ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 28 Μάρτη 2004
Σελ. /32
ΔΙΕΘΝΗ
ΤΟΠΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ
Δεύτερο κύμα;

Associated Press

Στιγμιότυπα από την προεκλογική εκστρατεία για τις σημερινές τοπικές εκλογές στην Τουρκία: Η κυβέρνηση ξεπουλά την Κύπρο, ο λαός πρέπει να πει «Οχι», δηλώνει ο Ντενίζ Μπαϊκάλ στη Σμύρνη, σε μια συγκέντρωση που η αντιπολίτευση ισχυρίστηκε ότι μάζεψε 50.000 κόσμο - η αστυνομία έκανε λόγο για 10 χιλιάδες. Φέρνουμε φυσικό αέριο στη Σμύρνη, αρχίζουμε οικιστικό πρόγραμμα και ξεκινάμε πρόγραμμα υποτροφιών αξίας 55 τρισ. λιρών, δηλώνει ο ραινόμενος με λουλούδια από οπαδούς του πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σε ταυτόχρονη συγκέντρωση του κυβερνώντος κόμματος στη Σμύρνη, που οι διοργανωτές υπολόγισαν ότι είχε 60.000 κόσμο - η αστυνομία έκανε λόγο για 20 χιλιάδες. Από τη μια ο καταγγελτικός λόγος ενός κατ' εξοχήν κόμματος της καθεστηκυίας τάξης, από την άλλη η υποσχεσιολογία και η ισχύς που δίνει η πρόσβαση στον κρατικό κορβανά. Για κάποιο σκοτεινό λόγο, πολιτικοί παρατηρητές διαβλέπουν ότι η δεύτερη τακτική είναι αυτή που θα αποδώσει περισσότερο. Κάτι θα ξέρουν.

Οι πιο πολλοί πολιτικοί αναλυτές στην Τουρκία προβλέπουν την «ολοκλήρωση» του πολιτικού θριάμβου του κόμματος Δικαιοσύνης & Ανάπτυξης (ΑΚ, ή «Λευκό» κόμμα, από τη λέξη που σχηματίζει το τουρκικό αρκτικόλεξο) στις σημερινές τοπικές εκλογές, αν η κυβερνώσα ήδη ενάμιση χρόνο παράταξη λάβει πάνω από το 50% της λαϊκής ψήφου. Η εφημερίδα Turkish Daily News σημείωσε πως στις εκλογές του Νοεμβρίου του 2002, το ΑΚ αποσπώντας 34% των ψήφων κατέλαβε τα δύο τρίτα των κοινοβουλευτικών εδρών, όμως, με δεδομένο ότι περίπου 10 εκατομμύρια έχοντες/έχουσες δικαίωμα ψήφου δεν άσκησαν το εκλογικό τους δικαίωμα, το πραγματικό ποσοστό του κυμάνθηκε γύρω στο 25%, ενώ - προφανώς - το 65% δεν ψήφισε τον «ισλαμοδημοκρατικό» πολιτικό σχηματισμό των Ερντογάν/ Γκιούλ. Το ρόλο της αντιπολίτευσης «όλων των Τούρκων» ισχυρίζεται ότι διαδραματίζει έκτοτε το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) των Ντενίζ Μπαϊκάλ/ Κεμάλ Ντερβίς, ιστορικά το «επίγονο» σχήμα του πολιτικού φορέα που ίδρυσε τη δεκαετία του '20 ο Μουσταφά Κεμάλ. Ομως, οι σφυγμομετρήσεις δείχνουν πως το CHP, αντί να επωφεληθεί πολιτικά από την παραμονή του στην αντιπολίτευση, χάνει έδαφος. Μάλιστα, αρκετοί σχολιαστές δεν αποκλείουν το ΑΚ να αυξήσει το ποσοστό του φθάνοντας μέχρι και το 50%, να αγγίξει δηλαδή 20+ εκατομμύρια ψήφους. Αν αυτό συμβεί πράγματι, προέβλεπε η TDN, η αντιπολίτευση θα «σαρωθεί» εκλογικά, σε μια επανάληψη της απόρριψης από το λαό των πολιτικών σχημάτων που κυβέρνησαν από την «επαναφορά» (που λέει ο λόγος) στη δημοκρατία, από το 1983 κι εδώ, και θα υποχρεωθεί να ανασυγκροτηθεί ξανά, αφού η πορεία των μέχρι πριν ενάμιση χρόνο κομμάτων εξουσίας τα έχει καταδικάσει περίπου σε ανυποληψία.

