ΡΙΑΝΤ - ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ.--

«Λάδι στη φωτιά» της έντασης εξακολουθούν να ρίχνουν σταθερά οι ΗΠΑ, επιχειρώντας όχι μόνο να δικαιολογήσουν μία νέα, μεγαλύτερη κλιμάκωση της αντιπαράθεσης με το Ιράν, αλλά και να αποσπάσουν την υποστήριξη περισσότερων συμμάχων τους, μολονότι αντιμετωπίζουν εν μέρει τα πρόσφατα γεγονότα ως αποτέλεσμα της μονομερούς αποχώρησης της Ουάσιγκτον από τη διεθνή συμφωνία του 2015 για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα.

Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο, φτάνοντας στην Τζέντα της Σαουδικής Αραβίας για συνάντηση με τον Σαουδάραβα υπουργό Αμυνας και πρίγκιπα διάδοχο στο θρόνο Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν, δήλωσε πως οι πρόσφατες επιθέσεις σε πετρελαϊκές εγκαταστάσεις της «Αramco» είναι «πράξη πολέμου», για την οποία «ευθύνεται το Ιράν». Πρόσθεσε ότι η ενέργεια «φέρει τα δακτυλικά αποτυπώματα» του Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, του Ιρανού ανώτατου Σιίτη ιερωμένου. Οπως είχε κάνει και πριν από λίγες μέρες, απέφυγε να δώσει την παραμικρή απόδειξη για τους ισχυρισμούς του, προσθέτοντας ότι πρόκειται για «επίθεση κλίμακας που δεν έχουμε ξαναδεί». Αποκάλεσε «ψεύτες» τους εκπροσώπους των Υεμενιτών Σιιτών αντικαθεστωτικών ενόπλων Χούτι, που ανέλαβαν την ευθύνη της διπλής επίθεσης της 14ης Σεπτέμβρη σε διυλιστήρια της «Aramco» στις πόλεις Αμπκουίκ και Χουραΐς, προσθέτοντας πως «δεν δρουν ανεξάρτητα από το Ιράν».

Παράλληλα, Αμερικανοί διπλωμάτες ανακοίνωσαν πως επιχειρείται σύγκληση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για τις εξελίξεις στη Σαουδική Αραβία με στόχο να δοθεί «απάντηση».

Απαρατήρητη δεν πέρασε ούτε η χτεσινή απόφαση του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να αναθέσει στον υπουργό Οικονομικών Στίβεν Μνούτσιν την επιβολή «σημαντικής» αύξησης των κυρώσεων σε βάρος του Ιράν. Αργότερα χτες βράδυ, ο Αμερικανός Πρόεδρος επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον Βρετανό πρωθυπουργό Μπόρις Τζόνσον, συζητώντας «για μια ενιαία διπλωματική απάντηση»...

Στο Ριάντ ο εκπρόσωπος του σαουδαραβικού υπουργείου Αμυνας, συνταγματάρχης Τούρκι αλ Μάλκι, κατηγόρησε επίσης το Ιράν ως υπεύθυνο για την επίθεση στη χώρα του, παρουσιάζοντας ως «αποδεικτικά» στοιχεία συντρίμμια από 25 τηλεκατευθυνόμενα μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πυραύλους τύπου Κρουζ. Υποστήριξε ότι τα όπλα αυτά «δεν μπορεί να προέρχονται από την Υεμένη», τονίζοντας ότι είναι παρόμοια με θραύσματα όπλων που χρησιμοποιήθηκαν σε επιθέσεις τον περασμένο Μάη στο έδαφος της Σ. Αραβίας. Παραδέχθηκε, παρ' όλα αυτά, ότι δεν μπορεί να προσδιορίσει από πού ακριβώς έγινε η επίθεση, τονίζοντας ότι την αποστολή αυτή θα την αναλάβουν διεθνείς εμπειρογνώμονες από τον ΟΗΕ που καταφθάνουν στους τόπους της επίθεσης. Σε μια προσπάθεια να δείξει το μέγεθος των ζημιών, ανέφερε πως οι πυρκαγιές σβήστηκαν μετά από προσπάθειες επτά ωρών.

