Επίσκεψη του Βρετανού πρωθυπουργού στην Ουάσιγκτον
Ζητώντας από τις ΗΠΑ «εγγυήσεις ασφαλείας» για τα ευρωπαϊκά στρατεύματα που ενδέχεται να αναπτυχθούν στην Ουκρανία, επισκέφτηκε χθες την Ουάσιγκτον ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ για συνομιλίες με τον Αμερικανό Πρόεδρο Ντ. Τραμπ. Είχε προηγηθεί η επίσκεψη του Γάλλου Προέδρου Εμ. Μακρόν στον Λευκό Οίκο, ενώ ακολουθεί σήμερα η επίσκεψη του Ουκρανού Προέδρου Β. Ζελένσκι.
Σύμφωνα με όσα δήλωσε ο Στάρμερ, θα επιδιώξει να αποσπάσει τη δέσμευση των ΗΠΑ ότι σε περίπτωση συμφωνίας «ειρήνης» στην Ουκρανία, θα προσφέρουν «εγγυήσεις ασφαλείας» που θα την κάνουν «ανθεκτική»: «Πρέπει να είναι μια διαρκής ειρήνη, και αυτό απαιτεί να θέσουμε σε εφαρμογή αποτελεσματικές εγγυήσεις ασφαλείας. Ποιες ακριβώς θα είναι αυτές, είναι προφανώς αντικείμενο έντονης συζήτησης. Αλλά η στήριξη των ΗΠΑ στην Ουκρανία είναι πολύ σημαντική, γιατί οι εγγυήσεις ασφαλείας πρέπει να είναι επαρκείς ώστε να αποτρέψουν τον Πούτιν από το να επιτεθεί ξανά. Αν υπάρξει κατάπαυση του πυρός χωρίς υποστήριξη, απλά θα δώσει στον Πούτιν την ευκαιρία να περιμένει και να επιτεθεί ξανά».
Γαλλία και Βρετανία πρωτοστατούν στα επικίνδυνα σχέδια αποστολής ευρωπαϊκών στρατευμάτων σε ουκρανικό έδαφος, που θα έχουν εντολή να «διατηρηθεί η ειρήνη», να «αποτρέπουν τη Ρωσία» και να «υπερασπιστούν την Ουκρανία».
Ωστόσο, τα ευρωπαϊκά στρατεύματα θα χρειαστούν την αμερικανική αεροπορική και υλικοτεχνική υποστήριξη για να είναι αποτελεσματικά, και αυτόν τον σκοπό έχει και η επίσκεψη του Στάρμερ στην Ουάσιγκτον, να εξασφαλίσει ότι οι ΗΠΑ θα παράσχουν αυτό το επίπεδο υποστήριξης.
Πάντως ο Τραμπ απέρριψε προχθές εκ νέου την αποστολή αμερικανικών στρατευμάτων στην Ουκρανία, ενώ δεν έχει ξεκαθαρίσει ακόμα αν οι ΗΠΑ θα στηρίξουν με άλλους τρόπους ενδεχόμενα ευρωπαϊκά στρατεύματα.
«Η Ουκρανία μπορεί να ξεχάσει την ένταξη στο ΝΑΤΟ», διεμήνυσε ο Τραμπ στο περιθώριο συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου την Τετάρτη, όταν ρωτήθηκε ποιες παραχωρήσεις θα ήθελε να δει στις συνομιλίες για τον τερματισμό του πολέμου.
«Το ΝΑΤΟ να το ξεχάσει. Αυτός ήταν πιθανώς ο λόγος για τον οποίο ξεκίνησε όλο αυτό», είπε ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, αναφερόμενος στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Επανέλαβε δε ότι «οι Ευρωπαίοι, όχι οι ΗΠΑ, πρέπει να παράσχουν εγγυήσεις ασφαλείας στην Ουκρανία», γιατί «η Ευρώπη είναι ο άμεσος γείτονάς τους, Ωστόσο, εμείς θα διασφαλίσουμε ότι όλα πάνε καλά», παραμένοντας ασαφής ως προς τις «εγγυήσεις» που ζητούν οι Ευρωπαίοι.
«Θα κάνουμε ό,τι μπορούμε προκειμένου να πετύχουμε την καλύτερη δυνατή συμφωνία για τις δύο πλευρές, αλλά για την Ουκρανία θα προσπαθήσουμε πολύ να συνάψουμε μια καλή συμφωνία ώστε να μπορέσει να ανακτήσει όσο το δυνατόν περισσότερα από τα εδάφη της», συνέχισε.
Επιβεβαίωσε ακόμα τη σημερινή άφιξη του Ουκρανού ομολόγου του στην Ουάσιγκτον, με σκοπό να οριστικοποιήσουν μια συμφωνία - πλαίσιο για την εκμετάλλευση των ουκρανικών ορυκτών από τα αμερικανικά μονοπώλια.
