Κλιμακώνεται η αντιπαράθεση του Τελ Αβίβ όχι μόνο με την παλαιστινιακή ηγεσία, αλλά, όπως όλα δείχνουν, και με το σύνολο του αραβικού και μουσουλμανικού κόσμου, με επίκεντρο το μέλλον και το καθεστώς της Ιερουσαλήμ. Το ζήτημα έχει προκαλέσει ένταση και με τους «καλούς συμμάχους» στην Ουάσιγκτον που βλέπουν τα σχέδια «σαγήνευσης» της μουσουλμανικής κοινής γνώμης, που είχε εξαγγείλει η Προεδρία Ομπάμα, με αποκορύφωμα την ομιλία στο Κάιρο προς τους μουσουλμάνους πέρσι την άνοιξη, να οδηγούνται σε κατάρρευση εξαιτίας της αδιαλλαξίας και των αλλεπάλληλων προκλήσεων της ισραηλινής πλευράς.

Η πρόσφατη επίσκεψη του Ισραηλινού πρωθυπουργού στην αμερικανική πρωτεύουσα απέδειξε ότι οι τριβές, που υπέβοσκαν από την έναρξη της διαμεσολαβητικής προσπάθειας του ειδικού απεσταλμένου του Αμερικανού Προέδρου Τζορτζ Μίτσελ και εκφράστηκαν ανοιχτά με την ανακοίνωση ανέγερσης 1.600 νέων κατοικιών στην ανατολική Ιερουσαλήμ κατά την επίσκεψη στο Ισραήλ του Αμερικανού αντιπροέδρου Μπάιντεν (κίνηση που χαρακτηρίστηκε ανοιχτά «προσβολή» από την αμερικανική διπλωματία), δεν έχουν υποχωρήσει. Σε αντίθεση με τη συνήθη πανηγυρική ατμόσφαιρα, ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου έγινε δεκτός κεκλεισμένων των θυρών και χωρίς δημοσιογράφους στο Λευκό Οίκο, ενώ η συνάντησή του με την υπουργό Εξωτερικών Χίλαρι Κλίντον πραγματοποιήθηκε εκτός Στέιτ Ντιπάρτμεντ, επίσης κεκλεισμένων των θυρών.

Οι συναντήσεις δεν ακολουθήθηκαν από κοινές δηλώσεις. Μετά από δύο 24ωρα, διαρροές και από τις δύο πλευρές επιβεβαίωναν αυτό που έγινε, εξαρχής, κατανοητό από όλους: Δεν επιτεύχθηκε συμφωνία στα σημεία που οι δύο «καλοί σύμμαχοι» διαφωνούν. Η Ουάσιγκτον επιμένει ότι θα πρέπει «να παγώσουν» όλα τα, προσφάτως, ανακοινωθέντα σχέδια εποικισμού στην ανατολική Ιερουσαλήμ στο πλαίσιο της υιοθέτησης, εκ μέρους του Ισραήλ, «μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης» που θα επιτρέψουν την αναθέρμανση των ισραηλινο-παλαιστινιακών έμμεσων συνομιλιών. Η ισραηλινή πλευρά, από την άλλη, επαναλαμβάνει σταθερά ότι η Ιερουσαλήμ «ήταν και είναι αδιαίρετη πρωτεύουσα του Ισραήλ και υπό αυτήν την έννοια η ...ανοικοδόμησή της θα συνεχιστεί κανονικά, όπως γινόταν όλα τα προηγούμενα χρόνια».

Αν κάτι πρέπει να έχει κανείς ξεκάθαρο είναι ότι οι δύο «καλοί σύμμαχοι» δε διαφωνούν επί της ουσίας, αλλά επί του ...περιτυλίγματος. Οπως και οι δύο πλευρές έσπευσαν, επανειλημμένως, ν' αποσαφηνίσουν δεν τίθεται ζήτημα ρήγματος στη στρατηγική συμμαχία και συνεργασία τους. Υπάρχουν, όμως, όπως φαίνεται, διαφωνίες επί της τακτικής, και πιο συγκεκριμένα αναδεικνύονται διαφορές ως προς τις σκοπιμότητες και τις προτεραιότητες της κάθε πλευράς.

