-- Πολλοί πιστεύουν ότι η κάλπη της 6ης Μάη μπορεί να αναδείξει μια λύση εδώ και τώρα. Συμφωνείτε μ' αυτό;

-- Η κάλπη μπορεί να δείξει σημαντική δυναμική, λαϊκή δυναμική, αλλά μπορεί και ένα μέρος της να το καταπιεί κυριολεκτικά. Γιατί το μεγαλύτερο μέρος του ελληνικού λαού φτάνει στην κάλπη ακούγοντας διάφορα εκβιαστικά διλήμματα, ενδεχομένως να μην πιάνουν τόσο οι εκβιασμοί όπως σε προηγούμενες εκλογικές μάχες, αλλά ωστόσο παίζουν κι αυτοί το ρόλο τους, ότι κρίνεται η τύχη της Ελλάδας τα επόμενα δέκα - δεκαπέντε χρόνια, αν θα μείνουμε στην Ευρώπη ή αν θα φύγουμε. Ταυτόχρονα, ακριβώς επειδή ένα μεγάλο μέρος του λαού είναι βαθύτατα δυσαρεστημένο με τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ, έχει τον κίνδυνο να πέσει στην παγίδα της αυταπάτης. Ως ένα βαθμό εξηγείται αυτό το φαινόμενο. Εμείς λέμε ότι ο λαός δεν είναι έτοιμος παρότι θέλει να δώσει λύση ουσιαστική, βιώσιμη στα προβλήματά του. Αυτό δε σημαίνει όμως ότι πρέπει είτε να εκβιαστεί από διλήμματα είτε να γλιστρήσει και να αναζωπυρώσει τις ελπίδες του με αυταπάτες.

Εμείς, λοιπόν, θεωρούμε ότι οι εκλογές μπορούν να δώσουν το εξής πράγμα: Να μετρήσουν το μπόι του λαού, τη συνειδητοποίησή του ότι έρχεται νέος πόλεμος, νέος γύρος πολέμου, και τη διάθεσή του να αντισταθεί περισσότερο απ' ό,τι έκανε μέχρι τώρα και ενδεχομένως και πιο αποτελεσματικά απ' ό,τι γινόταν μέχρι τώρα. Μ' αυτή την έννοια ο λαός, ο τόπος χρειάζονται ένα πανίσχυρο ΚΚΕ να βγει απ' την κάλπη, όχι σαν αυτοσκοπό στο κάτω κάτω για το ΚΚΕ, αλλά γιατί αυτή θα είναι η μεγάλη του δύναμη, του λαού. Και ισχυρό ΚΚΕ θα τρομοκρατήσει αυτούς που πρέπει να τρομοκρατηθούν.

-- Η εκτίμηση που έχετε κάνει επανειλημμένα σ' αυτή την προεκλογική περίοδο, ότι δεν μπορεί να προκύψει μια φιλολαϊκή κυβέρνηση, σε ποια βασικά σημεία την στηρίζετε και την επαναλαμβάνετε και τη λέτε και στον κόσμο, δηλαδή ότι δεν μπορεί να προκύψει μια κυβέρνηση που θα είναι προς όφελός του απ' αυτές τις εκλογές;

-- Ο λαός έχει κάνει ορισμένα βήματα μπροστά, π.χ., το ευρωπαϊκό όραμα έχει θολώσει, ένα μεγάλο μέρος του λαού είναι εναντίον της ΕΕ, δεν έχει λύσει όμως το ζήτημα εάν κινδυνεύει απ' την αποδέσμευση ή όχι. Εμείς βέβαια του λέμε ότι σώζεται και δεν κινδυνεύει. Ομως, κοιτάξτε, στην κάλπη ψηφίζει κόμματα, όπως και να το κάνουμε. Επομένως, όταν η μεγάλη πλειοψηφία των κομμάτων, ας πάρουμε την ποσοτική πλευρά, η μεγάλη πλειοψηφία των κομμάτων του λένε το εξής πράγμα: Η ΕΕ είναι μονόδρομος, γιατί η κρίση έχει σχέση και με την ΕΕ αφού υπάρχουν μνημόνια και δανειακές συνθήκες. Οταν επίσης του λένε ότι, κοίταξε να δεις, εγώ θα διαπραγματευτώ, ο κ. Βενιζέλος ανακάλυψε ότι το μνημόνιο μπορεί να λήξει σε τρία χρόνια, βέβαια άμα υλοποιηθεί θα λήξει, θα πάμε σε νέο μνημόνιο. Ο ΣΥΡΙΖΑ και άλλα αριστερά κόμματα, όπως εμφανίζονται, λένε ότι μπορούμε και ο σκύλος χορτάτος και η πίτα γερή. Και οι Ευρωπαίοι να μας αγαπάνε και οι επιχειρηματίες εδώ στην Ελλάδα να μας αγαπάνε και ο λαός να λύσει προβλήματα. Επομένως, η πλειοψηφία των κομμάτων που υπάρχουν και σε ένα βαθμό βεβαίως επηρεάζουν το λαό, μάλιστα κόμματα που ήταν στην εξουσία ή κόμματα που τη διεκδικούν. Αν πάρουμε υπόψη λοιπόν αυτό το πράγμα είναι φανερό ότι δεν μπορεί να προκύψει μια κυβέρνηση φιλολαϊκή.

