H είδηση βγήκε στις 8 Απρίλη 2005 σε δημοσίευμα της «Σουδάν Τρίμπιουν». Ο ηγέτης του Σουδανικού Κομμουνιστικού Κόμματος Ιμπραχίμ Νογκούντ, και κατά συνέπεια και το κόμμα, βγαίνει από την παρανομία. Ο Ιμπραχίμ Νογκούντ, απ' το 1989 έως το 1994 έζησε πίσω απ' τα κάγκελα των σουδανικών φυλακών, ενώ το Σουδανικό ΚΚ έχει υποστεί στη διάρκεια της ιστορίας του μεγάλες διώξεις (επί κυβερνήσεων Τζααφάρ Νιμέιρι δολοφονήθηκαν πάνω από 1 εκατομμύριο μέλη και φίλοι του). Τους τελευταίους μήνες, το ΚΚ Σουδάν συμμετέχει στη «δημοκρατική αντιπολίτευση του Σουδάν» που απαιτεί δημοκρατικές αλλαγές στη χώρα.

Η εξέλιξη αυτή φαίνεται ότι αντανακλά την καμπή κρίσιμων πολιτικών και θεσμικών αλλαγών που διαδραματίζονται σήμερα στο Σουδάν, σχεδόν πέντε μήνες, μετά την καταλυτική ειρηνευτική συμφωνία του περασμένου Γενάρη ανάμεσα στην ισλαμική κυβέρνηση του Ομάρ αλ Μπασίρ στο Χαρτούμ και τους αντάρτες του Σουδανικού Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού (SPLA) του Τζον Γκάρανγκ στο σουδανικό νότο. Οι εξελίξεις διαδραματίζονται σε πολλά μέτωπα και ξεπερνούν τον γεωπολιτικό άξονα μεταξύ σουδανικού βορρά και νότου:

• Από τις 30 Απρίλη ξεκίνησε στο Χαρτούμ η διαδικασία σύνταξης νέου σουδανικού συντάγματος απ' την πολυμελή Εθνική Επιτροπή για την Αναθεώρηση του Συντάγματος (NCRC) που συγκροτούν, ως επί το πλείστον, στελέχη του κυβερνώντος Κόμματος Εθνικού Κογκρέσου (NCP) και του Σουδανικού Λαϊκού Απελευθερωτικού Κινήματος (SPLM, πολιτική πτέρυγα της ανταρτικής οργάνωσης) και θα οδηγήσει στο σχηματισμό - έως τις αρχές Ιουλίου - μιας κυβέρνησης εθνικής ενότητας, αλλά και θα σημάνει την απελευθέρωση όλων των πολιτικών κρατουμένων, την άρση της κατάστασης «εκτάκτου ανάγκης», τη νομιμοποίηση της δράσης όλων των πολιτικών κομμάτων, την άρση της λογοκρισίας του σουδανικού Τύπου.
• Στο νότο, οι συνομιλίες μεταξύ των στελεχών του SPLM και άλλων κινημάτων και οργανώσεων της νοτιοσουδανικής αντιπολίτευσης (έναντι του SPLM) έχουν ξεκινήσει προσκρούοντας σε (αναμενόμενες) αντιπαραθέσεις για το σχηματισμό αυτοδύναμης νοτιοσουδανικής κυβέρνησης εξαετούς θητείας με μετέπειτα κομβικό σημείο εξελίξεων το επακόλουθο δημοψήφισμα για το εάν ο νότος θα ανεξαρτητοποιηθεί ή θα παραμείνει τμήμα της σουδανικής επικράτειας. Επιπλέον, στις ερχόμενες δύο βδομάδες αναμένεται να αρχίσει η ανάπτυξη αποστολής περίπου 10.000 κυανοκράνων του ΟΗΕ, ενώ παράλληλα οι περιοχές του νότιου Σουδάν που μεθοδεύουν με τη βόρεια Ουγκάντα μαστίζεται -τις τελευταίες βδομάδες έντονα...- από τις επιθέσεις των ενόπλων της αμφιλεγόμενης οργάνωσης «Στρατός Αντίστασης του Κυρίου» που ταλανίζει τη βόρεια Ουγκάντα και ευθύνεται για τους φόνους χιλιάδων αμάχων και τις απαγωγές τουλάχιστον 20.000 παιδιών...
• Στο δυτικό τμήμα της χώρας, και δη στην (τεράστια σε έκταση και πετρελαϊκά αποθέματα επαρχία Νταρφούρ, η κατάσταση παραμένει επισφαλής για εκατοντάδες χιλιάδες αμάχους καθώς η ανάφλεξη βίας μεταξύ ισλαμικών παραστρατιωτικών οργανώσεων και ανταρτών συνεχίζεται. Μέσα σ' όλα, αναμένεται η (πρόσφατα αποφασισθείσα) αύξηση της δύναμης και του ρόλου της «ειρηνευτικής αποστολής» της Αφρικανικής Ενωσης με το ΝΑΤΟ να αναλαμβάνει σύντομα ρόλο «επιμελητειακής υποστήριξης».