Για την προεδρία Ομπάμα, η βελτίωση της εικόνας των ΗΠΑ στον μουσουλμανικό κόσμο και ιδιαίτερα στην αραβική κοινή γνώμη είναι ζήτημα υψίστης σημασίας εξού και το «ενδιαφέρον» για το Παλαιστινιακό. Η αναγκαιότητα αυτή προκύπτει από το γεγονός ότι η αμερικανική ιμπεριαλιστική πρωτοκαθεδρία στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής, μια περιοχή εξαιρετικά σημαντική ενεργειακά και γεωστρατηγικά, αμφισβητείται ολοένα και περισσότερο από άλλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις που, υπογείως ή όχι, αναζητούν ερείσματα και «ζωτικό χώρο» για να διασφαλίσουν τη δική τους παρουσία εκεί.

Οι ενδο-ιμπεριαλιστικοί αυτοί διαγκωνισμοί εκδηλώνονται στο πρόσφορο έδαφος της λαϊκής δυσαρέσκειας των πολιτών των αραβικών χωρών απέναντι στην Ουάσιγκτον, η οποία συγκεντρώνει τη μήνη όλων τόσο για τη στάση της στο Παλαιστινιακό που ερμηνεύεται ως διαρκή στήριξη του Ισραήλ όσο και για την εισβολή και κατοχή σε Ιράκ και Αφγανιστάν, για τη στάση της απέναντι σε άλλες εξελίξεις (Υεμένη, Λίβανος κλπ.). Σε όλους αυτούς τους σχεδιασμούς και τις επεμβάσεις, βέβαια, έχουν συμμετάσχει ανοιχτά ή κεκαλυμμένα και άλλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις (π.χ. Γαλλία, Βρετανία), αλλά γεγονός είναι ότι οι ΗΠΑ εμφανίζονται να είναι οι πλέον μισητές, κάτι μάλλον αναμενόμενο λόγω και της πολυάριθμης και διαρκούς στρατιωτικής παρουσίας τους στην περιοχή όπως και λόγω της ηγετικής θέσης που διατηρούν στους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς που φέρνουν σε πέρας τις επεμβάσεις αυτές, π.χ. το ΝΑΤΟ στο Αφγανιστάν.

Η επίτευξη μιας επιφανειακής (και μακροπρόθεσμα παντελώς ανούσιας ή ακόμη και εξαιρετικά αρνητικής για τα πραγματικά συμφέροντα του παλαιστινιακού λαού) προόδου στην, κατ' ευφημισμόν, ισραηλινο-παλαιστινιακή «ειρηνευτική διαδικασία», αναμφιβόλως, θα βελτίωνε την αμερικανική εικόνα, δηλαδή θα συνεισέφερε στην εδραίωση, έστω και για ένα χρονικό διάστημα, του αμερικανικού ιμπεριαλισμού στην περιοχή, μη αφήνοντας τόσα πολλά περιθώρια, όσα σήμερα, για τη διείσδυση και άλλων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων. Επί του πρακτέου, δε, όπως απροκάλυπτα δήλωσε και ο επικεφαλής των αμερικανικών δυνάμεων στη Μέση Ανατολή, στον Κόλπο και στη Νοτιοανατολική Ασία, στρατηγός Πετρέους, «είναι ο μόνος τρόπος να αποκλιμακωθεί η διαρκής πίεση που δέχονται τα αμερικανικά στρατεύματα στην περιοχή από ντόπιες δυνάμεις και να μειωθούν τα επίπεδα κινδύνου που αντιμετωπίζουν».

Η ισραηλινή πλευρά, και συγκεκριμένα η κυβέρνηση Νετανιάχου, δεν αντιτίθεται, φυσικά, σε αυτόν το σχεδιασμό για την «ευρεία Μέση Ανατολή». Το ζήτημα είναι ότι για να επιτευχθεί ο αμερικανικός στόχος, θα πρέπει η ίδια να παγώσει, προσωρινά, μέρος των σχεδίων της για την εξυπηρέτηση των δικών της συμφερόντων σε περιφερειακό επίπεδο. Ουσιαστικά δεν πρόκειται για κάποια μεγάλη «ανατροπή» σχεδίων. Στο πλαίσιο, άλλωστε, της «ειρηνευτικής διαδικασίας», ο όρος «κατοχή» κοντεύει ν' απαλειφθεί από το λεξιλόγιο, ενώ υπό διαπραγμάτευση τίθενται οι ίδιες οι αποφάσεις του ΟΗΕ σχετικά με το Παλαιστινιακό.

Η ισραηλινή ηγεσία καλείται απλώς να συνεισφέρει, «παγώνοντας» για λίγο τον εποικισμό, στη δημιουργία εκείνης της «μαγικής εικόνας» που θα επιτρέψει στην παλαιστινιακή πλευρά να κάτσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων χωρίς να χάσει εντελώς την αξιοπρέπειά της και στις φιλο-αμερικανικές αραβικές ηγεσίες να διαφυλάξουν την εξουσία τους απέναντι στην οργή των λαών τους. Δεν το πράττει όμως.

Και δεν το πράττει, σύμφωνα με αναλυτές, καταρχάς γιατί δεν της το επιτρέπει η ίδια η σύνθεση του συγκεκριμένου κυβερνητικού συνασπισμού, ο οποίος στηρίζεται στα πλέον ακραία πολιτικά και θρησκευτικά κόμματα. Είναι σε όλους ξεκάθαρο ότι αν ο Νετανιάχου άρει την αδιαλλαξία του, το πιθανότερο είναι ότι θα πάψει να είναι πρωθυπουργός και το Ισραήλ θα εισέλθει σε νέα περίοδο πολιτικής αβεβαιότητας. Ταυτόχρονα, η ρηξικέλευθη σύνθεση της ισραηλινής κυβέρνησης χρησιμοποιείται ως άλλοθι για την παράταση της αδιαλλαξίας που διευκολύνει και επιταχύνει τη δημιουργία δεδομένων στο έδαφος, τα οποία, φυσικά, η ισραηλινή πλευρά θα επικαλεστεί σε περίπτωση επίτευξης της όποιας συμφωνίας.

Δεν είναι, δε, λίγοι εκείνοι που υποστηρίζουν ότι το Τελ Αβίβ αξιοποιεί τις λεπτές, πλέον, ιμπεριαλιστικές και περιφερειακές ισορροπίες που επικρατούν στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής και του Κόλπου, με δεδομένη και την ένταση με το Ιράν, προκειμένου να επιταχύνει την εξυπηρέτηση των δικών του συμφερόντων «παζαρεύοντας» με τους καλούς του συμμάχους τα πάντα: Την ισραηλινή στάση απέναντι στο Παλαιστινιακό, στο Ιράν, στο Λίβανο, στη Συρία. Σύμφωνα με την εκτίμηση αυτή, η στιγμή κρίθηκε κατάλληλη γιατί, τώρα, η Ουάσιγκτον πιέζεται για να βελτιώσει την εικόνα της στο μουσουλμανικό κόσμο, άρα ίσως ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός αποδειχτεί πιο υποχωρητικός απέναντι στις περιφερειακές ισραηλινές βλέψεις.

Το βέβαιο είναι ότι όσο εξελίσσονται οι ενδο-ιμπεριαλιστικές και περιφερειακές κόντρες στην περιοχή, και ειδικότερα στο πλαίσιο της «λυκοφιλίας» Ισραήλ - ΗΠΑ, τόσο «ρίχνεται λάδι στη φωτιά» της λαϊκής οργής και απογοήτευσης τόσο στα παλαιστινιακά όσο και στα υπόλοιπα αραβικά εδάφη. Η ευαισθησία των πληθυσμών της περιοχής για την τύχη της Ιερουσαλήμ είναι γνωστή και δεν αφορά μόνο στο ότι οι Παλαιστίνιοι τη διεκδικούν για πρωτεύουσα του ανεξάρτητου κράτους τους.

Αφορά και στο ότι στην ανατολική Ιερουσαλήμ βρίσκεται το τέμενος αλ Ακσα, ο τρίτος ιερότερος τόπος του Ισλάμ. Με δεδομένο το θρησκευτικό φανατισμό που πολλές αραβικές ηγεσίες καλλιεργούν επί χρόνια προκειμένου να χειραγωγούν και να «αποφορτίζουν» τη λαϊκή οργή εναντίον τους, αλλά και τη συσσωρευμένη παλαιστινιακή και αραβική αγανάκτηση για τα διαρκή εγκλήματα τόσο της ισραηλινής κατοχής όσο και των ιμπεριαλιστών, οι εξελίξεις κάθε άλλο παρά ήρεμες προβλέπονται, όχι μόνο στα παλαιστινιακά εδάφη, αλλά και σε όλη την περιοχή.