Ο αγώνας για την αληθινή ισοτιμία περνά μέσα απ' την ταξική πάλη (φωτ.: από κινητοποιήσεις του ΠΑΜΕ για το Ασφαλιστικό, Ιούνης 2000)

Την παραπάνω διαπίστωση αναδεικνύουν οι αυξημένοι και σύνθετοι κίνδυνοι που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενες γυναίκες. Η εργοδοτική ασυδοσία, τα σχεδόν ανύπαρκτα μέτρα ασφάλειας και υγιεινής, η ραγδαία γενίκευση των «ελαστικών» σχέσεων εργασίας, οι συνθήκες δουλιάς που επιβάλλει η «ανταγωνιστικότητα», πολλαπλασιάζουν τις απειλές για τη σωματική και ψυχική υγεία όλων των εργαζομένων. Επιπλέον, η ανάπτυξη της έρευνας για τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση των κινδύνων που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι, ανάλογα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους (φύλο, ηλικία, κλάδος απασχόλησης κτλ.) δεν επιτρέπει ούτε καν να γίνουν γνωστά η έκταση και το είδος του κινδύνου...

Οπως διευκρινίζεται σε ειδικό έντυπο για τη γυναίκα και τους διαλύτες (χημικές ουσίες) του Ελληνικού Ινστιτούτου Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας (ΕΛΙΝΥΑΕ) λόγω «του διαφορετικού αναπαραγωγικού συστήματος του κάθε φύλου, υφίστανται ειδικοί κίνδυνοι», τόσο για τη ζωή της μέλλουσας μητέρας όσο και του εμβρύου. Μάλιστα «δεδομένου ότι τα πρώτα στάδια της κύησης είναι κρίσιμα, μέτρα για την προστασία της μέλλουσας μητέρας πρέπει να λαμβάνονται πριν καν αυτή μείνει έγκυος...». Οι τοξικές ουσίες (όπως οι διαλύτες) μπορεί να προκαλέσουν διάφορες ανωμαλίες και διαταραχές στο αναπαραγωγικό σύστημα της γυναίκας, αλλαγές της φυσιολογικής λειτουργίας του οργανισμού που «είναι δυνατό να προκαλέσουν στη γυναίκα πρόβλημα γονιμότητας».

Σύμφωνα με έρευνες που έχουν γίνει τόσο σε πειραματόζωα όσο και σε εργαζόμενες γυναίκες, «έχουν παρατηρηθεί ανωμαλίες κατά την κύηση, δυσμορφίες του εμβρύου ή και αποβολές» κατά την έκθεση σε διαλύτες όπως το βενζόλιο, το τολουόλιο, το ξυλόλιο. Ουσίες που, όπως εξηγεί στο «Ρ» ο Γιατρός Εργασίας Σπύρος Δρίβας, χρησιμοποιούνται π.χ. σε κυτταρολογικά-ιστολογικά εργαστήρια, όπου απασχολείται μεγάλος αριθμός γυναικών. Διαλύτες χρησιμοποιούνται ακόμα στα τυπογραφεία, στη χημική βιομηχανία (παραγωγή πλαστικών, χρωμάτων, φαρμάκων κτλ.), σε τσαγκαράδικα κτλ.

Η ανεξέλεγκτη επαφή με διαλύτες, μπορεί να προκαλέσει αποβολή, πρόωρο τοκετό, ακόμα και τερατογένεση, επισημαίνει ο Σπ. Δρίβας. Μπορεί να αυξηθεί ο κίνδυνος το έμβρυο να εκδηλώσει μελλοντικά ασθένειες όπως ο καρκίνος. «Μπορεί βέβαια να πει κάποιος ότι π.χ. οι δικές μου κόλλες δεν έχουν διαλύτες. Πώς μπορούμε όμως να το ξέρουμε αυτό; Το ζήτημα είναι αν γίνεται έλεγχος...».

