Την απόφασή τους να εντείνουν τη μεταξύ τους συνεργασία για την επίτευξη «πολιτικής» λύσης που θα τερματίσει τον 11ετή πόλεμο στη Συρία, απορρίπτοντας τις προσπάθειες δυτικών χωρών να δημιουργήσουν στην εμπόλεμη χώρα «νέες πραγματικότητες», να καταπολεμήσουν «την τρομοκρατία» και να εξασφαλίσουν την ασφάλεια των συνόρων με γειτονικές χώρες, διακήρυξαν σε κοινή ανακοίνωσή τους αργά το βράδυ της Τρίτης 19 Ιούλη οι Πρόεδροι Ιράν, Εμπραχίμ Ραϊσί, Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν, και Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Σε ένα εκτενές ανακοινωθέν 16 σημείων οι τρεις ηγέτες υποστήριξαν πως η ασφάλεια και η σταθερότητα στη Βόρεια Συρία «μπορεί να επιτευχθούν μόνο στη βάση διατήρησης της εδαφικής ακεραιότητας» και καταδίκασαν την κλοπή του πετρελαίου, δίχως να κάνουν άμεση αναφορά στις κουρδικές οργανώσεις που κάνουν τις γεωτρήσεις με την προστασία του αμερικανικού στρατού. Ανέφεραν επίσης πως εγγυώνται, στο πλαίσιο της ειρηνευτικής διαδικασίας της Αστάνα, την εδαφική ακεραιότητα και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Συρίας.

Σε ό,τι αφορά τη βορειοδυτική επαρχία Ιντλίμπ εξέφρασαν «βαθιά ανησυχία» για την ανθρωπιστική κρίση στην περιοχή απορρίπτοντας «όλες τις μονομερείς κυρώσεις» που έχουν επιβάλει στη συριακή κυβέρνηση ΗΠΑ και ΕΕ. Εκριναν σκόπιμο να επιμείνουν ότι ο πόλεμος μπορεί να τερματιστεί μόνο με διαπραγματεύσεις και όχι με επιβολή «στρατιωτικής λύσης» και ανέφεραν πως θα πρέπει να διευκολυνθεί ο επαναπατρισμός των προσφύγων σε εθελοντική βάση.

Δεν λείπουν φυσικά οι διαφορές, που οι τρεις πλευρές προκρίνουν, εκτιμώντας ότι αποκτούν πλεονεκτήματα, με το βλέμμα σε ευρύτερα παζάρια και διεργασίες. Μεταξύ άλλων, εκφράστηκαν πάλι οι διαφωνίες Ιράν και Ρωσίας στα «αντιτρομοκρατικά» σχέδια της Τουρκίας (που ετοιμάζεται ακόμα και για νέα στρατιωτική επέμβαση, στην οποία αντιτίθενται και οι ΗΠΑ). Από την πλευρά του, βέβαια, ο Τούρκος ηγέτης, Ρ. Τ. Ερντογάν - σε μια περίοδο που η Αγκυρα κλιμακώνει την επιθετικότητά της σε πολλά ακόμα «μέτωπα» όπως και σε Αιγαίο, Κύπρο - επέμεινε πως «δεν υπάρχει θέση στην περιοχή για τα αυτονομιστικά τρομοκρατικά κινήματα και τους συνεργούς τους» και η Τουρκία θα συνεχίσει σύντομα τη «μάχη» κατά των «τρομοκρατικών οργανώσεων».

