ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 23 Μάρτη 2008
Σελ. /32
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ
Αναζητώντας τα όρια της κρίσης...

Η ελληνική κυβέρνηση εκτιμά ότι η ασπίδα στη διεθνή οικονομική κρίση είναι η ένταση και κλιμάκωση της αντιλαϊκής επίθεσης σε βάρος των λαϊκών κατακτήσεων. Η απάντηση των εργαζομένων: Αντεπίθεση τώρα!
Η ελληνική κυβέρνηση εκτιμά ότι η ασπίδα στη διεθνή οικονομική κρίση είναι η ένταση και κλιμάκωση της αντιλαϊκής επίθεσης σε βάρος των λαϊκών κατακτήσεων. Η απάντηση των εργαζομένων: Αντεπίθεση τώρα!
Μόνο ως παραμύθι για μικρά παιδιά μπορεί να υποστηρίζεται η άποψη οτι η αγορά λειτουργεί με τις αρχές της «ελεύθερης οικονομίας» και της απόστασης που κρατούν τα κράτη και οι κυβερνήσεις από τις οικονομικές εξελίξεις, αφήνοντας την ...αγορά από μόνη της να επιλύει τα όποια προβλήματα εμφανίζονται απο την αναρχία του καπιταλισμού, ιδιαίτερα τα φαινόμενα που μπορουν να οδηγήσουν σε κρίση,(έχουν εμφανιστεί τέτοια στον ορίζοντα) αν και αυτή είναι αναπόφευκτη στον κύκλο διευρυμένης αναπαταγωγής του κοινωνικού κεφαλαίου. Χωρίς ακόμα να έχει αποσαφηνιστεί το μέγεθος της ύφεσης στην οικονομία των ΗΠΑ, όπου ένα ποσοστό των οικονομολόγων υποστηρίζει την άποψη ότι έχουν εισέλθει σε περίοδο κρίσης και ένα άλλο περιμένει ώστε να αποφανθεί αργότερα, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση και η κεντρική τράπεζα (FED), κάνουν μια σειρά παρεμβάσεις για να αποσοβηθούν τα χειρότερα.

Η εικόνα, πάντως, που παρουσιάζει η οικονομία στις αναπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες, και κύρια στις ΗΠΑ, όχι μόνο δεν παρουσιάζει σημεία υποχώρησης, αλλά εμφανίζεται με προβληματα. Την προηγούμενη Δευτέρα, με αφορμή τη γνωστοποίηση της χρεοκοπίας μιας ακόμη αμερικανικής «επενδυτικής» τράπεζας, της «Bear Strearns» (είχε εμπλακεί στη διαχείριση των ενυπόθηκων στεγαστικών δανείων), τα μεγάλα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια είχαν μεγάλες απώλειες. Οι απώλειες στο γενικό δείκτη των τιμών των μετοχών στα χρηματιστήρια (ΗΠΑ - Λονδίνου - Φρανκφούρτης - Παρισιού και Ζυρίχης) που κυμάνθηκαν μεταξύ 3,63% και 5,28% (στο Χρηματιστήριο Αθήνας άγγιξαν το 4%), αποτυπώθηκαν σε μια σειρά εφημερίδες με τίτλους που έκαναν λόγο για «Μαύρη Δευτέρα». Από την πλευρά της, η ελληνική κυβέρνηση, στα πλαίσια της προώθησης του νέου τριετούς κύκλου της στρατηγικής της Λισαβόνας, εκτιμά, ότι η ασπίδα στη διεθνή οικονομική κρίση, είναι η ένταση και κλιμάκωση της αντιλαϊκής επίθεσης σε βάρος των λαϊκών κατακτήσεων.

