2025 The Associated Press. All

Από τη χθεσινή συνάντηση του Βρετανού ΥΠΕΞ με τον Β. Ζελένσκι

Ο Αμερικανός Πρόεδρος, Ντ. Τραμπ, δήλωσε προχτές ότι επιδιώκει συμφωνία με την Ουκρανία για εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου της από μονοπώλια των ΗΠΑ, κάτι που «κουμπώνει» με το λεγόμενο «σχέδιο νίκης» του Κιέβου για παράδοση των πόρων της χώρας σε «δυτικούς» ομίλους.

Σχολιάζοντας το ενδιαφέρον της Ουάσιγκτον για τα ουκρανικά ορυκτά, ο Ουκρανός Πρόεδρος, Β. Ζελένσκι, δήλωσε ότι η χώρα του είναι ανοιχτή σε επενδύσεις από αμερικανικές εταιρείες.

Η Ουκρανία θέλει «εγγυήσεις ασφαλείας» από την Ουάσιγκτον με αντάλλαγμα μια συμφωνία για τα μέταλλα σπάνιων γαιών, γράφουν οι «New York Times», επικαλούμενοι Ουκρανό υψηλόβαθμο αξιωματούχο.

«Η Ουκρανία είναι έτοιμη να συνεργαστεί με τις ΗΠΑ σε συμφωνίες που αφορούν ορυκτά σπάνιων γαιών, υπό την προϋπόθεση ότι οι ΗΠΑ παρέχουν επαρκείς εγγυήσεις ασφαλείας για να αποτρέψουν αυτοί οι πόροι να πέσουν στα χέρια της Ρωσίας», τόνισαν οι «New York Times».

Η Ουκρανία δηλώνει ότι έχει σπάνιες γαίες, στρατηγικής σημασίας, όπως το βηρύλλιο, σε έξι περιοχές, σε περιορισμένες ποσότητες. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει χαρακτηρίσει την Ουκρανία «δυνητική πηγή άνω των 20 κρίσιμης σημασίας πρώτων υλών».

Το «Forbes Ukraine» ανακοίνωσε τον Απρίλη του 2023 την εκτίμηση ότι οι πόροι σε ορυκτά της Ουκρανίας ανέρχονται σε 111 δισ. τόνους, αξίας 14,8 τρισ. δολαρίων - κυρίως άνθρακας και σιδηρομεταλλεύματα.

Ωστόσο πάνω από το 70% των πόρων αυτών βρίσκεται στις περιφέρειες του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ, που ελέγχονται εν μέρει από τη Ρωσία, και σε αυτήν του Ντνιπροπετρόφσκ, όπου πλησιάζουν οι δυνάμεις της Μόσχας.

Η αμερικανική εφημερίδα «Washington Post» υπολόγιζε τον Αύγουστο του 2022 τα αποθέματα ορυκτών της Ουκρανίας σε 26 τρισ. δολάρια, εκ των οποίων σχεδόν τα μισά βρίσκονται σήμερα σε περιοχές που τελούν υπό ρωσικό έλεγχο.

Τα ρωσικά στρατεύματα ελέγχουν πλήρως την περιφέρεια Λουγκάνσκ, σχεδόν όλη την περιφέρεια Ντονέτσκ και πλησιάζουν στα δυτικά σύνορά της με την περιφέρεια Ντνιπροπετρόφσκ, στην οποία επιτίθενται ήδη με drones και Ειδικές Δυνάμεις.

«Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι ο Αμερικανός Πρόεδρος είναι έτοιμος να εμπλακεί σε σύγκρουση με τη Ρωσία για τους πόρους της Ουκρανίας, το πιθανότερο είναι ότι στοχεύει να θέσει θέματα για μελλοντικές συνομιλίες», δήλωσαν αναλυτές στη ρωσική «Nezavisimaya Gazeta».

Σε ένα τέτοιο φόντο, ο Β. Ζελένσκι δήλωσε προχτές ότι η «Δύση» θα πρέπει να παράσχει στην Ουκρανία πυρηνικά όπλα και επίσης να αναπτύξει στρατεύματά της στην επικράτεια της χώρας εάν δεν είναι ακόμη έτοιμη να παραχωρήσει την ιδιότητα πλήρους μέλους του ΝΑΤΟ στο Κίεβο.