Από πρόσφατη διαδήλωση του ΚΚ Τουρκίας

ΚΚ Τουρκίας

Από πρόσφατη διαδήλωση του ΚΚ Τουρκίας
Το τουρκικό πολιτικό (όχι και τόσο) παράδοξο είναι ότι η διαφαινόμενη ενίσχυση των ποσοστών του ΑΚ, όπως κι η ανάδειξή του στην εξουσία, μοιάζει να οφείλεται όχι στη δική του κυβερνητική ή πολιτική επάρκεια ή «επιτυχία» (αφού η ακολουθούμενη πολιτική ελάχιστα έχει αλλάξει επί της ουσίας) αλλά στην «αποτυχία» της αντιπολίτευσης, και «πολύ περισσότερο» στη φάμπρικα προσδοκιών γύρω από τη διαδικασία «ένταξης» στην ΕΕ, όποτε (και αν: η συμφωνία «σύνδεσης» και η ενταξιακή διαπραγμάτευση διαρκεί από το... 1963, θυμίζουμε) αυτή προχωρήσει. Αν εξελιχθούν κατ' αυτό το σενάριο τα πράγματα, μετά τις εκλογές προβλέπεται ένα δεύτερο κύμα «αναδιαμόρφωσης» των πολιτικών κομμάτων: Η σεναριολογία θέλει τον Ντερβίς να εποφθαλμιά τη θέση του Μπαϊκάλ. Παρά το ότι ο τελευταίος πέρασε «δικλίδες ασφαλείας» στο τελευταίο συνέδριο, για να αποφύγει κάτι τέτοιο, αν η απόδοση του CHP είναι απογοητευτική, θα προκύψει αναμέτρηση. Ο Ντερβίς, λένε πηγές κοντινές σ' αυτόν, θα θελήσει να «επανιδρύσει ως κεντροαριστερό κόμμα» το CHP, ενδεχομένως ενσωματώνοντας και τον πολύ πρώην ΥπΕξ Ισμαήλ Τζεμ, ο οποίος μεμψιμοιρούσε μερικές μέρες πριν τις εκλογές διότι «η στάση» του CHP και του Δημοκρατικού Κόμματος της Αριστεράς (DSP), λέει, «αποτρέπει την ενότητα της αριστεράς» (ναι!). Ανακατατάξεις ίσως προκύψουν και στο DSP, όπου ο... Ελ ΣιντΜπουλέντ Ετζεβίτ πιέζεται να αποχωρήσει, όμως θέλει να παραμείνει, έστω στο ρόλο του παρασκηνιακού ρυθμιστή ισορροπιών. Αλλες πιθανές ανακατατάξεις: αλλαγή φρουράς στο ακροδεξιό (ως φασιστικό) Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης (MHP), με τον Ντεβλέτ Μπαχτσελί να βλέπει την πόρτα της εξόδου, και στα «κεντροδεξιά» κόμματα Ορθού Δρόμου (DYP) και Μητέρας Πατρίδας (ΑΝΑΡ), ίσως κι αναβίωση της φιλολογίας περί συνένωσής τους.

Ενώ το ΑΚ επιχειρεί να παγιώσει τη θέση του ως κόμμα εξουσίας ερχόμενο σε πλήρη συμβιβασμό με το λεγόμενο βαθύ κράτος και υποσχόμενο ευρωπαϊκούς λαγούς πετραχηλοφορεμένους και τα τέως κόμματα εξουσίας ψάχνονται, η συστηματικά περιθωριοποιημένη τουρκική αριστερά ακολουθεί δύο πορείες ως προς τις εκλογές αυτές. Ο μεν ανομοιογενής συνασπισμός έξι αριστερών/ σοσιαλδημοκρατικών σχημάτων, περιλαμβανομένων του κουρδικού DEHAP, του Κόμματος Εργασίας (EMEP) καθώς και των ODP, SP, ελπίζει να διατηρήσει τα ποσοστά που είχε συγκεντρώσει το Νοέμβριο του 2002 (6,7%), κι ελπίζοντας να ξεπεράσει την τοπική επιτυχία που θα του φέρει ίσως η κουρδική ψήφος. Από τα αξιοσημείωτα της προεκλογικής περιόδου ήταν οι τουλάχιστον 9 επιθέσεις «αγανακτισμένων πατριωτών» σε γραφεία του, που καταγγέλθηκαν στην αστυνομία, η οποία φυσικά συνέχισε να σφυρίζει αδιάφορα. (Η φιλολογία περί «βελτίωσης της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων» στη χώρα, «λέω «ευρωμεταρρυθμίσεων» είναι, ακριβώς, φιλολογία, κατά βάση: Εξ άλλου, ενώ 351 πολιτικοί κρατούμενοι της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς που πάσχουν από το Σύνδρομο Κορζάκοφ λόγω απεργίας πείνας όδευαν ξανά στις φυλακές, οι αρχές απελευθέρωναν τον καταδικασμένο για συνεργία στη σφαγή επτά φοιτητών από τους Γκρίζους Λύκους, Χαλούκ Κιρτζά, την περασμένη βδομάδα).

Από την πλευρά του, το ΚΚ Τουρκίας (ΤΚΡ) διατηρεί τη στρατηγική της αυτόνομης καθόδου, καθώς διαφωνεί με το σχηματισμό συμμαχιών, όπου διαπιστώνει «διαφωνίες επί κεφαλαιωδών ζητημάτων». Στις διακηρύξεις και τις συγκεντρώσεις του κάλεσε τα μέλη του και το λαό «να μην αφήσουν την ψήφο τους να πάει χαμένη». Οι κυρίαρχοι πολιτικοί, σημείωνε άρθρο της εφημερίδας του ΤΚΡ, «θα αλληλοχαρακτηριστούν "φονταμενταλιστές", "προδότες", "ανίκανοι", "στενόμυαλοι"». «Σα να μην είναι οι ίδιοι που δημιούργησαν αυτό το σύστημα της εκμετάλλευσης και της φτώχειας. Το ΚΚ Τουρκίας καλεί το λαό να ψηφίσει για τον αγώνα υπέρ της ελευθερίας και της ισότητας, κι όχι να νομιμοποιήσει τη ληστεία των λαϊκών πόρων».


Μπ. Γ.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