Θα επιχειρήσουμε με μια σειρά σημειωμάτων σ' αυτή τη στήλη να σκιαγραφήσουμε τα βασικά χαρακτηριστικά αυτής της Συνθήκης, η οποία όπως δηλώνει και το όνομά της υπογράφηκε από τους 15 ηγέτες των κρατών - μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης στο Αμστερνταμ, στις 17 Ιουνίου 1997.

Τα νέα χαρακτηριστικά της Συνθήκης του Αμστερνταμ θα μπορούσαμε να τα συνοψίσουμε στα εξής:

• Εντάσσει στο κοινοτικό δίκαιο, με τη μορφή πρωτοκόλλου, ως κεκτημένο δηλαδή, τη Συνθήκη Σένγκεν.
• Θεσμοθετεί την αρμοδιότητα του εκφραστή και διαχειριστή της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ για τον γενικό γραμματέα του Συμβουλίου.
• Θεσμοθετεί τις στρατιωτικές επεμβάσεις "ανθρωπιστικού" χαρακτήρα τύπου "Πέτερσμπεργκ", δηλαδή "ανθρωπιστικές αποστολές", "διαχείριση κρίσεων", "αποκατάσταση, διατήρηση της ειρήνης" κλπ.
• Καθιερώνει την αρχή της "ευελιξίας", δίνοντας τη δυνατότητα στα ισχυρότερα κράτη - μέλη να προχωρούν ανεμπόδιστα σε ξεχωριστές πολιτικές αποφάσεις και πρωτοβουλίες.
• Ανοίγει το δρόμο για τις δραστικές αλλαγές στον τρόπο λήψης των αποφάσεων στα κοινοτικά όργανα, με την κατάργηση του "βέτο", την καθιέρωση της πλειοψηφίας.

Τέλος, πρέπει να σημειώσουμε ότι ένα μεγάλο πολιτικό κεφάλαιο της Συνθήκης του Αμστερνταμ είναι η διεύρυνση, με την ένταξη των χωρών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης. Στα ξεχωριστά αυτά θέματα θα επανέλθουμε.

ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ.-

Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζακ Σαντέρ,μιλώντας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ανήγγειλε ότι θα προωθηθούν από την Επιτροπή, για εφαρμογή πριν το τέλος του τρέχοντος έτους, τρεις ξεχωριστοί "κώδικες διαγωγής". Αναλυτικά αυτοί οι κώδικες θα αφορούν τους επιτρόπους, τις σχέσεις με τις υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Ενωσης εν γένει και τους άμεσους συνεργάτες τους ειδικώς και, τρίτον, τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των λειτουργών της ΕΕ. O κεντρικός άξονας θα είναι η μεταρρύθμιση της συνολικής λειτουργίας της Επιτροπής των Βρυξελλών.

Ο Ζ. Σαντέρ διευκρίνισε ότι θα απαγορευτεί για τους επιτρόπους, σε εφαρμογή του πρώτου κώδικα, η άσκηση κάθε άλλης επαγγελματικής δραστηριότητας, ανεξάρτητα αν η επαγγελματική δραστηριότητα είναι ή όχι αμειβόμενη, καθώς επίσης και οι επ' αμοιβή ομιλίες, παρεμβάσεις σε συνέδρια και όλα τα συναφή και ακόμα ότι θα καταστεί υποχρεωτική η δημοσίευση όλων των εξόδων ταξιδιών και φιλοξενίας των επιτρόπων.

Ο δεύτερος κώδικας θα απαιτεί "πλήρη διαφάνεια" στις σχέσεις των επιτρόπων με τις υπηρεσίες της ΕΕ γενικώς και τους άμεσους συνεργάτες τους ειδικώς.

Ο τρίτος κώδικας θα περιγράφει τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που θα έχουν από της έναρξης ισχύος τους απολύτως όλοι οι λειτουργοί της ΕΕ.

Στην ίδια ομιλία του ο Ζ. Σαντέρ ζήτησε από τους 626 ευρωβουλευτές να μην εγκρίνουν, την προσεχή Πέμπτη, την πρόταση μομφής κατά της Επιτροπής. Σημειώνεται ότι αν η πρόταση μομφής υπερψηφιστεί από τα δύο τρίτα των παρόντων ευρωβουλευτών, τότε η Επιτροπή παύεται.

"Το κλίμα εμπιστοσύνης για την Επιτροπή έχει κλονιστεί τελευταία, είμαι έτοιμος να αναλάβω το μερίδιο ευθύνης που μου ανήκει", είπε ο πρόεδρος της Επιτροπής στους ευρωβουλευτές.

ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ (του ανταποκριτή μας ΒΗΣ. ΓΚΙΝΙΑ). -