Αλλά εγώ σας λέω και το εξής πράγμα, είναι ο συσχετισμός δυνάμεων, αλλά και ένα άλλο πράγμα, ας πούμε ότι αναδεικνύεται μια κυβέρνηση φιλολαϊκή και με το ΚΚΕ μέσα. Τώρα αυτό είναι εντελώς υπόθεση γιατί το ΚΚΕ δε θα είναι μέσα. Αυτή η κυβέρνηση για να λύσει τα προβλήματα του λαού, όχι για να τα λύσει, αν θέλετε, όπως φανταζόμαστε εμείς ότι πρέπει να είναι η λύση, αλλά για να ξαναπάρει πίσω τις όποιες κατακτήσεις είχε και για να ζήσει καλύτερα, γιατί μην ξεχνάμε ότι το πραγματικό εισόδημα είχε μειωθεί πριν την κρίση και η ανεργία υπήρχε πριν την κρίση, λιγότερη αλλά υπήρχε, αυτή η κυβέρνηση πρέπει να καλέσει το λαό να πάρει στα χέρια του όλη την εξουσία. Γιατί οι μεγάλες επιχειρήσεις, όλες οι μεγάλες επιχειρήσεις, είναι στα χέρια των μονοπωλίων, των επιχειρηματικών ομίλων, υπάρχουν δεσμεύσεις της ΕΕ και πρέπει να σπάσεις αυτές τις δεσμεύσεις. Υπάρχουν μια σειρά θέματα που δεν τα θίγουν τα άλλα κόμματα, που έχουν σχέση με τις δεσμεύσεις μας και τις συμβατικές υποχρεώσεις που απορρέουν απ' το ΝΑΤΟ και την ΕΕ σε θέματα, αν θέλετε, που έχουν σχέση ειρήνη - πόλεμος, σύνορα, είναι πάρα πολλά τέτοια προβλήματα που δεν μπορεί να τα βγάλει κανείς απ' την ατζέντα. Μια κυβέρνηση δεν εκλέγεται για ένα ζήτημα, για το μνημόνιο μόνο. Επομένως, αυτή η κυβέρνηση με τη σύνθεση που θα έχει, παίρνοντας υπόψη τις σημερινές πολιτικές δυνάμεις, δε θα θέλει να προχωρήσει σε αυτή τη σύγκρουση, ούτε καν έχει ετοιμάσει το λαό, με εξαίρεση το ΚΚΕ. Κι αν το ΚΚΕ είναι σε μια τέτοια κυβέρνηση σημαίνει ότι έχει διαγράψει απ' τις θέσεις του για πολλά χρόνια τη γενικότερη αντιπαράθεση και ρήξη. Αρα, λοιπόν, αυτή η κυβέρνηση θα κάνει μία διαχείριση στις πιο δύσκολες συνθήκες και μέσα στους κανόνες της ΕΕ αφού αυτά λέει η πλειοψηφία των κομμάτων. Οταν διεκδικείς μέσα στους κανόνες, δεν μπορείς...

-- Δεν υπάρχουν περιθώρια.

-- Ε, βέβαια.

-- Υπάρχει συγκεκριμένο πλαίσιο.

-- Πλαίσιο το οποίο δεν είναι μόνο θεσμικό. Αν θέλετε, το συγκεκριμένο πλαίσιο είναι ποιος έχει τον πλούτο στα χέρια του, είναι τα μονοπώλια και το πλαίσιο δεν είναι το μνημόνιο. Το πλαίσιο είναι η ίδια η ΕΕ, ο ίδιος, θα έλεγα, ο ελληνικός καπιταλισμός. Η μάχη πρέπει να δοθεί και μέσα στην Ελλάδα και στις Βρυξέλλες και στην Ουάσιγκτον. Οχι μόνο στις Βρυξέλλες και στην Ουάσιγκτον.

-- Να πάμε στην πρόταση που έρχεται απ' την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ, την έχει κάνει προς το ΚΚΕ για συμμετοχή σε μία κυβέρνηση αριστεράς. Και το θέτει έτσι, ή μνημόνιο ή κυβέρνηση αριστεράς. Εάν θέλετε ένα σχόλιο για την πρόταση αυτή καθαυτή του ΣΥΡΙΖΑ αλλά δεν ξέρω εάν το έχετε υπόψη σας, αρκετός κόσμος το θέτει και ενδεχομένως κάποιοι και καλοπροαίρετα, εκφράζοντας έτσι την εμπιστοσύνη τους προς το ΚΚΕ, ότι αν μπει το ΚΚΕ σε μία κυβέρνηση δε θα πάρει άσχημα μέτρα για το λαό, θα βάλει φρένο, με καλή διάθεση. Τι έχετε να πείτε και σε αυτούς;

-- Εγώ δέχομαι ότι είναι καλοπροαίρετο. Αλλά θα πρόσθετα χωρίς να θέλω να προσβάλω κανένα ότι ο πνιγμένος πιάνεται απ' τα μαλλιά του. Εάν μπορούσαμε να προσφέρουμε και εάν μπορούσαμε να εγγυηθούμε γιατί να λέγαμε όχι; Εμείς λέμε μόνοι μας στην κυβέρνηση, χωρίς να επιδιώξεις να μετατρέψεις αυτή την κυβέρνηση σε ένα όργανο λαϊκής αντεπίθεσης, αυτή η κυβέρνηση δεν μπορεί να κάνει τίποτα. Να πω ένα πάρα πολύ συγκεκριμένο πράγμα, πριν σχολιάσω και την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ. Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνουμε είναι να καταργήσουμε το μνημόνιο, το λιγότερο. Και τη δανειακή συνθήκη. Δεύτερον, το χρέος. Διότι άμα πληρώνεις πώς θα γίνει; Πρέπει να λύσει αυτή η κυβέρνηση θέματα θέσεων εργασίας, ο άνεργος δε θέλει ενδεχομένως να ακούσει τίποτα άλλο παρά να του βρεις δουλειά. Αυτοί που παίρνουν 400 ευρώ το μήνα δεν αντέχουν. Οι συνταξιούχοι θέλουν αύξηση συντάξεων, τουλάχιστον να γυρίσουν εκεί που ήταν πριν.

Αυτό όμως μπορεί να το κάνει μια κυβέρνηση με μια απόφαση του Κοινοβουλίου, κατά πλειοψηφία; Γιατί θα υπάρχουν κι άλλες δυνάμεις. Θα το αποφασίσει και την άλλη μέρα οι επιχειρηματίες θα λένε στοπ οι επενδύσεις, για να εκβιάσουν. Θα προχωρήσουν σε μαζικές απολύσεις. Ξέρουμε τι κάνει το μεγάλο κεφάλαιο όταν βρεθεί κάτω από μία κυβέρνηση είτε όπως λέμε εμείς εργατικής - λαϊκής εξουσίας είτε, αν θέλετε, από μία κυβέρνηση που εν πάση περιπτώσει αισθάνεται ότι το απειλεί. Πάρτε την περίπτωση της Βενεζουέλας. Επειδή είναι πρόσφατο το παράδειγμα. Ο Τσάβες Πρόεδρος με δικαιοδοσίες, υπερασπίζεται το σοσιαλισμό, εμείς δε λέμε ότι δεν το πιστεύει, διαβάζει και τον Μαρξ και τον Ενγκελς και το Κεφάλαιο και δε θέλουμε να τον αμφισβητήσουμε σαν πρόσωπο, δεν έχει καμία σημασία. Δεν ελέγχει ούτε την κυβέρνηση ούτε το Κοινοβούλιο. Ανέλαβε το κράτος τη διαχείριση ορισμένων επιχειρήσεων του πετρελαίου αλλά σε όλους τους τομείς το μεγάλο κεφάλαιο.

-- Δεν αρκούν οι προθέσεις δηλαδή.

