Αυτή είναι η εικόνα στους δρόμους του νησιού

Από τον περασμένο Οκτώβρη, οπότε και έκλεισε ο ΧΥΤΑ Σκοπού, και ξεκίνησε η συσσώρευση των σκουπιδιών στους δρόμους, το Εργατικό Κέντρο ανέλαβε δράση, καθώς μέρα τη μέρα, βδομάδα τη βδομάδα, το πρόβλημα δημόσιας υγείας γινόταν ολοένα και μεγαλύτερο. Μέσα από συσκέψεις, συλλαλητήρια, στάσεις εργασίας και διάφορες άλλες δράσεις συσπείρωσε τον κόσμο στο αίτημα για την επίλυση του προβλήματος.

Ενα πρόβλημα που ξεκινά από τις διαχρονικές ευθύνες των κυβερνήσεων που αντιμετωπίζουν τα σκουπίδια ως πεδίο κερδοφορίας του κεφαλαίου, έχοντας ως γνώμονα την κοινοτική οδηγία που προωθεί την ιδιωτικοποίηση στην αποκομιδή των απορριμμάτων αλλά και την καθολική ιδιωτικοποίηση της επεξεργασίας και της υγειονομικής ταφής, μέσω των ΣΔΙΤ που κάποτε ο ΣΥΡΙΖΑ κατακεραύνωνε, αλλά τώρα ως κυβέρνηση αποδέχεται. Ενα πρόβλημα που είναι στενά συνδεδεμένο με τους όρους διαβίωσης των λαϊκών στρωμάτων, τα οποία αναγκάζονται να πληρώνουν αδρά είτε μέσω των τελών, είτε μέσων των σοβαρών επιπτώσεων στο περιβάλλον και τη δημόσια υγεία.

Από το μεγάλο συλλαλητήριο που οργάνωσε το Εργατικό Κέντρο Ζακύνθου στις 15 Μάρτη

Από την αρχή, λοιπόν, της απαράδεκτης αυτής κατάστασης που βιώνουν οι κάτοικοι της Ζακύνθου, με τις σωρούς των σκουπιδιών έξω από σπίτια, σχολεία, χώρους εργασίας, το Εργατικό Κέντρο πρόβαλε την ανάγκη του αγώνα για επιστημονικά ορθή λύση που δεν θα δίνει τα σκουπίδια σε ιδιώτες και δεν θα επιβαρύνει παραπέρα τα λαϊκά στρώματα.

Σωματεία ιδιωτικού και δημοσίου τομέα, σύλλογοι εμπόρων, Λογιστών, Δικηγόρων, Φαρμακοποιών, επιστήμονες, εμποροβιοτέχνες, Ενώσεις Γονέων, ΟΕΒΕ, αυτοαπασχολούμενοι στον Τουρισμό και άλλοι συντονίστηκαν, με αποκορύφωμα τη γενική απεργία και συλλαλητήριο που έγινε στις 15 Μαρτίου, στην πλατεία Σολωμού. Με την απαίτηση, δήμος, Περιφέρεια και κυβέρνηση να μην παίζουν με τη ζωή τους και την υγεία τους, ο κόσμος συμμετείχε σε μια πρωτόγνωρη για το νησί συγκέντρωση, όπου παρέμειναν κλειστά μαγαζιά, τράπεζες, σούπερ μάρκετ. Το μήνυμα ήταν ηχηρό και ξεκάθαρο: «Δώστε λύση τώρα» και άνοιξε το δρόμο για να αναδειχθεί το ζήτημα ακόμα περισσότερο. Μήνυμα με αποδέκτες την κυβέρνηση, την Περιφέρεια, το δήμο, οι οποίοι όλο αυτό διάστημα, μεταθέτουν τις ευθύνες, διαιωνίζοντας το πρόβλημα.

Είχαν προηγηθεί η διοργάνωση από το Εργατικό Κέντρο, τον περασμένο Νοέμβρη σύσκεψης στις οποία συμμετείχαν 26 φορείς. Στα τέλη του ίδιου μήνα πραγματοποιήθηκε συλλαλητήριο και στάση εργασίας. Ενώ στις αρχές Δεκέμβρη το Εργατικό Κέντρο προχώρησε σε κατάληψη του δημαρχείου της πόλης, αναρτώντας ένα γιγαντοπανό με το οποίο καλούσαν: «Κυβέρνηση, δήμος, Περιφέρεια, δώστε άμεσα λύση για τα σκουπίδια».

Μπροστά σε αυτή τη δυναμική που αναπτύχθηκε, ενεργοποιήθηκαν και άλλες δυνάμεις, όπως οι ξενοδόχοι, που επιχείρησαν να διεκδικήσουν ρόλο, υποδεικνύοντας τη μία ή την άλλη θέση για την εναπόθεση των απορριμμάτων, αποπροσανατολίζοντας από μία λύση με γνώμονα τα λαϊκά συμφέροντα.