Εδώ και χρόνια, σε σχετική επιστημονική βιβλιογραφία και αρθρογραφία καταγράφεται ότι υπάρχουν ουσίες (όπως τα βαρέα μέταλλα) που μπορεί να επιδράσουν στα νεογέννητα μέσω του θηλασμού ή άλλες (όπως ο μόλυβδος) που μπορεί να προκαλέσουν ανωμαλίες στον έμμηνο κύκλο, αποβολές ή στειρότητα_1. Τα ανεπαρκή μέτρα που προβλέπει η εργατική νομοθεσία μόνο τυπικά υπάρχουν. Οι αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες είναι αποδεκατισμένες. Σύμφωνα με την Εκθεση Πεπραγμένων 2005 του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας, το 33% των προβλεπόμενων οργανικών θέσεων είναι κενές, ενώ στην πενταετία 2000-2005 οι έλεγχοι από Τεχνικούς και Κοινωνικούς Επιθεωρητές μειώθηκαν κατά 23%. Πανελλαδικά, υπάρχουν μόλις 70-80 Γιατροί Εργασίας όταν μόνο οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα ξεπερνούν το 1,5 εκατομμύριο.

ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, στα λόγια ή τα χαρτιά έχουν πει και λένε πολλά. Ωστόσο, στην πράξη, το μόνο που εφαρμόζεται είναι μια κεντρική, σχεδιασμένη, ταξική πολιτική που πολλαπλασιάζει τους κινδύνους για όλους τους εργαζόμενους. Για παράδειγμα, το Προεδρικό Διάταγμα 176/97 («Μέτρα για τη βελτίωση της ασφάλειας και της υγείας των εγκύων, λεχώνων και γαλουχουσών εργαζομένων») προβλέπει μεταξύ άλλων την απαγόρευση απόλυσης εγκύου, τη μετακίνησή της από θέσεις που βάζουν σε κίνδυνο την ίδια ή το έμβρυο. Η πείρα των συνδικάτων ωστόσο, καταγράφει εργαζόμενες που απολύονται μόλις μαθευτεί ότι παντρεύονται ή ότι περιμένουν παιδί. Ενώ δε λείπουν ακόμα και περιπτώσεις κατά τις οποίες, η εργοδοσία εμποδίζει τη σύσταση Επιτροπών Υγιεινής και Ασφάλειας, ακόμα και με τρομοκρατικές απολύσεις, όπως έγινε στο ξενοδοχείο «Στάνλεϋ», το Νοέμβρη του 2006...

Στον κλάδο του δέρματος, όπου «οι εργαζόμενοι μπορεί να αλείφουν όλη τη μέρα δέρματα και να εισπνέουν τις αναθυμιάσεις από τις κόλλες, οι περισσότεροι χώροι δεν έχουν καλό εξαερισμό, πολλοί είναι σε υπόγεια», υπογραμμίζει η Βάσω Μάμμαλη, πρόεδρος του Συνδικάτου Κλωστοϋφαντουργίας-Ιματισμού-Δέρματος της Αθήνας. Οι εργαζόμενοι είναι ουσιαστικά εντελώς απροστάτευτοι και μόνο εμπειρικά αντιλαμβάνονται τον κίνδυνο: «Παλιότερα μια γυναίκα απέβαλε πάνω στη δουλιά, από τις κόλλες. Δούλευε πολύ καιρό με μια συγκεκριμένη κόλλα που λέγεται "λατέξ"...». Ομως, «δεν υπάρχει έλεγχος για τις συνθήκες εργασίας. Εδώ, χρειάζεται εμείς να καλέσουμε τις Επιθεωρήσεις να πάνε να δούνε πού δουλεύει ανασφάλιστος ο κόσμος και μας λένε ότι... δεν έχουν υπαλλήλους».

Η πείρα επιβεβαιώνει την αναγκαιότητα να ενισχυθούν τα συνδικάτα: «Χρειάστηκε να παρέμβει το συνδικάτο για να μεταφερθεί μια βιοτεχνία, όπου σήκωναν την πλάκα του πεζοδρομίου για να αερίζεται ο χώρος... Μόνο αν οι εργαζόμενοι συσπειρωθούν στο συνδικάτο, αν αποκτήσει το συνδικάτο "πόδια" στους τόπους δουλιάς, μπορούμε να οργανώσουμε τον αγώνα, να παλέψουμε για τη βελτίωση της ζωής μας...».