-- Ακριβώς. Επομένως, το ίδιο το ΚΚΕ δεν είναι ένα καλό κόμμα γιατί έχει καλές προθέσεις. Αρα λοιπόν αυτή η κυβέρνηση... Πολύ περισσότερο με αυτές τις δυνάμεις, για να σχολιάσω τώρα την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ. Ο ΣΥΡΙΖΑ και μόνο που λέει, δε θα κάνω τώρα αναφορά πώς προέκυψε ο ΣΥΡΙΖΑ, τι δυνάμεις έχει κ.λπ. και ότι είναι δυνάμεις που έχουν στόχο το ΚΚΕ, θέλουν να ξεμπερδεύουν εν πάση περιπτώσει για να μπορούν να έχουν ελεύθερα τα χέρια, λέει εγώ δεν αμφισβητώ τη συμμετοχή της Ελλάδας στην ΕΕ. Δεύτερον, δεν αμφισβητώ ότι πρωταγωνιστής της ανάπτυξης θα είναι ο ιδιωτικός τομέας και δε λένε τους μικρούς επιχειρηματίες, λένε τους πολύ μεγάλους...

-- «Η υγιής επιχειρηματικότητα».

-- Ναι, ναι. Εδώ που τα λέμε με τα μέτρα του καπιταλισμού και της ανταγωνιστικότητας υγιείς είναι οι πιο μεγάλες επιχειρήσεις. Αυτές γιατί αυτές μπορούν να εκσυγχρονίζονται γρήγορα, μπορούν να οργανώσουν πιο σύγχρονη παραγωγική διαδικασία κ.λπ. κ.λπ. Με αυτές τις θέσεις που έχει πώς σκέφτεται, τολμάει, να συνεργαστεί με ένα κόμμα, δε λέω πώς μας έχει χαρακτηρίσει, αλλά που έχει εντελώς διαφορετικές θέσεις απ' τον ίδιο. Εμείς δεν του ζητάμε συνεργασία. Του ασκούμε μεν κριτική αλλά δεν του ζητάμε ούτε να αλλάξει το πρόγραμμά του, καταλαβαίνουμε ότι δεν μπορούμε να συνεργαστούμε, δεν τον εγκαλούμε γιατί δεν αλλάζει τις θέσεις του να έρθει με εμάς. Γι' αυτό λέμε ότι είναι μπλόφα. Είναι καθαρά προεκλογικό. Δε νομίζω ότι θα μας ήθελε σε μια κυβέρνηση, μεταλλαγμένους ναι, αλλά δε θα μας ήθελε, γιατί θα είχε δεσμεύσεις, δε μας θέλει. Είναι μπλόφα. Μπλόφα για να πάρει ψήφους, πατώντας σ' αυτόν τον πόνο των ανθρώπων που θέλουν το ΚΚΕ εγγυητή σε μια τέτοια κυβέρνηση. Π.χ., αφού κάνεις πρόταση συνεργασίας μπορείς να πεις, ξέρεις εγώ σου ζητάω να παραιτηθείς προσωρινά απ' αυτές τις θέσεις και εγώ θα παραιτηθώ από εκείνες. Αυτός που κάνει πρόταση συνεργασίας αυτός βάζει και το πλαίσιο. Ξέροντας ότι έχει διαφωνίες με τον άλλο. Δε βάζει κάτι τέτοιο. Και, τέλος, να σας πω κάτι; Καταντάει και αστείο. Εγώ τουλάχιστον γελάω πάρα πολύ και δεν το λέω με αναίδεια και υπεροψία, ακούω τον ΣΥΡΙΖΑ ότι μπορεί να υπάρξει έδαφος συνεργασίας και μετά αρχίζει διαφωνώ με εκείνον, διαφωνώ με αυτόν, με τη ΔΗΜΑΡ, διαφωνώ με τον άλλον. Λέει η ΔΗΜΑΡ εγώ είμαι κόμμα που κατεξοχήν θέλω συνεργασία αλλά δεν μπορώ να συνεργαστώ με τον ΣΥΡΙΖΑ, με το ΚΚΕ κ.λπ. κ.λπ. Τα ίδια λέει και το ΠΑΣΟΚ και μετά ακούω, όταν θα πάρω την εντολή, θα απευθυνθώ σε όλα τα κόμματα. Ο λαός δεν καταλαβαίνει ότι δεν υπάρχει έδαφος συνεργασίας; Ανεξαρτήτως αν είναι πιο κοντά σε μας ή στον ΣΥΡΙΖΑ ή στο ΠΑΣΟΚ ή στη ΔΗΜΑΡ. Θέλει μια κυβέρνηση μαριονέτα; Εδώ συνεργάστηκαν δύο μεγάλα κόμματα, ΝΔ και ΠΑΣΟΚ,και ο μεταξύ τους ανταγωνισμός για το εκλογικό σώμα τους εμφανίζει ας πούμε ο ένας να βάζει τρικλοποδιά στον άλλο. Σκεφτείτε μία κυβέρνηση της αριστεράς η οποία, ας πούμε, φορτσάτη κατεβαίνει να δώσει μάχη με ένα σκληρό αντίπαλο. Δηλαδή κοροϊδεύουν. Δεν υπάρχει έδαφος για συνεργασία. Γιατί πρέπει να φταίμε εμείς ή να φταίνε αυτοί στο κάτω κάτω;

-- Είναι ζήτημα μεγέθους, ζήτημα, έτσι σχηματικό, να μπει εμπόδιο στο ΠΑΣΟΚ και στη ΝΔ και αυτή την πολιτική;

-- Ο λαός έχει εθιστεί, δεν θα κάνω τώρα βαθύτερη ανάλυση γιατί και πώς, χρόνια έχει εθιστεί στο εξής πράγμα: Εφυγε η δεξιά και ήρθε το ΠΑΣΟΚ. Οταν δυσαρεστήθηκε απ' το ΠΑΣΟΚ πάλι είχε μια ελπίδα ότι αν γυρίσει ξανά στη ΝΔ, η ΝΔ θα είχε βγάλει συμπεράσματα. Αρα έχει συνηθίσει αυτό που λέμε ανάμεσα στο μικρότερο και μεγαλύτερο κακό, ανάμεσα στον καλό και στον κακό. Τόσα χρόνια τώρα υπάρχουν κόμματα μικρότερα σε δύναμη που εμφανίζονται ως αντιπολιτευόμενα σφόδρα και μάλιστα και φραστικά πάρα πολύ στα δύο μεγάλα κόμματα. Επομένως, σ' ένα μεγάλο μέρος του λαού, μικρότερο από πριν βέβαια, έχουν γίνει θετικές διεργασίες στο λαό, φαντάζει ότι αυτά τα κόμματα που δεν κυβέρνησαν ποτέ, που έχουν κάνει χρόνια αντιπολίτευση, που αν θέλετε μιλάνε και για κίνημα, αυτά τα κόμματα κάτι καλύτερο μπορεί να φέρουν. Εχουν όμως μάθει και το εξής πράγμα και εδώ ανεξάρτητα απ' τις δικές μας αδυναμίες, το 90% του ελληνικού λαού διαπαιδαγωγείται στο εξής: Κοίταξε, αν θέλεις αλλαγές, θα είναι εντός των τειχών. Συνηγορεί και το γεγονός ότι ανατράπηκε το σοσιαλιστικό σύστημα, το εργατικό κίνημα βρέθηκε σε μεγάλη ήττα, μία πρωτοφανής ήττα και μάλιστα απότομη, όπου όλοι προς στιγμήν τα χάσαμε. Επομένως, υπάρχουν μια σειρά παράγοντες οι οποίοι δυσκολεύουν το λαό να καταλάβει ότι εντός των τειχών δεν μπορεί να έχει τις κατακτήσεις με τους συνηθισμένους αγώνες που τις είχε πριν 10, 20 χρόνια.