Ομως, λίγες ώρες νωρίτερα ο Σαουδάραβας νέος υπουργός Ενέργειας πρίγκιπας Αμπντουλαζίζ μπιν Σαλμάν, μιλώντας σε συνάντηση στην Τζέντα, ανακοίνωσε ότι ο ανεφοδιασμός πελατών της Σαουδικής Αραβίας θα αποκατασταθεί πλήρως έως το τέλος τρέχοντος μηνός, με δυνατότητα ημερήσιας παραγωγής περίπου 11.000.000 βαρέλια πετρελαίου, όσα δηλαδή ήταν πριν γίνουν οι επιθέσεις του περασμένου Σαββάτου. Εάν οι δηλώσεις του νέου υπουργού Ενέργειας επαληθευτούν, τότε ή οι αρχικές εκτιμήσεις για το μέγεθος της ζημιάς δεν ήταν σωστές, ή παρουσιάστηκε σκόπιμα «διαστρεβλωμένη» εικόνα για τις επιπτώσεις της επίθεσης με άλλες, απώτερες επιδιώξεις... Δεν είναι τυχαίο πως χτες η Σαουδική Αραβία ανακοίνωσε την απόφασή της να συμμετάσχει (μαζί με την Αυστραλία, το Μπαχρέιν και την Αυστραλία) στη ναυτική αποστολή των ΗΠΑ «Επιχείρηση Sentinel» υποτίθεται με στόχο την «ασφάλεια της ναυσιπλοΐας».

Οι δηλώσεις και οι κινήσεις των ΗΠΑ προκάλεσαν νέα αντίδραση στην Τεχεράνη. Ο Ιρανός Πρόεδρος Χασάν Ροχανί εκτίμησε ότι οι κατηγορίες της Ουάσιγκτον σε βάρος της χώρας του επιδιώκουν την επιπρόσθετη αύξηση των πιέσεων και αρνήθηκε και πάλι οποιαδήποτε ανάμειξη. Υποστήριξε ότι ΗΠΑ και Σαουδική Αραβία ευθύνονται για τον καταστροφικό πόλεμο στην Υεμένη και ότι το Ιράν δεν επιθυμεί σύγκρουση στην περιοχή. Απευθυνόμενος στη Σ. Αραβία, πρόσθεσε με νόημα: «Οι Υεμενίτες (...) δεν έπληξαν ένα νοσοκομείο (...), δεν έπληξαν ένα σχολείο (...). Επληξαν απλά ένα βιομηχανικό κέντρο, στο οποίο επιτέθηκαν για να σας δώσουν μια προειδοποίηση... Αντλήστε τα διδάγματα από αυτήν την προειδοποίηση και σκεφτείτε ότι θα μπορούσε να γίνει ένας πόλεμος σε όλη την περιοχή».

Αμφίβολη επίσης φάνηκε η συμμετοχή του Προέδρου Ροχανί αλλά και του Ιρανού υπουργού Εξωτερικών Μ. Τζ. Ζαρίφ στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στη Ν. Υόρκη την επόμενη βδομάδα, επειδή οι ΗΠΑ δεν είχαν εκδώσει έως χτες βίζα στους Ιρανούς αξιωματούχους.

ΤΕΛ ΑΒΙΒ.--

Οι ισραηλινές βουλευτικές εκλογές της 17ης Σεπτέμβρη σήμαναν, όπως αναμενόταν, νέα ενδοαστικά παζάρια ανάμεσα στο δεξιό κόμμα Λικούντ του απερχόμενου πρωθυπουργού Μπέντζαμιν Νετανιάχου και τη «Μπλε και Λευκή Συμμαχία» του πρώην αρχηγού ΓΕΣ, στρατηγού Μπένι Γκαντς, μολονότι αμφότεροι αναμένουν τα τελικά επίσημα αποτελέσματα προτού δημοσιοποιήσουν τα επόμενα βήματά τους.

Ο Νετανιάχου ζήτησε το σχηματισμό μιας «ισχυρής σιωνιστικής κυβέρνησης», ανακοινώνοντας στη συνέχεια ότι ματαιώνει τη συμμετοχή του στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ την επόμενη βδομάδα στη Νέα Υόρκη «λόγω πολιτικών εξελίξεων». Ο Γκαντς από την πλευρά του δήλωσε ότι θα εργαστεί για μια «κυβέρνηση εθνικής ενότητας», θεωρώντας ότι ο κύριος αντίπαλός του δεν πέτυχε το στόχο του.

Στα παζάρια των Νετανιάχου - Γκαντς ρόλο καταλύτη αναμένεται να παίξει το κόμμα «Ισραήλ το Σπίτι μας», του ακροδεξιού πρώην υπουργού Αμυνας Αβιγκντορ Λίμπερμαν, ο οποίος έσπευσε και χτες να επαναλάβει την πρότασή του για τη συγκρότηση μίας «μεγάλης φιλελεύθερης κυβέρνησης ενότητας» με τη συμμετοχή του κόμματός του, του Λικούντ και της «Μπλε και Λευκής Συμμαχίας».

Η καταμέτρηση του 95% των ψηφοδελτίων έφερε στην πρώτη θέση την «Μπλε και Λευκή Συμμαχία» με 33 έδρες, στη δεύτερη το Λικούντ με 32 έδρες και στην τρίτη την αραβική «Κοινή Λίστα» με 12 έδρες. Το ακροδεξιό κόμμα φανατικών Εβραίων Shas φαίνεται να βγάζει 9 βουλευτές και το κόμμα «Ισραήλ το Σπίτι μας» 8 βουλευτές.

