Associated Press

Τα χαμόγελα στην «οικογενειακή» φωτογραφία δεν μπορούν να κρύψουν τις αντιθέσεις

Η αυλαία έπεσε στην ετήσια Εκτακτη Σύνοδο των Αμερικανικών Κρατών. Σύνοδος γεμάτη ένταση και οξύτητα που επικεντρώθηκε ουσιαστικά στην Κούβ,α αλλά και στην προώθηση της ζώνης ελεύθερου εμπορίου. Τελικά, οι ηγέτες 34 χωρών της Αμερικής, πλην της Κούβας, υπέγραψαν τη «Διακήρυξη του Νουέβο Λεόν», μια συμφωνία για τη λήψη μέτρων για την καταπολέμηση της φτώχειας και για την ισομερή ανάπτυξη.

Αναφορικά με την τελική διακήρυξη οι αναλυτές είναι διχασμένοι ερίζοντας ότι ουσιαστικά όλοι κέρδισαν. Οι ΗΠΑ αφού «ξανακέρδισαν» παλιούς χαμένους φίλους, εννοώντας τον Καναδά και το Μεξικό αλλά και το «άλλο μπλοκ», εννοώντας τη Βραζιλία και τη Βενεζουέλα...

Τι σημαίνει κέρδος για τις ΗΠΑ... απλώς ξανάρχισε ο «διάλογος» που είχε διαρρηχτεί με τις έντονες διαφωνίες Μεξικού και Καναδά αναφορικά με τον πόλεμο του Ιράκ. Οχι χωρίς τίμημα για τις ΗΠΑ: προσφορά συμβολαίων για τα πετρέλαια του Ιράκ στον Καναδά και νομιμοποίηση έστω για περιορισμένο χρονικό διάστημα εκατομμυρίων μεξικανικής καταγωγής μεταναστών, βασική προεκλογική υπόσχεση του Προέδρου του Μεξικού Βινσέντε Φοξ.

Ομως τα πραγματικά κέρδη του Αμερικανού Προέδρου Τζορτζ Μπους διαφαίνονται και στο τελικό κείμενο της διακήρυξης του «Νουέβο Λεόν». Προκειμένου να υπάρξει ομοφωνία, οι ΗΠΑ απέσυραν την τελευταία στιγμή δύο από τα αιτήματά τους που αφορούσαν την καταπολέμηση της διαφθοράς και τις συνομιλίες για το ελεύθερο εμπόριο. Η αμερικανική κυβέρνηση ήθελε να υπάρξει «όρος διαφάνειας» στο κείμενο της διακήρυξης, με τον οποίο θα αποκλείονταν οι διεφθαρμένες χώρες από τις μελλοντικές συνόδους. Ομως οι χώρες της Λατινικής Αμερικής, με επικεφαλής τη Βραζιλία, αντιτάχθηκαν σθεναρά στον όρο αυτό. Επίσης, όσον αφορά στη Ζώνη Ελευθέρου Εμπορίου της Αμερικής (FTAA-ALCA), οι 34 χώρες συμφώνησαν να τεθεί σε εφαρμογή την «προκαθορισμένη ημερομηνία», δηλαδή την 1 Γενάρη 2005, ουσιαστικά αποφεύγοντας εμμέσως το ζήτημα μετά την άρνηση και την αποδοχή του αιτήματος που διατύπωσαν εντόνως κυρίως η Βενεζουέλα και η Βραζιλία.

Ενδεικτικό είναι ότι λίγο πριν τη λήξη της συνόδου, ο Πρόεδρος της Βενεζουέλας, Ούγο Τσάβες, δήλωσε πως μολονότι θα υπογράψει το κείμενο της διακήρυξης, διαφωνεί με τα όσα αυτή προβλέπει για την FTAA. Επίσης, ο Τσάβες λίγο αργότερα, σύμφωνα με το BBC, δήλωσε προς τους δημοσιογράφους, «μέχρι πρότινος ήμαστε μόνοι μας με το Φιντέλ στην αμερικανική ήπειρο», εννοώντας τη Βενεζουέλα και την Κούβα, η οποία όμως δεν είναι μέλος του Οργανισμού Αμερικανικών Κρατών. «Τώρα πια όχι. Μαζί με τον Πρόεδρο της Βραζιλίας, Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα και τον Πρόεδρο της Αργεντινής Νέστορ Κίρσνερ, χτίζουμε άλλους συσχετισμούς στην αμερικανική ήπειρο, μία άλλη εναλλακτική πρόταση απέναντι στις ΗΠΑ».

Ενδεικτικό του κλίματος που επικράτησε, σε σχέση πάντα με τα κέρδη των ΗΠΑ, είναι και οι δηλώσεις του Μεξικανού Προέδρου αναφορικά με την Κούβα. Θέμα που κυριάρχησε στη Σύνοδο ειδικά μετά την ομιλία Μπους που ζήτησε από τις ηγεσίες των χωρών της Λατινικής Αμερικής να συμβάλουν στην «ειρηνική μετάβαση» στην Κούβα και στο «τέλος της κουβανικής δικτατορίας που δε χωρά στην αμερικανική ήπειρο». Ο Βινσέντε Φοξ αποσαφήνισε πως η χώρα του δεν πρόκειται να διακόψει τους «σταθερούς δεσμούς της με την Κούβα». «Ολοι μας ακούσαμε τις απόψεις που διατύπωσε στη σύνοδο αυτή ο Αμερικανός Πρόεδρος Τζορτζ Μπους, αλλά όσον αφορά εμάς, εννοούμε να διατηρήσουμε τις συμπαγείς, σταθερές και ιστορικές σχέσεις μας με την Κούβα».

«Είμαστε πάντοτε έτοιμοι να ξαναρχίσουμε τον πολιτικό διάλογο με τους Κουβανούς. Δεν έχει κλείσει. Είναι όμως δικό τους θέμα να δημιουργήσουν τις συνθήκες γι' αυτό» δήλωσε πηγή της ιρλανδικής Προεδρίας της ΕΕ.

Ο πολιτικός διάλογος ανάμεσα στην Αβάνα και την ΕΕ είχε de facto ανασταλεί το 2003 μετά «τη σύλληψη 75 διαφωνούντων στο νησί και την εκτέλεση των τριών νεαρών που κατέλαβαν ένα πλοιάριο και προσπάθησαν να το οδηγήσουν στις ΗΠΑ», όπως ανέφερε τότε ανακοίνωση της ελληνικής Προεδρίας της ΕΕ. Η Προεδρία της ΕΕ και η Κούβα διατηρούν «επαφές», δεν υπάρχει όμως σχέδιο «την ώρα αυτή» για να ξαναρχίσει ο πολιτικός διάλογος. «Αναμένουμε να βελτιωθεί λίγο η κατάσταση, για να εξετάσουμε τι συμβαίνει τους τελευταίους μήνες» συνέχισε η πηγή της ιρλανδικής Προεδρίας.