Και θέλω να ξεκαθαρίσω και το εξής πράγμα, λένε ότι το ΚΚΕ λέει ή όλα ή τίποτα. Κοιτάξτε να δείτε, εμείς που μπήκαμε μπροστά, στην πρώτη γραμμή, για να υπερασπιστούμε κατακτήσεις, που είχαν κατακτηθεί, είχαν γίνει παραχωρήσεις στα πλαίσια του καπιταλιστικού συστήματος. Δεν είπαμε αυτές δεν είναι αυτό που θα θέλαμε. Αρα έχουμε και την εμπειρία ότι ένα κίνημα με σωστό προσανατολισμό, με μεγάλη μαζικότητα και με μεγάλη οργάνωση μπορεί να αποσπάσει κατακτήσεις. Γιατί τις υπερασπιζόμαστε αυτές; Που αν θέλετε είχαν ξεπεραστεί κιόλας. Ο 21ος αιώνας απαιτεί μεγαλύτερες κατακτήσεις.

Ομως ας δούμε και μια άλλη πλευρά. Σε συνθήκες βαθιάς κρίσης πρέπει να τραβήξεις μπροστά, στα παίρνουν όλα. Και χρειάζονται αγώνες πολύ πιο δυνατοί για να κατακτήσεις ενδεχομένως και λιγότερα. Αρα δεν μπορεί να υπάρξει φιλολαϊκή κυβέρνηση η οποία να λέει εγώ θα διεκδικήσω, θα διαπραγματευτώ μέσα στα πλαίσια της ΕΕ, θα συζητήσω και με την εργοδοσία και θα βρω μια λύση που να διασφαλίζει και την κερδοφορία και το λαό. Εδώ δεν μπορούσες να τα διασφαλίσεις σε συνθήκες ευνοϊκής ανάπτυξης, συγκυρίας για τον καπιταλισμό.

Τώρα, εμείς πιστεύουμε ότι ένα μέρος του λαού θα παρασυρθεί από τις αυταπάτες. Καλοπροαίρετα. Και ενώ θα μπορούσε, αν θέλετε, η άνοδος του κινήματος να είναι πιο μεγάλη, δεν θα είναι τόση. Εμείς πιστεύουμε ότι θα έχει καλό αποτέλεσμα η κάλπη, αλλά θα μπορούσε να ήταν - το λέω και προκαταβολικά και δεν το λέω με ηττοπάθεια - θα μπορούσε ο λαός σήμερα να είχε κάνει ένα βήμα μπροστά, ένα άλμα, αν και στις δυο μέρες μπορεί να το κάνει, έχει περιθώρια να το κάνει. Δεν έχει να χάσει τίποτα.

-- ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ υποστηρίζουν ότι: Γαλλικές εκλογές, δεύτερος γύρος την ίδια μέρα με τις δικές μας. Θα πυροδοτήσει ενδεχομένως αλλαγές στην ΕΕ που θα έχουν αντίκτυπο και στην Ελλάδα. Συμφωνείτε με αυτή την άποψη;

-- Δεν συμφωνώ για τον εξής λόγο. Η λογική που λέει «ο αγώνας δίνεται έξω από την Ελλάδα για κάτι καλύτερο», αυτή τη λογική δεν μπορούμε να την υιοθετήσουμε. Ο αγώνας πρέπει να είναι δυνατός στην Ελλάδα και βεβαίως μαχητικός, αντιπαραθετικός και με όρους ρήξης κι έξω από την Ελλάδα, βεβαίως. Δεύτερον, εγώ απ' ό,τι καταλαβαίνω, πάνε πίσω από τις πλάτες του Ολάντ. Τώρα, ο Ολάντ είναι κοντά με το ΠΑΣΟΚ; Είναι κοντά με τον ΣΥΡΙΖΑ; Είναι κοντά με τον κύριο Κουβέλη; Δεν ξέρω. Ο καθένας πάει να οικειοποιηθεί τον αρχηγό ενός κόμματος, το οποίο, ύστερα από τόσα χρόνια διακυβέρνηση Σαρκοζί και με τέτοια μέτρα, πήρε ένα 2% πάνω από τον Σαρκοζί. Που σημαίνει ότι η σοσιαλδημοκρατία έχει χάσει έδαφος προ πολλού στη Γαλλία. Και το έχασε γιατί στα χρόνια της διακυβέρνησής της έκανε το ίδιο που έκανε και η γαλλική δεξιά, όπως λένε. Λοιπόν, ο κύριος Ολάντ ένα πράγμα είναι σίγουρο: Θα ανακατέψει την ΕΕ. Θα την ανακατέψει όμως παλεύοντας η γαλλική αστική τάξη, που ξέρετε ήταν και παραδοσιακά εθνικιστική απέναντι στη γερμανική - είναι μια διαμάχη που κρατάει, αυτή η «κολόνια» κρατάει αιώνες - θα διεκδικήσει σε συνθήκες βαθιάς κρίσης να μοιραστεί καλύτερα η ζημιά ανάμεσα στους επιχειρηματικούς ομίλους της μιας και της άλλης χώρας, θα θελήσει να παίξει έναν ηγετικό ρόλο έναντι της Μέρκελ. Στην ατζέντα της φαγωμάρας τα προβλήματα του γαλλικού λαού - καταρχήν - της γαλλικής εργατικής τάξης θα είναι απ' έξω.