Την ίδια στιγμή, αίσθηση προκάλεσαν νέες συμφωνίες συνεργασίας, που με φόντο τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία αποκτούν ειδικό βάρος σε ευρύτερους ανταγωνισμούς. Μεταξύ άλλων, προχτές, «έκλεισε» ρωσο-ιρανικό μνημόνιο συνεργασίας αξίας 40 δισ. δολαρίων που υπέγραψαν μέσω τηλεδιάσκεψης ο διευθύνων σύμβουλος της ιρανικής εταιρείας πετρελαίου NIOC, Μοχσέν Χοτζασταχμέχρ, και ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της «Gazprom», Βιτάλι Μαρκέλοφ. Το μνημόνιο προβλέπει την παροχή βοήθειας από το ρωσικό ενεργειακό μονοπώλιο στην ανάπτυξη των ιρανικών κοιτασμάτων φυσικού αερίου «Kish North Pars» και έξι κοιτασμάτων πετρελαίου. Η «Gazprom» αναλαμβάνει να συμμετάσχει και στην κατασκευή αγωγών μεταφοράς φυσικού αερίου και σταθμών υγροποίησης φυσικού αερίου.

Ακόμα, συναλλαγές σε ριάλ και ρούβλια με σκοπό την αύξηση κέρδους ξεκίνησε τη μέρα της τριμερούς συνόδου το Χρηματιστήριο της Τεχεράνης, στη βάση διμερούς τραπεζικής συμφωνίας κατά την πρόσφατη επίσκεψη του Ιρανού κεντρικού τραπεζίτη στη Μόσχα, Αλί Σάλεχ Αμπάντι. Η εξέλιξη δρομολογήθηκε απέναντι στην «εργαλειοποίηση» του δολαρίου και του ευρώ σε χώρες που έχουν πάρει θέση αντιπάλου της Δύσης, όπως η Ρωσία και το Ιράν. Σε δηλώσεις που είχε κάνει πρόσφατα ο Ιρανός κεντρικός τραπεζίτης είχε επισημάνει πως οι συναλλαγές σε εγχώρια νομίσματα σε διμερείς και πολυμερείς νομισματικές, συναλλαγματικές συμφωνίες είναι ένα «κατάλληλο μέσο για να εξουδετερωθεί η πολιτικοποίηση» νομισμάτων όπως το δολάριο.

Τέλος, ας σημειωθεί πως στην Τεχεράνη μετέβη προχτές και ο Σύρος υπουργός Εξωτερικών, Φαϊσάλ Μικντάντ, συναντώντας τον Ιρανό ομόλογό του, Χοσεΐν Αμιραμπντολαχιάν, στο φόντο της τριμερούς Συνόδου Κορυφής Ιράν, Ρωσίας, Τουρκίας.

Με 134 ψήφους υπέρ (σε σύνολο 225) η Βουλή της Σρι Λάνκα εξέλεξε χτες νέο Πρόεδρο τον Ρανίλ Βικρεμεσίνγκε, στενό συνεργάτη του πρώην Προέδρου Γκοταμπάγια Ρατζαπάκσα, που παραιτήθηκε αφού διέφυγε πρόσφατα στο εξωτερικό, με φόντο τα τεράστια αδιέξοδα που βιώνει ο λαός της χώρας, όπου έχει καταστεί εξαιρετικά δύσκολη η προμήθεια ακόμα και βασικών φαρμάκων, τροφίμων αλλά και καυσίμων.

Ο Βικρεμεσίνγκε ήταν αυτός τον οποίο ο Ρατζαπάκσα διόρισε πρωθυπουργό πριν διαφύγει στο εξωτερικό και έσπευσε να δώσει εντολή σε στρατό και δυνάμεις καταστολής για κάθε «απαραίτητο μέτρο», προκειμένου να «διαφυλαχτεί» η «δημόσια τάξη». Τουλάχιστον ένας διαδηλωτής έχασε τη ζωή του το τελευταίο 10ήμερο και δεκάδες άλλοι τραυματίστηκαν, καθώς η λαϊκή οργή είναι μεγάλη, όπως εκφράστηκε και με τις μαζικές κινητοποιήσεις των τελευταίων βδομάδων.