Από την πλευρά του ο Ζελένσκι, πριν αναχωρήσει για την Ουάσιγκτον, δήλωσε πως θέλει να διασφαλίσει ότι δεν θα σταματήσει η αμερικανική βοήθεια. «Χρειάζεται ισχύς στην πορεία προς την ειρήνη», είπε.
Ο Ουκρανός Πρόεδρος θα μεταβεί το Σαββατοκύριακο στο Λονδίνο προκειμένου να συμμετάσχει σε Σύνοδο Κορυφής Ευρωπαίων ηγετών με θέματα την «ευρωπαϊκή άμυνα», την Ουκρανία και τη στάση της Ευρώπης απέναντι στις ΗΠΑ.
Πάντως ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμ. Πεσκόφ απέκλεισε το ενδεχόμενο εδαφικών παραχωρήσεων στην Ουκρανία: «Τα εδάφη που έχουν γίνει τμήματα της Ρωσίας και περιλαμβάνονται στο Σύνταγμα της χώρας μας είναι αναφαίρετο μέρος της Ρωσίας. Αυτό είναι ένα γεγονός που οπωσδήποτε δεν μπορεί να αμφισβητηθεί ή να συζητηθεί».
Είπε ακόμα ότι η Ρωσία σκοπεύει να συνεχίσει τις μάχες τουλάχιστον μέχρι να καταλάβει πλήρως και τις τέσσερις ουκρανικές περιοχές Ντονέτσκ, Λουγκάνσκ, Χερσώνα και Ζαπορίζια.
Οι δηλώσεις του Πεσκόφ έρχονται μία μέρα αφότου ο Ρώσος ΥΠΕΞ Σ. Λαβρόφ υποστήριξε, ομοίως, ότι η Ρωσία επιδιώκει τον πλήρη έλεγχο των τεσσάρων περιοχών.
Οι αρχικές επαφές με στελέχη της νέας αμερικανικής κυβέρνησης «μας δίνουν ελπίδα» για τη διευθέτηση «προβλημάτων», συμπεριλαμβανομένου του πολέμου στην Ουκρανία, δήλωσε χθες ο Ρώσος Πρόεδρος Βλ. Πούτιν, με φόντο τις συναντήσεις αξιωματούχων των ΗΠΑ και της Ρωσίας την ίδια μέρα στην Κωνσταντινούπολη.
Εκανε λόγο για «ατμόσφαιρα που ευνοεί την αποκατάσταση των σχέσεων», προσθέτοντας ότι οι δύο χώρες είναι έτοιμες να εδραιώσουν συνεργασία, αλλά «ορισμένες δυτικές ελίτ» θα προσπαθήσουν να υπονομεύσουν τον μεταξύ τους διάλογο.
Παράλληλα τόνισε πως αυξάνονται οι κυβερνοεπιθέσεις κατά της Ρωσίας, σημειώνοντας προς την FSB ότι πρέπει να εντείνει τις προσπάθειές της για αντικατασκοπεία.
Χθες, στην προξενική κατοικία των ΗΠΑ στην Κωνσταντινούπολη έγινε ο δεύτερος γύρος αμερικανορωσικών επαφών, μετά απ' αυτές στο Ριάντ στις 18 Φλεβάρη. Διπλωμάτες των δύο χωρών συζήτησαν με θέμα «τη δημιουργία καλύτερων συνθηκών για τους Ρώσους διπλωμάτες στις ΗΠΑ και για τους Αμερικανούς ομολόγους τους στη Ρωσία», σύμφωνα με τον Ρώσο ΥΠΕΞ Σ. Λαβρόφ. Το αποτέλεσμα «θα δείξει πόσο γρήγορα και αποτελεσματικά μπορούμε να κινηθούμε», πρόσθεσε.
«Δεν υπάρχουν πολιτικά ζητήματα ή ζητήματα ασφαλείας στην ατζέντα. Η Ουκρανία δεν βρίσκεται στην ατζέντα», είπε από την άλλη εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών.
Ποινή για διατάγματα που ενισχύουν τις «φυγόκεντρες» τάσεις της «Σερβικής Δημοκρατίας»
2025 The Associated Press. All |
Ο Ντόντικ γίνεται δεκτός από οπαδούς του έξω από το δικαστήριο μετά την ανακοίνωση της καταδίκης του |
Το δικαστήριο επέβαλε στον Ντόντικ ποινή φυλάκισης ενός έτους και απαγόρευση ενασχόλησης με την πολιτική για 6 χρόνια. Η απόφαση είναι πρωτόδικη και υπάρχει η δυνατότητα να ασκηθεί έφεση.
Υπενθυμίζεται ότι τον Ιούνη του 2023 ο Ντόντικ υπέγραψε δύο προεδρικά διατάγματα που ορίζουν ότι στη «Σερβική Δημοκρατία» δεν θα εφαρμόζονται αποφάσεις του ομοσπονδιακού συνταγματικού δικαστηρίου της Βοσνίας - Ερζεγοβίνης, όπως επίσης του ύπατου εκπροσώπου της «διεθνούς κοινότητας» Κρίστιαν Σμιτ.