Ο ΣΥΡΙΖΑ, λοιπόν, τώρα τι ζητάει, να πάει αγκαλιά με τον Ολάντ για να διεκδικήσει τι; 'Η βγαίνει ο κύριος Σαμαράς και λέει με τον Ραχόι και με τον κύριο Κοέλιο. Δηλαδή τους φιλελεύθερους που πάτησαν πάνω στην αντιλαϊκή πολιτική της σοσιαλδημοκρατίας. Θα πάνε με τον τεχνοκράτη πρόεδρο της ιταλικής κυβέρνησης; Αυτά τα πράγματα, αλίμονο αν ο λαός... Εμείς αυτό δεν θέλουμε να γίνει. Να κάτσει την επόμενη μέρα ο λαός και να περιμένει, ανάλογα ποιος θα είναι πρωθυπουργός, με ποιο σύμμαχο θα πάει να παρακαλέσει την ΕΕ, σας παρακαλώ δώστε μου ένα χρόνο τράτο. Γιατί εμείς που έχουμε χρέη στις τράπεζες και κάνουμε επιμήκυνση δανείου, στην ουσία υποθηκεύουμε όλη μας τη ζωή και ανεβάζουν τα επιτόκια και χρωστάμε περισσότερα. Τι κερδίζουμε με την επιμήκυνση των δανείων και το μίκρεμα της δόσης; Να πληρώνουμε περισσότερα χρόνια. Κάπως έτσι, και χειρότερα, από τη μικροεπιμήκυνση των δανείων που έχουμε εμείς, θα την πατήσει ο ελληνικός λαός. Το λέμε και θα μας θυμηθούν. Και το χρέος θα δυναμώσει και η κρίση θα βαθύνει και έξωση από την Ευρωζώνη θα γίνει όταν το αποφασίσουν. Ανεξάρτητα από τις θυσίες του ελληνικού λαού. Λιώμα να γίνει ο ελληνικός λαός, όταν αποφασίσουν να μειώσουν τον αριθμό των κρατών - μελών της ΕΕ και της Ευρωζώνης θα το κάνουν. Δεν θα ρωτήσουν. Δεν θα μετρήσουν στη ζυγαριά τις θυσίες.

-- Να έρθουμε στην πρόταση του ΚΚΕ, η οποία χαρακτηρίζεται από τους τρεις άξονες που υπάρχουν και στο προεκλογικό σύνθημα που υπάρχει και στις αφίσες και τα μηνύματα. Είναι: Η αποδέσμευση από την ΕΕ, η μονομερής διαγραφή του χρέους με λαϊκή εξουσία. Υπάρχει όμως έντεχνα από τα άλλα κόμματα μια διαστρέβλωση. Ο κ. Βενιζέλος π.χ. χθες είπε ότι το ΚΚΕ είναι το οριζόντιο κόμμα της δραχμής και είναι ο πραγματικός μοχλός αυτής της άποψης. Εδώ γίνεται μια αποκοπή του ενός από τα τρία μέρη. Θέλει το ΚΚΕ να βγούμε από την ΕΕ, από την Ευρωζώνη, να γυρίσουμε στη δραχμή κι αποκόβει τις άλλες δυο προϋποθέσεις. Και νομίζω ότι σε έναν κόσμο μπορεί να έχει περάσει αυτή η άποψη, ότι το ΚΚΕ θέλει να γυρίσουμε στη δραχμή. Και μάλιστα με έναν ψευτοπατριωτισμό που τον συνδέουν με διάφορους τρόπους, μπορεί και να υπάρχει σκοπιμότητα πίσω από αυτό.

-- Αν το έλεγε μόνο ο κύριος Βενιζέλος, δεν ξέρω αν θα έπιανε. Αλλά αυτό το λένε και τα άλλα κόμματα, ο καθένας με τον τρόπο του. Κι ο κ. Σαμαράς το λέει, ο καθένας με τον τρόπο του. Και όλα τα κόμματα που διαβεβαιώνουν ότι θα μείνουμε στο ευρώ, στην πραγματικότητα λένε ότι το ΚΚΕ θέλει τη δραχμή. Καταρχήν εμείς σεβόμαστε τους εργαζόμενους, που την Κυριακή θα είναι ψηφοφόροι χωρίς να έχουν χάσει την ιδιότητα του εργαζόμενου.

Στην κάλπη φτάνουμε με το συνολικό πρόγραμμα του ΚΚΕ. Δεν κόψαμε κάποιες σελίδες, να βάλουμε είτε τις τελευταίες, είτε τις πρώτες μόνο. Εχουμε όλο το προεκλογικό μας πρόγραμμα και βεβαίως το ερώτημα του λαού πώς θα γλιτώσουμε αυτό το μεγάλο χρέος και τις δεσμεύσεις των συμβάσεων - ριζικά, έτσι; - του δίνουμε έναν ορίζοντα και μια προοπτική. Ταυτόχρονα του λέμε: Κοίταξε να δεις - αυτό δεν μπορείς να το αποτυπώσεις στην αφίσα, η αφίσα είναι ελλειπτική πάντα, γιατί έχουμε κι άλλες αφίσες για τη θύελλα που έρχεται - είμαστε αυτοί που είμαστε. Εμείς ξεκινάμε από τον αγώνα για τα άμεσα και επείγοντα προβλήματα στις 7 του Μάη και φτάνουμε μέχρι την εργατική λαϊκή εξουσία, την κοινωνικοποίηση και κλπ. Πρέπει να ξέρεις όλα όσα σου λέμε. Βεβαίως, αυτή η μάχη δεν κρίνει την εργατική λαϊκή εξουσία. Δεν είναι κόμματα που λένε καπιταλισμός ή σοσιαλισμός, δεν μπαίνει τέτοιο ερώτημα. Ομως εμείς σου λέμε μέχρι πού πάμε. Γιατί πρέπει να σου πούμε ότι υπάρχει ορίζοντας. Δεν συμφωνείς σήμερα; Δεν το καταλαβαίνεις; Ωραία.

Ομως ξέρεις πάρα πολύ καλά ότι η αφετηρία μας - κι αυτή ήταν πάντα - είναι τα οξυμένα, ζωτικά προβλήματα. Μας εμπιστεύεσαι; Εγώ σας λέω κι αυτοί ακόμα που θα ψηφίσουν ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, οι εργάτες, λένε σας εμπιστευόμαστε. Θα έρθεις αύριο, όταν θα έχουμε ξανά περιοδεία και θα μας πεις θέλω λύση στα προβλήματά μου. Εμάς μας φέρνουν υπομνήματα, όλοι, ακόμα και μια μέρα μετά τις εκλογές. Ηδη έχουμε πάρει υπομνήματα αυτή τη στιγμή για ζητήματα που αφορούν την άλλη μέρα από τις εκλογές. Εμείς, λοιπόν, τους λέμε. Εάν μας εμπιστεύεσαι, εάν ξέρεις ότι με τη δική μας στήριξη μπορεί το κίνημα να αποσπάσει κάτι, ψήφισέ μας. Στο κάτω κάτω, θα ξαναγίνουν εκλογές, θα ξαναγίνουν. Δεν σημαίνει ότι επιλέγεις την εργατική λαϊκή εξουσία, ούτε εμείς είμαστε ηλίθιοι να πιστεύουμε ότι μας ψηφίζει όλος αυτός ο κόσμος για κάτι που δεν έχει μπει στην ημερήσια διάταξη της λαϊκής διεκδίκησης. Αν στην ημερήσια διάταξη της λαϊκής διεκδίκησης ήταν η εργατική εξουσία, είναι διαφορετικό. Αυτό δε σημαίνει όμως ότι επειδή δεν έχει μπει στην ημερήσια διάταξη της λαϊκής διεκδίκησης, δεν πρέπει εμείς να την αναλύουμε και να την προβάλλουμε στο λαό και να του λέμε ότι εκεί πρέπει να κατευθύνεται. 'Η ο λαός πρέπει να διστάσει να μας δώσει δύναμη, γιατί δεν έχει πειστεί για την εργατική - λαϊκή εξουσία. Τα άλλα κόμματα έχουν προσαρμόσει επιμελημένα τις θέσεις τους, χωρίς να έχουν αλλάξει τίποτα.

