ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 7 Οχτώβρη 2001
Σελ. /32
ΥΓΕΙΑ
Ο κοινωνικός ρόλος του γιατρού

Γρηγοριάδης Κώστας

Ιδιαίτερη σημασία απέδιδε, ανέκαθεν, η κοινωνία μας στους γιατρούς. Η προσπάθειά τους να απαλύνουν τον ανθρώπινο πόνο και να θεραπεύσουν τους ανθρώπους από βασανιστικές ασθένειες, τους φέρνουν πολύ κοντά στον άνθρωπο, προσδίδοντάς τους και έναν αυξημένο κοινωνικό ρόλο.

Η συγκρότηση της προσωπικότητάς τους, στην πορεία της άσκησης αυτού του ανθρωπιστικού καθήκοντος, διαμορφώνεται ανάλογα και εμπνέει αισθήματα ασφάλειας, εμπιστοσύνης και σεβασμού.

Στη διαμόρφωση όμως αυτής της πραγματικότητας - όπως και σε τόσα άλλα πράγματα - επέδρασε ο καπιταλισμός, η λογική της ατομικής ιδιοκτησίας και του προσωπικού κέρδους. Ετσι, ο γιατρός κατέληξε ένα προσοδοφόρο επάγγελμα με πολλές δυνατότητες πλουτισμού και προοπτικές αυξημένης κοινωνικής παραδοχής. Εντάχθηκε ανάλογα ταξικά...

Στην πορεία των εξελίξεων, η αύξηση του αριθμού των γιατρών, η καθιέρωση και η επέκταση της εξαρτημένης σχέσης εργασίας και οι διαφορετικές δυνατότητες που πηγάζουν από το διατιθέμενο κεφάλαιο για αξιοποίηση, οδήγησαν στη διαταξική κατανομή των γιατρών.

Υπάρχουν γιατροί, ιδιοκτήτες κλινικών, μεγάλων διαγνωστικών κέντρων - με πολύπλευρη οικονομική δραστηριότητα - που ανήκουν στην αστική τάξη. Αλλοι, που έχουν ένα οργανωμένο ιατρείο, με τον ανάλογο εξοπλισμό του και ανήκουν στα μεσαία στρώματα και αρκετοί -νέοι κυρίως - γιατροί που γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης στον ιδιωτικό τομέα Υγείας ή συνωστίζονται, κατά δεκάδες, για τη διεκδίκηση μιας θέσης στο δημόσιο τομέα και στα ασφαλιστικά ταμεία, ακολουθώντας σαφή πορεία προλεταριοποίησης.

Αξιοποιώντας αυτή τη διαστρωμάτωση, η αστική τάξη δουλεύει ιδεολογικά, πολιτικά, οικονομικά και μέσω της επιλεκτικής χορήγησης κινήτρων σε ορισμένες κατηγορίες γιατρών, π.χ., πανεπιστημιακών, διευθυντών νοσοκομείων κλπ., και προσπαθεί να τους τραβήξει με το μέρος της, να δημιουργήσει συμμαχίες και να τους θέσει στην υπηρεσία των δικών της συμφερόντων.

Ανεξάρτητα από αυτή την πραγματικότητα, η μεγάλη πλειοψηφία των γιατρών δεν έχει συνειδητοποιήσει την ταξική της θέση. Διατηρεί ελπίδες για να πλουτίσει και τρέφει σοβαρές αυταπάτες για τα περιθώρια που της αφήνει η καπιταλιστική κοινωνία, σ' αυτή τη φάση της εξέλιξής της, όταν ο πλούτος συγκεντρώνεται στα χέρια λίγων και το μονοπωλιακό κεφάλαιο κυριαρχεί.

Αυτές οι αυταπάτες οδηγούν τους γιατρούς να στρέφονται στην «ατομική λύση», να αντιλαμβάνονται τη δική τους περίπτωση ως κάτι ξεχωριστό και ιδιαίτερο, να μην εντάσσονται στο λαϊκό μαζικό κίνημα, να μην αισθάνονται κομμάτι του λαού, με τα χαρακτηριστικά του εκμεταλλευόμενου και τις προοπτικές που διαμορφώνουν οι δικές τους αγωνιστικές-ταξικές διαθέσεις. Από εκεί ξεκινούν και οι λαθεμένες αντιλήψεις πως το «φακελάκι» είναι θεμιτό σαν δώρο ή και σαν αντικείμενο εκβιασμού. Πως τα «ποσοστά» από τα διαγνωστικά κέντρα ή τα ταξίδια που παρέχουν οι φαρμακευτικές εταιρίες είναι διαδικασίες που ανακατανέμουν δικαιότερα τις αμοιβές μεταξύ των γιατρών, πως αποκαθιστούν δήθεν αδικίες του συστήματος.