Μετά την ανάδειξή του ο Βικρεμεσίνγκε είπε ότι «το έθνος βρίσκεται σε πολύ δύσκολη κατάσταση» και ότι «η χώρα μας αντιμετωπίζει τεράστιες προκλήσεις» καλώντας σε συνεργασία όλες τις πολιτικές δυνάμεις, για «να εργαστούμε επί μιας νέας στρατηγικής».

Η ανάδειξη Βικρεμεσίνγκε έγινε με τη στήριξη της ηγεσίας του SLPP (από το οποίο προέρχεται και ο Ρατζαπάκσα), στο οποίο ωστόσο εκφράζονται όλο και περισσότερες διαφωνίες. Είναι χαρακτηριστικό ότι ένα τμήμα βουλευτών του SLPP αλλά και δυνάμεις της αντιπολίτευσης στήριξαν την υποψηφιότητα του Ντούλας Αλαχαπερούμα, που επίσης συνεργαζόταν με το SLPΡ πολύ πρόσφατα.

Οι εξελίξεις στη Σρι Λάνκα αλληλεπιδρούν με ευρύτερες διεργασίες στην περιοχή, σε μια περίοδο που ο Ινδο-Ειρηνικός αποτελεί πεδίο διασταύρωσης συμφερόντων ισχυρών ιμπεριαλιστικών δυνάμεων.

Ο πρέσβης της χώρας στο Πεκίνο, Παλίθα Κοχόνα, κάλεσε προχτές την Ασιατική Τράπεζα Ανάπτυξης (στην οποία πρωτοστατεί και η Κίνα) και την Παγκόσμια Τράπεζα να επιταχύνουν τις προσπάθειες στήριξης της χώρας του, ώστε συν τοις άλλοις να προχωρήσει η αναδιάρθρωση του χρέους της. Επίσης, ο ύπατος εκπρόσωπος της Ινδίας στη Σρι Λάνκα, Γκοπάλ Μπαγκλέι, εξέφρασε την επιθυμία της χώρας του να αυξήσει τις επενδύσεις στη νησιωτική Σρι Λάνκα, ώστε - όπως είπε - να μπορέσει να αντιμετωπίσει τη συναλλαγματική κρίση και να υπάρξουν μακροπρόθεσμα αποτελέσματα για την οικονομία της χώρας.

Την επισιτιστική κρίση στη Μέση Ανατολή στο φόντο του πολέμου στην Ουκρανία και τρόπους επανέναρξης της ισραηλινο-παλαιστινιακής διαπραγμάτευσης που έχει ξεκινήσει από το 2014, συζήτησε χτες με τον Γάλλο ομόλογό του Ε. Μακρόν ο Παλαιστίνιος Πρόεδρος, Μαχμούτ Αμπάς, στο πλαίσιο μίνι ευρωπαϊκής περιοδείας που πραγματοποιεί λίγες μέρες μετά τη συνάντηση με τον Αμερικανό ομόλογό του, Τζο Μπάιντεν, στη Βηθλεέμ.

Γαλλική ανακοίνωση που επιβεβαίωσε την ατζέντα της συνάντησης ανέδειξε την προσπάθεια του Παρισιού να ισχυροποιήσει τον ρόλο του στη Μέση Ανατολή, όπου μια σειρά «κρίκων» καθορίζουν εξελίξεις σε κρίσιμα μέτωπα, όπως και την «ενεργειακή απεξάρτηση της Ευρώπης» από τη Ρωσία.

Σημειωτέον, πρόσφατα ο Μακρόν είχε υποδεχτεί στο Παρίσι και τον Ισραηλινό υπηρεσιακό πρωθυπουργό, Γιαΐρ Λαπίντ.

Ο δε Αμπάς ολοκλήρωσε την Τρίτη διήμερη επίσκεψη στη Ρουμανία όπου ευχαρίστησε τον εκεί ομόλογό του, Κλάους Γιοχάνις, για τη «θερμή» οικονομική και πολιτική στήριξη της χώρας του στον αγώνα του Παλαιστινιακού λαού.