Δηλαδή, ο ΣΥΡΙΖΑ λέει κατάργηση του μνημονίου και της δανειακής συνθήκης. Μετά λέει, θα διαπραγματευτώ μέρος του χρέους, θα χωρίσω το χρέος σε νόμιμο και παράνομο.

-- Ο κ. Κουβέλης λέει απαγκίστρωση από το μνημόνιο.

-- Ναι, ενώ έλεγε οι συμβάσεις που ψηφίζουν τα κράτη-μέλη δεν μπορεί να αμφισβητηθούν, έχει συνέχεια η πολιτική, τώρα λέει απαγκίστρωση. Τώρα ποια είναι η διαφορά; Εγώ δεν καταλαβαίνω, δεν ξέρω αν καταλαβαίνει ο κόσμος. Απαγκίστρωση. Κατάργηση, αναδιαπραγμάτευση, κούρεμα καινούριο. Ολα αυτά τα πράγματα δημιουργούν την εντύπωση στο λαό ότι κάτι μπορεί να γίνει χωρίς να σπάσουν αυγά. Και ξέρετε πώς τα αλλάζουν αυτά; Ξέροντας τον πόνο του λαού, ότι θέλει λύσεις - κι αυτό από τη μια μεριά είναι θετικό, αλλά κι οι ελιγμοί τους πρέπει να μην παραπλανούν - αλλά κάθε μέρα γίνονται δημοσκοπήσεις. Μόλις δουν, λοιπόν, ότι ο λαός θέλει κάτι πιο ριζοσπαστικό, το υιοθετούν φραστικά. Εμείς δεν έχουμε αλλάξει τίποτα από αυτά που λέγαμε. Οι αλλαγές είναι στο σύνθημα, στην αφίσα, σε τέτοια πράγματα. Δεν μπορεί να αλλάζεις θέση την παραμονή. Ποιον εμπιστεύεσαι δηλαδή; 'Η το τελευταίο που λένε. Λέει ο ΣΥΡΙΖΑ την άλλη μέρα από τις εκλογές θα έχουν αλλάξει θέσεις τα κόμματα γιατί θα έχουν υποστεί ήττα. Τα ίδια λέει και ο κύριος Κουβέλης κλπ. Εμείς δεν εμπιστευόμαστε κανένα κόμμα για το λαό - δεν μιλάμε για πρόσωπο - που την άλλη μέρα από τις εκλογές άλλαξε θέσεις. Τα κόμματα έχουν σταθερές θέσεις. Δηλαδή πώς το ΠΑΣΟΚ θα γίνει φιλολαϊκό κόμμα, αν συντριβεί στις εκλογές; Αρα δεν πρόκειται για ένα κομπρεμί; Οχι, δεν έχουμε καμία εμπιστοσύνη σε ένα κόμμα που πολιτεύθηκε μέχρι τώρα έτσι και την άλλη μέρα αλλάζει γιατί έχασε ψήφους. Και η ίδια η αλλαγή του πρέπει να γίνει - αν υποθέσουμε ότι μπορεί να γίνει - με άλλες διαδικασίες. Οχι με διαδικασίες σχηματισμού κυβέρνησης. Και με άλλα πρόσωπα. Ούτε αυτό φτάνει, αλλά έστω να κάνω αυτή την παραχώρηση.

-- Οσοι λένε για συνεργασίες μετά, έχουν απορρίψει πιστεύετε στο πίσω μέρος του μυαλού τους - γιατί μπροστά μπορεί να το λένε - το ΠΑΣΟΚ από αυτές; Κι εννοώ αυτούς που επικαλούνται την αριστερά...

-- Ούτε ο κύριος Σαμαράς έχει αφήσει το ΠΑΣΟΚ, ούτε το ΠΑΣΟΚ τον Σαμαρά, ούτε τα άλλα κόμματα τη συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ. Προσέχτε τώρα τι περιμένουν ότι θα γίνει. Αυτό το βγάζω από τα συμφραζόμενά τους, έτσι; Και μάλιστα το λένε και μερικοί. Θα πάρουν βουλευτές του ΠΑΣΟΚ. Σου λέει, αν το ΠΑΣΟΚ πάθει νίλα, τότε τι πιο εύκολο; Εδώ στην προηγούμενη Βουλή είχαμε 60 ανεξάρτητους βουλευτές. Τι πιο εύκολο τώρα, με το ΠΑΣΟΚ νίλα, να σηκωθούν να φύγουν βουλευτές του, να ανεξαρτητοποιηθούν, να κάνουν μια καινούργια ομάδα και να πάνε μαζί με τον ΣΥΡΙΖΑ, με τον Κουβέλη, με τον Καμμένο και με διάφορους, για να κάνουν μια κυβέρνηση. 'Η άλλοι να στηρίξουν, να δώσουν ψήφο στήριξης χωρίς να συμμετάσχουν. Αυτές οι αλλαγές κι οι εξελίξεις, που θα συμβούν κατά τη γνώμη μας και μετά το σχηματισμό κυβέρνησης, από τη μια μεριά δείχνουν ότι ξεφτίζουν αυτά τα κόμματα - ιδιαίτερα ΝΔ και ΠΑΣΟΚ - πάνω σε αυτό το ξέφτισμα εμφανίζονται νέα κόμματα που πολύ γρήγορα θα ξεφτίσουν όσον αφορά τα συνθήματά τους, είναι ένα θετικό στοιχείο. Αλλά αυτό που χρειάζεται είναι οι μετακινήσεις του λαού. Οι πολιτικές, οι ιδεολογικές ή από ιδεολογήματα. Αν ο λαός παρακολουθεί τις μετακινήσεις των κομμάτων μόνο και πηγαίνει και άγεται και φέρεται από ένα παλιό ή νέο κόμμα, τότε οι διεργασίες που θα υπάρχουν μέσα στο λαό θα είναι εγκλωβισμένες μέσα στα τείχη.

