Τον «ασκό του Αιόλου» για την εμπορευματοποίηση κάθε σπιθαμής γης από το ξένο και ντόπιο μεγάλο κεφάλαιο, άνοιξαν τόσο οι μεγάλες πυρκαγιές του περασμένου καλοκαιριού, όσο και τα Χωροταξικά Σχέδια και κυρίως αυτό για τον Τουρισμό, που αναμένεται να νομοθετηθούν μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2008.

Με το Χωροταξικό αυτό σχεδιασμό που προωθείται από την κυβέρνηση και το ΥΠΕΧΩΔΕ, δημιουργούνται προϋποθέσεις για να αναπτυχθούν παλιές και νέες μορφές τουριστικών εγκαταστάσεων σχεδόν σε κάθε σπιθαμή της ελληνικής γης (από τους Εθνικούς Δρυμούς της Πίνδου και του Ολύμπου, ως τις μικρότερες βραχονησίδες και από τις προστατευόμενες - υποτίθεται - περιοχές «ΝΑΤΟΥΡΑ», ως τις πεδινές αγροτικές περιοχές υψηλής παραγωγικότητας). Παντού «φωτογραφίζονται» επενδυτικά συμφέροντα, των οποίων ο χωροταξικός αυτός σχεδιασμός επιχειρεί να «λύσει τα χέρια», παρακάμπτοντας οποιοδήποτε εμπόδιο για την υλοποίησή τους, ακόμη και αυτά της προστασίας του περιβάλλοντος...

«Κλειδί» για την κάθετη εφόρμηση του μεγάλου κεφαλαίου πάνω σε κάθε ενδιαφέρον οικοσύστημα της πατρίδας μας, αποτελούν οι διατάξεις που επιτρέπουν την ανέγερση παραθεριστικών κατοικιών, για μακροχρόνια ενοικίαση ή για πώληση, μέσα σε μεγάλα ξενοδοχειακά συγκροτήματα, με τους αυξημένους συντελεστές και όρους δόμησης που ισχύουν για ξενοδοχεία.

Κι όλα αυτά, επειδή τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια σημαντική ζήτηση παραθεριστικής κατοικίας στη χώρα μας από Βορειοευρωπαίους, κυρίως, αγοραστές, ιδιαίτερα στα ελληνικά νησιά. Σύμφωνα, μάλιστα, με έρευνα που έγινε και ανακοινώθηκε πρόσφατα, εκτιμάται ότι πάνω από 1 εκατομμύριο Ευρωπαίοι ενδιαφέρονται να αγοράσουν μόνιμη ή παραθεριστική κατοικία στη χώρα μας.

Το πολεοδομικό και νομικό καθεστώς, όμως, που ισχύει σήμερα στη χώρα μας επιτρέπουν την εκμετάλλευση για παραθεριστικές κατοικίες μόνο μέσω της ιδιωτικής πολεοδόμησης σε εκτός σχεδίου περιοχές έκτασης μεγαλύτερης των 150 στρεμμάτων. Δεν επιτρέπει νέα «σύνθετα» προϊόντα, όπως την εκμετάλλευση από τρίτους μέρους των μεγάλων ξενοδοχειακών μονάδων, όπως επιδιώκει το μεγάλο κεφάλαιο. Και αυτό το κενό έρχεται να καλύψει το Χωροταξικό Σχέδιο για τον Τουρισμό.

