ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

1970: Ο Σαλβαδόρ Αλιέντε ορκίζεται Πρόεδρος της Χιλής

Ο Σαλβαδόρ Αλιέντε παρουσιάζει το κυβερνητικό πρόγραμμα της «Λαϊκής Ενότητας»

Στις 3 Νοέμβρη 1970 ορκίζεται Πρόεδρος της Χιλής ο Σαλβαδόρ Αλιέντε. Μετά τη λαμπρή τελετή, ο Αλιέντε περιοδεύει με ανοιχτό αυτοκίνητο στο κέντρο του Σαντιάγκο αποθεωνόμενος από δεκάδες χιλιάδες κόσμου. Ετσι άρχιζε το χιλιάνικο «πείραμα» της «ειρηνικής σοσιαλιστικής αλλαγής». Ομως, είχε προηγηθεί ένα πολύ ενδιαφέρον 30ήμερο.

Στις 4 Σεπτέμβρη 1970 πραγματοποιούνται στη Χιλή οι πιο κρίσιμες προεδρικές εκλογές της ιστορίας της, καθώς για πρώτη φορά διαγράφεται το ενδεχόμενο να εκλεγεί Πρόεδρος της χώρας ένας μαρξιστής υποψήφιος, ο 62χρονος Σαλβαδόρ Αλιέντε, επικεφαλής της «Λαϊκής Ενότητας», όπου συστεγάζονται σοσιαλιστές, κομμουνιστές και ριζοσπάστες καθολικοί. Αν και η Χιλή διακρίνεται για τη σχετικά ομαλή κοινοβουλευτική της ζωή, οι διεθνείς παρατηρητές αμφιβάλλουν ζωηρά αν είναι δυνατόν να έρθει ειρηνικά και ανεμπόδιστα στην εξουσία αριστερή κυβέρνηση, σε μια περιοχή που οι Ηνωμένες Πολιτείες θεωρούν ως την «πίσω αυλή» τους.

Αναμφίβολα το πρόγραμμα της «Λαϊκής Ενότητας» είναι πολύ προωθημένο. Λίγες βδομάδες πριν τις εκλογές, ο Αλιέντε υπόσχεται μια «αντιιμπεριαλιστική, αντιολιγαρχική κυβέρνηση», η οποία θα αντικαταστήσει τη Βουλή και τη Γερουσία με μια «Λαϊκή Εθνοσυνέλευση». Δεσμεύεται να προχωρήσει σε μεγάλης κλίμακας αγροτική μεταρρύθμιση εις βάρος της μεγάλης ιδιοκτησίας και εξαγγέλλει την εθνικοποίηση όλων των ξένων επιχειρήσεων και τραπεζών, συμπεριλαμβανομένων και των τεράστιων αμερικανικών επενδύσεων στα σημαντικότατα, για την οικονομία της Χιλής, ορυχεία χαλκού.

Στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών, ο Αλιέντε προηγείται με 36,3% του δεξιού υποψηφίου Αλεσάντρι που συγκέντρωσε 34,9%. Το Σύνταγμα της Χιλής ορίζει ότι ο πρόεδρος θα εκλεγεί μεταξύ των δύο, από το Κογκρέσο. Στις 5 Οκτώβρη 1970 στο Κογκρέσο, με ψήφους και των χριστιανοδημοκρατών, ο Αλιέντε συγκεντρώνει 271 ψήφους σε σύνολο 462, όχι όμως αρκετές για να εκλεγεί. Στις 22 Οκτώβρη, μέλη ακροδεξιάς συμμορίας τραυματίζουν θανάσιμα σε ενέδρα τον αρχηγό του Γενικού Επιτελείου Ρενέ Σνάιντερ, ο οποίος στεκόταν εμπόδιο σε οποιοδήποτε σχέδιο πραξικοπήματος. Στις 24 Οκτώβρη, στη δεύτερη ψηφοφορία, ο Αλιέντε συγκεντρώνει 135 ψήφους, έναντι 35 του Αλεσάντρι και εκλέγεται πανηγυρικά. Αμέσως μετά την εκλογή του δηλώνει ότι ενδεχόμενη απόπειρα ανατροπής του με τη βία των όπλων, θα «τσακιστεί» από την επαναστατική βία των λαϊκών μαζών. Στις 30 Οκτώβρη ανακοινώνεται η σύνθεση της δεκαπενταμελούς κυβέρνησης της «Λαϊκής Ενότητας», στην οποία συμμετέχουν και τρεις κομμουνιστές. Τρεις υπουργοί είναι εργάτες. Λίγο μετά την ορκωμοσία του, ο Αλιέντε ανακοινώνει σε μεγάλη συγκέντρωση την εθνικοποίηση των ορυχείων χαλκού και των ξένων τραπεζών.