Στο πλαίσιο του αγώνα που δίνει όλους αυτούς τους μήνες η Διοίκηση του Εργατικού Κέντρου για λύση στο πρόβλημα, συναντήθηκε περίπου στα μέσα Μάρτη, με τον υπουργό Εσωτερικών, Π. Σκουρλέτη. Παρουσία και άλλων φορέων, η αντιπροσωπεία του Εργατικού Κέντρου έκανε σαφές στον υπουργό ότι «δεν θα δείξουμε άλλη αναμονή και δεν θα δεχτούμε να μπούμε στο γαϊτανάκι των αλληλοκατηγοριών μεταξύ κυβέρνησης - δήμου», καθώς τότε ο υπουργός έκανε λόγο για ευθύνες του δήμου που δεν προχωρά στην οριστικοποίηση μιας ενδιάμεσης λύσης για την επεξεργασία των απορριμμάτων.

Μάλιστα η Διοίκηση του Εργατικού Κέντρου ζήτησε τότε από τον υπουργό να μεταβεί τεχνικό κλιμάκιο στη Ζάκυνθο «να υποδείξουν την πιο ορθή και επιστημονικά τεκμηριωμένη λύση. Να μην κρύβονται πίσω από την αντιπαράθεση με τον δήμο». Στη συνάντηση ο Π. Σκουρλέτης επιβεβαίωσε ότι υπάρχουν κερδοσκοπικά συμφέροντα που λυμαίνονται τα σκουπίδια με επίκεντρο σε πανελλαδικό επίπεδο, τη Θήβα, όπου ο δήμαρχος προσανατολιζόταν, σε συμφωνία με τον εκεί ΦΟΔΣΑ να στέλνει τα σκουπίδια.

Να σημειώσουμε ότι η δημοτική αρχή, σε μια εντελώς προκλητική κίνηση, έφερε τον Δεκέμβρη, με τα σκουπίδια να «κοσμούν» τους δρόμους του νησιού, εισήγηση για αύξηση των τελών καθαριότητας, και που τελικά αναγκάστηκε να πάρει πίσω. Με την κατάσταση να παραμένει αφόρητη, το Εργατικό Κέντρο αποφάσισε να καλέσει τους φορείς και συλλόγους του νησιού, σε συντονισμό και δράση ώστε να διεκδικήσουν από κοινού την απαλλαγή των εργαζομένων, ανέργων, λαϊκών στρωμάτων της πόλης και της υπαίθρου από τα τέλη καθαριότητας. Στην κατεύθυνση αυτή αναμένεται να απαιτήσουν από το Δημοτικό Συμβούλιο να πάρει σχετική απόφαση ως «δίκαιη και σωστή».

Το πρόβλημα ξεκίνησε στα τέλη Οκτώβρη, οπότε και τα σκουπίδια σταμάτησαν να αποτίθενται στο ΧΥΤΑ Σκοπού. Ο χώρος είχε υπερκορεστεί, με κίνδυνο τόσο για τους εργαζόμενους που δούλευαν σε αυτόν όσο και για την ευρύτερη περιοχή του Λαγανά, καθώς ενδεχόμενη κατάρρευση του ΧΥΤΑ θα απειλούσε με μεγάλη ρύπανση. Ετσι, ο ΧΥΤΑ έκλεισε, χωρίς ωστόσο να έχει οριστεί νέα αδειοδοτημένη περιοχή για τα σκουπίδια.

Η δημοτική αρχή αποφάσισε την κατασκευή ΧΥΤΥ στη θέση Λίβας, στο βουνό Βραχίωνας, θέση που είχε εγκρίνει και η προηγούμενη δημοτική αρχή, χωρίς ωστόσο να έχει φροντίσει για τη λειτουργία ενδιάμεσης λύσης, δηλαδή μετά το κλείσιμο του ΧΥΤΑ Σκοπού και μέχρι τη δημιουργία του νέου ΧΥΤΥ. Η δημοτική αρχή μπροστά στο αδιέξοδο επιχείρησε να προωθήσει τη «λύση» της επαναλειτουργίας του ΧΥΤΑ Σκοπού, και που συνάντησε την αντίδραση των κατοίκων που παρέμεναν έξω από το χώρο κρατώντας τον κλειστό.