Ο ίδιος ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ Γ. Σουφλιάς όταν το παρουσίασε δε «μάσησε» καθόλου τα λόγια του. Αναφέροντας το παράδειγμα της Ισπανίας, όπου «από τους περίπου 55 εκατ. τουρίστες που την επισκέπτονται σε ετήσια βάση, τα 37 εκατ. έχουν αγοράσει κατοικία εκεί», δήλωσε: «Η αναγκαιότητα διεύρυνσης και εμπλουτισμού της δραστηριότητας ή ακόμη και εξαρχής ανάπτυξης άλλων μορφών Τουρισμού, επιβάλλεται από το βαθμό ωρίμανσης του τουριστικού φαινομένου στην Ελλάδα, αλλά και από το διεθνή ανταγωνισμό. Ειδικότερα, η ζήτηση για αγορά τουριστικής κατοικίας μέσα σε οργανωμένα συγκροτήματα τουρισμού, τα οποία περιλαμβάνουν πληθώρα ειδικών μορφών τουρισμού όπως γκολφ, κέντρα θαλασσοθεραπείας κ.ά., που ενισχύουν τη διάρκεια και την αποδοτικότητα του τουριστικού προϊόντος, συνεχώς αυξάνεται. Παράλληλα, κερδίζουν έδαφος διεθνώς, νέες μορφές διαχείρισης τουριστικών καταλυμάτων, όπως είναι το λεγόμενο conto hotels»...

Σας θυμίζουν κάτι όλα αυτά; Μήπως τις επενδυτικές προσπάθειες που γίνονταν και επί ΠΑΣΟΚ, για παράδειγμα στη Λίμνη Καϊάφα, που - κατά σύμπτωση - κάηκε φέτος το καλοκαίρι; 'Η μήπως σας θυμίζουν τις 10 μεγάλες δημόσιες εκτάσεις - «φιλέτα» σε όλη την Ελλάδα (Ρόδος, Κρήτη, Ξάνθη, Δέλτα Πηνειού, Ζάκυνθος, Σάμος, Αργολίδα και Καϊμακτσαλάν) την «αξιοποίηση» των οποίων προωθεί η Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου (ΚΕΔ) μέσω ΣΔΙΤ, όπως αποκάλυψε πρόσφατα ο «Ρ»;

Βέβαια, το παράδειγμα της Ισπανίας που ανέφερε ο Γ. Σουφλιάς παραπέμπει ανάγλυφα στο τι επιφυλάσσει η κυβέρνηση και το μεγάλο κεφάλαιο και για τη χώρα μας. Το άλλοτε θαυμάσιο περιβάλλον των παραλιών της Ισπανίας έχει τσιμεντοποιηθεί και υποβαθμιστεί, με αποτέλεσμα ακόμη και οι πολυτελείς εξοχικές κατοικίες να έχουν απαξιωθεί...

Σημειώνουμε ότι - λες και ήξεραν εκ των προτέρων τι θα προβλέπει το Χωροταξικό Σχέδιο - διάφοροι επιχειρηματίες και «υπεράκτιες εταιρείες» (off shore) έχουν ήδη σπεύσει να αγοράσουν τεράστιες εκτάσεις στα νησιά και σε άλλες περιοχές της χώρας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, αποτελεί η Ιος, όπου το τελευταίο εξάμηνο άλλαξε ιδιοκτήτη το 15% του νησιού, περνώντας σε off shore εταιρείες!

Ενα άλλο χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η Κρήτη, όπου τα τελευταία χρόνια χιλιάδες ξένοι υπήκοοι - κυρίως Βορειοευρωπαίοι - έχουν αγοράσει κατοικίες. Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάστηκαν πρόσφατα μόνο στο Νομό Χανίων, οι μόνιμοι κάτοικοι από το εξωτερικό υπολογίζονται σε 17.000.

Γενικότερα, όπως ανακοινώθηκε σε πρόσφατο συνέδριο, τα κεφάλαια που διατίθενται κάθε χρόνο από ξένους επενδυτές για αγορά παραθεριστικής ή μόνιμης κατοικίας στην Ελλάδα συνεχώς αυξάνονται. Το πρώτο οχτάμηνο του 2006 ήταν 162 εκατ. ευρώ, ενώ το αντίστοιχο διάστημα του 2007 έφτασαν στα 265 εκατ. ευρώ.

