Γρηγοριάδης Κώστας

Αφορμή για τα παραπάνω αποτέλεσαν οι απόψεις του καθηγητή κ. Δημητράκου, που φιλοξενήθηκαν ως επιφυλλίδα σε κυριακάτικη εφημερίδα. Γνωστός από τις εργασίες του για τον Γκράμσι, ο κ. καθηγητής, όπως φαίνεται προχώρησε τις φιλοσοφικές του αναλύσεις σε νέα πεδία αποδεικνύοντας, ότι η έρευνα στα πανεπιστήμια ...καλά κρατεί. Ισως να μην έχρηζαν κάποιας απάντησης οι απόψεις του, αν το κείμενό του είχε διαφορετικό ύφος και κυρίως δεν υπήρχαν αυτές οι εξοργιστικές βεβαιότητες (πολλές από τις οποίες βγάζουν μάτι), οι παραλείψεις (ηθελημένες ή αθέλητες) και οι στρεβλώσεις που χρησιμοποιεί, για να καταλήξει στα συμπεράσματα που αυτός θέλει (αλήθεια αυτό είναι η φιλοσοφία που διδάσκει;). Ας δούμε μερικά από τα σημεία της επιφυλλίδας του κ. καθηγητή κι ας βγάλουμε τα συμπεράσματά μας. Κατ' αρχήν ο καθηγητής μάς κάνει τη χάρη να δεχτεί, ότι όντως υπάρχουν περιβαλλοντικά ζητήματα κι ότι η οικολογική ισορροπία του πλανήτη δεν είναι δεδομένη. Σαν τέτοια -ενδεικτικά- αναφέρει τη μόλυνση του περιβάλλοντος, την εξαφάνιση ορισμένων βιολογικών ειδών και την τρύπα του όζοντος. Ομως, αν υπήρχε κάποιου είδους ιεράρχηση για τα οικολογικά προβλήματα ακόμα και πρωτοετείς φοιτητές θα ξεκινούσαν με το φαινόμενο του θερμοκηπίου, με τους υδάτινους πόρους, τα πυρηνικά απόβλητα, την ερημοποίηση, την όξινη βροχή κτλ. Ειδικά για την τρύπα του όζοντος, που αναφέρει, είναι ένα ζήτημα που έχουν επιτευχτεί σημαντικά βήματα προόδου και μάλλον μπορεί να αντιμετωπιστεί. Αλλά αυτό είναι ψύλλος στ' άχυρα.

Ο κ. Δ. παρομοιάζει την οικολογία, αν αυτή δεν αναφέρεται στην αντίστοιχη επιστήμη, ως «ένα θρήσκευμα στο οποίο όλοι πρέπει να υποκύψουν, ακριβώς όπως στο Ισλάμ». Συνεχίζοντας στη μοναδική αλήθεια που κατέχει τους προσάπτει τις κατηγορίες του φονταμενταλισμού, της μονοπωλιακής κατοχής των περιβαλλοντικών ευαισθησιών, της περιβαλλοντικής γνώσης και του διαζυγίου τους «με την ουσιαστική και τη σοβαρή πλευρά τη περιβαλλοντικής έρευνας». Αν και ορισμένες από τις παραπάνω διαπιστώσεις ισχύουν για ένα τμήμα των απανταχού της Ευρώπης οικολόγων, αυτές αφορούν το τμήμα εκείνο που ακολουθεί «ως τσόντα» τα εγχειρήματα της κεντροαριστεράς (Γερμανία, Γαλλία κ.τ.λ.) και όχι το πιο ριζοσπαστικό τμήμα τους που επιμένει να συνδέει την κοινωνική διάσταση των οικολογικών προβλημάτων και να προσπαθεί με συμμαχίες να προωθήσει τις απαιτούμενες λύσεις που ξεπερνούν κατά πολύ τα περιθώρια του καπιταλιστικού συστήματος ή της ελεύθερης αγοράς που προκρίνει ο κ. Δ.Αν, όμως, επιμένοντας στις περί του Ισλάμ και οικολογίας απόψεις του και την ταύτιση γνώσης και πίστης (φαίνεται ότι μετά την αναγόρευση από το Μπους, ως υπ' αριθμόν ένα εχθρό της Δύσης το Ισλάμ, το δόγμα αυτό είναι δημοφιλές και πιασάρικο), το ίδιο δεν πράττει και αυτός με την ταύτιση της ελεύθερης αγοράς και θρησκεύματος;