Οι πρόσφατες δηλώσεις Ζελένσκι σχετικά με την ανάπτυξη πυρηνικών όπλων, ως αποτροπή και υπεράσπιση απέναντι στη Ρωσία, «πλησιάζουν την τρέλα», σχολίασε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμ. Πεσκόφ.

Η Ρωσία καλωσόρισε την άποψη του Αμερικανού Προέδρου ότι η προσέλκυση της Ουκρανίας στη στρατιωτική συμμαχία του ΝΑΤΟ είναι ένα ζήτημα που προκαλεί ανησυχία στη Μόσχα, δήλωσε χτες ο Ρώσος ΥΠΕΞ, Σ. Λαβρόφ.

Ο Τραμπ δήλωσε τον Γενάρη ότι κατανοεί τη ρωσική θέση ότι η Ουκρανία δεν πρέπει να είναι μέλος του ΝΑΤΟ και κατηγόρησε τον προηγούμενο Πρόεδρο, Τζο Μπάιντεν, λέγοντας ότι άλλαξε τη θέση των ΗΠΑ σχετικά με το ενδεχόμενο ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ.

«Ξαφνικά, για πρώτη φορά, ο Πρόεδρος Τραμπ, σε μία από τις πρώτες ομιλίες του, επέκρινε τη θέση της κυβέρνησης Μπάιντεν για την ουκρανική κρίση και δήλωσε απερίφραστα ότι ένα από τα κύρια λάθη ήταν η προσέλκυση της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ», δήλωσε ο Λαβρόφ. «Για πρώτη φορά το πρόβλημα του ΝΑΤΟ αναγνωρίστηκε ως κάτι που οι ΗΠΑ είναι έτοιμες να συζητήσουν σοβαρά», πρόσθεσε.

Ετοιμος για απευθείας διαπραγματεύσεις με τον Ρώσο ομόλογό του, Βλ. Πούτιν, και άλλους ηγέτες με στόχο τον «τερματισμό» του πολέμου δήλωσε χτες ο Β. Ζελένσκι.

Ερωτηθείς από τον Βρετανό παρουσιαστή Πιρς Μόργκαν σχετικά με το ενδεχόμενο διαπραγμάτευσης με τον Πούτιν, ο Ζελένσκι απάντησε ότι θα την έκανε «εάν ήταν ο μόνος τρόπος με τον οποίο θα μπορούσαμε να φέρουμε την ειρήνη στον ουκρανικό λαό και να μη χαθούν άλλες ζωές».

«Είμαι έτοιμος, αν αυτή είναι η μοναδική περίπτωση που μπορεί να οδηγήσει στην ειρήνη την Ουκρανία», ανέφερε ο Ουκρανός Πρόεδρος. «Αν ο κόσμος πιστεύει ότι πρέπει να προχωρήσουμε στη διπλωματική οδό, και εφόσον θεωρώ ότι είμαστε έτοιμοι, τότε θα μιλήσουμε με τον Πούτιν», πρόσθεσε.

Σε αυτήν την περίπτωση, ο Ζελένσκι είπε ότι θα δεχόταν μια συνάντηση με «τέσσερις συμμετέχοντες», χωρίς να διευκρινίσει ποιοι θα ήταν. Ωστόσο, ο παρουσιαστής Μόργκαν είχε αναφερθεί νωρίτερα στο ενδεχόμενο διαπραγματεύσεων μεταξύ Ουκρανίας, Ρωσίας, ΗΠΑ και ΕΕ.

«Σήμερα, δεν μπορούμε να ανακτήσουμε ολόκληρη την επικράτειά μας. Σκεφτόμαστε ρεαλιστικά - δεν μπορούμε να θυσιάσουμε εκατομμύρια ζωές για ένα αποτέλεσμα που ενδέχεται να μην επιτευχθεί», ανέφερε επίσης ο Ουκρανός Πρόεδρος στην ίδια συνέντευξη.

Ο Ζελένσκι είχε απορρίψει επανειλημμένως την προοπτική διαπραγματεύσεων, διαμηνύοντας ότι ήθελε να κερδίσει τον πόλεμο με τη Ρωσία. Σε διάταγμα που υπέγραψε τον Οκτώβρη του 2022 είχε αποκλείσει οποιαδήποτε διαπραγμάτευση με τη Μόσχα, όσο βρίσκεται στην εξουσία ο Πούτιν.