Ο Σμιτ ακύρωσε άμεσα αυτά τα διατάγματα, ωστόσο η Μπάνια Λούκα επέμεινε στην εφαρμογή τους.
Μετά την ανακοίνωση της απόφασης, έξω από το τοπικό κοινοβούλιο της «Σερβικής Δημοκρατίας» στην Μπάνια Λούκα έγινε συγκέντρωση υποστήριξης του Ντόντικ, ο οποίος από τη μεριά του ύψωσε τους τόνους κατά του Σαράγεβο αλλά και κατά του ύπατου εκπροσώπου. «Αν δείτε τον Σμιτ, πείτε το στην αστυνομία ώστε να τον συλλάβουμε και να τον διώξουμε από εδώ. Δεν αξίζει να πατήσει πόδι σε σερβική γη - θα έπρεπε να πετροβοληθεί. Οτιδήποτε κι αν λένε από τη μεριά τους, εκείνος ήταν ο πρώτος που αθέτησε συμφωνίες, και από τη μεριά μου έχω το δικαίωμα να υπερασπιστώ τον εαυτό μου», δήλωσε, σύμφωνα με ρεπορτάζ του «EuropeanWesternBalkans».
Πρόσθεσε δε ο Ντόντικ ότι η αστυνομία και οι δικαστές της «Σερβικής Δημοκρατίας» θα υπερασπιστούν «τα δικαιώματά της», καθώς και ότι έλαβε τηλεφωνήματα συμπαράστασης από τον Σέρβο Πρόεδρο Αλ. Βούτσιτς και τον Ούγγρο πρωθυπουργό Β. Ορμπαν.
Σημειωτέον, χτες ο Βούτσιτς αναμενόταν στην Μπάνια Λούκα, με τον Ντόντικ να σημειώνει ότι χρειάζεται «να μπορούμε να αποφασίσουμε τι θα κάνουμε στη συνέχεια». Ο ηγέτης των Σερβοβόσνιων κατέληξε δε ότι «σήμερα η Βοσνία - Ερζεγοβίνη δεν υπάρχει πια (...) Η Βουλή (σ.σ. της "Σερβικής Δημοκρατίας") θα απορρίψει την ετυμηγορία» του δικαστηρίου για την καταδίκη του Ντόντικ.
Το ρωσικό ΥΠΕΞ, αντιδρώντας στην καταδικαστική απόφαση, τόνισε σε ανακοίνωσή του ότι «η καταδίκη του νόμιμα εκλεγμένου Προέδρου της Σερβικής Δημοκρατίας, Μίλοραντ Ντόντικ, στην πραγματικότητα όλου του σερβικού λαού, βασίζεται σε ψευδο-ρυθμίσεις που επιβλήθηκαν αυθαίρετα στη Βοσνία - Ερζεγοβίνη από τον αυτοανακηρυχθέντα ύπατο εκπρόσωπο, που ξεκάθαρα ενεργεί χωρίς δικαιοδοσία».
Υπενθυμίζεται ότι η Μόσχα έχει θέσει βέτο στον ΟΗΕ στην ανανέωση της θητείας του Σμιτ, ενώ και η Κίνα δεν την έχει εγκρίνει.
«Ως μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και εγγυητής της Συμφωνίας Ειρήνης του Ντέιτον», προσθέτει το ρωσικό ΥΠΕΞ, «θεωρούμε απαραίτητο να σημάνουμε συναγερμό σε όλους όσοι συμμετείχαν στη διαδικασία διευθέτησης μετά τον πόλεμο, τα κράτη της περιοχής και τη διεθνή κοινότητα, για όλες τις αναπόφευκτα επιβλαβείς συνέπειες αυτής της καταδίκης στη συγκεκριμένη χώρα και στα Βαλκάνια συνολικά».
Την ίδια στιγμή, ο αντιπρόεδρος του υπουργικού συμβουλίου και υπουργός Αμυνας της Βοσνίας - Ερζεγοβίνης, Ζούκαν Χέλεζ, συναντήθηκε με τον διοικητή της «ειρηνευτικής» δύναμης που η ΕΕ διατηρεί στη χώρα, στρατηγό Φλόριαν Μαριάνα Μπάρμπου, και τον αναπληρωτή διοικητή στρατηγό Λορέντζο Νταλ Μάσο, με βασικό θέμα την κατάσταση ασφαλείας που διαμορφώνεται στη χώρα μετά την καταδίκη του Ντόντικ.
Από τη μεριά του ο Σμιτ συνάντησε στο Σαράγεβο τον διοικητή της δύναμης που το ΝΑΤΟ διατηρεί στη χώρα, Μάθιου Βάλας, μιλώντας για «ουσιαστική συζήτηση» που έγινε «για την τρέχουσα πολιτική κατάσταση και την κατάσταση ασφάλειας της Βοσνίας - Ερζεγοβίνης και όλων των Δυτικών Βαλκανίων», ενώ διαμήνυσε ότι «ένα ασφαλές και σίγουρο περιβάλλον είναι απαραίτητο για την ευημερία και την ανάπτυξη».