Χωρίς να παραγνωρίζουμε ή να υποτιμούμε τη διαφορετική στάση και δράση αρκετών γιατρών, που υπήρξαν φωτεινά παραδείγματα ανθρώπων του λαού. Χωρίς να ξεχνάμε τον προοδευτικό ρόλο που έπαιξε η πλειοψηφία νέων, κυρίως, γιατρών στην οικοδόμηση και στην ανάπτυξη του δημόσιου τομέα Υγείας, τον οποίο γνωρίσαμε σε μιαν άλλη συγκυρία. Οφείλουμε να διαπιστώσουμε, συνεκτιμώντας και το συσχετισμό δυνάμεων στο συνδικαλιστικό τους κίνημα, ως κυρίαρχη λογική των γιατρών αυτή που βολεύεται στο σημερινό εκμεταλλευτικό σύστημα. Ορισμένοι εκφράζουν απόψεις για την πλήρη ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών Υγείας. Αλλοι - ίσως οι περισσότεροι - εξετάζουν τα προβλήματα από τη δική τους οπτική γωνία, συντεχνιακά και αποσπασματικά από την πολιτική κατάσταση, αναζητώντας λύσεις στα προβλήματα του υγειονομικού-ασφαλιστικού συστήματος μέσα στη διαχείριση της σημερινής κατάστασης. Πιστεύουν πως στο κεφαλαιοκρατικό σύστημα που ζούμε, υπάρχουν περιθώρια ουσιωδών βελτιώσεων για το λαό, όταν οι καπιταλιστές που τον ξεζουμίζουν θέλουν το ταξικό κράτος δικό τους εργαλείο και βοηθό, μέσον διατήρησης της δικής τους εξουσίας με τις λιγότερες δαπάνες, για σκοπούς που δεν τους ενδιαφέρουν...

Μεγάλη αυταπάτη τους είναι τα όσα λένε για το «κοινωνικό» κράτος και για την ΕΕ, που, αν και όργανο των μονοπωλίων, «μπορεί» να δώσει απάντηση στις σύγχρονες ανάγκες των λαών.

Αυτό είναι το βασικό ζήτημα που διαπιστώνει κανείς διαβάζοντας την πρόσφατη δημοσιευμένη ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΤΗΣ ΟΕΝΓΕ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ.

Σ' αυτή γίνονται αρκετές σημαντικές διαπιστώσεις για τα υπάρχοντα προβλήματα. Αναφέρονται τεχνοκρατικού χαρακτήρα συλλογισμοί και προβλέψεις.

Δε γίνεται όμως ουσιαστική κουβέντα:

- Για την αποδοχή των υπηρεσιών Υγείας ως εμπορεύματος.

- Για την ύπαρξη και την ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα Υγείας, που δεν μπορεί παρά να στηρίζεται στο κέρδος.

- Για τα ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια που χαρακτηρίζουν τη λειτουργία των δημόσιων υπηρεσιών Υγείας και τα όσα υποκρύπτονται πίσω από λογικές, δήθεν, ορθολογικής διαχείρισης των θεμάτων που τις αφορούν.

- Για την ανταποδοτικότητα που θα φορτώσει το βάρος της υγειονομικής περίθαλψης στο λαό.

- Για τους οικονομικούς πόρους που χρειάζεται ο τομέας της Υγείας και χρειάζονται, δήθεν, αναπροσανατολισμό και όχι γενναία αύξηση.

- Για την παραοικονομία στην Υγεία και την εξέλιξή της μέσα από τα «φακελάκια», την κατευθυνόμενη συνταγογραφία και την τεχνητή ζήτηση εξετάσεων και ιατρικών πράξεων, που, αν και δε χαρακτηρίζουν όλους τους γιατρούς, αποτελούν πληγή του υπάρχοντος υγειονομικού συστήματος.

- Για την παραπλάνηση του λαού μέσω διοικητικών σχημάτων (ΠΕΣΥ, ΟΔΙΠΥ κλπ.), που όχι μόνο δε λύνουν τα πραγματικά προβλήματα των δημοσίων υγειονομικών υπηρεσιών, αλλά διαμορφώνουν τις κατάλληλες συνθήκες για την εφαρμογή της αντιλαϊκής πολιτικής, η οποία τα οξύνει και τα αναπαράγει.

- Για την εκπαίδευση-μετεκπαίδευση και εξειδίκευση των γιατρών.

- Για την έρευνα και τις υποδομές που πρέπει να εξυπηρετούν λαϊκά συμφέροντα και όχι τους στόχους του μονοπωλιακού κεφαλαίου.

