Κοντά στο 10% του ΑΕΠ διαμορφώθηκε το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών το 2011, εξέλιξη, η οποία έρχεται να ανατρέψει την κυρίαρχη θέση, ότι η οικονομική κρίση συνέβαλε στη μείωση των ελλειμμάτων του εξωτερικού ισοζυγίου πληρωμών.

Οντως, την τελευταία τριετία, με εξαίρεση το πετρέλαιο, μειώθηκαν δραστικά σε απόλυτα μεγέθη οι εισαγωγές εμπορευμάτων και υπηρεσιών, οι οποίες αποτελούν και τη μεγαλύτερη πηγή ελλειμμάτων του ισοζυγίου, παράλληλα όμως μειώθηκε και το ΑΕΠ της χώρας, ο παρονομαστής δηλαδή της σχέσης που μετράει την ποσοστιαία μεταβολή του ελλείμματος.

Σαν συνέπεια της διπλής αυτής εξέλιξης, είχαμε το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών το 2009 να διαμορφώνεται στο 11,15% του ΑΕΠ, το 2010 στο 10,1% και το 2011 στο 9,8% του ΑΕΠ. Δηλαδή τη διετία 2010 - 2011, είχαμε μια ποσοστιαία μείωση του ελλείμματος ως προς το ΑΕΠ μόλις κατά 1,35 εκατοστιαίες μονάδες, τη στιγμή που στο διάστημα 2009 - 2011, σε απόλυτα μεγέθη, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε κατά 4,75 δισ. ευρώ.

Καταρρίπτεται επομένως και η άποψη, ότι τη διετία εφαρμογής του μνημονίου 2010 - 2011, στη διάρκεια της οποίας σημειώθηκε μια άνευ προηγουμένου επέλαση κατά του λαϊκού εισοδήματος, με την κατάργηση κατακτήσεων των τελευταίων 60 χρόνων, βελτιώθηκε η ανταγωνιστική θέση της χώρας... Δηλαδή του εξαγωγικού ελληνικού κεφαλαίου. Αν το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών αποτελεί δείκτη της ανταγωνιστικής θέσης του ελληνικού κεφαλαίου στη διεθνή αγορά, προκύπτει αβίαστα το συμπέρασμα, ότι τέτοια βελτίωση δεν υπήρξε, παρά τα αιματηρά μέτρα λιτότητας στα οποία υποβλήθηκε ο ελληνικός λαός.

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών την περίοδο Γενάρη - Δεκέμβρη 2011, διαμορφώθηκε στα 21,1 δισ. ευρώ, έναντι 23 δισ. ευρώ το 2010 και 25,8 δισ. ευρώ το 2009. Την ίδια περίοδο, το ΑΕΠ της χώρας σε τρέχουσες τιμές, διαμορφώθηκε στα 215,2 δισ. ευρώ το 2011, στα 227,3 δισ. ευρώ το 2010 και στα 231,7 δισ. ευρώ το 2009.

Η διαμόρφωση του ελλείμματος στα 21,1 δισ. ευρώ το 2011, ήταν το αποτέλεσμα της εξέλιξης των ακόλουθων παραμέτρων.

• Το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου ανήλθε το 2011 στα 27,2 δισ. ευρώ, έναντι 28,3 δισ. ευρώ το 2010 και 30,8 δισ. ευρώ το 2009. Οι εξαγωγές εμπορευμάτων, συμπεριλαμβανομένων και των καυσίμων, εμφανίζουν βελτίωση και διαμορφώθηκαν στα 20,2 δισ. ευρώ το 2011, έναντι 17,1 και 15,3 δισ. ευρώ τα δύο προηγούμενα χρόνια. Οι εισαγωγές εμπορευμάτων, μαζί με τα πετρελαιοειδή, αυξήθηκαν στα 47,5 δισ. ευρώ το 2011, έναντι 45,4 και 46,2 δισ. ευρώ τα δύο προηγούμενα χρόνια. Η αύξηση της αξίας των εισαγωγών οφείλεται αποκλειστικά στις εισαγωγές καυσίμων, οι οποίες ανήλθαν στα 17,3 δισ. ευρώ, έναντι 13,6 και 10,7 δισ. ευρώ την προηγούμενη διετία. Αντίστοιχα οι εξαγωγές καυσίμων εμφανίζουν αύξηση από 3,1 δισ. ευρώ το 2009, σε 4,95 δισ. το 2010 και σε 6,2 δισ. ευρώ το 2011.
• Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών ανήλθε στα 14,6 δισ. ευρώ, έναντι 13,25 και 12,6 δισ. ευρώ την προηγούμενη διετία.
• Το έλλειμμα του ισοζυγίου εισοδημάτων ανήλθε στα 9,1 δισ. ευρώ, έναντι 8,1 και 9 δισ. ευρώ τα δύο προηγούμενα χρόνια.
• Τέλος, πλεονασματικό ήταν το ισοζύγιο τρεχουσών μεταβιβάσεων, με το πλεόνασμα να διαμορφώνεται στα 0,6 δισ. ευρώ, έναντι 0,2 και 1,3 δισ. ευρώ την προηγούμενη διετία.

Υποχώρηση παρουσιάζει ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών που καταρτίζει ο Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) σε συνεργασία με το ΙΟΒΕ για το τρίμηνο Οκτώβρης - Δεκέμβρης 2011. Συγκεκριμένα, ο δείκτης διαμορφώθηκε στις 71 και 48 μονάδες αντίστοιχα για τις ξενοδοχειακές και τουριστικές επιχειρήσεις, παρουσιάζοντας πτώση κατά 35 και 22 μονάδες σε σχέση με την προηγούμενη εκτίμηση. Αυτό συνδέεται με τη λήξη της περιόδου υψηλής ζήτησης από τον εισερχόμενο τουρισμό, αλλά και με την υποχώρηση του εσωτερικού τουρισμού, καθώς και των επαγγελματικών ταξιδιών. Ενδεικτικό του ότι η κρίση δεν επηρεάζει στον ίδιο βαθμό όλων των μεγεθών τις επιχειρήσεις είναι το γεγονός ότι, σύμφωνα με τα όσα δημοσιοποιήθηκαν, με βάση την κατηγορία των αστεριών στα ξενοδοχεία οι αρνητικές εκτιμήσεις φαίνονται να μετριάζονται στα ξενοδοχεία πέντε αστέρων, ενώ γίνονται πιο έντονες όσο μικραίνει το μέγεθος των επιχειρήσεων, που αντλούν το μεγαλύτερο μέρος της πελατείας τους από την εσωτερική αγορά. Εξαίρεση αποτελούν οι επιχειρήσεις ενοικίασης αυτοκινήτων που δηλώνουν ανάκαμψη της ζήτησης σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό διάστημα. Οσον αφορά στις προβλέψεις για το 2012, μία στις τρεις επιχειρήσεις του κλάδου περιμένει μείωση της κίνησης.