Στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που μοναδικό σκοπό είχε το παραπέρα μάντρωμα των λαών και την αναγκαία προς αυτό περαιτέρω θεσμική θωράκιση, λέχτηκε από ηγέτες σχετικά με το ξεπέρασμα της κρίσης από το ιρλανδικό «όχι» στη Συνθήκη της Λισαβόνας το εξής απλό. Εχουμε πια πείρα αφού και στο παρελθόν έχουμε αντιμετωπίσει ανάλογες καταστάσεις και πρέπει να είμαστε αισιόδοξοι...

Ο σημερινός συσχετισμός δύναμης σε όλες τις χώρες της ΕΕ γέρνει με το μέρος τους και τους επιτρέπει να παρουσιάζονται τόσο κυνικοί. Και η κατάσταση θα επιδεινωθεί ακόμα περισσότερο εάν το λαϊκό κίνημα σε πανευρωπαϊκή κλίμακα δεν αντιδράσει, συντονιστεί και αντεπιτεθεί.

Και πάνω απ' όλα αν το λαϊκό κίνημα δεν ξεκαθαρίσει τους λογαριασμούς του με τον εσωτερικό εχθρό, με όλους αυτούς δηλαδή που το περιτριγυρίζουν, μπαίνουν σ' αυτό, προσπαθούν να το καθοδηγήσουν, να επηρεάσουν τους στόχους πάλης του, αλλάζοντας θέσεις και στόχους από λεπτό σε λεπτό και από χώρα σε χώρα, ανάλογα με τις περιστάσεις, λέγοντας μια «ναι» και μια «όχι» ή μαζί και «ναι» και «όχι», κάνοντας τους αφελείς και τους αθώους στις αρνητικές εξελίξεις, έχοντας όμως από τα πριν πολύ επεξεργασμένο σχέδιο, και ικανότητα να συντονίζονται μεταξύ τους, με έναν και μοναδικό σκοπό:

Να ανακόψουν την οποιαδήποτε ριζοσπαστικοποίηση των λαϊκών μαζών και την οποιαδήποτε αμφισβήτηση του αστικού πολιτικού συστήματος και της στρατηγικής του κεφαλαίου. Να συμβάλουν, παραπλανώντας τους εργαζόμενους ότι είναι μαζί τους, στη διαιώνιση του βάρβαρου και απάνθρωπου καπιταλιστικού συστήματος.

Στη Σουηδία, στις 31 του περασμένου Μάη, στο συνέδριο της Σουηδικής Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών (ΓΣΕ) ήταν καλεσμένος ένας γνωστός κύριος, ο γενικός γραμματέας της Συνομοσπονδίας Ευρωπαϊκών Συνδικάτων (ΣΕΣ), John Monks.

Ενα από τα θέματα που μονοπώλησε το συγκεκριμένο συνέδριο ήταν οι καταδικαστικές αποφάσεις σε βάρος του συνδικαλιστικού κινήματος από το ευρωπαϊκό εργατικό δικαστήριο, στις γνωστές υποθέσεις Βάξχολμ από τη Σουηδία, Βίκινγκ Λάινς από τη Φινλανδία και Ρίφερτ από τη Γερμανία, για τις οποίες ο «Ριζοσπάστης» έχει αναφερθεί λεπτομερώς σε προηγούμενα άρθρα.

Η Σουηδική ΓΣΕ, που δε διαφέρει και πολύ από τη δική μας ΓΣΕΕ, ως προς τους στόχους και τον προσανατολισμό στη γραμμή της κοινωνικής συναίνεσης και υποταγής, είχε αναλάβει το ρόλο του εγγυητή προς τους Σουηδούς εργαζόμενους, ότι δηλαδή η αποδοχή της Συνθήκης του Μάαστριχτ και η ευρωπαϊκή ενοποίηση δε θα θίξουν στο παραμικρό το σουηδικό μοντέλο και τις προνομιακές εργασιακές σχέσεις των Σουηδών.

Με την υπόθεση Βάξχολμ - Λαβάλ όμως ήρθαν τα πάνω κάτω. Σύμφωνα με την απόφαση, το ευρωπαϊκό δίκαιο και τα συμφέροντα του ευρωενωσιακού κεφαλαίου έχουν τον πρώτο λόγο. Η απόφαση αυτή και όλα τα επακόλουθα από την οδηγία Μπολκεστάιν έχουν προκαλέσει αναταραχές στους Σουηδούς και στους άλλους Σκανδιναβούς εργαζόμενους που αρχίζουν να χάνουν την εμπιστοσύνη τους στις προδοτικές συνδικαλιστικές ηγεσίες, οι οποίες προσπαθούν να βρουν τρόπους διεξόδου από την κρίση.

Στην παρέμβασή του στο συνέδριο, λοιπόν, ο γνωστός εργατοπατέρας John Monks, με αθώο ύφος και γνωρίζοντας σε ποιους απευθύνεται, είπε μεταξύ άλλων:

Η υπόθεση Βάξχολμ πρέπει να πάρει μια ευρωπαϊκή διάσταση. Θέλουμε να πετύχουμε έναν κοινωνικό προστατευτικό όρο εγγύησης, σαν ένα πρωτόκολλο στην ευρωπαϊκή Συνθήκη, μαζί με μια οδηγία για την εξαγωγή εργατικού δυναμικού.

Η ΣΕΣ με την ευκαιρία της συζήτησης σε όλες τις χώρες για την επικύρωση της μεταρρυθμιστικής Συνθήκης, προσπαθεί να εξασφαλίσει πολιτική υποστήριξη για ένα πρωτόκολλο στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στην Κομισιόν και το συμβούλιο υπουργών. Οι υποθέσεις Βάξχολμ και Ρίφερτ προκάλεσαν ένα σοκ στο ευρωπαϊκό συνδικαλιστικό κίνημα. Οι αποφάσεις αυτές που εκτός των άλλων αφορούν και στο δικαίωμα στις συλλογικές συμβάσεις, υπογραμμίζουν ότι στην ΕΕ η ελεύθερη διακίνηση για τις επιχειρήσεις είναι σημαντικότερη από τα δικαιώματα των εργαζομένων.

Η Κομισιόν δήλωσε ότι, όπως τρία χελιδόνια δε φέρνουν την άνοιξη, έτσι και τρεις δίκες δε σημαίνουν απαραίτητα ότι βασικές εργατικές κατακτήσεις και δικαιώματα θα πρέπει να υποταχθούν στις απαιτήσεις της «ελεύθερης αγοράς». Δυστυχώς δεν απάντησε στο πόσα χελιδόνια χρειάζονται για τον ερχομό της άνοιξης.

Στην Ιρλανδία, το μοναδικό κόμμα από αυτά που εκπροσωπούνται στο Κοινοβούλιο, που υποστήριξε το «όχι» στο πρόσφατο δημοψήφισμα, είναι το Σιν Φέιν.

Αμέσως μετά την ανακοίνωση του αποτελέσματος του δημοψηφίσματος, και ενώ το λαϊκό κίνημα σε όλη την Ευρωπαϊκή Ενωση πανηγυρίζει για το αποτέλεσμα, που σημαίνει ξαναθάψιμο της νεκραναστημένης Ευρωσυνθήκης, το κόμμα Σιν Φέιν ανακοινώνει ότι υποστηρίζει επαναδιαπραγμάτευση της Συνθήκης της Λισαβόνας σε δέκα σημεία.

Η ευρωβουλευτής του κόμματος Mary Lou McDonald δήλωσε τα εξής: Ο λαός μίλησε και είναι καθαρό από το αποτέλεσμα ότι συμφωνεί μαζί μας, ότι μια καλύτερη Συνθήκη είναι δυνατή. Συμφωνούν ακόμη μαζί μας ότι η Ιρλανδία δικαιούται μια θέση στην Ευρώπη. Η ιρλανδική κυβέρνηση έχει τώρα ένα γερό χαρτί στα χέρια της για να επαναδιαπραγματευτεί τη Συνθήκη, και να πετύχει μια καλύτερη συμφωνία με τους Ευρωπαίους εταίρους μας. Κατά τη διάρκεια της καμπάνιας για το δημοψήφισμα αναδείχτηκαν τρία βασικά ζητήματα. α) Το χάσιμο ισχυρής παρουσίας της Ιρλανδίας στην ΕΕ, β) η έλλειψη πληροφόρησης και γ) η ανησυχία του κόσμου για το συναγωνισμό στην πίεση των μισθών, παράλληλα με το άνοιγμα στην ελεύθερη αγορά σημαντικών τομέων υπηρεσιών. Ο πρωθυπουργός και η κυβέρνηση έχουν τώρα υποχρέωση και όλες τις δυνατότητες για να εξασφαλίσουν μια νέα συμφωνία.

Αυτό το συμπέρασμα βγάζει η συγκεκριμένη κυρία και το κόμμα της από το αποτέλεσμα στο δημοψήφισμα στη χώρα της. Δηλαδή, έχουν πάρει θέση υπέρ του «όχι», που απαιτούσε το λαϊκό κίνημα με βάση τις εμπειρίες του από την καθημερινότητα, για να λένε ότι και αυτοί είναι μαζί και στην κατάλληλη ώρα να το μεταλλάξουν σε «ναι».

Στη Δανία, το οπορτουνιστικό κόμμα της πρασινοκόκκινης συμμαχίας (που συνεργάζεται πολύ στενά με το Συνασπισμό και μετέχει και ως παρατηρητής στο ΚΕΑ) σε ανακοίνωσή του μετά το ιρλανδικό δημοψήφισμα τονίζει τα εξής: H δανέζικη κυβέρνηση στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ θα πρέπει να υποστηρίξει το αίτημα του ιρλανδικού λαού, το αίτημα δηλαδή που στηρίζει το κόμμα του «όχι» Σιν Φέιν και η ηγεσία του ιρλανδικού συνδικαλιστικού κινήματος, για τη σύναψη κοινωνικού πρωτοκόλλου, που θα εξασφαλίζει το δικαίωμα στην απεργία και θα δώσει τη δυνατότητα στο εργατικό κίνημα να αντισταθεί στην κοινωνική εξαθλίωση. Η Συνθήκη της Λισαβόνας είναι νεκρή, γι' αυτό χρειάζεται ένα αντίδοτο που θα καθησυχάσει τους λαούς στην ΕΕ, μπροστά στον αυξανόμενο φόβο ότι η ελεύθερη διακίνηση εργατικού δυναμικού συντελεί στην πίεση των μισθών και στο ξήλωμα των εργατικών δικαιωμάτων. Ελπίζουμε και το κόμμα της σοσιαλδημοκρατίας να συμβάλει σε αυτή την κατεύθυνση.

Και όπως είναι λογικό, οι σοσιαλδημοκράτες αυτή την ευκαιρία περίμεναν. Το ηγετικό στέλεχός τους και πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σβεν Αουκεν, δήλωσε άμεσα ότι ένα κοινωνικό πρωτόκολλο έχει το πλεονέκτημα ότι μπορεί να αποτελέσει τη λύση για όλες τις χώρες και να άρει όλες τις προκαταλήψεις για τη μεταρρυθμιστική Συνθήκη.

Και βέβαια από την παρέα των σωτήρων της ΕΕ δε θα μπορούσαν να λείψουν και τα ηγετικά στελέχη του εργοδοτικού συνδικαλισμού, που δήλωσαν ευτυχισμένοι αφού τώρα στο δανέζικο Κοινοβούλιο υπάρχει πλειοψηφία που στηρίζει τη σύναψη του λεγόμενου πρωτοκόλλου.

Στη Σουηδία η πρόεδρος της σουηδικής ΓΣΕ, Wanja Lundby-Wedin, που είναι και πρόεδρος στη ΣΕΣ, δηλώνει ότι το «όχι» των Ιρλανδών επανεργοποιεί την πρόταση της ΣΕΣ για ένα κοινωνικό πρωτόκολλο που θα εξασφαλίζει το δικαίωμα της απεργίας. Εάν η ΕΕ δεχτεί κάποιες εξαιρέσεις για την Ιρλανδία, ανοίγει ο δρόμος και για άλλες χώρες, οπότε τα τόσα θετικά σημεία της Συνθήκης δε θα πάνε χαμένα. Είμαστε ενάντια στην άσκηση βίας από τα πάνω και αγωνιζόμαστε για την Ευρώπη των πολιτών με κοινωνική διάσταση.

Είναι ξεκάθαρο από τα παραπάνω ότι σε όλες τις χώρες της ΕΕ, ανάλογα με τις υπάρχουσες συνθήκες και το συσχετισμό δύναμης, οι κυβερνήσεις, τα κόμματα του κεφαλαίου και οι ουρές τους, οι εκπρόσωποι των κεφαλαιοκρατικών οργανισμών και του εργοδοτικού συνδικαλισμού, δουλεύουν συνεχώς και συντονισμένα με μοναδικό σκοπό να καλλιεργούνται στους εργαζόμενους και στα άλλα λαϊκά στρώματα ουτοπικές αντιλήψεις σε σχέση με τις δυνατότητες αλλαγής αυτού του συσχετισμού υπέρ του λαϊκού παράγοντα.

Μεταφράζοντας στα ελληνικά θα λέγαμε ΠΑΣΟΚ, ΣΥΝ και ηγεσία της ΓΣΕΕ, σε αγαστή συνεργασία δουλεύουν ακατάπαυστα για τον εγκλωβισμό των λαϊκών στρωμάτων στα πλαίσια της καπιταλιστικής διαχείρισης.

Οσο γρηγορότερα οι εργαζόμενοι το αντιληφθούν και τους γυρίσουν την πλάτη, τόσο λιγότερες θα είναι οι συνέπειες.

Η πάλη για το δημοψήφισμα στη γραμμή της απειθαρχίας και του διπλού ΟΧΙ στην ΕΕ ανοίγει δρόμους για αντεπίθεση και πανευρωπαϊκό συντονισμό των ταξικών δυνάμεων, που ενώ έχουν με την πάλη, τα συνθήματα και τους αγώνες κατορθώσει να πείσουν αρκετά μεγάλα τμήματα των λαϊκών στρωμάτων για το ρόλο του δικομματισμού και των κομμάτων του κεφαλαίου, δεξιών και σοσιαλδημοκρατικών, πρέπει να εντείνουν την αντιπαράθεση, με τις χειροπιαστές αποδείξεις από αυτή την πάλη, για το ρόλο των οπορτουνιστικών κομμάτων και του εργοδοτικού συνδικαλισμού που αποτελούν σταθερούς στυλοβάτες όταν το καπιταλιστικό σύστημα δέχεται σεισμικές δονήσεις από το λαϊκό κίνημα.