«Το να είναι έτοιμος πρέπει να στηρίζεται κάπου (...) Μέχρι στιγμής, αυτό δεν μπορεί να εκληφθεί παρά ως λόγια κενά νοήματος», σχολίασε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμ. Πεσκόφ, υπενθυμίζοντας ξανά το επίμαχο διάταγμα.

«Παρά ταύτα, παραμένουμε ανοικτοί σε διαπραγματεύσεις», συνέχισε ο Πεσκόφ, εκτιμώντας ότι «η πραγματικότητα επί του εδάφους» θα πρέπει να πείσει το Κίεβο «να επιδείξει ανοιχτό πνεύμα και ενδιαφέρον για τέτοιες διαπραγματεύσεις».

Από την πλευρά του, ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλ. Πούτιν, απέρριψε κάθε συζήτηση με τον Ουκρανό ομόλογό του, που παραμένει «παράνομα» στην εξουσία.

Πάντως, ο Ντ. Τραμπ επέμεινε την Τρίτη ότι «έχουμε πολύ καλές συνομιλίες, πολύ εποικοδομητικές συνομιλίες για την Ουκρανία και συζητάμε με τους Ρώσους, συζητάμε με την ηγεσία της Ουκρανίας».

Σύμφωνα με τον Ζελένσκι, η ομάδα του βρίσκεται ήδη σε επαφή με τον ειδικό απεσταλμένο των ΗΠΑ για την Ουκρανία, Κιθ Κέλογκ, και τον σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας, Μάικλ Γουόλτς, και υπάρχουν «ημερομηνίες για συναντήσεις εργασίας» για επίσκεψη αμερικανικής αντιπροσωπείας.

Η Βρετανία θέτει σε εφαρμογή την 100ετή στρατηγική συμφωνία με στόχο να «πιάσει» πόστα στο ουκρανικό έδαφος.

Στο Κίεβο βρέθηκε χτες ο Βρετανός ΥΠΕΞ, Ντ. Λάμι, ανακοινώνοντας ότι η χώρα του θα διαθέσει επιπλέον 55 εκατ. λίρες (66 εκατ. ευρώ) σε οικονομική βοήθεια στην Ουκρανία για την ενίσχυση της «ανθεκτικότητας» και της ανάπτυξης στο πλαίσιο της 100ετούς στρατηγικής συμφωνίας που υπέγραψαν πρόσφατα ο Βρετανός πρωθυπουργός, Κιρ Στάρμερ, και ο Ουκρανός Πρόεδρος.

Στη διάρκεια της επίσκεψής του, της δεύτερης αφότου ανέλαβε υπουργός Εξωτερικών, ο Λάμι θα συναντηθεί με τον Ουκρανό Πρόεδρο και άλλα κυβερνητικά στελέχη για να συζητήσουν τη συνέχιση της στήριξης προς το Κίεβο.

«Η στήριξή μας προς την Ουκρανία παραμένει ακλόνητη», δήλωσε ο Λάμι. «Είμαστε αποφασισμένοι να θέσουμε την Ουκρανία στην ισχυρότερη δυνατή θέση, τόσο στη μάχη της ενάντια στη Ρωσία όσο και πέρα από αυτή», τόνισε.

Στο πλαίσιο αυτού του νέου πακέτου βοήθειας, το Λονδίνο θα παράσχει 3 εκατ. λίρες για την παράδοση ουκρανικών σιτηρών και άλλων τροφίμων στη Συρία. Η Ουκρανία έστειλε ένα πρώτο φορτίο επισιτιστικής βοήθειας στη Συρία τον Δεκέμβρη, μετά την ανατροπή του Μπ. Αλ Ασαντ.

Επιπλέον, η Βρετανία έχει αναπτύξει έναν νέο μηχανισμό για την παρακολούθηση των ουκρανικών σιτηρών, «που έχουν κλαπεί από τη Ρωσία, μετονομάζονται σε ρωσικά και πωλούνται παράνομα».

Ο Λάμι ανακοίνωσε ακόμα 17 εκατ. λίρες για «καινοτόμα ενεργειακά έργα» για την «υποστήριξη της ανάκαμψης και της βιωσιμότητας του ενεργειακού συστήματος της Ουκρανίας», σύμφωνα με το βρετανικό ΥΠΕΞ.

