Ως γνωστό γυναικείο ζήτημα αποκαλούμε τη σύνθεση της ανισοτιμίας της γυναίκας εξαιτίας του φύλου με το καθεστώς της ταξικής εκμετάλλευσης.
Δηλαδή, είναι το σύμπλεγμα οικονομικών, πολιτικών, πολιτιστικών ανισοτιμιών και διακρίσεων, που εκδηλώνονται σε όλους τους τομείς της κοινωνικής και προσωπικής ζωής της γυναίκας και έχει τις ρίζες του στις ταξικές σχέσεις εκμετάλλευσης.
Οι Μαρξ και Ενγκελς απέδειξαν ότι η ανισότητα του άνδρα και της γυναίκας είναι ένα ιστορικό κοινωνικό φαινόμενο, που εμφανίστηκε σε μια ορισμένη βαθμίδα ανάπτυξης του ανθρώπινου πολιτισμού και σαν τέτοιο έχει τη λήξη του, όταν εκλείψουν οι όροι, που το δημιούργησαν.
Το δουλοκτητικό κοινωνικό σύστημα που ακολούθησε υπέταξε τη γυναίκα συνολικά, θέση που συνεχίζεται και στη φεουδαρχία.
Η ίδρυση επαναστατικών εργατικών, κομμουνιστικών κομμάτων δίνει νέα ώθηση στην ιδεολογική, πολιτική και κοινωνική πάλη για την ισοτιμία και τη χειραφέτηση της γυναίκας. Η εμφάνιση του πρώτου σοσιαλιστικού κράτους το 1917 και ο Λένιν συμβάλλουν καθοριστικά στην ανάδειξη ζητημάτων καθοριστικής σημασίας για την ισοτιμία της γυναίκας, που αφορούν και τη συμμετοχή της στην κοινωνική παραγωγική εργασία και την απόσπασή της από τη «σκλαβιά του σπιτιού». Η λενινιστική διδασκαλία για το γυναικείο ζήτημα, σε σχέση με τη σοσιαλιστική επανάσταση και την οικοδόμηση του σοσιαλισμού, αποτελεί μεγάλης σημασίας παρακαταθήκη για το επαναστατικό κίνημα. Τα επιτεύγματα της σοβιετικής εξουσίας στην πορεία οικοδόμησης του σοσιαλισμού, για ζητήματα ισοτιμίας γυναίκας και άντρα στο εργατικό δίκαιο, στα πολιτικά δικαιώματα, στον τομέα της μόρφωσης, της οικογένειας, της μητρότητας κλπ. είναι πρωτόγνωρα στην ανθρώπινη Ιστορία. Παρ' όλα αυτά, ο Λένιν στο άρθρο του με τίτλο «η Μεγάλη Πρωτοβουλία» υπογράμμιζε πόση προσπάθεια χρειάζεται και πόσο σύνθετο ζήτημα είναι να καθαρίσει το έδαφος στο σοσιαλισμό από τη σαβούρα των παλιών αστικών νόμων και θεσμών με παράδειγμα τη θέση της γυναίκας.
Το νέο που έφερε ο καπιταλισμός στη θέση της γυναίκας είναι ότι της έδωσε τη δυνατότητα επιστροφής στην κοινωνική παραγωγή ως μισθωτής εργατικής δύναμης. Ωστόσο, το καπιταλιστικό κίνητρο, η απομύζηση όσο το δυνατόν μεγαλύτερης υπεραξίας, είχε συμφέρον να διατηρήσει και να εκμεταλλευθεί τις διακρίσεις και ανισοτιμίες εξαιτίας του φύλου στην εργάτρια. Τη χρησιμοποίησε σαν φθηνότερη εργατική δύναμη σε σχέση με τον άντρα.
Η αναμφισβήτητη προσφορά της κομμουνιστικής ιδεολογίας και της δράσης του ΚΚΕ δεν αναιρεί το γεγονός ότι και στις γραμμές του κομμουνιστικού, του εργατικού κινήματος, των ριζοσπαστικών κινημάτων υπάρχει αντανάκλαση των αστικών και μικροαστικών θεωριών, αναχρονιστικών αντιλήψεων και δήθεν εκσυγχρονιστικών, φεμινιστικών ιδεών, για τη θέση της γυναίκας στην καπιταλιστική κοινωνία. Αυτή η επίδραση εκφράζεται με σύγχυση για την αναγκαιότητα πάλης με εξειδικευμένους στόχους και αιτήματα για τη χειραφέτηση και την ισοτιμία των γυναικών της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων. Δεν είναι καθόλου παράξενο. Στις συνθήκες του καπιταλισμού, η αστική ιδεολογία και οι μικροαστικές εκδοχές της έχουν τη δύναμη της κυριαρχίας, αφού είναι στοιχείο του συστήματος της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας και εξουσίας. Πρόκειται, κατά βάθος, για φαινόμενο που αντανακλά και ιδεολογικές αδυναμίες μέσα στο κομμουνιστικό κίνημα. Γι' αυτό χρειάζεται το γυναικείο ζήτημα να πάρει τη θέση που του ανήκει στην ιδεολογική, πολιτική, μαζική και οργανωτική πάλη του Κόμματος.
Γιατί δεν μπορούμε να μιλάμε για ανασύνταξη του εργατικού κινήματος, για αντεπίθεση, για πάλη ρήξης και ανατροπής, για απόσπαση ορισμένων κατακτήσεων έστω και πρόσκαιρων, ούτε καν για πάλη που συγκρατεί τον κατήφορο, δίχως την ενεργό συμμετοχή των γυναικών, εργατριών, υπαλλήλων, των άλλων εργαζόμενων γυναικών και ιδιαίτερα των νεότερων ηλικιών.
