ΒΕΛΙΓΡΑΔΙ - ΠΡΙΣΤΙΝΑ - ΤΙΡΑΝΑ.-

Με την προειδοποίηση - απειλή πως η "αποφασιστική στιγμή" πλησιάζει, ο Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ, ο διπλωματικός απεσταλμένος των ΗΠΑ, προσπαθούσε και χτες στο Βελιγράδι να "πειθαναγκάσει" τον Γιουγκοσλάβο Πρόεδρο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς να "συμμορφωθεί" προς τις απαιτήσεις της διεθνούς κοινότητας, προκειμένου να αποφύγει τη διαφαινόμενη ως "αναπόφευκτη" στρατιωτική επέμβαση του ΝΑΤΟ.

Κατά τις πληροφορίες που μετέδιδε χτες το Ασοσιέτεντ Πρες, ο Μιλόσεβιτς παραμένει "αμετακίνητος", όσον αφορά τη στάση του. Γεγονός που εξώθησε τον Χόλμπρουκ να πει ότι "η κατάσταση είναι εξαιρετικά σοβαρή".

Κατά γερμανικό πρακτορείο και Ρόιτερς, ο Χόλμπρουκ αναμενόταν να μεταβεί στις Βρυξέλλες αργότερα χτες, για να συναντηθεί με την Αμερικανίδα υπουργό Εξωτερικών Μαντλίν Ολμπράιτ και τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ Χαβιέρ Σολάνα. Η Δύση ζητά "να υποσχεθεί ο Μιλόσεβιτς μια διαρκή ειρήνη" και "να επιτρέψει να επιστρέψουν στα σπίτια τους περίπου 250.000 πρόσφυγες", οι περισσότεροι από τους οποίους αλβανικής καταγωγής, οι οποίοι τα εγκατέλειψαν στο διάστημα των συγκρούσεων που άρχισαν πριν από εφτά μήνες.

Δεν έγιναν γνωστές οι λεπτομέρειες των συνομιλιών Μιλόσεβιτς - Χόλμπρουκ. Το γιουγκοσλαβικό πρακτορείο ΒΕΤΑ μετέδωσε ότι ο Αμερικανός αξιωματούχος θα επιστρέψει στη συνέχεια στην Πρίστινα για μια νέα συνάντηση με τον Ιμπραήμ Ρουγκόβα και μετά στο Βελιγράδι, όπου θα συναντηθεί για τρίτη φορά, μέσα σε δύο μέρες, με τον Μιλόσεβιτς.

Το ΝΑΤΟ είναι "πλήρως έτοιμο" να ενεργοποιήσει τις δυνάμεις του για να πλήξει τη Γιουγκοσλαβία τις αμέσως επόμενες μέρες, εάν αποτύχει η "ύστατη διπλωματική προσπάθεια", είπε χτες ΝΑΤΟικός αξιωματούχος.

Κατά την ίδια πηγή, οι πρεσβευτές των "συμμαχικών" χωρών ενημερώνονται συνεχώς και θα συνεχίσουν τις συναντήσεις τους και το Σαββατοκύριακο. Ολοι είναι αποφασισμένοι να γίνει χρήση στρατιωτικής ισχύος, εάν καταστεί αναγκαίο,δήλωσε ο αξιωματούχος, ο οποίος ζήτησε να μην κατονομαστεί.

Η απόφαση για να προχωρήσει το ΝΑΤΟ σε "διαταγή ενεργοποίησης των δυνάμεων", με την οποία μαχητικά αεροσκάφη θα τεθούν υπό ΝΑΤΟική διοίκηση και θα πετάξουν στο θέατρο των επιχειρήσεων, είναι υπό έγκριση τώρα από τις κυβερνήσεις και σε ορισμένες περιπτώσεις από τα Κοινοβούλια των χωρών - μελών της Συμμαχίας.

