ΡΕΠΟΡΤΑΖ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

ΚΡΙΣΗ ΠΑΡΑΣΙΤΙΣΜΟΥ

Εγινε κι αυτό καθεστώς. Κάθε ενάμιση - δύο χρόνια ο πανικός των χρηματιστηρίων εισβάλλει στα σπίτια μας και καλούμαστε να κατανοήσουμε τα διάφορα ακαταλαβίστικα για τους "Νίκεϊ" και τους "Ντόου Τζόουνς" και παράλληλα να συνειδητοποιήσουμε το μέγεθος της καταστροφής που έρχεται. Μια "καταστροφή", που στην προκειμένη περίπτωση ξεκίνησε από τη μακρινή Ανατολή, αγκάλιασε ολόκληρη τη Δύση, έγινε πρώτη είδηση και αντικείμενο εκτάκτων δελτίων και στη χώρα μας, αλλά ευτυχώς - ας είναι καλά η εθνική επέτειος και η σχετική αργία - εμείς τη σκαπουλάραμε φτηνά και αποφύγαμε το "γκρέμισμα των τιμών" στην οδό Σοφοκλέους.

Κάθε φορά που μια "μαύρη Παρασκευή" ή άλλη "μαύρη" μέρα της βδομάδας "χτυπά" τα διεθνή χρηματιστήρια, φουντώνει όπως είναι φυσικό, η όλη φιλολογία για την πορεία όχι μόνο των ανά τη γη χρηματαγορών, αλλά και για την πορεία της διεθνούς οικονομίας. Τα επακόλουθα φτάνουν να είναι μέχρι και κωμικοτραγικά. Μέσοι πολίτες διαφόρων χωρών - ανάμεσά τους και ουκ ολίγοι συμπολίτες μας - εντελώς άσχετοι και ανυποψίαστοι για τα χρηματιστηριακά παιχνίδια, "αρρωσταίνουν" από τις εξελίξεις και αναζητούν τρόπους... προστασίας από την επερχόμενη καταστροφή. Ορισμένοι, λιγότερο ανυποψίαστοι για τα δρώμενα, σπεύδουν να σημειώσουν ότι η αλληλοεπίδραση στις τιμές των μετοχών στα διάφορα χρηματιστήρια είναι η πλέον χαρακτηριστική ένδειξη για τη λεγόμενη διεθνοποίηση της οικονομίας και σιγοντάρουν στα ιδεολογήματα του "μονόδρομου" της απόλυτης πρόσδεσης της χώρας στα οικονομικά κέντρα της ΕΕ. Τέλος - εκτός από τους αδιάφορους που δεν είναι λίγοι - υπάρχουν και εκείνοι που σε κάθε περίπτωση τρίβουν τα χέρια τους από τα "κραχ" και την"κατρακύλα" των χρηματιστηριακών τιμών. Πρόκειται για εκείνους που δίνουν τον τόνο και υπαγορεύουν κάθε διακύμανση των αγορών. Αυτοί που τη μία φορά"ανεβάζουν" τις τιμές των μετοχών για να κερδίσουν πουλώντας, ενώ την άλλη τις "ρίχνουν στα τάρταρα" στοχεύοντας σε φτηνές αγορές περιμένοντας τη νέα άνοδο για να κερδίσουν πάλι πουλώντας...***