Με την αμερικανική οικονομία να κινείται στον κύκλο της κρίσης, το δολάριο συνεχίζει να κατρακυλά, στη σχέση του με τα κυριότερα ισχυρά νομίσματα του πλανήτη (η ισοτιμία του έφτασε ως και τα 1,59 δολάρια ανά ευρώ, ενώ υποχώρησε κάτω από τα 100 γιεν). Την περασμενη Τετάρτη, συγκεκριμένα, η ισοτιμία δολαρίου - γιέν διαμορφώθηκε στα 97 γιεν. Κατά «παράδοξο» τρόπο, τη στιγμή κατά την οποία η μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη εμφανίζει σημαδια ύφεσης και οι άλλες μεγάλες οικονομίες (ΕΕ, Κίνα κλπ.) αναθεωρούν προς τα κάτω τις προβλέψεις τους για τους ρυθμούς ανάπτυξης, οι διεθνείς τιμές του πετρελαίου, συνεχίζουν την ανοδική τους πορεία. Είναι χαρακτηριστικό ότι η τιμή του αμερικανικού αργού πετρελαίου έφτασε την προηγούμενη Δευτέρα μέχρι και τα 112 δολάρια το βαρέλι, ενώ την περασμενη Τετάρτη - τα προθεσμιακά συμβόλαια - διαπραγματεύονταν στα 106 δολάρια.

Κρατικές παρεμβάσεις

Αναυδοι οι οικονομικοί αναλυτές βλέπουν, να επιβεβαιώνεται ότι σε συνθήκες κυριαρχίας του μονοπωλιακού κεφαλαίου, οι τιμές καθορίζονται ...μονοπωλιακά. Το πιο ανησυχητικό είναι ότι οι κλασικές κρατικομονοπωλιακές παρεμβάσεις από την πλευρά της αμερικανικής κεντρικής τράπεζας καθώς και της αντίστοιχης ευρωπαϊκής (μείωση των επιτοκίων, ενίσχυση του πιστωτικού συστήματος με «ενέσεις» ρευστότητας, παράλληλα με δημοσιονομικά μέτρα), αποδεικνύονται ανίσχυρες και αναποτελεσματικές να αναστρέψουν τα κρισιακά φαινόμενα.

Ηδη η FED προχώρησε και σε νέα μείωση του βασικού της επιτοκίου, ενώ μόνο το α΄ 15ήμερο του Μάρτη, με συντονισμένες ενέργειες οι κεντρικές τράπεζες σε Ευρώπη και Αμερική διοχέτευσαν στο πιστωτικό σύστημα τουλάχιστον 400 δισ. δολάρια. Εις μάτην όμως. Οικονομικοί αναλυτές κάνουν λόγο για κινήσεις πανικού, οι οποίες το μόνο που θα καταφέρουν είναι να ξεφορτωθούν οι μεγάλοι τραπεζικοί όμιλοι τα ομόλογα «σκουπίδια» τα οποία διακρατούν στα χαρτοφυλάκιά τους και να τα φορτωθούν οι κεντρικές τράπεζες. Εχουμε δηλαδή την κλασική περίπτωση της κρατικοποίησης των ζημιών του διεθνούς πιστωτικού συστήματος, τις οποίες επωμίζεται το κοινωνικό σύνολο...

Από την άλλη, η συγκεκριμένη πραγματικότητα αναζωπυρώνει τις - πάντα υπαρκτές - ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις. Μετά τους Ευρωπαίους αξιωματούχους, οι οποίοι το προηγούμενο διάστημα εξέφρασαν τις ανησυχίες τους για την κατρακύλα του δολαρίου, παρεμφερείς δηλώσεις υπήρξαν χτες από τον Πρόεδρο της Κίνας Ουεν Τζιαμπάο. Ο Πρόεδρος της Κίνας ανέφερε συγκεκριμένα: «Αυτό που με ανησυχεί είναι ότι το δολάριο πέφτει συνεχώς». Για να διερωτηθεί «πού θα σταματήσει; Προς τα πού κατευθύνεται η αμερικανική οικονομία;». Από την πλευρά του ο πρώην πρόεδρος της (Fed) Α. Γκρίνσπαν, σε συνέντευξη που παραχώρησε την προηγούμενη Δευτέρα, υποστήριξε ότι ...η οικονομική κρίση που πλήττει τις ΗΠΑ, είναι η μεγαλύτερη από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Στο ίδιο μήκος κύματος και οι ανησυχίες που εξέφρασε ο επικεφαλής του ΔΝΤ Ντομινίκ Στρος - Καν. Μιλώντας σε συνέδριο του ΟΟΣΑ στο Παρίσι, ο πρόεδρος του ΔΝΤ τόνισε ότι «η χρηματοοικονομική κρίση που ξεκίνησε στις ΗΠΑ είναι πιο σοβαρή και περισσότερο διεθνής απ' ό,τι ήταν πριν από λίγες εβδομάδες» για να διατυπώσει την άποψη πως «οι κίνδυνοι είναι πολύ μεγάλοι». Στο «διά ταύτα» ο Ντ. Στρος ρισκάρει την πρόβλεψη πως «τα προβλήματα των ΗΠΑ θα επηρεάσουν άλλες οικονομίες» και πως για την αντιμετώπισή τους «θα απαιτηθεί μια παγκόσμια απάντηση».

