βαθμούς χαμηλότερη.