Ενα δείγμα από τα μικρά δωμάτια της εστίας Πατησίων, που όμως είναι δυσεύρετο

Τα σχετικά κονδύλια προς τα ιδρύματα (πανεπιστήμια και ΤΕΙ) συνεχώς μειώνονται, οι φοιτητικές εστίες είναι ελάχιστες, δεν υπάρχει καμιά πρόβλεψη για ανέγερση νέων εστιών ενώ φαίνεται να προετοιμάζεται το έδαφος για να περάσουν κι αυτές που υπάρχουν σε ιδιώτες, τμηματικά ή και ολόκληρες. Οι αλλεπάλληλες προσπάθειες από την πλευρά της κυβέρνησης για να επιβληθούν ενοίκια στις κρατικές εστίες, έχουν πέσει μέχρι στιγμής στο κενό χάρη στους αγώνες των φοιτητών. Ομως το υπουργείο Παιδείας ετοιμάζει κι άλλα σχέδια...

Σύμφωνα με σχετική τοποθέτηση του υπουργού, Π. Ευθυμίου, την περασμένη βδομάδα στην εφημερίδα «Τα Νέα», προτείνεται να μεταβιβαστεί η περιουσία του Εθνικού Ιδρύματος Νεότητας, δηλαδή οι υπάρχουσες φοιτητικές εστίες και η οικοπεδική του περιουσία, στα ίδια τα ιδρύματα «προκειμένου να αναπτύξουν ολοκληρωμένο πρόγραμμα για τη φοιτητική στέγη» κι αυτό το χαρακτηρίζει «ριζική αντιμετώπιση» του θέματος, χωρίς να διευκρινίζει βέβαια εάν αυτή η μετάβαση θα συνοδεύεται και με γενναία χρηματοδότηση προς τα ιδρύματα ώστε να φτιάξουν και να συντηρήσουν εστίες ανάλογα με τις ανάγκες των φοιτητών.

Οι υπάρχουσες εστίες δεν ήταν αρκετές για να καλύψουν τις ανάγκες φοιτητικής στέγης εδώ και πολλά χρόνια, αλλά με την αύξηση του αριθμού των εισακτέων των τελευταίων χρόνων, η κατάσταση έγινε απελπιστική.

Η Φοιτητική Εστία του Πανεπιστημίου Αθήνας στα Ιλίσια, που εγκαταλείπεται για χάρη... της Ολυμπιάδας

Κατά κοινή ομολογία οι αιτήσεις ξεπερνούν πάντα τις διαθέσιμες θέσεις, με αποτέλεσμα πολλά παιδιά από οικογένειες που έχουν πραγματικά ανάγκη, να μένουν απ' έξω και να αναζητούν την τύχη τους στα ενοικιαζόμενα διαμερίσματα, των οποίων οι τιμές αυξάνονται με άλματα. Επιπλέον, τα κτίρια είναι παλιά και οι ανάγκες συντήρησης πολύ μεγάλες, με αποτέλεσμα τα παράπονα των οικότροφων φοιτητών να είναι πολλά και συχνά να συσσωρεύονται χωρίς να δίνεται λύση.

Στο χώρο της Πολυτεχνειούπολης στου Ζωγράφου υπάρχει η Φοιτητική Εστία Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΦΕΕΜΠ), που διαθέτει περίπου 560 δωμάτια. Από αυτά γύρω στα 100 διατίθενται σε νέους οικότροφους και τα υπόλοιπα παραμένουν στους οικότροφους που ανανεώνουν τη διαμονή τους. Η Φοιτητική Εστία Αθήνας (ΦΕΑ), στην οδό Πατησίων, στο ύψος του Αγ. Λουκά, είναι ακόμα πιο μικρή, με 300 δωμάτια περίπου, αλλά προσφάτως ανακαινισμένη. Η δυνατότητα όμως να δέχεται νέους οικότροφους είναι επίσης περιορισμένη (λιγότερους από 100). Και οι δυο εστίες παρέχουν στους οικότροφους δωρεάν σίτιση. Στην ευθύνη του ΕΙΝ ανήκει ακόμα και η Σπουδαστική Εστία της πρώην σχολής ΣΕΛΕΤΕ, στο Μαρούσι, που μέχρι πέρσι δεχόταν αποκλειστικά σπουδαστές της σχολής στις 130 κλίνες της.

Και σαν να μην έφταναν αυτές οι τεράστιες ελλείψεις, η Φοιτητική Εστία Πανεπιστημίου Αθήνας (ΦΕΠΑ και ΦΕΠΑ Β') στα Ιλίσια, που είναι η μεγαλύτερη εστία στην Αθήνα (περίπου 900 κλίνες), από φέτος παύει να λειτουργεί ως φοιτητική εστία, καθώς το πανεπιστήμιο Αθήνας την παρέδωσε στον «Αθήνα 2004» για να ανακαινιστεί και να αξιοποιηθεί για τις ανάγκες των Ολυμπιακών Αγώνων. Μετά από συνεχείς αγώνες που ξεκίνησαν οι οικότροφοι φοιτητές από την άνοιξη, κατάφεραν να εξασφαλίσουν ένα επίδομα της τάξης των 120.000 δραχμών για να καλύψουν τόσο τα έξοδα της στέγασής τους όσο και της σίτισής τους που στην εστία τους παρεχόταν δωρεάν. Παράλληλα, οι αρμόδιες αρχές του Πανεπιστημίου της Αθήνας, τους διαβεβαίωσαν ότι θα επινοικιάσουν ξενοδοχεία για να λειτουργήσουν ως εστίες και να μπορέσουν να δεχτούν και πρωτοετείς οικοτρόφους.