Η κυβέρνηση της ΝΔ εκτιμά ότι στην αναμπουμπούλα των αναταράξεων, παρουσιάζεται χρυσή ευκαιρία για να επιταχύνει τις αντιλαϊκές της ανατροπές. Ηδη ψήφισε το αντιασφαλιστικό νομοσχέδιο, η συμφωνία με την «Ντόιτσε Τέλεκομ» για την ολοκληρωτική παράδοση των τηλεπικοινωνιών θεωρείται δεδομένη, ενώ την προσεχή βδομάδα αναμένεται να ανακοινωθεί η εισοδηματική πολιτική, η οποία θα κινείται ...στα όρια των αντοχών του προϋπολογισμού. Παράλληλα, ετοιμάζονται να ενισχύσουν ακόμα περισσότερο την ιδιωτικοποίηση κομματιών της κρατικής περιουσίας που παραμένουν στο Δημόσιο, όπως είναι τα λιμάνια, τα ΕΛΤΑ, τα αεροδρόμια κλπ.


Θανάσης ΚΑΝΙΑΡΗΣ


Η ΑΛΛΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ
Ζήτημα ποιότητας και συνείδησης!

Αγία Πετρούπολη, 25 Οκτωβρίου 1917. Ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος βρίσκεται σε εξέλιξη σε όλα τα ευρωπαϊκά μέτωπα. Η ρώσικη επανάσταση έχει φτάσει στην πιο αποφασιστική της στιγμή. «Τώρα», ακούγεται από παντού!.. Ενοπλα τάγματα εργατών και στρατιωτών, οργανωμένα από το Μπολσεβίκικο κόμμα, έχουν πάρει τον έλεγχο της πόλης. Η φιλοαστική προσωρινή κυβέρνηση, εκτεθειμένη και απομονωμένη, παύει να υπάρχει.

Το Συνέδριο των Σοβιέτ (εκλεγμένων συμβούλων) των αντιπροσώπων των εργατών και των στρατιωτών, βρίσκεται σε εξέλιξη (στο Ινστιτούτο Σμόλνυ). Ανάμεσα στους αντιπροσώπους υπάρχουν επαγγελματίες πολιτικοί, αριστεροί διανοούμενοι ή ριζοσπαστικοποιημένοι αξιωματικοί του στρατού. Ομως, η απόλυτη πλειοψηφία είναι οι αντιπρόσωποι απλών εργαζομένων, «μεγάλες μάζες απεριποίητων στρατιωτών, αγριεμένων εργατών, αγροτών, φτωχών ανθρώπων γερασμένων και βαθιά χαραγμένων από την άγρια μάχη της καθημερινής επιβίωσης» γράφει ο Τζον Ριντ, στο βιβλίο του οι «Δέκα μέρες που συγκλόνισαν τον κόσμο». Ανθρωποι γεμάτοι επαναστατικά οράματα, αποφασισμένοι να τερματίσουν την καταπίεσή τους μια για πάντα.

Μικροαστοί ρεφορμιστές αποκηρύσσουν τους Μπολσεβίκους και ζητούν από το Συνέδριο να διακόψει τις εργασίες του! Ομως, ο ένας μετά τον άλλον οι αντιπρόσωποι των εργατών, των αγροτών και των στρατιωτών τους ξεπερνούν, τους λυγίζουν με την αποφασιστικότητά τους. Ενας στρατιώτης δίνει τον τόνο: «Σας το λέω, οι Λετονοί στρατιώτες είπαν ήδη πολλές φορές: "Οχι άλλες προφάσεις! Οχι άλλα λόγια!. Θέλουμε έργα. Η εξουσία πρέπει να περάσει στα δικά μας χέρια"! Το συνέδριο ξεσπάει σε ζητωκραυγές».