Πολλές είναι οι σκοπιές από τις οποίες θα μπορούσε να προσεγγίσει κανείς το θέμα των χρηματιστηρίων και των εμφανιζόμενων κρίσεων που παρουσιάζονται σ' αυτά. Το βέβαιο είναι ένα: Στις σημερινές συνθήκες εξέλιξης του καπιταλισμού όσο ποτέ άλλοτε, η εικόνα που παρουσιάζουν τα διάφορα χρηματιστήρια αποσυνδέεται όλο και περισσότερο από την κατάσταση που εμφανίζει η διεθνής οικονομία και οι διάφοροι δείκτες της. Από αυτή την άποψη είναι απόλυτα ακριβής η θέση που τονίζει ότι τα τεκταινόμενα στα χρηματιστήρια δεν είναι τίποτα άλλο από ένας, χωρίς τέλος, τζόγος, από τον οποίο μονίμως κερδισμένοι βγαίνουν οι λεγόμενοι "θεσμικοί επενδυτές". Τα διεθνή, δηλαδή, χρηματοοικονομικά μονοπώλια και κάποιοι συνάδελφοί τους, "φτωχοί συγγενείς", που διαθέτοντας έναν υπολογιστή στην έδρα τους, βρίσκονται ανά πάσα στιγμή σε όλα τα χρηματιστήρια του κόσμου. Ενας τζόγος άκρως απαραίτητος στο σύγχρονο παρασιτικό καπιταλισμό, οι απολογητές του οποίου, για ευνόητους λόγους, ταυτίζουν την "οικονομία" και "οικονομική ανάπτυξη" με τα διάφορα χρηματιστηριακά παιχνίδια και τη λογιστική κίνηση κερδοσκοπικών κεφαλαίων από τη μία αγορά στην άλλη. Γι' αυτό ακριβώς το λόγο είναι συχνό το φαινόμενο σε ορισμένες χώρες, οι οικονομίες των οποίων πάνε από το κακό στο χειρότερο, να υπάρχει άνθηση κερδών στα αντίστοιχα χρηματιστήρια ή ακριβώς το αντίθετο.

***

Για την ουσία των σύγχρονων εξελίξεων στις χρηματιστηριακές αγορές είναι χαρακτηριστικό ν' αναφέρει κανείς το εξής: Στην πασίγνωστη οικονομική κρίση υπερπαραγωγής της δεκαετίας του '30 το κλείσιμο μεγάλων βιομηχανικών μονάδων και η υπολειτουργία όλων των άλλων, οδήγησε σε χρηματιστηριακό "κραχ", που με τη σειρά του τροφοδότησε την οικονομική κρίση σε βαθύτερα επίπεδα. Σήμερα, που οι θιασώτες της ελεύθερης αγοράς δε δέχονται ότι υπάρχει οικονομική κρίση, ένα χρηματιστηριακό "κραχ" απλά θα απογυμνώσει το σύστημα του παγκόσμιου καπιταλισμού, αποδεικνύοντας ότι πίσω από την ευφορία του χρηματιστηριακού κεφαλαίου για τα συνεχή κέρδη του, βρίσκεται... αέρας κοπανιστός. Ακριβέστερα, κρύβεται το γεγονός ότι τα κέρδη εκατοντάδων τρισεκατομμυρίων που οι πολυεθνικές αποσπούν στα διάφορα χρηματιστήρια δεν αντικατοπτρίζουν θετικές εξελίξεις στον τομέα της παραγωγικής δραστηριότητας και της οικονομίας γενικότερα.

Οσο ψευδεπίγραφη είναι η ταύτιση των χρηματιστηριακών κερδών με την καλή πορεία της οικονομίας, άλλο τόσο ψεύτικη είναι και η συντέλεια του κόσμου από κάποιο χρηματιστηριακό "κραχ". Από αυτή την άποψη μόνο υποκριτικοί μπορούν να χαρακτηριστούν οι υψηλοί τόνοι των διαφόρων Μέσων Ενημέρωσης για την καταστροφή που όλες αυτές τις μέρες υποτίθεται πως μας απειλούσε. Οι απώλειες, για παράδειγμα, περίπου 12,5% της τιμής που σημείωσε η μετοχή του ΜΕΓΚΑ τις τελευταίες δύο μέρες, καθόλου δεν επηρεάζουν την πορεία του ίδιου του καναλιού. Το γεγονός ότι μέσα στη γενική πτώση των τιμών, χτες 26 μετοχές έκλεισαν με κέρδη, καθόλου δε σημαίνει ότι κάτι "καλό" συνέβη στις συγκεκριμένες εταιρίες τις μέρες αυτές. Βέβαια, πρέπει να σημειωθεί ότι στο "παιχνίδι" των μετοχών που κάνουν οι μεγάλοι "θεσμικοί επενδυτές" συμπαρασύρονται και χιλιάδες μικροαποταμιευτές που κάτω από την προσδοκία του εύκολου κέρδους τοποθετούν τις οικονομίες τους στο Χρηματιστήριο, με αποτέλεσμα πολλές φορές να εξανεμίζονται στη δίνη των κρίσεων που εμφανίζονται.