Στις 14 του περασμένου Απρίλη, ο Σουδανός υπουργός Ενέργειας ανακοίνωνε την πρόσφατη ανακάλυψη τεράστιων αποθεμάτων πετρελαίου στη δυτική επαρχία, Νταρφούρ. «Μιλάμε για δυνατότητα παραγωγής 500.000 βαρελιών πετρελαίου τη μέρα... που θα μπορούσε να αρχίσει έως το ερχόμενο Αύγουστο», έλεγε πασιχαρής ο υπουργός, επιβεβαιώνοντας με τον πιο απτό τρόπο αυτό που όλοι οι παροικούντες την Ιερουσαλήμ αντιλαμβάνονταν πως υπήρχε πίσω απ' το «ζήλο» ΗΠΑ και ΕΕ για την «αποκατάσταση της ειρήνης» και τον τερματισμό των βασάνων του πολύπαθου λαού του Νταρφούρ, στο δυτικό Σουδάν απ' τις σκληρές επιθέσεις Αράβων παραστρατιωτικών: Τα τεράστια αποθέματα μαύρου χρυσού, σε μια χώρα που ήδη (απ' τον Αύγουστο του 1999) εντάσσεται με την ιδιότητα του παρατηρητή στο κλαμπ των πετρελαιοπαραγωγών χωρών του ΟΠΕΚ, εξάγοντας σήμερα πάνω από 330.000 βαρέλια αργού πετρελαίου τη μέρα...

Οσοι, λοιπόν, σήμερα αναρωτιούνται για το εάν θα επέλθει σύντομα «ειρήνη» στο Νταρφούρ, θα πρέπει να αναζητήσουν την απάντηση στο μεγάλο ενδιαφέρον χωρών (και στις δύο άκρες του Ατλαντικού), στα προσφάτως εντοπισθέντα (από ευρωπαϊκές εταιρίες) πετρέλαια του Νταρφούρ. Οι μεγάλες πιέσεις που ασκούνται - κύρια από ΗΠΑ και Βρετανία - απ' τις αρχές του 2003 στην κυβέρνηση του Σουδανού «προέδρου» Ομάρ Αλ Μπασίρ γιγαντώνονται. Το πρόσφατο ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για το στήσιμο δίκης στο νεοσυγκροτηθέν Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για τη διάπραξη εγκλημάτων εις βάρος των μερικών εκατομμυρίων κατοίκων του Νταρφούρ είναι απλώς ένα απ' τα νήματα πιέσεων που κινούνται προς την κατεύθυνση επίσπευσης της επιβολής «ειρήνης». Οπως και η (προ δύο βδομάδων) απόφαση του Συμβουλίου Ειρήνης και Ασφάλειας της Αφρικανικής Ενωσης (ΑΕ) στην Αντίς Αμπέμπα για τριπλασιασμό της δύναμης των στρατιωτών της στο Νταρφούρ που (χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα) «επιτηρούν» εδώ και περίπου ενάμιση χρόνο την «εκεχειρία». Η απόφαση της ΑΕ αναφέρει πως ως τον ερχόμενο Αύγουστο η (με διευρυμένο ρόλο) αποστολή στρατιωτών του οργανισμού θα απαρτίζεται από: 5.500 στρατιώτες, 1.600 αστυνομικούς, 700 στρατιωτικούς παρατηρητές. Επιπλέον, προβλέπεται πως έως την άνοιξη του 2006 η Αφρικανική Ενωση θα διαθέτει στο Νταρφούρ περίπου 12.500 στρατιώτες και αστυνομικούς...

Ωστόσο, οι πολύπαθοι κάτοικοι του Νταρφούρ δε θα απολαύσουν μόνον την «ειρήνη» που θα τους επιφέρει η διευρυμένη σε μέγεθος και ρόλο (πιθανή δυνατότητα «προληπτικής» δράσης των στρατιωτών) αποστολή της Αφρικανικής Ενωσης, αλλά και η εκεί δύναμη επιμελητειακής υποστήριξης από μέρους του ΝΑΤΟ. Στις 17 Μάη αναμένεται κλιμάκιο αξιωματούχων της Αφρικανικής Ενωσης στην έδρα του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες, προκειμένου να καθοριστεί η ικανοποίηση του αιτήματος του αφρικανικού οργανισμού για την (αρχικώς τουλάχιστον...) παροχή επιμελητειακής υποστήριξης στην αποστολή της ΑΕ στο Νταρφούρ (π.χ. αποστολή ΝΑΤΟικών ελικοπτέρων, μεταγωγικών στρατιωτικών οχημάτων, κ.λπ.). Μολονότι, η Γαλλία βλέπει με ανησυχία αυτή την πρώτη αποστολή του ΝΑΤΟ στην Αφρική, την οποία και θεωρεί «δικό της γήπεδο» ή έστω «πεδίο δράσης της ΕΕ»...