Η «έκπληξη» των εκλογών ωστόσο δεν ήταν ούτε ο «συγκολλητικός» ρόλος του Λίμπερμαν για την πιθανή συγκρότηση της επόμενης κυβέρνησης, ούτε η διαφαινόμενη διαφορά μίας έδρας ανάμεσα σε Γκαντς και Νετανιάχου, αλλά η ανάδειξη της «Κοινής Λίστας» των αραβικών κομμάτων στην τρίτη θέση με εκλογή 12 βουλευτών.

Ο Παλαιστίνιος υψηλόβαθμος διπλωμάτης και στέλεχος της PLO, Σαέμπ Ερεκάτ, δήλωσε ότι για να επικρατήσει η ειρήνη θα πρέπει η επόμενη ισραηλινή κυβέρνηση να συνειδητοποιήσει ότι «δεν θα υπάρξει ούτε ειρήνη, ούτε ασφάλεια δίχως τερματισμό της κατοχής των Παλαιστινίων», δίχως ανεξάρτητη Παλαιστίνη στα σύνορα του 1967.

Αργά χτες το βράδυ ο Αμερικανός Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, ερωτηθείς αν επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον Ισραηλινό απερχόμενο πρωθυπουργό, απάντησε με νόημα πως η κυβέρνησή του έχει «σχέσεις με το Ισραήλ».

Νωρίτερα χτες το πρωί, Ισραηλινοί στρατιώτες δολοφόνησαν νεαρή Παλαιστίνια με τη δικαιολογία πως «κρατούσε μαχαίρι» απειλώντας να το καρφώσει εναντίον τους. Το φονικό έγινε στο σημείο ελέγχου Καλαντίγια, κοντά στην Ιερουσαλήμ.

Η Παλαιστίνια ξεψύχησε κατά τη μεταφορά της στο Νοσοκομείο «Χαντασάχ» της Ιερουσαλήμ.

ΧΑΡΑΡΕ.--

Δυναμικές κινητοποιήσεις ξεκίνησαν χτες οι γιατροί στη Ζιμπάμπουε, διαμαρτυρόμενοι για την απαγωγή, όπως υποστηρίζουν, το περασμένο Σάββατο, του προέδρου της «Ενωσης Νοσοκομειακών Γιατρών», Πίτερ Μαγκομπέβι, σε μια περίοδο που προετοίμαζε κινητοποιήσεις με μισθολογικά αιτήματα.

Οι γιατροί κατηγορούν ως υπεύθυνη την κυβέρνηση όχι μόνο για την απαγωγή του συνδικαλιστή αλλά και για τη βίαιη καταστολή χτεσινής διαδήλωσης στο κέντρο της Χαράρε.

Προειδοποιούν ότι θα κλιμακώσουν τις κινητοποιήσεις τους, παρά τις προσπάθειες των αρχών να αντιμετωπίσουν την αναστολή λειτουργίας δημόσιων νοσοκομείων και κλινικών με στρατιωτικούς γιατρούς και νοσηλευτές.

ΛΟΝΔΙΝΟ.--

«Πολύ αληθινός» παραμένει, κατά τον απερχόμενο πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζ. Κλ. Γιούνκερ, ο «κίνδυνος» αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ δίχως συμφωνία, στις 31 Οκτώβρη. Μιλώντας στην Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου, τόνισε πως μία τέτοια εξέλιξη μπορεί να είναι «επιλογή» της Βρετανίας αλλά όχι της ΕΕ. Σε παρόμοια διαπίστωση προέβη παράλληλα και ο επικεφαλής διαπραγματευτών της Κομισιόν, Μισέλ Μπαρνιέ, που επισήμανε ότι «σίγουρα το θέμα δεν είναι να κάνουμε ότι διαπραγματευόμαστε» ενάμιση μήνα πριν το Brexit. Παρ' όλα αυτά, εμφανίστηκε διατεθειμένος να συνεχίσει τη διαδικασία διαπραγμάτευσης «με αποφασιστικότητα και ειλικρίνεια».

Στο Λονδίνο πάντως οι κόντρες συνεχίζονται με φόντο τη γενικότερα θολή κατάσταση. Ο αρχηγός των αντιπολιτευόμενων Εργατικών Τζέρεμι Κόρμπιν με άρθρο του στην εφημερίδα «The Guardian» υποστήριξε ότι ο ίδιος θα μείνει «ουδέτερος» στην προβληματική υπέρ ή κατά του Brexit. Ωστόσο, εμφανίστηκε θετικά προσκείμενος μπροστά στο ενδεχόμενο μίας «πιο ήπιας» συμφωνίας για το Brexit με την ΕΕ, εφόσον αυτή τεθεί προς έγκριση από τον βρετανικό λαό μέσω νέου δημοψηφίσματος.