Associated Press

Η αμερικάνικη αντιπροσωπεία ενώ αποχωρεί από το υπουργείο Ε9ξωτερικών της Ρωσίας

Τη στιγμή που τα δύο άλλα κλιμάκια με τους αμερικανικούς υψηλότατους αξιωματούχους σχεδόν ολοκλήρωσαν τις περιοδείες τους, «διαδίδοντας» και «πουλώντας» το αμερικανικό σχέδιο για την «ασφάλεια του 21ου αιώνα» δηλαδή το «εθνικό αντιπυραυλικό σύστημα» -(NMD) που είναι και ευρύτατα γνωστό ως «υιός του πολέμου των άστρων», το τρίτο και πιο κρίσιμο κλιμάκιο με επικεφαλής τον υφυπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Πολ Ουόλφοβιτς, βρέθηκε στη Μόσχα για διαβουλεύσεις με τη ρωσική ηγεσία. Μια ηγεσία που αν και υποδέχτηκε την «πρόσκληση» για διάλογο που απηύθυνε ο Αμερικανός Πρόεδρος, έχει εκφράσει πολλάκις την αντίθεσή της όσον αφορά την «αναγκαιότητα» της αντιπυραυλικής ασπίδας, καθώς και την κάθετη διαφωνία της στην ανάπτυξη ενός συστήματος που αντίκειται στη διεθνή συνθήκη για αντιβαλλιστικούς πυραύλους.

Οι διαφωνίες, οι ανησυχίες και ο προβληματισμός τέθηκαν επί τάπητος χτες κατά τη διάρκεια των πρώτων του είδους απευθείας αμερικανορωσικών συνομιλιών που έλαβαν χώρα στο ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών, στη Μόσχα, και όπου συμμετείχαν η πολυμελής αμερικανική αντιπροσωπεία με επικεφαλής τον υφυπουργό Αμυνας, Πολ Βόλφοβιτς αλλά και η υπ' αριθμόν δύο σύμβουλος εθνικής ασφαλείας, ΣτίβενΧάντλεϊ ενώ από ρωσικής πλευράς επικεφαλής της αντιπροσωπείας ήταν ο υφυπουργός Εξωτερικών, Βιατσεσλάβ Τρουμπνίκοφ ενώ συμμετείχαν μεταξύ άλλων και ο Γιούρι Καπράλοφ, ειδικός σε θέματα εξοπλισμών.

Οι διαβουλεύσεις μάλλον θα πρέπει να χαρακτηριστούν άκαρπες, καθώς η συνθήκη ΑΒΜ του 1972 αποτελεί το μεγάλο «αγκάθι». Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, Αλεξάντερ Γιακοβένκο, κατά τις δηλώσεις του προς τους δημοσιογράφους μετά το πέρας των διαβουλεύσεων, είπε ότι τα επιχειρήματα που παρουσίασε η αμερικανική αντιπροσωπεία υπέρ της ανάπτυξης του συστήματος αντιπυραυλικής άμυνας δεν έπεισαν τη ρωσική πλευρά. «Η αμερικανική πλευρά δεν παρουσίασε τα απαραίτητα στοιχεία που να δικαιολογούν την κατάργηση του συστήματος διεθνούς ασφαλείας των τελευταίων 30 ετών», τόνισε ο Ρώσος αξιωματούχος, αναφερόμενος στις εκπεφρασμένες διαθέσεις των Αμερικανών, διά της ομιλίας του Τζορτζ ΟυόκερΜπους, στο Πανεπιστήμιο Αμυνας του Πενταγώνου την 1η Μάη, όπου δήλωσε απερίφραστα ότι οι ΗΠΑ θέλουν να αναθεωρήσουν τη συνθήκη τους για την αντιβαλλιστική άμυνα, προκειμένου να αναπτύξουν το νέο σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας.

«Μέχρι τώρα περισσότερα είναι τα ερωτήματα από τις απαντήσεις», τόνισε ο Γιακοβένκο αναφερόμενος στο περιεχόμενο της συνάντησης που είχαν οι δύο αντιπροσωπείες. Παρόμοιες απόψεις εξέφρασε κι ο επικεφαλής της ρωσικής Διαστημικής Υπηρεσίας, Γιούρι Κόπτεφ, ο οποίος δήλωσε στη Μόσχα ότι «Απόφαση ρωσική περί συμμετοχής στο αμερικανικό πρόγραμμα αντιπυραυλικής άμυνας δεν υπάρχει» αν και αναγνώρισε ότι «είναι υπαρκτός ο κίνδυνος της ανεξέλεγκτης διάδοσης των πυραύλων».