Λανθασμένη είναι η διάγνωση των οικολόγων, σύμφωνα πάντα με τον κ. Δ., που υποστηρίζει ότι τα κακώς κείμενα του περιβάλλοντος οφείλονται στην καταναλωτική και ενεργειακή βουλιμία της Δύσης. Βέβαια, το αναφέρει επί το κομψότερο. Κανείς δε μιλά για «βουλιμία». Περί καταναλωτικού προτύπου πρόκειται, το οποίο μάλιστα είναι παντοιοτρόπως επιβαλλόμενο στον καπιταλισμό. Μια απλή ανάγνωση να κάνει για το φαινόμενο του θερμοκηπίου πολύ εύκολα θα διαπιστώσει τις αιτίες του και κυρίως της επιπτώσεις του. Είναι πολύ εύκολα διαπιστώσιμο ακόμα κι από μαθητές του δημοτικού, να αντιληφθούν την κατά κεφαλή ενέργεια, που αντιστοιχεί στις χώρες του Βορρά καιτου φτωχού Νότου και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις τους, ή τη ληστρική εκμετάλλευση του Τρίτου Κόσμου (δάση βροχής) από τις «αναπτυγμένες» χώρες. Το ίδιο ισχύει και για την όξινη βροχή, την ερημοποίηση, τη μείωση της στοιβάδας του όζοντος κ.τ.λ. Ο κ. Δ. επιμένει στη ...θαυματουργή αγορά υποστηρίζοντας, ότι θέματα όπως η βιοποικιλότητα, οι ενεργειακοί πόροι και η ρύπανση του περιβάλλοντος μπορούν να επιλυθούν από αυτήν. Μα, κ. καθηγητά μου, η δραματική μείωση της βιοποικιλότητας προϊόν της αγοράς είναι. Η φιλοσοφία ότι τα πάντα είναι προς πώληση και στόχος μοναδικός είναι το κέρδος αποτελεί το Α και το Ω της αγοράς. Ή κάνουμε λάθος; Οσο για την ενέργεια τι ακριβώς προτείνετε; Να ακριβύνει τόσο πολύ η τιμή του ρεύματος και των καυσίμων και αυτοκίνητα να έχουν μόνο οι πλούσιοι και οι φτωχοί αντί ηλεκτρικού ρεύματος να επανέλθουν στα δαδιά, άντε και στις λάμπες πετρελαίου και να κυκλοφορούν με άλογα για να μην υπάρχει ρύπανση; Συνυπογράφουμε τον επίλογο του κ. Δ. ότι το περιβάλλον είναι πολύ σοβαρή υπόθεση για να αφεθεί στους οικολόγους. Με μια προσθήκη. Και στους νεοφιλελεύθερους (γαλάζιους και πράσινους)!

