Αποκαλυπτικά στοιχεία για τον τρόπο που γίνεται η μοιρασιά των υπερκερδών στους εκπροσώπους της άρχουσας τάξης
Οι εξαγορές και οι συγχωνεύσεις επιχειρήσεων αποτελούν μια αντικειμενική και αδιάκοπη διαδικασία που υπαγορεύεται από την ίδια τη φύση του συστήματος. Κάποιες ομάδες κεφαλαιοκρατών ισχυροποιούν τη θέση τους σε τέτοιο βαθμό που συνάδελφοί τους στον ίδιο ή σε παρεμφερείς κλάδους, μη αντέχοντας την αναμέτρηση, διαλέγουν το δρόμο της... σύμπραξης από την αντιπαράθεση. Οπως έγινε και με τις δύο τράπεζες. Η Αλφα Τράπεζα, όπως το λένε οι πάντες ανοιχτά, δε θα άντεχε για πολύ καιρό ακόμα τον ανταγωνισμό της γιγαντιαίας Εθνικής και αφού δεν μπορούσε να βρει ισχυρότερο «σύμμαχο» από το εξωτερικό, «προσφέρθηκε» προς συγχώνευση με την Εθνική. Το σκηνικό μάλιστα ήταν τέτοιο που στη συγκεκριμένη περίπτωση ο κερδισμένος ήταν η ιδιωτική Αλφα Τράπεζα, η οποία ουσιαστικά, με την απόφαση συγχώνευσης, ενισχύθηκε από την και δημοσίων συμφερόντων Εθνική.
Τα στοιχεία που αφορούν στην κερδοφορία των επιχειρήσεων στη χώρα μας, είναι ενδεικτικά και για το πώς λειτουργεί η αρχή του μέχρι θανάτου ανταγωνισμού ανάμεσα στις διάφορες ομάδες συμφερόντων. Βέβαια, για την εργατική τάξη, τους αγρότες, τα μικρομεσαία στρώματα της πόλης και της υπαίθρου, ο ανταγωνισμός που υπάρχει ανάμεσα στις διάφορες επιχειρηματικές ομάδες και ο τρόπος που αυτές μοιράζονται τα κέρδη, δεν είναι το κύριο θέμα, αφού, σε κάθε περίπτωση, το «επιχειρηματικό κέρδος» είναι κλεμμένη εργασία των εργαζομένων. Είναι μια μορφή εμφάνισης της υπεραξίας που παράγουν οι εργαζόμενοι συνολικά ως τάξη και υφαρπάζουν οι καπιταλιστές, επίσης συνολικά ως τάξη. Σύμφωνα, λοιπόν, με τα στοιχεία, οι ιδιοκτήτες των μεγάλων, πλην τραπεζών, επιχειρήσεων, στην Ελλάδα, απέσπασαν το 1999 κέρδη που έφτασαν το 1,3 τρισ. δραχμές, όμως το μεγαλύτερο μέρος τους το καρπώνεται το σημαντικά μικρότερο μέρος των επιχειρηματιών. Αυτή η πραγματικότητα δημιουργεί δύο τουλάχιστον δεδομένα: Το πρώτο ότι οι επιχειρήσεις-επιχειρηματικοί όμιλοι, που βρίσκονται στην κορυφή της κερδοφορίας, έχουν προβάδισμα στην ικανότητα μεγέθυνσης του κεφαλαίου τους, επανατοποθετώντας μέρος των κερδών στις οικονομικές τους δραστηριότητες. Το δεύτερο, ότι οι διαφορές που υπάρχουν ανάμεσα στις διάφορες κατηγορίες των επιχειρηματικών ομίλων με κριτήριο την κερδοφορία είναι διαφορές που συνήθως στην εξέλιξη του χρόνου διευρύνονται, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις ανακατατάξεις που σημειώνονται στους κόλπους του μεγάλου κεφαλαίου.
Αποδεικτικό των παραπάνω είναι τα στοιχεία που αφορούν στις 10 πιο κερδοφόρες επιχειρήσεις του 1999 (πίνακας 1) στη βιομηχανία, στο εμπόριο και στις υπηρεσίες. Οι επιχειρήσεις αυτές μπορούν να χωριστούν σε ορισμένες πολύ γενικές και όχι κλειστές κατηγορίες, όπως:
Βεβαίως, η παραπάνω κατηγοριοποίηση ούτε αυστηρή είναι, ούτε σημαίνει ότι στο βαθμό που κάποια επιχείρηση τοποθετήθηκε σε μια ομάδα δεν ανήκει ταυτόχρονα και σε κάποια άλλη. Ας πούμε, εντελώς ενδεικτικά, ότι το παράδειγμα της «Αλτεκ» είναι από τα χαρακτηριστικά, μιας επιχείρησης που άρχισε να δραστηριοποιείται σε έναν καινούριο κλάδο (ηλεκτρονικοί υπολογιστές), ταυτόχρονα έγινε προμηθευτής του δημοσίου, αξιοποίησε τις γειτονικές αγορές, εκμεταλλεύτηκε τη χρηματιστηριακή συγκυρία για να αυξήσει τα κεφάλαιά της, προχώρησε στη σύσταση ομίλου με αρκετές θυγατρικές, επεκτάθηκε σε άλλους κλάδους δραστηριότητας (ακόμα και στα Μέσα Ενημέρωσης) και, τελικά, ήδη έχει ανακοινωθεί η συγχώνευσή της (στην ουσία απορρόφησε) με τη ΣΙΣ ΓΟΥΕΡ, τη ΓΙΟΥΝΙΣΟΦΤ και τη Μ&Ο.
Ενδεικτικά είναι και τα στοιχεία που αφορούν στις... μοιρασιές των κερδών ανάμεσα στις διάφορες επιχειρήσεις. Από αυτά, όπως απεικονίζονται στον πίνακα 2, είναι χαρακτηριστικό ότι:
Τα ζητήματα της συγκέντρωσης όλο και μεγαλύτερου μέρους των κερδών από όλο και μικρότερες ομάδες κεφαλαιοκρατών είναι μόνο η μία πλευρά των αδιεξόδων που δημιουργούν οι κεφαλαιοκρατικές σχέσεις παραγωγής. Το ίδιο το αδιέξοδο είναι ότι στα χέρια της οικονομικής ολιγαρχίας, συνολικά, βρίσκεται συνεχώς και προοδευτικά αυξανόμενο μέρος του συνολικού κοινωνικού πλούτου που παράγεται στη χώρα. Του πλούτου, που παράγεται από την εργασία των λαϊκών στρωμάτων, αλλά βάσει των κανόνων του συστήματος τον νέμεται μια ολιγάριθμη μειοψηφία. Μια μειοψηφία που στο βαθμό κατά τον οποίο δεν τίθεται σε αμφισβήτηση η εξουσία της, έχει αποκλειστικό στόχο να αυξάνει συνεχώς τα κλοπιμαία...