Η Κομισιόν δέχεται συντονισμένη επίθεση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και μερίδα του ευρωπαϊκού Τύπου για "κακή διαχείριση κοινοτικών πόρων", αλλά όλα δείχνουν ότι πρόκειται για άλλη μια προπαγανδιστική φαρσοκωμωδία προς εξυπηρέτηση ιδίων συμφερόντων των ευρωπαϊκών "μεγάλων δυνάμεων". Η Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου συζητά από χτες στο Στρασβούργο μια πρόταση μομφής κατά της Κομισιόν και η σχετική ψηφοφορία θα λάβει χώρα την προσεχή Πέμπτη, 14 Γενάρη. Αλλά οι δύο μεγάλες ευρωομάδες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου "μασάνε τα λόγια τους" και είναι ήδη διαιρεμένες απέναντι στο ζήτημα - τόσο οι σοσιαλιστές που ξεκίνησαν το θέμα τον περασμένο Δεκέμβρη, όσο και οι χριστιανοδημοκράτες που υποτίθεται ότι υποστηρίζουν την Κομισιόν. Τη σύγχυση από τα δύο "μέτωπα" που έχουν σχηματιστεί επιτείνει το γεγονός ότι θίγονται αποκλειστικά επίτροποι σοσιαλιστικής προέλευσης - και κάποιοι υπονοούν"συνωμοσία" Βρετανών συντηρητικών ευρωβουλευτών - ενώ εμπλέκονται και διεθνικά συμφέροντα. Η γαλλική πλευρά κάνει λόγο για συντονισμένη επίθεση κατά της "γαλλικής διοίκησης", που είχε επιβληθεί στις Βρυξέλλες από τη δεκαετή θητεία στην προεδρία της Κομισιόν του Ζακ Ντελόρ, ενώ ο Ισπανός επίτροπος Μ. Μαρίν κατηγόρησε ανοιχτά χτες τη Γερμανία ότι υποκινεί την επίθεση κατά της Κομισιόν, για να διευκολυνθεί στην τελική διαπραγμάτευση για την "Ατζέντα 2000", που αναμένεται να λήξει μέχρι τον Μάρτη 1999. Ανεξάρτητα απ' όλα αυτά παραμένει ως γεγονός, ένας ακόμη διασυρμός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του μόνο "αντιπροσωπευτικού" κοινοτικού οργάνου, το οποίο σύρεται ακόμη μια φορά σε "παιχνίδια" σκοτεινών συμφερόντων, παρέχοντας άλλοθι νομιμοποίησης. Και είναι χαρακτηριστικό ότι ο ευρωβουλευτής του ΚΚΕ Βασίλης Εφραιμίδης έκανε λόγο για "πολιτικό Σουσουδισμό" του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.Εντύπωση προκαλεί και το πόσο "σηκώθηκε" το όλο θέμα από τον Τύπο της Γερμανίας, της Βρετανίας και της Γαλλίας. Και αυτό γιατί η υποκρισία του "αδιάφθορου" της Κομισιόν δεν αφορά παρά (...) τα μυαλά των καθεστωτικών προπαγανδιστών. Και τα "σκάνδαλα" του (...) οδοντογιατρού της Γαλλίδας επιτρόπου Εντίθ Κρεσόν ή της γυναίκας του Φινλανδού επιτρόπου Ε. Λικάνεν υπάρχουν από (...) πάντα, αλλά δε δημοσιοποιούνται ποτέ όταν π. χ. η Κομισιόν εξολοθρεύει συστηματικά τη μεσογειακή αγροτική παραγωγή ή παρεμβαίνει για να δοθούν τα μεγάλα έργα σε γερμανικές ή γαλλικές εταιρίες. Γίνεται φανερό ότι η επίθεση της Κομισιόν συνάδει περισσότερο με τακτικές κινήσεις κυβερνήσεων π. χ. εν όψει της τελικής διαπραγμάτευσης της "Ατζέντας 2000", παρά με "ηθικά" ζητήματα "εμπιστοσύνης". Αν, παρά το αλαλούμ που επικρατεί στο Στρασβούργο, τελικά την ερχόμενη Πέμπτη ψηφιστεί από τα 2/3 των 626 ευρωβουλευτών η πρόταση μομφής κατά της Κομισιόν, αυτή οφείλει να παραιτηθεί και θα διοριστεί νέα μέχρι το τέλος του χρόνου. Αλλά φαίνεται απίθανο τέτοιο ενδεχόμενο, ειδικά μετά την "ευφορία" της ΟΝΕ και του ευρω-νομίσματος. Αλλά και αυτό το θέμα ενισχύει τις προβλέψεις για ένταση των ενδο-ιμπεριαλιστικών αντιθέσεων στα πλαίσια της ΟΝΕ.

ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ.-

Μειώνεται ο αριθμός των ασφαλιστικών εταιριών που δραστηριοποιούνται στα κράτη - μέλη της ΕΕ, με πρώτη, από πλευράς ρυθμού μείωσης, την Ελλάδα, αναφέρει μελέτη της Στατιστικής Υπηρεσίας της ΕΕ που δημοσιοποιήθηκε χθες στις Βρυξέλλες.

Συγκεκριμένα, με βάση τη μελέτη της EUROSTAT το 1997 σε σχέση με το 1996, ο αριθμός των ασφαλιστικών εταιριών στα κράτη - μέλη της ΕΕ μειώθηκε κατά 3,36%. Η μεγαλύτερη μείωση το διάστημα αυτό σημειώθηκε στην Ελλάδα (-11,18%), στην Ισπανία (-9,73%) και στη Γαλλία (-7,22%) ενώ αύξηση σημειώθηκε στην Ιρλανδία (+10,89%) και στη Σουηδία (+8,15%).

Αξιοσημείωτο είναι ασφαλώς το γεγονός ότι παρά τη μείωση του αριθμού των εταιριών αυξήθηκε ο κύκλος εργασιών του ασφαλιστικού τομέα στην ΕΕ, γεγονός που κατά τη Στατιστική Υπηρεσία της ΕΕ οφείλεται στο φαινόμενο των συγχωνεύσεων των εταιριών και όχι στην εξαφάνιση ορισμένων από αυτές. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της EUROSTAT τα φαινόμενα των συγχωνεύσεων θα γίνουν συχνότερα με την έλευση του ευρώ.

Δύσκολες στιγμές για τον πρόεδρο της Κομισιόν Ζ. Σαντέρ και τα μέλη της Επιτροπής που παρακολουθούν τη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου