ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Πέμπτη 22 Ιούλη 2004
Σελ. /28
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Πραγματικός επαναστάτης καλλιτέχνης

«Εφυγε» από τη ζωή ο μεγάλος Ισπανός χορευτής και χορογράφος, κομμουνιστής, Αντόνιο Γκαδές

Ο Γκάδες το 1980 στη Μαδρίτη

Associated Press

Ο Γκάδες το 1980 στη Μαδρίτη
Ο Αντόνιο Γκαδές, ο μάγος του φλαμένγκο, ο σπουδαίος χορευτής και χορογράφος, που με τη δύναμη της τέχνης του έγραψε μια από τις λαμπρότερες «σελίδες» του ισπανικού πολιτισμού, δεν υπάρχει πια. Ο σπουδαίος στρατευμένος κομμουνιστής καλλιτέχνης λύγισε στα 67 του χρόνια. Ο Αντόνιο Γκαδές, που υπέφερε από καρκίνο τα τελευταία χρόνια, πέθανε προχτές σε νοσοκομείο της Μαδρίτης.

Ο Αντόνιο Εστέδε Ροδένας, όπως ήταν το πραγματικό του όνομα, γεννήθηκε το 1937 στην Ελντα (περιοχή Αλικάντε) της Ισπανίας. Παιδί εργατικής οικογένειας, από πολύ μικρός ήρθε αντιμέτωπος με την πείνα, την καταπίεση του φασιστικού καθεστώτος του Φράνκο (ο πατέρας του πήρε μέρος στην υπεράσπιση της Ισπανικής Δημοκρατίας). Σε ηλικία 11 χρόνων, αναγκάζεται να αφήσει το σχολείο για να βοηθήσει την οικογένειά του. Η καταγωγή και οι συνθήκες ζωής του τον οδήγησαν από νωρίς στην επαναστατική δράση. Ενστερνίστηκε τις κομμουνιστικές ιδέες και μέχρι το τέλος της ζωής του υπήρξε μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος των Λαών της Ισπανίας.

Η καλλιτεχνική πορεία του ξεκίνησε ουσιαστικά στα 15 του χρόνια, όταν τον ανακάλυψε η Πιλάρ Λόπες, η οποία και τον ενέταξε στη χορευτική της ομάδα. Στις αρχές της δεκαετίας του '60, αναδεικνύεται σε μεγάλη μορφή στο χορό και στη χορογραφία και γίνεται παγκοσμίως γνωστός. Η πρώτη χορογραφία του ήταν ο «Δον Ζουάν». Ο Γκαδές έγινε διεθνώς διάσημος από τη συμμετοχή του στις ταινίες του Ισπανού σκηνοθέτη Κάρλος Σάουρα «Ματωμένος Γάμος» και «Κάρμεν», όπου, εκτός από τη χορογραφία, ερμήνευε και το βασικό ανδρικό ρόλο και στις δύο ταινίες. Ο Γκαδές είχε χορογραφήσει επίσης τη θεατρική διασκευή του έργου «Φουέντεοβεχουνα» του Λόπε ντε Βέγκα. Ως δημιουργός, ο Γκαδές ξεχώριζε για την ανανεωτική «ματιά» του στη χορογραφία. Ξεκινώντας από τον εθνικό ισπανικό χορό (φλαμένγκο), δημιουργεί μια εκπληκτική εκφραστική σύνθεση, που πηγάζει από μέσα του μεταδίδοντας μια τεράστια θεατρικότητα, εκφράζοντας αληθινά αισθήματα, εκπέμποντας μια σπουδαία αισθητική στο χορό. Υπήρξε διευθυντής του Εθνικού Μπαλέτου της Ισπανίας και ακούραστος συνεργάτης του Εθνικού Μπαλέτου της Κούβας.

Ο μεγάλος καλλιτέχνης σε παράσταση στο Λονδίνο το 1970

Associated Press

Ο μεγάλος καλλιτέχνης σε παράσταση στο Λονδίνο το 1970
Παρά την κακή υγεία του, ο Γκαδές κατόρθωσε να εκπληρώσει ένα όνειρο του: Να ταξιδέψει στην Κούβα και να συναντηθεί με τον «αγαπημένο του φίλο», όπως έλεγε, Φιντέλ Κάστρο. Μόλις πριν από ένα μήνα, στην Κούβα, του απονεμήθηκε από τον ίδιο τον Κάστρο το παράσημο του Χοσέ Μαρτί. Ο ίδιος ο Γκαδές τότε είχε χαρακτηριστικά δηλώσει: «Ποτέ δεν αισθάνθηκα καλλιτέχνης, αλλά πάντα ένας στρατευμένος αγωνιστής με το "όπλο" στο χέρι, ένας εργάτης του πολιτισμού». Πολλές φορές είχε δηλώσει την ένθερμη συμπαράστασή του στην Κουβανέζικη Επανάσταση. Ηταν ανάμεσα στους 165 διανοούμενους και καλλιτέχνες, που πριν από ένα χρόνο είχαν υπογράψει κοινή διακήρυξη στήριξης της Κούβας.

Σε ανακοίνωσή του, το Κομμουνιστικό Κόμμα των Λαών της Ισπανίας, αποχαιρετώντας τον ακριβό σύντροφο, μεταξύ άλλων, σημειώνει: «Ο θάνατός του μας αφήνει δυσαναπλήρωτο κενό, αλλά η ανάμνησή του θα μας συνοδεύει για πάντα, μαζί με την ακλόνητη πίστη του στα ιδανικά του Μαρξισμού - Λενινισμού και του Προλεταριακού Διεθνισμού».

Τα λόγια του Φιντέλ Κάστρο την ημέρα που η Κούβα τιμούσε τον μεγάλο καλλιτέχνη (5/6/2004) - ύστατος αποχαιρετισμός: «Η ζωή για όλους πάει κι έρχεται. Αυτό που μένει είναι το έργο και η ικανοποίηση ότι κάποιος έμεινε ακλόνητος στην πίστη του μέχρι την τελευταία του στιγμή. Αυτό είναι το παράδειγμα του συντρόφου Αντόνιο Γκαδές».


«Πολλαπλά» Γιάννη Τσαρούχη

Αφιερωμένη στον μεγάλο Ελληνα ζωγράφο Γιάννη Τσαρούχη, είναι η έκθεση που διοργανώνει το Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ιδρυμα «Β. Παπαντωνίου» στο Ναύπλιο. Πρόκειται για το Β` μέρος της έκθεσης, με τίτλο «Πολλαπλά (1936-1989)», η οποία - όπως και το Α` μέρος που παρουσιάστηκε πριν από ένα χρόνο - φιλοξενείται στο Λαογραφικό Μουσείο Ναυπλίου. Τα έργα προέρχονται από τη συλλογή του Δημήτρη Τσίτουρα. Το 1989, λίγους μήνες μετά το θάνατο του Γ. Τσαρούχη, ο Δημήτρης Τσίτουρας παρουσίασε στην Αθήνα μια μεγάλη έκθεση που είχε οργανώσει με τον Τσαρούχη. Η έκθεση αυτή, καθώς και το αντίστοιχο βιβλίο, άφησαν ανεξίτηλες εντυπώσεις στο κοινό. Σήμερα, δεκαπέντε χρόνια μετά, το Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ιδρυμα παρουσιάζει το Β` μέρος της συλλογής αυτής.

Ο Γιάννης Τσαρούχης θεωρείται από πολλούς ως ο γνωστότερος Ελληνας ζωγράφος του 20ού αιώνα. Σίγουρα, ήταν μία από τις πιο αξιομνημόνευτες, πολύπλευρες και ισχυρές προσωπικότητες της ελληνικής τέχνης, ανοιχτός στη γνώση. Κοσμοπολίτης και ελληνολάτρης, μοντέρνος και παραδοσιακός, καλλιτέχνης και διανοούμενος, πολυμαθής γνώστης των αρχών, που διέπουν την ιστορία, την κοινωνία, τον άνθρωπο και τον πολιτισμό. Γλυκύς και είρων, λιτός και αισθησιακός, συντηρητικός και επαναστάτης, αποτέλεσε ένα από τα πλέον δημιουργικά μέλη της γενιάς του '30. Το διπλό νήμα, του κοσμοπολιτισμού και της παράδοσης, διαπερνά και χαρακτηρίζει ολόκληρο το έργο του, που διαμορφώνεται από μία εκλεκτική σύνθεση στοιχείων ελληνικών και ευρωπαϊκών, παραδοσιακών και μοντέρνων, υφασμένων γύρω από μιαν αντρική, κυρίως, λαϊκή ανθρωπότητα, η οποία διασχίζει το ζωγραφικό χώρο και τον ιστορικό χρόνο μέσα από διάφορους τρόπους αναπαράστασης. Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 30/9.


Στη Θάσο ο Π. Κατσιμίχας

Στους Φούρνους Μεταλλείων, στα Λιμενάρια της Θάσου, θα δώσει συναυλία την Παρασκευή ο Πάνος Κατσιμίχας. Ο αξιόλογος τραγουδοποιός θα παρουσιάσει τραγούδια από την εικοσάχρονη μουσική πορεία του και, φυσικά, κομμάτια από τις «Μπαλάντες των Πολυκατοικιών», την πρόσφατη, προσωπική δισκογραφική του δουλιά. Σε μια εποχή «λοβοτομημένων», ο Π. Κατσιμίχας τολμά να ξαναγράψει τραγούδια, που αιμορραγούν, που καίνε... Τραγούδια, που εισβάλλουν στα «σκοτεινά σαλόνια των βουβών διαμερισμάτων, μες στων πολυκατοικιών την ερημιά» και προσφέρουν συγκινήσεις με την αλήθεια και την αμεσότητα των στίχων τους.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