Φυσικά, στο κείμενο της διακήρυξης αφθονεί η χρήση όρων με διφορούμενη σημασία και πολλαπλές ερμηνείες, δείγμα και αυτό των θολών ιδεολογικοπολιτικών προσανατολισμών της συνδικαλιστικής πλειοψηφίας των γιατρών.

Θεωρούν πως η «ανάπτυξη» έχει το ίδιο νόημα για τους κεφαλαιοκράτες και το λαό..., πως η «αναδιάταξη» του κοινωνικού πλούτου μπορεί να γίνει με διοικητικό τρόπο και στα πλαίσια της διαχείρισης του συστήματος.

Οι κομμουνιστές γιατροί, εξοπλισμένοι με τα ντοκουμέντα του 15ου και του 16ου Συνεδρίου, χωρίς αυταπάτες γύρω από τις δυνατότητες που υπάρχουν σ' αυτό το σύστημα, στις συγκεκριμένες συνθήκες και με τους δοσμένους συσχετισμούς, με άξονα το αίτημα για ΔΗΜΟΣΙΕΣ, ΔΩΡΕΑΝ, ΥΨΗΛΟΥ ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ, ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΕΣ ΤΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ ΤΟΥ ΛΑΟΥ και ΑΝΑΛΟΓΕΣ ΤΗΣ ΠΡΟΟΔΟΥ ΤΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ... είναι έτοιμοι να συγκρουστούν ιδεολογικοπολιτικά με την επικρατούσα κατάσταση.

Θεωρούν πως το επάγγελμά τους, τους ενώνει με το λαό.

Πως οι γνώσεις και οι δυνατότητες των γιατρών δεν πρέπει να γίνονται αντικείμενα εμπορευματικών συναλλαγών. Πως αποτελούν κοινωνικό αγαθό απόλυτα αναγκαίο για την αναπαραγωγή της εργατικής δύναμης και άρα σύμφυτο με την εξέλιξη της κοινωνίας. Πως υποχρέωσή τους είναι να τις προσφέρουν συνειδητά, αμειβόμενοι ανάλογα γι' αυτές.

Ξέρουν καλά πως πραγματικός γιατρός του λαού μπορεί να υπάρξει μόνο σε συνθήκες λαϊκής εξουσίας ή όταν κάποιος είναι δραστήρια συνδεδεμένος με το λαϊκό κίνημα και τους αγώνες του.

Θυμούνται και έχουν για παράδειγμα τον Πέτρο Κόκκαλη, τον Γρηγόρη Λαμπράκη, τους νεαρούς γιατρούς της επαναστατημένης τότε Ρωσίας, που πήγαιναν εθελοντές στις πιο απομακρυσμένες περιοχές της, χάριν των αναγκών του λαού, τους γιατρούς του Βιετνάμ, που πέθαιναν για να βοηθήσουν τους συμπατριώτες τους...

Πιστεύουν στους αγώνες για το ζήτημα της Υγείας ως ευρύτερο λαϊκό πρόβλημα και αναζητούν τους τρόπους που θα τους επιτρέψουν να παίξουν τον καθοριστικό ρόλο στη συσπείρωση λαϊκών δυνάμεων, γύρω απ' αυτό το ζήτημα.

Πεποίθηση των κομμουνιστών γιατρών είναι πως κανένα πρόβλημα, εργασιακό, του κλάδου τους, δεν μπορεί να λυθεί όσο διαρκεί και εφαρμόζεται αυτή η αντιλαϊκή πολιτική.

Οσο οι γιατροί αποδέχονται το βόλεμα που τους παρέχεται σκόπιμα, ανεχόμενοι τον εκμαυλισμό της συνείδησής τους.

Οσο βλέπουν τα αρνητικά φαινόμενα στον κλάδο τους και κλείνουν τα μάτια.

Φυσικά, αρκετές απόψεις, ανάλογες με αυτές των κομμουνιστών γιατρών, έχουν και άλλοι, που δε συμφωνούν σε όλα με το ΚΚΕ. Πιστεύουμε όμως πως η θέση όλων μας είναι στο ίδιο τραπέζι. Στον αγώνα για ένα δημόσιο δωρεάν σύστημα Υγείας για όλο το λαό, με παράλληλη κατάργηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας του δημόσιου και του ιδιωτικού κεφαλαίου σ' αυτό το χώρο.


Του
Τάσου ΧΡΟΝΑ*
*Ο Τάσος Χρονάς είναι γιατρός, μέλος του Γραφείου της Επιτροπής Περιοχής της ΚΟ Ανατολικής Στερεάς-Εύβοιας του ΚΚΕ και συνεργάτης του Τμήματος Υγείας-Πρόνοιας της ΚΕ του Κόμματος



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