Λόγω της τραγικής έλλειψης κλινών και φοιτητικών εστιών, τα βλέμματα των φοιτητών στρέφονται στα ενοίκια. Αλλά και εκεί τα πράγματα δεν είναι ρόδινα. Οι τιμές κάθε χρόνο αυξάνονται και χιλιάδες φοιτητές έρχονται αντιμέτωποι με την εκμετάλλευση και την κερδοσκοπία ιδιοκτητών αναζητώντας στις μεγαλουπόλεις, φοιτητική στέγη.

Σε όλες τις κεντρικές περιοχές της Αθήνας που βρίσκονται κοντά στις συγκοινωνίες, οι γκαρσονιέρες ξεκινούν στην καλύτερη περίπτωση από 80.000 δραχμές (235 ευρώ) και πολύ συχνά φτάνουν τις 110.000 (323 ευρώ), ενώ τα δυάρια είναι γύρω στις 10.000 (30 ευρώ) πιο ακριβά. Ιδιαίτερα στην περιοχή των Ιλισίων και του Ζωγράφου, όπου είναι συγκεντρωμένες οι περισσότερες πανεπιστημιακές σχολές τα πράγματα δυσκολεύουν ακόμα περισσότερο. Πολλοί ιδιοκτήτες κρατούν κλειστά τα διαμερίσματα μέχρι το Σεπτέμβρη και λόγω έλλειψης μικρών διαμερισμάτων σε σχέση με τη μεγάλη ζήτηση, «χτυπούν» τις τιμές αυτή την περίοδο πατώντας πάνω στην ανάγκη των φοιτητών.

«Τα ενοίκια έχουν ανέβει στα ύψη. Για μια τρύπα τα δύο προηγούμενα χρόνια έδινα 85.000 δραχμές και ήταν απλώς μια γκαρσονιέρα. Τώρα θέλω να φύγω από κει αλλά δε βρίσκω κάτι που να είναι προσιτό στις τιμές», επισημαίνει η Γιώτα Φέτσου, φοιτήτρια της ΑΣΟΕΕ.

O Αχιλλέας Καστανάκης, πρωτοετής, αναγκάστηκε να έρθει στα τέλη Αυγούστου από την Κρήτη για να βρει σπίτι. «Ακόμα ψάχνω... Ζητούν εξωφρενικές τιμές ακόμα και για υπόγεια». Και αναφέρει ως χαρακτηριστικό παράδειγμα μια γκαρσονιέρα στα Ιλίσια, 45 τ.μ., όπου η ιδιοκτήτρια ζητούσε 265 ευρώ. «Να φανταστείς ότι ήταν ένα κλουβί, με ένα παράθυρο μόνο στην κουζίνα. Προσπάθησα κιόλας να διαπραγματευτώ μαζί της, αλλά η απάντησή της με άφησε άναυδο: "Αν σου αρέσει, έτσι κι αλλιώς σε λίγες μέρες ξέρεις πόσοι θα μου το ζητήσουν;"».

«Κάθε χρόνο οι φοιτητές, ειδικά οι πρωτοετείς, έρχονται αντιμέτωποι με το πρόβλημα της στέγης. Και πολλά από τα παιδιά που γνωρίζω, επειδή δεν προέρχονται από εύπορες οικογένειες, αντιμετωπίζουν σοβαρό οικονομικό πρόβλημα, γιατί οι οικογένειές τους αδυνατούν να στέλνουν κάθε μήνα τόσα λεφτά. Γιατί δεν είναι μόνο το ενοίκιο, είναι και τα κοινόχρηστα, τι θα φας, λεφτά για συγγράμματα κλπ. Αναγκάζονται πολλές φορές να κάνουν μια και δύο δουλιές για να τα βγάλουν πέρα, με αποτέλεσμα όμως να μένουν πίσω στα μαθήματα», λέει η Ζωή Μακρή, φοιτήτρια στην Πάντειο.

«Σχεδόν ολόκληρος ο μισθός της μητέρας μου έρχεται κατευθείαν στην Αθήνα, σε μένα για να μπορέσω να τα βγάλω πέρα. H ζήτηση είναι πολύ μεγάλη, ειδικά τέτοιες περιόδους. Και μαζί με τη ζήτηση ανεβαίνει στα ύψη και η εκμετάλλευση. Για να "ξελασκάρουν" λίγο και η οικογένειά μου, αναγκάστηκα από πέρυσι να βρω, με μεγάλες δυσκολίες, μεγαλύτερο σπίτι και να μοιραζόμαστε τα έξοδα με δύο συμφοιτητές μου», λέει ο Γιώργος Τσουρλάκης.