Το νέο πρόγραμμα οικονομικής ανάκαμψης - που ανακοινώθηκε προηγουμένως από τον πρωθυπουργό της Βρετανίας στο πλαίσιο της 100ετούς συνεργασίας - θα λάβει χρηματοδότηση ύψους 10 εκατ. λιρών για την ανανέωση, την ανοικοδόμηση και τη μεταρρύθμιση της οικονομίας της Ουκρανίας.

Επίσης, η Βρετανία έχει δεσμευτεί να προσφέρει στο Κίεβο 3 δισ. λίρες (3,6 δισ. ευρώ) στρατιωτική βοήθεια ετησίως «για όσο καιρό χρειάζεται».

«Την έναρξη μιας βαθιάς μεταρρύθμισης της πολιτείας σηματοδοτεί αυτός ο προϋπολογισμός», διαμήνυσε ο Γάλλος πρωθυπουργός Φρ. Μπαϊρού μετά το «πράσινο φως» που έλαβε το σχέδιο προϋπολογισμού της κυβέρνησής του, αφού απορρίφθηκε χτες τελικά η πρόταση μομφής εναντίον της.

Την πρόταση μομφής στήριξαν το οπορτουνιστικό μόρφωμα της «Ανυπότακτης Γαλλίας», οι Οικολόγοι και το μεταλλαγμένο ΚΚ Γαλλίας, αλλά όχι το Σοσιαλιστικό Κόμμα (PS) - συνέταιρος των παραπάνω δυνάμεων στο «Νέο Λαϊκό Μέτωπο» (NFP) - επικαλούμενο την ανάγκη να μη μείνει η χώρα χωρίς προϋπολογισμό.

Είχε προηγηθεί η ανακοίνωση Μπαϊρού ότι η έγκριση του προϋπολογισμού θα γίνει με παράκαμψη της Εθνοσυνέλευσης (όπου η κυβέρνησή του δεν διαθέτει πλειοψηφία), αξιοποιώντας σχετικό άρθρο του γαλλικού Συντάγματος.

Ο επικεφαλής του PS, Ολιβιέ Φορ, επιχειρηματολογώντας κατά της στήριξης της πρότασης μομφής επέμεινε ότι το κόμμα του εκπροσωπεί «μια αριστερά που καταθέτει προτάσεις και στηρίζει την πρόοδο».

Το PS παζάρευε εξάλλου την προηγούμενη περίοδο τη στήριξή του στην κυβέρνηση Μπαϊρού, ενώ ετοιμότητα για παζάρια με την κυβέρνηση εκφράζουν κι άλλοι συμμετέχοντες στο NFP, όπως μερίδα των Οικολόγων (EELV). Χαρακτηριστικές ήταν οι «ανησυχίες» του βουλευτή του EELV, Ζερεμιά Ιορντάνοφ, ότι «δεν είναι λογικό να διατηρήσουμε τη Γαλλία χωρίς προϋπολογισμό (...) η οικονομία επιβραδύνεται».

Η δε ακροδεξιά «Εθνική Συσπείρωση» της Μ. Λεπέν έδωσε ξανά «χείρα βοηθείας» σε κυβέρνηση του Προέδρου Εμ. Μακρόν, απορρίπτοντας την πρόταση μομφής, ενώ εντείνεται και το «στενό φλερτ» της με στελέχη της κυβέρνησης Μπαϊρού, όπως με τον (προερχόμενο από τους κεντροδεξιούς «Ρεπουμπλικάνους») υπουργό Εσωτερικών Μπρ. Ρεταγιό.

Η βουλευτής της RN Λορ Λαβαλέτ έκρινε «πολύ απομονωμένο» τον Ρεταγιό και τον κάλεσε «να παραιτηθεί από αυτή την κυβερνητική πλειοψηφία (...) να έρθετε σε μας, για παράδειγμα». Σημειωτέον, παρουσιάζοντας τις προτεραιότητες του υπουργείου του για το επόμενο διάστημα ο Ρεταγιό ξεχώρισε την «αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης», καταδικάζοντας ως «υπερβολικές» τις περιπτώσεις νομιμοποίησης μεταναστών και προσφύγων ακόμα και για λόγους οικογενειακής επανένωσης: «Αν θέλουμε να μειώσουμε τη μετανάστευση, ειδικά την παράνομη, δεν πρέπει να "τακτοποιούμε" πολλούς, διότι πριμοδοτούμε την παρατυπία, όσους έχουν εξαπατήσει».