-- Πώς μπορεί να τις αξιοποιήσει;

-- Εμείς αυτό που βλέπουμε - επειδή εμείς δεν διαχωρίζουμε τους εργάτες, τους υπάλληλους, τους αυτοαπασχολούμενους, την αγροτιά, σε δεξιούς, ΠΑΣΟΚους κλπ, βεβαίως όταν ψηφίζουν έχουν ευθύνη - μέσα στο κίνημα. Δηλαδή, να σας πω πολύ απλά. Αν όλοι οι εργαζόμενοι δεν γραφτούν στα σωματεία τους, δεν πάρουν μέρος σε επιτροπές οργάνωσης απεργιών, σε λαϊκές συνελεύσεις, σε γενικές συνελεύσεις σωματείων, δεν ελέγξουν τις διοικήσεις που εκλέγουν, και περιμένουν κάθε τέσσερα χρόνια να αναθέσουν σε κάποιους - εγώ σας λέω ούτε σε μας δεν πρέπει να αναθέτουν - και να κάθονται στα σπίτια τους επειδή εμείς παλεύουμε... Δεν μπορεί, τότε θα μετακινούνται ανάμεσα στα κόμματα. Αυτό θα γίνει. Πρέπει να γίνει όμως όσο γίνεται πιο γρήγορα γιατί δεν πρέπει να έχουμε χαμένο χρόνο. Και ιδιαίτερη προσπάθεια γίνεται, η νέα γενιά, η πολύ νέα γενιά, που δεν έχει κοινωνική πείρα, και είναι φυσικό να μην έχει, δεν κατηγορούνται γιατί είναι νέοι άνθρωποι, γιατί απέχουν πολύ από την πραγματοποίηση μεγάλων ταξικών αγώνων... Καταλαβαίνετε, η νέα γενιά πραγματικά κινδυνεύει ή να είναι απαθής και ουδέτερη ή να μετατραπεί σε υποχείριο των τάχα μοντέρνων και νέου τύπου ομάδων, γκρουπούσκουλων και κομμάτων.

-- Το ΚΚΕ έχει προειδοποιήσει επανειλημμένως για τον κίνδυνο μιας πολεμικής ανάφλεξης στην ευρύτερη περιοχή της χώρας μας. Πώς οδηγείστε σε αυτή την εκτίμηση;

-- Από τη δεκαετία του '90 και μετά έχουμε μια σειρά τοπικούς πολέμους. Το επίκεντρο καταρχήν ήταν τα Βαλκάνια και ήταν κατακερματισμός κρατών, προτεκτοράτα κλπ. Στη Μέση Ανατολή τα πράγματα με το Παλαιστινιακό κλπ χρόνια τώρα... Είχαμε δύο διαδικασίες «ιντιφάντα», πόλεμος ισραηλινός στη Γάζα κλπ. Πιάσανε την Αφρική... Αυτή τη στιγμή φαίνεται, ας πούμε, μια ηρεμία αλλά ήδη υπάρχουν και στρατιωτικές προετοιμασίες: Συρία, Ιράν, η κατάσταση στη Β. Αφρική, οι ίδιοι λένε - ΝΑΤΟικοί παράγοντες και άλλοι παράγοντες - ότι είναι άσχημη κατάσταση, οι φύλαρχοι στη Λιβύη σκοτώνονται μεταξύ τους πού θα δώσουν τις πηγές, να πάρουν τις πηγές του πετρελαίου, και άλλοι να συμμαχήσουν με τους Γερμανούς, άλλοι με τους Ιταλούς, άλλοι με τους Γάλλους κλπ. Να πω παραπάνω; Οι ΗΠΑ έχουν κάνει «αστακό» την Αυστραλία, με καινούργιες εγκαταστάσεις, και τον Καναδά και λένε ότι το κάνουν σε περίπτωση που χρειαστεί να αναμετρηθούν με την Κίνα. Η Κίνα διευρύνει τις στρατιωτικές της εγκαταστάσεις στην Ασία για να αντιμετωπίσει ενδεχόμενο πόλεμο με τις ΗΠΑ. Η περιοχή μας όμως είναι σίγουρα έκρυθμη, γιατί είναι οι αγωγοί πετρελαίου και φυσικού αερίου. Η ζωή έχει δείξει και οι προετοιμασίες που γίνονται, ότι όταν δεν μπορέσουν να τα επιλύσουν με τα συγκεκριμένα οικονομικά και πολιτικά μέσα, έρχονται τα όπλα. Ηδη έχει εξαγγελθεί πόλεμος κατά της Συρίας και του Ιράν. Λοιπόν, ζούμε περίοδο μάλλον ιμπεριαλιστικής ειρήνης την οποία διαδέχεται ο πόλεμος και οι κίνδυνοι μιας ανάφλεξης είναι σχετικά άμεσοι. Οταν λέω άμεσοι μπορεί να είναι σε ένα χρόνο, σε δύο χρόνια... Η Β. Αφρική είναι μεγάλος μαγνήτης, ολόκληρη η Αφρικανική ήπειρος. Η Γαλλία αρχίζει να χάνει κάποια εδάφη. Εχει μπει η Κίνα μέσα με μεγάλες επενδύσεις. Η Γερμανία δεν είχε επενδύσεις στην Αφρική αλλά σιγά σιγά μπαίνει και γι' αυτό δεν αναμείχτηκε και στον πόλεμο για να θεωρείται η χώρα που δεν έχει ανάμειξη σε πόλεμο.

Ο 20ός αιώνας έχει δείξει αυτά τα πράγματα. Αλλά κι αν δεν γίνει άμεσα πόλεμος, σημαίνει ότι θα υπάρχει ιμπεριαλιστική ειρήνη. Δηλαδή οι λαοί με το πιστόλι στον κρόταφο. Εμείς θέλουμε τις κυβερνήσεις, τις εξουσίες να τις ανατρέψουν οι λαοί. Καμία από αυτές τις κυβερνήσεις και την εγχώρια πολιτική εξουσία σ' αυτές τις χώρες δεν την υποστηρίζουμε. Αλλά πρέπει οι λαοί να δίνουνε... Και όχι οι λαοί να πάνε να πολεμήσουν στο πλευρό τού ενός ή του άλλου ιμπεριαλιστή για το ποιος θα τους πάρει τα πετρέλαια και τι αντίτιμο θα τους δώσει. Αν τους δώσει...