Αν, βέβαια, ακολουθηθεί το «ισπανικό μοντέλο» για την παραθεριστική κατοικία μεσοπρόθεσμα αυτό θα οδηγήσει και σε αλλαγή της παραγωγικής δομής, τόσο στην τουριστική όσο και στην κατασκευαστική αγορά. Συγκεκριμένα, από χώρος δραστηριοποίησης κυρίως μεσαίων και μικρών επιχειρήσεων τοπικής εμβέλειας θα μετατραπεί σε χώρο δραστηριοποίησης σχεδόν αποκλειστικά των μεγάλων επιχειρήσεων. Θα υπάρξει, δηλαδή, συγκέντρωση του κεφαλαίου.

Και ενώ ισχύουν όλα αυτά, η περιβόητη Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (ΟΚΕ) σε πρόσφατη γνωμοδότησή της για τα χωροταξικά και πολεοδομικά ζητήματα της χώρας, ενστερνιζόμενη πλήρως το δόγμα της «πράσινης» οικονομίας, παρουσιάζεται «βασιλικότερη» της κυβέρνησης στην εξυπηρέτηση του μεγάλου κεφαλαίου. Ειδικότερα:

• Κάνοντας κριτική στο Ειδικό Χωροταξικό Σχέδιο για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας αναφέρει ότι «ορισμένες διατάξεις εισάγουν περιορισμούς στις επενδύσεις», όπως οι αποστάσεις των ανεμογεννητριών, τα όρια χωρητικότητας ανά δήμο κ.ά. Κι αυτό όταν το Χωροταξικό Σχέδιο προβλέπει να μπορούν να αναπτυχθούν αιολικά πάρκα ακόμη και στους εθνικούς δρυμούς!
• Οσον αφορά το Ειδικό Χωροταξικό για τη Βιομηχανία, τη μόνη ουσιαστική παρατήρηση που κάνει είναι αυτή με την οποία ζητά να δοθούν ακόμη μεγαλύτερα πολεοδομικά κίνητρα στους επιχειρηματίες, για να φτιάξουν βιομηχανικά πάρκα!
• Οσον αφορά το Ειδικό Χωροταξικό για τον Τουρισμό παρατηρεί ότι υπάρχουν ασάφειες «που μπορεί να λειτουργήσουν ως εμπόδια για τις επενδύσεις» και πως δεν παρέχονται εγγυήσεις ότι «δε θα υπάρξουν παρενέργειες από την όποια ανάπτυξη της τουριστικής κατοικίας»!
• Σε άλλο σημείο της γνωμοδότησής της και με το χαρακτηριστικό τίτλο «Ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και ασφάλεια δικαίου», υποστηρίζει ότι «το ισχύον σύστημα χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού στην Ελλάδα δεν μπορεί να εγγυηθεί την ασφάλεια δικαίου των ιδιωτικών και δημοσίων επενδύσεων ή να προάγει την επιχειρηματικότητα»!
• Σε άλλο σημείο ζητά την προστασία της ιδιοκτησίας σε βάρος του κοινωνικού συνόλου. Χαρακτηριστικά ζητά να συντομευτεί ο χρόνος δέσμευσης ιδιοκτησιών στα εντός σχεδίου ακίνητα που καθορίζονται ως κοινόχρηστοι και κοινωφελείς χώροι, προφανώς για να επωφελούνται καλύτερα οι διάφοροι Βωβοί που θέλουν να αρπάξουν και να τσιμεντοποιήσουν τους ελεύθερους χώρους των πόλεων. Επίσης, προτείνονται νέοι τρόποι απόκτησης ακινήτων για επαύξηση κοινοχρήστων χώρων σε συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα, ενώ ζητά και τον εκσυγχρονισμό του νομικού πλαισίου της ιδιωτικής πολεοδόμησης!

Ουσιαστικά, η γνωμοδότηση αυτή αποτελεί συνέχεια των μύχιων σκέψεων του κεφαλαίου για να οργανώσει μια νέα επιδρομή εμπορευματοποίησης της γης και του περιβάλλοντος, του αρθρογράφου της ηλεκτρονικής οικονομικής επιθεώρησης της ALPHA BANK που είχε αποκαλύψει πρόσφατα ο «Ρ»...