Τυπικά, ο ΧΥΤΑ Σκοπού έκλεισε το 2014, με απόφαση του Περιφερειάρχη, επικαλούμενος το ενδεχόμενο επιβολής προστίμων από την ΕΕ, επειδή βρίσκεται εντός θαλασσίου πάρκου, χωρίς να υπάρχει νέα αδειοδοτημένη περιοχή για τη διαχείριση των σκουπιδιών. Τη... σοβαρότητα με την αντιμετωπίστηκε το θέμα αποδεικνύει και το γεγονός ότι η ανάγκη για λύσεις αποτέλεσε πρώτης τάξεως ευκαιρία να θησαυρίζουν διάφορα μελετητικά γραφεία στα οποία έχει προστρέξει ο δήμος, χρυσοπληρώνοντας σειρά μελετών που τους ανέθετε.

Το πόσο σημαντικές είναι οι ευθύνες της δημοτικής αρχής που δεν φρόντισε να έχει μια ενδιάμεση λύση, καταδεικνύει το γεγονός ότι οι διαδικασίες για τη λειτουργία νέου ΧΥΤΥ στη θέση Λίβας, είναι χρονοβόρες αφού και λόγο του γεωγραφικού σημείου, απαιτούνται σειρά μελετών, δασολογικών, περιβαλλοντικών, κλπ.

Εχει σημασία βέβαια να πούμε ότι η δημοτική αρχή (ΝΔ) εκλέχτηκε με το σύνθημα «όχι στο Λίβα» και με την υπόγεια στήριξη του ΣΥΡΙΖΑ στον δεύτερο γύρο των εκλογών, με ανταλλαγή ψήφων στην Περιφέρεια. Μάλιστα ο νυν υπουργός Δικαοσύνης, Κοντονής πρωτοστάτησε να μην πάνε τα σκουπίδια στο Λίβα, προσφεύγοντας, μαζί με άλλους παράγοντες του νησιού, στο ΣτΕ. Η απόφαση του ΣτΕ, που βγήκε μετά την εκλογή της νέας δημοτικής αρχής, οριστικοποιούσε τη θέση Λίβας με αυστηρούς περιβαλλοντικούς όρους.

Στο μεταξύ, μπροστά στο απειλητικό πια πρόβλημα, το υπουργείο Εσωτερικών προχώρησε σε τρεις λεγόμενους οδικούς χάρτες για την επίλυση του προβλήματος, χωρίς ωστόσο καμία ουσιαστική λύση να προωθείται. Μόνο το τελευταίο διάστημα και συγκεκριμένα από τις 15 Μάρτη, οπότε και έγινε η γενική απεργία στο νησί, έχουν αναφερθεί τέσσερις περιοχές, και συγκεκριμένα Γαλάρο, Λούχα, Ορθονιές και Σκοπός, ως αποτέλεσμα της συνεργασίας δήμου και υπουργείου Εσωτερικών. Την προχειρότητα με την οποία αντιμετωπίζεται το πρόβλημα επιβεβαιώνει το γεγονός ότι σχεδόν κάθε βδομάδα προτείνεται και άλλη θέση, κάτι που δικαιολογεί τις ανησυχίες των κατοίκων, οι οποίοι έχουν προβεί σε κινητοποιήσεις.

Στην τελευταία σύσκεψη που έγινε πρόσφατα στο υπουργείο Εσωτερικών, αποφασίστηκε η υποβολή στην Περιφέρεια από τη δημοτική αρχή και τον Σύνδεσμο Διαχείρισης Απορριμμάτων Ζακύνθου, φακέλου αδειοδότησης απορριμμάτων σε όμορο του ΧΥΤΑ Σκοπού χώρο, ιδιοκτησίας του δήμου. Στο χώρο αυτό, τα απορρίμματα θα συλλέγονται από τους δρόμους του νησιού και θα δεματοποιούνται. Παράλληλα, αποφασίστηκε να προχωρήσει η εγκατάσταση του αναδόχου για την λειτουργία της προσωρινής λύσης στην επεξεργασία των απορριμμάτων, στη θέση Ορθονιές, ως ενδιάμεση λύση μέχρι να την οριστική που είναι η διαχείριση των σκουπιδιών στη θέση Λίβας.

Να σημειώσουμε ότι για την επεξεργασία των απορριμμάτων κατά την υλοποίηση της ενδιάμεσης λύσης, στις Ορθονιές, υπεγράφη σύμβαση με την εταιρεία «Μεσόγειος ΑΕ». Παράλληλα προχώρησε και η «λύση» της ιδιωτικοποίησης της ανακύκλωσης. Πρόσφατα το Δημοτικό Συμβούλιο ενέκρινε χρηματοδότηση, ύψους 6,5 εκατομμυρίων ευρώ, από την Περιφέρεια για νέο εξοπλισμό στην ανακύκλωση, για νέους κάδους, για πράσινα σημεία, κλπ. την οποία ανακύκλωση έχει αναλάβει ιδιωτική εταιρεία.