Η πρόσφατη πραγματοποίηση διαλόγου μεταξύ των πολιτικών δυνάμεων και άλλων οργανώσεων του νοτίου Σουδάν στο Ναϊρόμπι της Κένιας παρά το λεπτομερές ανακοινωθέν για το μοίρασμα της εξουσίας και της κατανομής των εσόδων απ' το πετρέλαιο που θα παράγουν τα διυλιστήρια στο νότο, κατέγραψε τις αντιθέσεις μεταξύ αντιπολιτευόμενων δυνάμεων που νιώθουν παραγκωνισμένες απ' τη διαδικασία σχηματισμού αυτοδύναμης κυβέρνησης και επικρίνουν τον ηγέτη του SPLM (και πρώτο αντιπρόεδρο του Σουδάν) Τζον Γκάρανγκ για «μονοπώληση» της εξουσίας. Ο Γκάρανγκ το αρνείται, υποστηρίζοντας πως πρέπει να παραμεριστούν οι φυλετικές και οι θρησκευτικές διαφορές μεταξύ των δυνάμεων του νότου, ώστε όλες οι προσπάθειες να επικεντρωθούν στην ανοικοδόμηση, διακυβέρνηση και ανάπτυξη του ρημαγμένου απ' τον πολυετή εμφύλιο πόλεμο του νότιου Σουδάν.

Ωστόσο, οι επικριτές του Γκάρανγκ και της ηγετικής ομάδας του SPLM δεν πείθονται εύκολα. Ο Μόνα Μάλουαλ, αρχηγός του - αντιπολιτευόμενου στο SPLM - «Δημοκρατικού Φόρουμ για το Νότιο Σουδάν» δήλωνε χαρακτηριστικά: «Πέρα απ' τα σλόγκαν, που ακούστηκαν στη συνάντηση της Κένιας, δεν κατορθώθηκε να συγκροτηθεί ένας σαφής μηχανισμός εφαρμογής των αποφάσεων της ειρηνευτικής συμφωνίας του Γενάρη. Δεν έχουμε διαφορές με το SPLM, αλλά με τον Γκάρανγκ και την ηγετική του ομάδα, που προσπαθούν να μονοπωλήσουν τη νέα εξουσία»...

Ωστόσο, οι πολιτικές διαφορές που αναδεικνύονται σήμερα στο νότο δεν είναι το μόνο αγκάθι στη μετεμφυλιακή περίοδο.

Σα να μην έφτανε η φτώχεια, η ανυπαρξία οιασδήποτε υποδομής σε Υγεία, Παιδεία, συγκοινωνίες και άλλες υπηρεσίες στο σουδανικό νότο, τις τελευταίες βδομάδες δημιουργείται ένα διογκούμενο κύμα προσφύγων που εγκαταλείπουν τις εστίες τους στο «τρίγωνο» των (μεθοριακών με τη βόρεια Ουγκάντα) πόλεων Νιμούλε, Τζούμπα, Τόριτ. Αιτία δεν είναι οι παρελθούσες πλέον επιθέσεις του σουδανικού στρατού αλλά οι ένοπλοι της εγκληματικής οργάνωσης «Στρατός Αντίστασης του Κυρίου» που απ' τα τέλη Απρίλη πυρπολούν χωριά (σπίτια και καλλιέργειες) στο σουδανικό νότο, όπου διατηρούν κάποιες βάσεις και τις χρησιμοποιούν όταν δέχονται τις σποραδικές επιθέσεις του στρατού της Ουγκάντας...

Οι συνθήκες αυτές, σίγουρα, δεν είναι οι ιδανικότερες για τη δύναμη των περίπου 10.000 κυανοκράνων του ΟΗΕ που αναμένεται να αναπτυχθούν στο νότιο Σουδάν μέσα στις επόμενες βδομάδες για να επιτηρήσουν την ειρηνευτική συμφωνία. Δεν είναι, απ' την άλλη, και ο μικρότερος πονοκέφαλος για την υπό συγκρότηση αυτόνομη κυβέρνηση του σουδανικού νότου, παρά τον «πακτωλό» των 4,5 δισ. δολαρίων της οικονομικής βοήθειας που υποσχέθηκαν να δώσουν μέσα στους επόμενους 12 μήνες ΗΠΑ, ΕΕ, ΑΕ Αραβικός Σύνδεσμος και ασιατικές χώρες στη διάσκεψη δωρητών της Νορβηγίας του περασμένου μήνα.