Μετά την τρομοκρατία (η οποία επανέρχεται στο προσκήνιο) και τις δημοτικές εκλογές, οι μαρκουτσοφόροι των καναλιών (ιδιωτικών και κρατικών) πήραν εντολή να ασχοληθούν μετά της κεντροαριστεράς. Θα συνεργαστεί ο ΣΥΝ με το ΠΑΣΟΚ; Πόσα υπουργεία δίνουν; Πόσους βουλευτές θα εκλέξουν; Και ξανά μανά. Προσκεκλημένοι διάφορες γλάστρες που στα νιάτα τους διάβασαν «Ριζοσπάστη», «Λαϊκό Δρόμο» ή «Αυγή» και αναγορεύτηκαν σε ηγετικές «φυσιογνωμίες» της Αριστεράς, οι οποίοι σχεδόν σε καθημερινή βάση μας βομβαρδίζουν με αερολογίες για τα επερχόμενα προξενιά. Την ίδια στιγμή «ξεχνούν» την ανεργία, τη φτώχεια και τα δημοκρατικά δικαιώματα που καθημερινά καταπατούνται. Δεν τους ακουμπούν τέτοια προβλήματα. Αυτά είναι για το πόπολο και τους καθυστερημένους. Μ' αυτούς θα ασχολούνται; Κι από μια άποψη έχουν δίκιο. Ποτέ τους δεν ασχολήθηκαν στα σοβαρά. Τώρα στα γεράματα θα τα συζητήσουν; Η εξουσία τούς ενδιαφέρει και οι θέσεις που θα μοιράσουν. Εξάλλου πάμπολλα τα δείγματα γραφής που έχουν στους δήμους που ΣΥΝ-εργάστηκαν. Δικαίωμά τους βέβαια να πορεύονται όπως νομίζουν. Τον προσδιορισμό όμως του αριστερού τι τον θέλουν. Και η γελοιότητα έχει τα όριά της.

{ΟΙΚΟΑΛΙΕΥΜΑΤΑ}

Μετά το φιάσκο στο Γιοχάνεσμπουργκ έπαψαν να εμφανίζονται στα ταμπλόιτ και οι εργολάβοι της αειφορίας. Ισως ετοιμάζουν τα νέα τους πονήματα ενόψει προσεχών συνδιασκέψεων, που πάντα συνοδεύονται από πλουσιοπάροχη διαμονή σε πολυτελή ξενοδοχεία και σε φρουρούμενους χώρους συνεδρίων μήπως και μολυνθούν από την επαφή τους με τους εξαθλιωμένους κατοίκους των χωρών που διεξάγονται. Η αγρανάπαυση όπως και να 'χει κάνει καλό.

Τι θα γίνει τελικά με την επικείμενη καταστροφή στο Αλσος της Φιλαδέλφειας; Η νέα δημοτική αρχή θα ακολουθήσει την ίδια πολιτική που θα συρρικνώσει άλλον έναν από τους ελάχιστους εναπομείναντες πνεύμονες πρασίνου;

ΚΑΙ ΟΙΚΟΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ

Η πρόληψη των επαγγελματικών κινδύνων και η εξασφάλιση ασφαλών και υγιεινών συνθηκών εργασίας στη νέα χιλιετία πιθανό να φαντάζει ως κάτι το αυτονόητο για πολλούς που βρίσκονται έξω από την αγορά εργασίας. Αλλά για όλους αυτούς που βιώνουν καθημερινά την πραγματικότητα στη χώρα του πασοκικού εκσυγχρονισμού, η κατάσταση είναι πολύ διαφορετική. Αρκεί να αναφέρουμε ότι η «υπερήφανος Ελλάς» κατέχει εκτός όλων των άλλων και την πρώτη θέση στα εργατικά ατυχήματα στην ΕΕ. Πρόσφατα είναι τα ατυχήματα στη ΔΕΗ στη Μεγαλόπολη και στη «Μότορ Οϊλ», όπου θρηνήσαμε συνολικά πέντε θύματα. Μέσα από τις 272 σελίδες του βιβλίου του ο Ν. Σαραφόπουλος παρουσιάζει το υπάρχον νομοθετικό πλαίσιο (το αν εφαρμόζεται είναι μια άλλη υπόθεση), προτείνει λύσεις για την καλύτερη χρήση των μηχανών και των χώρων εργασίας και εξειδικεύει τις προτάσεις του σε ζητήματα ηχορύπανσης, της διαχείρισης των επικίνδυνων χημικών και της προστασίας στις οικοδομικές εργασίες.