Ο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, δήλωσε ο ΝΑΤΟικός αξιωματούχος, θα πρέπει να συμφωνήσει σε μια ουσιαστική μείωση του αριθμού των γιουγκοσλαβικών στρατευμάτων και των ειδικών δυνάμεων του υπουργείου Εσωτερικών στο Κοσσυφοπέδιο. Το ΝΑΤΟ υπολογίζει ότι οι Γιουγκοσλάβοι στρατιώτες είναι περίπου 14.000 και οι άνδρες των ειδικών δυνάμεων του υπουργείου Εσωτερικών, περίπου 11.000.

"Συμφωνούμε όλοι ότι θα πρέπει, πριν αναλάβει δράση το ΝΑΤΟ, να υπάρξει συλλογική συναίνεση σχετικά με τη νομική βάση", υπογράμμισε ο αξιωματούχος και τόνισε ότι οι σύμμαχοι βρίσκονται πολύ κοντά στην ανάληψη δράσης.

Η "δράση" αυτή, πάντως, δε θα πρέπει να αναμένεται πριν την Παρασκευή, όταν θα υπάρξουν συζητήσεις ΝΑΤΟικών και Ρώσων αξιωματούχων.

Μια "ευκαιρία" τέτοιων συνομιλιών, ίσως, υπάρξει σήμερα, αφού οι υπουργοί Εξωτερικών των έξι χωρών - μελών της Ομάδας Επαφής για την πρώην Γιουγκοσλαβία αναμένεται να συναντηθούν σήμερα στο Λονδίνο για να συζητήσουν την κρίση στο Κοσσυφοπέδιο.

Γαλλία και Ρωσία ανακοίνωσαν χτες ότι απέστειλαν υπουργούς για να συμμετάσχουν στη σύνοδο, αν και εκπρόσωποι του Φόρεϊν Οφις αρνούνταν ως το βράδυ να επιβεβαιώσουν εάν θα πραγματοποιηθεί η σύνοδος.

Η συνάντηση, κατά διπλωματικές πηγές, αποτελεί την τελευταία ευκαιρία να πειστεί η Ρωσία να αναβάλει την αντίθεσή της στην ιδέα των ΝΑΤΟικών αεροπορικών επιθέσεων εναντίον των γιουγκοσλαβικών δυνάμεων, χωρίς προηγούμενη έγκριση από το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.

Η Μόσχα επιμένει να δηλώνει ότι θα ασκήσει βέτο σε οποιαδήποτε απόφαση των Ηνωμένων Εθνών, με την οποία θα υποστηρίζεται η χρήση στρατιωτικής ισχύος σε βάρος της Γιουγκοσλαβίας.

Το γιουγκοσλαβικό υπουργείο Εξωτερικών ζήτησε από τον Οργανισμό για την Ασφάλεια και Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) να στείλει ομάδα επιθεωρητών στο Κοσσυφοπέδιο. Ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών του Βελιγραδίου ανέφερε ότι εστάλη επίσημη πρόταση στον Πολωνό υπουργό Εξωτερικών Μπρόνισλαβ Γκέρεμεκ, πρόεδρο του ΟΑΣΕ. Ωστόσο, ο Οργανισμός για την Ασφάλεια και Συνεργασία στην Ευρώπη απέρριψε την πρόσκληση: "Δε βλέπω πώς μπορώ να δεχτώ την πρόσκληση να μεταβώ στο Βελιγράδι. Η πρόσκληση με τη μορφή που τη λάβαμε είναι απογοητευτική", τόνισε ο πρόεδρος του Οργανισμού, Μπράνισλαβ Γκέρεμεκ.

Σύμφωνα με τον Γκέρεμεκ, ο οποίος είναι και υπουργός Εξωτερικών της Πολωνίας, ο ΟΑΣΕ ήταν έτοιμος να στείλει μια αποστολή εάν η Γιουγκοσλαβία επιδείκνυε μια ελάχιστη καλή θέληση. Αλλά η πρόσκληση του Βελιγραδίου όριζε ότι η αποστολή πρέπει να προβάλει τη "θετική εξέλιξη" της κατάστασης στο Κοσσυφοπέδιο "και αυτό είναι απαράδεκτο".

Ο ΟΑΣΕ ήθελε το Βελιγράδι να αποδεχτεί το αίτημά του για επιστροφή της μόνιμης αποστολής του στο Βελιγράδι, αλλά η Γιουγκοσλαβία δείχνει πρόθυμη να δεχτεί αποστολή αντιπροσωπείας του Οργανισμού για την Ασφάλεια και Συνεργασία στην Ευρώπη για μία μόνο επίσκεψη.

Πέραν του ότι ο Γάλλος πρόεδρος Ζακ Σιράκ χαρακτηρίζει "αναπόφευκτη" την επέμβαση στο Κοσσυφοπέδιο, και άλλοι ηγέτες προσχωρούν στη "σκληρή γραμμή" έναντι του Βελιγραδίου. Ο Τόνι Μπλερ, πρωθυπουργός της Βρετανίας, υπήρξε ο πιο ένθερμος: "Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αυτή (η επέμβαση) πρέπει να γίνει για να αποτραπεί μια ανθρωπιστική καταστροφή στο Κοσσυφοπέδιο".

Στη Βόννη, οι Σοσιαλδημοκράτες, νικητές των πρόσφατων γερμανικών εκλογών, ανακοίνωσαν ότι αυξάνονται οι πιθανότητες για ανάληψη στρατιωτικής δράσης από τη Δύση στην προσπάθεια επίλυσης της κρίσης στο Κοσσυφοπέδιο.

Ο Γκίντερ Φερχόιγκεν, εκπρόσωπος του SPD αρμόδιος για τις εξωτερικές υποθέσεις, είπε πως κάτω από "εξαιρετικές προϋποθέσεις" θα υποστήριζε μια στρατιωτική επέμβαση χωρίς εντολή των Ηνωμένων Εθνών...

Ο Σύλλογος Φυλακισθέντων και Εξορισθέντων Αντιστασιακών (ΣΦΕΑ) 1967 - 1974 εξέδωσε χτες ανακοίνωση, με την οποία εκφράζει "βαθιά ανησυχία από τους ήχους των σειρήνων στρατιωτικής επέμβασης του ΝΑΤΟ στο Κόσσοβο", καταδικάζει "τους ΝΑΤΟικούς αεροπορικούς σχεδιασμούς που (...) θα πλήξουν, όχι μόνο το σερβικό λαό, αλλά και θα πυροδοτήσουν την έκρηξη πολέμου στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων με απρόβλεπτες συνέπειες και για τη δική μας χώρα", και καλεί "την ελληνική κυβέρνηση να προστατεύσει το ειρηνικό μέλλον του λαού, αποφεύγοντας την οποιαδήποτε πολεμική εμπλοκή".

Ο Οργανισμός Συνταξιούχων Ελλάδας, με δική του ανακοίνωση, σημειώνει ότι στα "ιμπεριαλιστικά κατακτητικά σχέδια" μετέχει η Ελλάδα, "αφού συμφώνησε σε όλα στο ΝΑΤΟ για την επέμβαση και ας μην προσπαθεί να παραπλανήσει τον ελληνικό λαό, περιμένοντας δήθεν την απόφαση του ΟΗΕ".

Ανακοίνωση εξέδωσε και η ΚΝΕ - ΟΒ Βελιγραδίου, με την οποία σημειώνει πως "φτάσαμε στο σημείο να καταρρεύσει η πολυδιαφημιζόμενη ελληνοσερβική φιλία, στο όνομα εξυπηρέτησης άνομων συμφερόντων ξένων προς εμάς... η διπροσωπία του ελληνικού κράτους δεν έχει όρια. (... ) Σε ένδειξη συμπαράστασης προς τον άμαχο πληθυσμό του Βελιγραδίου, δεν εγκαταλείπουμε την πόλη που μας δίνει τη δυνατότητα να σπουδάσουμε. Προκαλούμε την ελληνική κυβέρνηση να διαθέσει τα αεροδρόμιά της για να βομβαρδίσει τα παιδιά της".