Ομως, είναι κάτι παραπάνω από βέβαιο, ότι πραγματική καταστροφή αποτελούν για τη χώρα μας οι ζημιές που είχαν τον τελευταίο χρόνο οι αγρότες στις καλλιέργειες βαμβακιού και καπνού, παρά η οποιαδήποτε μείωση του δείκτη της Σοφοκλέους. Πραγματική καταστροφή - σε αντίθεση με τις όποιες διακυμάνσεις παρουσιάζουν οι όποιες μετοχές στο Χρηματιστήριο - είναι το κλείσιμο παραγωγικών μονάδων, το ξεπούλημα των ναυπηγείων, η διακοπή λειτουργίας της Χαλυβουργικής. Καταστροφική είναι και η πολιτική ξεπουλήματος της ΑΓΕΤ στους Ιταλούς, παρά το γεγονός ότι η τιμή της συγκεκριμένης μετοχής προσφέρει κέρδη.

***

Με δυο λόγια όπως κανένα κέρδος δεν έχει ο μέσος εργαζόμενος της χώρας όταν στη Σοφοκλέους παρουσιάζεται παροξυσμός κερδών και απίστευτες αυξήσεις των τιμών στις μετοχές, έτσι και εκείνο που τον απειλεί δεν είναι οι διάφορες χρηματιστηριακές κρίσεις. Απειλή, με όλο και πιο ορατά τα καταστροφικά αποτελέσματα, αποτελούν οι εφαρμοζόμενες οικονομικές πολιτικές που αναγάγουν σε όφελος ή ζημιά της οικονομίας και του τόπου τα αυξανόμενα κέρδη των εκπροσώπων της άρχουσας τάξης, για χάρη των οποίων οι κυβερνώντες"γδύνουν" το σύνολο των εργαζομένων, ανεξάρτητα αν η Σοφοκλέους "κλαίει" ή"γελάει".

Γιώργος ΚΑΚΟΥΛΙΔΗΣ

Στις σημερινές συνθήκες εξέλιξης του καπιταλισμού όσο ποτέ άλλοτε, η εικόνα που παρουσιάζουν τα διάφορα χρηματιστήρια αποσυνδέεται όλο και περισσότερο από την κατάσταση που εμφανίζει η διεθνής οικονομία και οι διάφοροι δείκτες της

ΤΟΥ ΑΝΔΡΕΑ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΥ, ΜΕΛΟΥΣ ΤΟΥ ΝΓ ΑΧΑ'ΪΑΣ ΤΟΥ ΚΚΕ

Αντί για προσευχές, καλούμε σε αγώνα

- Ποια είναι η κατάσταση στην Πάτρα μετά την πλημμύρα του περασμένου Σαββάτου;

- Με την πρώτη φθινοπωρινή νεροποντή, οι εργατογειτονιές της Πάτρας δέχτηκαν τόνους νερού και λάσπης, με αποτέλεσμα να πλημμυρίσουν πολλές εκατοντάδες φτωχόσπιτα και εκατοντάδες μαγαζιά και μικροβιοτεχνίες. Δημιουργήθηκαν σοβαροί κίνδυνοι για τη ζωή αρκετών κατοίκων και έγιναν πολλές σοβαρές υλικές ζημιές, πολλές από αυτές δεν μπορούν ακόμα να υπολογιστούν πλήρως. Αρκετές οικογένειες έμειναν χωρίς στέγη, ενώ καταστράφηκαν εκατοντάδες νοικοκυριά.

- Αυτές οι καταστροφές θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί;

- Οι πλημμύρες δεν είναι αποτέλεσμα κάποιας μεγάλης καταιγίδας. Αλλωστε, το βροχόμετρο της ΕΜΥ έδειξε ότι ήταν περίπου το 1/3 της βροχής, που έπεσε στην Κόρινθο πριν ένα χρόνο.