Πιο συγκεκριμένα, χρειάζεται εξειδίκευση της πολιτικής μας πρότασης στις γυναίκες σε κάθε επιμέρους τομέα δουλειάς του Κόμματος. Σε κάθε ιδιαίτερο μέτωπο πάλης να αναδεικνύονται πλευρές που σχετίζονται με την ανισοτιμία και κάτω από ποιες προϋποθέσεις μπορεί να ξεπεραστεί αλλά και αιτήματα που ανακουφίζουν σήμερα τη ζωή των γυναικών. Μια τέτοια δουλειά βοηθάει να ενταχθούν στην πάλη οι εργαζόμενες και να κατανοούν το δρόμο που μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμη λύση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν, στην πάλη με την κοινωνική συμμαχία, στο δρόμο για το σοσιαλισμό.
Χρειάζεται ιδιαίτερη επεξεργασία και ιδεολογικοπολιτική θωράκιση για την αποκάλυψη των αντιλαϊκών πολιτικών της ΕΕ και των κυβερνήσεων κάτω από «προοδευτικές» - θετικά φορτισμένες λέξεις, όπως «ισότητα», «ίσες ευκαιρίες», «εξίσωση», «κράτος πρόνοιας», κ.λπ. Επίσης, να αποκαλύπτουμε τις αναχρονιστικές, μεταφυσικές, θεολογικές και αντιεπιστημονικές αντιλήψεις που περνάνε μέσα από την Παιδεία, σε συνδυασμό με τις σάπιες αξίες του συστήματος.
Το ίδιο να κάνουμε και με τις αστικές και μικροαστικές «θεωρίες του φύλου» που διδάσκονται στα πανεπιστήμια, ως δήθεν υπερπροοδευτικές, όπως η αυτοδιάθεση σώματος, που στην ουσία όμως διαιωνίζουν την ανισοτιμία των γυναικών. Επίσης, δημιουργούν αυταπάτες, καθώς προβάλλουν ότι οι γυναίκες ως φύλο, συμμετέχοντας στην πολιτική ζωή, μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο. Ακόμα προβάλλουν στρεβλώσεις, από τη μια, πως η άρνηση της μητρότητας και της δημιουργίας οικογένειας είναι από μόνο του στοιχείο χειραφέτησης, παρουσιάζοντάς το σαν ελεύθερη επιλογή, κρύβοντας ότι οι αιτίες είναι κοινωνικές και οικονομικές. Από την άλλη, ιδιαίτερα σε περίοδο οικονομικής κρίσης, προβάλλεται η μητρότητα και η οικογένεια σαν ο αποκλειστικός προορισμός της γυναίκας, βάζοντας τα υπόλοιπα και κυρίως το δικαίωμα στην εργασία, σε δευτερεύουσα και τριτεύουσα θέση, όπως τα καπιταλιστικά συμφέροντα απαιτούν στις σημερινές συνθήκες. Σ' όλα τα παραπάνω πρέπει να παρέμβουν οι νέες κομμουνίστριες και οι νέοι κομμουνιστές και να αποκαλύψουν το βαθύ αντιδραστικό ρόλο και των θεωριών αυτών και όσων τις προβάλλουν.
Μερικές πλευρές, όσον αφορά το καθήκον της εξειδίκευσης της πολιτικής του Κόμματος και της δράσης του στις γυναίκες της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων, μπορούν να κωδικοποιηθούν στα παρακάτω:
Το κύριο καθήκον, λοιπόν, με στόχο να αναδεικνύονται πρωτοπόρες αγωνίστριες στο κίνημα και το ίδιο το Κόμμα, είναι το Κόμμα να απλώνει πιο πλατιές και βαθιές ρίζες στις γυναίκες της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων. Να δημιουργεί προϋποθέσεις που θα συμβάλουν να ωριμάζει, να πολιτικοποιείται η συνείδησή τους, σπάζοντας κάθε μοιρολατρία και αποστράτευση.
Η επιτάχυνση του βηματισμού στην πορεία της προώθησης όλων των παραπάνω, και πολλών ακόμα πλευρών που θα μπορούσαν να προστεθούν, προϋποθέτει αντίστοιχα βήματα στην εσωοργανωτική συζήτηση και ζωή. Ανάμεσα σε αυτά μπορούμε να ξεχωρίσουμε τα εξής:
Συμπερασματικά, η θεωρητική - πολιτική γνώση του «γυναικείου ζητήματος», η δημιουργική μελέτη των κλασικών του μαρξισμού και σε αυτό το θέμα, η κατανόηση και ανάδειξη της σύζευξης ταξικού και φυλετικού στο πρόβλημα της γυναικείας ανισοτιμίας και στο σύγχρονο πολιτικο-κοινωνικό περιβάλλον, η δουλειά σε αυτήν τη ρότα με τις γυναίκες, μέσα κι έξω από το Κόμμα, δίνει τη δυνατότητα να αναπτύσσεται η επιρροή του ΚΚΕ σε πιο πλατιά λαϊκά στρώματα και παράλληλα να ανεβαίνει η ποιότητα της καθοδηγητικής του δουλειάς. Γιατί, αν θέλουμε ένα κίνημα ισχυρό, πρέπει να πάρουν τη θέση τους σε αυτό και οι γυναίκες. Και για να γίνει αυτό, χρειάζεται να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις, έτσι ώστε μέσα στις συνθήκες του καπιταλισμού, όσο δύσκολο και σύνθετο να είναι, να εξουδετερώνονται οι αντιδραστικές αντιλήψεις και προλήψεις γι' αυτό.