Το στίγμα της ρωσικής στάσης είχε δώσει από την Πέμπτη ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Ιγκόρ Ιβανόφ που σε δηλώσεις του, είχε αντιταχθεί στην προσπάθεια της Ουάσινγκτον για την κατάργηση της συνθήκης ΑΒΜ. «Η συνθήκη αυτή πρέπει να διατηρηθεί και να ενισχυθεί», τόνισε ο Ιβανόφ, ενώ στο θέμα επανήλθε από το Ελσίνκι όπου βρέθηκε χτες και ερωτώμενος για το αμερικανικό πρόγραμμα αντιπυραυλικής άμυνας, τόνισε ότι αφορά πολύ περισσότερες χώρες από τη Ρωσία και τις Ηνωμένες Πολιτείες και υπογράμμισε την αναγκαιότητα να επανεξεταστεί «η αρχιτεκτονική της άμυνας της Ευρώπης». «Δεν είναι μόνον πρόβλημα της Ρωσίας και των ΗΠΑ, το σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας των ΗΠΑ, πρέπει να ληφθεί η γνώμη και άλλων κρατών», υπογράμμισε ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, επαναλαμβάνοντας ότι η Μόσχα αντιτίθεται και στη διεύρυνση του ΝΑΤΟ.

Με την επισήμανση αυτή ο Ιβανόφ έφερε στο προσκήνιο ακόμη ένα ακανθώδες ζήτημα των αμερικανορωσικών σχέσεων, που σύμφωνα με τις πληροφορίες του πρακτορείου Ρόιτερ, απασχόλησε επίσης τις συνομιλίες των δύο αντιπροσωπειών, αφού η διεύρυνση του ΝΑΤΟ θα φέρει τη Βορειοατλαντική συμμαχία στο κατώφλι της Ρωσίας.

Την ίδια στιγμή το θέμα της διεύρυνσης του ΝΑΤΟ προς ανατολάς αποτέλεσε και το κύριο ζήτημα συζήτησης κατά τη δεύτερη μέρα Διεθνούς Διάσκεψης που επικεντρώνει τις εργασίες της κυρίως στη διεύρυνση που γίνεται στην Μπρατισλάβα με τη συμμετοχή μάλιστα «πολύ ισχυρών» γερουσιαστών που επηρεάζουν τα μάλα το αμερικανικό Κογκρέσο, του Τρεντ Λοτ και του Τζέσε Χελμς. Κατά τη διάρκειά της οι ηγέτες εννέα πρώην σοσιαλιστικών χωρών - της Σλοβακίας, της Σλοβενίας, της Λιθουανίας, της Λεττονίας, της Εσθονίας, της Βουλγαρίας, της Ρουμανίας, της ΠΓΔΜ και της Αλβανίας, ενώ από το 1999 έχει δεχτεί ως μέλη την Τσεχία, την Ουγγαρία και την Πολωνία - επανέλαβαν και πάλι την πρόθεσή τους να γίνουν μέλη του ΝΑΤΟ. «Υποστηρίζουμε σθεναρά την έμφαση που δίνει το ΝΑΤΟ στη διεύρυνσή του, ως το θεμέλιο λίθο μιας Ευρώπης ενιαίας, ελεύθερης και ασφαλούς» θα τονίσουν δύο εξ αυτών σε επιστολή που παρέδωσαν στον οικοδεσπότη της Διάσκεψης και πρόεδρο της Σλοβακίας, Μίκουλας Ντζουρίντα.

Σε απάντηση της επιστολής που διαβάστηκε από τον Ντζουρίντα στη Διάσκεψη, η ρωσική πρεσβεία στη Σλοβακία, εξέδωσε ανακοίνωση σε πολύ υψηλούς τόνους, τονίζοντας ότι η στάση αυτή καθώς και η διεύρυνση του ΝΑΤΟ συνιστούν ένα «πολύ σοβαρό λάθος» και ότι «χωρίς τη δημοκρατική Ρωσία, η Ευρώπη δεν μπορεί να είναι ποτέ ενιαία και ελεύθερη».