-- Να πάμε λίγο στις προτάσεις ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, δεν έχουμε πολύ χρόνο αλλά νομίζω έχει κι αυτό την αξία του, σχετικά με την ανάπτυξη που ευαγγελίζονται, ακούμε τώρα και προεκλογικά. Εκτός του ότι ακούγονται υποσχέσεις και δεσμεύσεις για μέτρα που πάρθηκαν το προηγούμενο διάστημα, και είναι ένα ερώτημα γιατί τα θέτουν τώρα, ότι θα τα πάρουν πίσω, γιατί τα πήραν τότε, αλλά πέρα από αυτό. Πρόγραμμα ΕΣΠΑ, ιδιωτικοποιήσεις, προσέλκυση επενδύσεων, μια σειρά τέτοιες προτάσεις, πώς τις σχολιάζετε;

-- Αυτό το ΕΣΠΑ έχει γίνει σαν τα ψάρια που ευλόγησε ο Χριστός. Καταρχήν, σε όλες τις καπιταλιστικές χώρες του κόσμου, που η κρίση ανακόπηκε ή μάλλον έληξε και μπήκε στη φάση της ανάκαμψης, οι ρυθμοί ανάκαμψης είναι πάρα πολύ χαμηλοί. Τώρα, παραδείγματος χάριν, λένε ότι η Ευρώπη θα μπει σε τροχιά ανάκαμψης με 1-2%, με 1% ή 2% μέσο όρο. Καταλαβαίνετε δηλαδή, πάνε οι ρυθμοί που είχε ο καπιταλισμός στην Ευρώπη, 5, 6, 7, 8, 9%. Δεν γίνονται αυτά τα πράγματα. Θα είναι λοιπόν πολύ χαμηλοί ρυθμοί. Και γι' αυτό ακριβώς θα συγκεντρωθούν, θα καταστραφούν πολλές επιχειρήσεις, και μεγάλες, το μεγαλύτερο ψάρι θα φάει το μικρότερο και η ανάκαμψη θα είναι αναιμική, με πολύ λίγες θέσεις εργασίας γιατί υπάρχει και εκσυγχρονισμός, γιατί δε θα γίνουν επενδύσεις σε όλους τους τομείς αλλά σε ορισμένους. Και εκεί που πάνε να κάνουν επενδύσεις στην Ελλάδα είναι ο τομέας εκείνος με το μεγαλύτερο ανταγωνισμό: Ενέργεια, τηλεπικοινωνίες, πετρέλαιο, φυσικό αέριο κτλ. Επομένως, εγώ να σας πω, είμαι βέβαιη ότι και λογιστικά δε φτάνουν τα χρήματα. Δηλαδή το ΕΣΠΑ πού θα πρωτοπάει; Και στο ΕΣΠΑ πρέπει να βάλει το κράτος, να βάλουν και οι ιδιώτες... Γι' αυτό μένουν και ανενεργά αυτά, πώς να πω, δε χρησιμοποιούνται... Γιατί άμα ο άλλος δεν έχει αποφασίσει να κάνει επενδύσεις δε θα πάρει και το ΕΣΠΑ, αλλά και όταν θα γίνουν οι επενδύσεις το λένε καθαρά ότι για να επενδύσουμε θέλουμε βελτίωση, υγιές επιχειρηματικό περιβάλλον, που σημαίνει σμπαράλιασμα εντελώς των εργασιακών σχέσεων. Δηλαδή πλήρης ελευθερία της εργοδοσίας της καπιταλιστικής να χρησιμοποιεί όπως θέλει τους εργάτες. Με μισθούς, αυτά που λένε, βαλκανικούς μισθούς... Αυτή είναι η σύγκλιση και η εξίσωση επιπέδων που λένε.

Επομένως, βεβαίως θα γίνουν επενδύσεις και θα υπάρξει και ανάκαμψη. Αμα δεν κάνουν επενδύσεις πώς θα συνεχιστεί η κερδοφορία; Το θέμα είναι ότι θέλουν να καθαρίσει το έδαφος, και ένα έδαφος είναι το εργασιακό, το άλλο είναι οι ανταγωνιστές, εξαγορές, συγχωνεύσεις... Αρα, εγώ λέω ότι και η ΝΔ θέλει ανάπτυξη και το ΠΑΣΟΚ, αφού στηρίζουν τον καπιταλιστικό δρόμο ανάπτυξης, αλλά μπαίνουμε σε έναν φαύλο κύκλο. Με μισοεργασία, μισοανεργία. Και τώρα μπορούν τις νέες ηλικίες να τις χρησιμοποιούν σαν λάστιχο. Γιατί, αυτό που λένε, είναι πιο μορφωμένοι σήμερα οι νέοι και μπορούν να τους έχουνε τη μια κλητήρες, την άλλη στο τηλέφωνο και την τρίτη να τους κάνουν μεταφράσεις.

-- Τώρα, κλείνοντας, οι ώρες είναι λίγες πλέον μπροστά στην κάλπη, τι πρέπει να κρατήσουν οι εργαζόμενοι πηγαίνοντας σε αυτή την απόφαση και με το βλέμμα στραμμένο πάντα στην επόμενη μέρα;

-- Αναμφισβήτητα, είναι το άμεσο. Επειδή οι εργαζόμενοι έχουν αποκτήσει μια πείρα, να τη μελετήσουν καλύτερα αυτές τις δύο μέρες. Το κεφάλι ψηλά, τόλμη! Εχετε εμπειρία από αυταπάτες, από φοβίες. Πετάξτε κατά μέρος και τις φοβίες και τις αυταπάτες και εμπιστευτείτε την ψήφο σας στο Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας. Δεν θα σας εγκαταλείψουμε, δε θα σας προδώσουμε, δε θα συμβιβαστούμε. Και στο κάτω κάτω τι σας λέμε: Εσείς καθημερινά με τη δική σας συμμετοχή και να μας ελέγξετε μπορείτε και να διαφωνήσετε στην πορεία κάπου μαζί μας μπορείτε. Αλλά θα μετρηθεί το μπόι του λαού. Και σήμερα, δυστυχώς, μακάρι να υπήρχαν και άλλα κόμματα με παραπλήσιες θέσεις με τις δικές μας, δεν μπορούσαμε να είμαστε ταυτισμένοι, να βοηθούσαν το μπόι του λαού να ανέβει. Μην πιστεύετε κανέναν που λέει να με κάνεις κυβέρνηση και να πάω να διαπραγματευτώ. Και την άλλη μέρα μην έχεις καμία εφησύχαση από τις εκλογές. Εχει κοπεί το «κοστούμι», θα τα περάσουν τα μέτρα, αφήστε που μέχρι να διαπραγματευτούν ποιο είναι το νόμιμο και το παράνομο χρέος, θα έχει πληρώσει ο ελληνικός λαός... δεν ξέρω πόσες συντάξεις θα μας έχουν πάρει και πόσους μισθούς.