Μέσα στις ζητωκραυγές, οι Μπολσεβίκοι ανακοινώνουν τη μεταβίβαση της εξουσίας στα σοβιέτ των εργαζομένων. «Η Διακήρυξη στους εργάτες, φαντάρους και αγρότες» που οι Μπολσεβίκοι παρουσιάζουν, περνά με απόλυτη πλειοψηφία. Βάζει στην ημερήσια διάταξη τους άμεσους στόχους: «Η σοβιετική εξουσία προτείνει άμεση δημοκρατική ειρήνη σε όλα τα έθνη και άμεση εκεχειρία σε όλα τα μέτωπα. Εγγυάται την ελεύθερη μεταβίβαση της γης των γαιοκτημόνων, της βασιλικής περιουσίας και των μοναστηριών στις Επιτροπές Γης (εκλεγμένες από τους αγρότες, σαν όργανο για την απαλλοτρίωση της γης), εγγυάται τα δικαιώματα των στρατιωτών και επιβάλλει πλήρη εκδημοκρατισμό του στρατού, εγκαθιδρύει εργατικό έλεγχο στην παραγωγή, παίρνει όλα τα απαραίτητα μέτρα για την παροχή ψωμιού στις πόλεις και ειδών πρώτης ανάγκης στα χωριά και εγγυάται το δικαίωμα όλων των εθνοτήτων που ζουν στη Ρωσία για αυτοδιάθεση».

Το Συνέδριο αποφασίζει, επίσης, όλη η τοπική εξουσία να μεταφερθεί στα Σοβιέτ των Αντιπροσώπων, των Εργατών, των Στρατιωτών και των Αγροτών, που γίνονται υπεύθυνα για την τήρηση της επαναστατικής τάξης. «Και τώρα θα προχωρήσουμε για να χτίσουμε τη σοσιαλιστική κοινωνία», φωνάζει ο Λένιν.

Κοίταζα, λοιπόν, τον κόσμο, αυτή την τεράστια λαοθάλασσα της περασμένης Τετάρτης που είχε κατακλύσει την Αθήνα, την Αθήνα που είχε παραδοθεί στα χέρια των εργαζομένων, και σκεφτόμουν πόσο δύσκολα και πόσο εύκολα είναι τα πράγματα! Αυτός ο κόσμος δε σταματά με τίποτα! Φτάνει τα βήματά του να έχουν άλλο ρυθμό, τα τραγούδια του και τα συνθήματά του άλλο περιεχόμενο! Φτάνει η λογική των ξεσηκωμένων να μην είναι η απόσυρση του νομοσχεδίου αλλά «η μεταβίβαση της γης των γαιοκτημόνων, της βασιλικής περιουσίας και των μοναστηριών στις Επιτροπές Γης (εκλεγμένες από τους αγρότες, σαν όργανο για την απαλλοτρίωση της γης)».

Κανένας δεν παραβλέπει, δεν πρέπει να παραβλέπει τους διεκδικητικούς αγώνες. Τη βελτίωση των συνθηκών της ζωής. Την υπεράσπιση των κατακτημένων! Ομως, η αλλαγή του κόσμου είναι το ζητούμενο. «Οχι άλλες προφάσεις! Οχι άλλα λόγια! Θέλουμε έργα. Η εξουσία πρέπει να περάσει στα δικά μας χέρια»! φώναξε ο φαντάρος από τη Λετονία στο συνέδριο των Μπολσεβίκων. Οχι άλλη άμυνα, αγώνες να περισώσουμε κατακτήσεις! Επίθεση!

Αν, λέω αν, υπήρχε έστω και υποψία πως η πορεία της περασμένης Τετάρτης είχε άλλο περιεχόμενο, έβαζε άλλα ζητήματα, απαιτούσε «η εξουσία να περάσει στα χέρια των εργατών, των αγροτών, των φοιτητών, των φαντάρων», θα μπορούσε έστω και ένας βουλευτής της κυβέρνησης να παρέμενε στη Βουλή και να υπερασπίζει το νομοσχέδιο; Οχι, βέβαια! Ομως, οι πορείες για να αλλάξουν περιεχόμενο πρέπει πρώτα να αλλάξουν οι συνειδήσεις! Και εδώ πρέπει να πέσει το βάρος!


Του
Νίκου ΑΝΤΩΝΑΚΟΥ



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