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ:
Δάνης ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ

1801 Γεννιέται ο Βιντσέντσο Μπελίνι. Ιταλός συνθέτης. Καταγόταν από οικογένεια μουσικών. Σπούδασε στο Ωδείο Σαν Σεμπαστιάνο, στη Νάπολη. Εγραψε 11 όπερες, μεταξύ των οποίων: «Οι Καπουλέτοι και οι Μοντέγοι», «Η υπνοβάτις», «Πουριτανοί». Το σημαντικότερο έργο του είναι η όπερα «Νόρμα», που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1831 στη Σκάλα του Μιλάνου. Οι παραστάσεις των έργων του συνοδεύονταν συχνά από πατριωτικές εκδηλώσεις. Την εποχή της ανάπτυξης του εθνικού απελευθερωτικού κινήματος στην Ιταλία, το κοινό έβρισκε ένα επίκαιρο πολιτικό περιεχόμενο στις όπερες του Μπελίνι. Ηταν ο μεγαλύτερος δάσκαλος του ιταλικού bel canto. Η βάση της μουσικής του είναι η καθαρή φωνητική μελωδία - ρευστή, πλαστική και διακρίνεται για τη συνεχή της ανάπτυξη. Πολλοί διακεκριμένοι Ιταλοί τραγουδιστές τελειοποίησαν την τεχνική τους, ερμηνεύοντας έργα του Μπελίνι.

ΑΛΛΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ

1814 Αρχίζει το Συνέδριο της «Ιεράς Συμμαχίας» στη Βιέννη.

1918 Ιδρύεται το Κομμουνιστικό Κόμμα Αυστρίας.

1918 Αρχίζει η εξέγερση των ναυτών και των εργατών στο Κίελο και άλλες γερμανικές πόλεις.

1957 Εκτοξεύεται στο Διάστημα ο «Σπούτνικ 2», με επιβάτη τη σκυλίτσα Λάικα που γύρισε νεκρή στη Γη.

1964 Η Γαλλία ζητεί την πολιτική ένωση της ΕΟΚ και τη χάραξη κοινής εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής. Σύμφωνα με τους «Τάιμς της Νέας Υόρκης», ο στρατηγός Ντε Γκολ εξετάζει σοβαρά το ενδεχόμενο αποχώρησης από το ΝΑΤΟ.

1964 Η νέα βρετανική κυβέρνηση εξαγγέλλει την εθνικοποίηση των βιομηχανιών σιδήρου και χάλυβα.

1968 Σε συλλαλητήριο κατά της χούντας εξελίσσεται η κηδεία του Γεωργίου Παπανδρέου.

1981 Μισό δισεκατομμύριο άνθρωποι στις χώρες του λεγόμενου Τρίτου Κόσμου υποφέρουν από πείνα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Διεθνούς Οργάνωσης Τροφίμων, παρότι την τελευταία 30ετία η παραγωγή τροφίμων στον κόσμο διπλασιάστηκε.

1992 Εκλέγεται Πρόεδρος των ΗΠΑ ο Μπιλ Κλίντον, νικώντας τον Τζορτζ Μπους.

Σε όλη τη χώρα προβλέπεται κακοκαιρία με βροχές και καταιγίδες κυρίως στα δυτικά, κεντρικά και νότια. Χιονοπτώσεις θα σημειωθούν στα ορεινά της ηπειρωτικής χώρας και σε περιοχές της βόρειας με χαμηλό υψόμετρο. Οι άνεμοι θα πνέουν στα νοτιοανατολικά νότιοι ισχυροί και στα υπόλοιπα ανατολικοί, βορειοανατολικοί μέχρι θυελλώδεις και τοπικά στο Αιγαίο πολύ θυελλώδεις. Η θερμοκρασία θα κυμανθεί στα βόρεια από 3-9, στα υπόλοιπα ηπειρωτικά από 5-15, στα νησιά από 13-17 και στη Θεσσαλονίκη από 7-9 βαθμούς.

Για την Αττική προβλέπονται νεφώσεις με βροχές και καταιγίδες. Κατά διαστήματα τα φαινόμενα θα είναι έντονα, ενώ το βράδυ θα πέσουν λίγα χιόνια στην Πάρνηθα. Οι άνεμοι θα πνέουν βορειανατολικοί θυελλώδεις. Η θερμοκρασία θα κυμανθεί από 12-15 βαθμούς.