Η καταστροφή ήταν αποτέλεσμα της κερδοσκοπικής δράσης των μεγαλοεργολάβων που έχουν αναλάβει τα έργα της Περιμετρικής, της εγκληματικής αδιαφορίας του ΥΠΕΧΩΔΕ, που ποτέ δεν έκανε έλεγχο, για το αν τα έργα γίνονται με βάση τις μελέτες. Σοβαρότατες είναι οι ευθύνες του νομάρχη και του δημάρχου, οι οποίοι, υπηρετώντας τους εργολάβους και τους βιομηχάνους, όλο αυτό το διάστημα δεν πήραν μέτρα, ώστε τα έργα της κάλυψης της κοίτης του Διακονιάρη και άλλα τεχνικά έργα να θωρακίζουν την πόλη και τις εργατογειτονιές. Αντίθετα, μετέτρεψαν τα φτωχόσπιτα σε υπόγεια ώστε στην πρώτη μικρή νεροποντή είχαμε αυτό το τραγικό αποτέλεσμα. Είναι χαρακτηριστικό πως μόλις λίγες μέρες πριν την καταστροφή γίνονταν δηλώσεις ότι η Πάτρα δεν κινδυνεύει από πλημμύρες, αν και οι κάτοικοι καιρό τώρα προειδοποιούσαν για τους κινδύνους από μια μεγάλη νεροποντή.

Δεν είναι τυχαία αυτή η στάση. Είναι ταξική επιλογή η υποβάθμιση των εργατικών συνοικιών. Είναι η ίδια πολιτική που στήνει σκλαβοπάζαρα μέσω των Τοπικών Συμφώνων Απασχόλησης για τους εργαζόμενους. Είναι η ίδια πολιτική που χρόνια τώρα συντελεί στην εξάπλωση της ανεργίας. Είναι η ίδια πολιτική που αφήνει τους εργαζόμενους αυτής της πόλης χωρίς έργα υποδομής με τα γνωστά καταστροφικά αποτελέσματα.

- Τι πρέπει να γίνει από δω και πέρα για την αντιμετώπιση των καταστροφών και την πρόληψη νέων;

- Το βασικό αυτή τη στιγμή είναι να παρθούν άμεσα μέτρα για την αντιμετώπιση των αναγκών των πλημμυροπαθών με την καταβολή σε όλους έκτακτου επιδόματος 500.000 δραχμών για την κάλυψη των πρώτων αναγκών, η γρήγορη καταγραφή των ζημιών και η 100% αποζημίωση των πληγέντων. Ο κίνδυνος, να μην αντιμετωπιστούν ούτε οι πρώτες ανάγκες των πλημμυροπαθών, είναι ορατός, με βάση τις αόριστες εξαγγελίες του υπουργού ΠΕΧΩΔΕ, αλλά και του νομάρχη και του δημάρχου. Μπροστά σ' αυτό το ψεύτικο ενδιαφέρον, οι πλημμυροπαθείς έχουν μοναδική επιλογή την οργάνωσή τους σε Επιτροπές Αγώνα και την κινητοποίησή τους για τη διεκδίκηση ουσιαστικών αποζημιώσεων. Μπροστά σ' αυτή την εξέλιξη χρειάζεται, έστω και τώρα, να παρθούν μέτρα υποδομής για την αντιπλημμυρική προστασία της Πάτρας, με τη διευθέτηση των χειμάρρων, αλλά και των υδάτινων όγκων εκτός του πολεοδομικού συγκροτήματος της Πάτρας.

Αντί για τις προσευχές που προτείνονται σαν λύση, για μια ακόμη φορά η ΝΕ Αχαϊας του ΚΚΕ καλεί τους εργαζόμενους και τους ΕΒΕ της πόλης σε κινητοποίηση για την αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων και για την ανατροπή αυτής της πολιτικής που κατάντησε την Πάτρα "ανοχύρωτη πόλη".

Π. Ζ.