Τα πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα έχουν αλλάξει θεαματικά τα τελευταία 15 - 20 χρόνια, ακολουθώντας τις εξελίξεις που συντελέστηκαν και συντελούνται στην Εσπερία, κυρίως στον αγγλοσαξονικό κόσμο, αν και με μια διαφορά φάσης 1 - 2 δεκαετιών. Και αυτό δεν είναι άλλο από την ουσιαστική υπαγωγή της Ερευνας και της Εκπαίδευσης στο κεφάλαιο (...) Στο πλαίσιο αυτό, δεν θα μπορούσε να μην ενισχυθεί πολλαπλά, ποσοτικά και ποιοτικά, και η δράση και παρέμβαση του ΝΑΤΟ, η οποία έχει περάσει πλέον σε μια νέα, πιο σύνθετη φάση.

Και δεδομένων των τελευταίων γεωπολιτικών εξελίξεων εκτιμούμε ότι αυτή η τάση θα ενταθεί ακόμα περισσότερο, καθώς είναι προφανές ότι η όξυνση των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων και των ανταγωνισμών εκφράζεται και στην αναβάθμιση της παρέμβασής τους είτε άμεσα είτε έμμεσα στον χώρο της Εκπαίδευσης γενικά και των ΑΕΙ πιο ειδικά.

Παρατηρούμε συγκεκριμένα:

• Παρεμβάσεις στο ίδιο το αντικείμενο σπουδών μέσω της παραχάραξης της Ιστορίας, της προσπάθειας επικράτησης ανορθολογικών κι αντιδιαλεκτικών θεωριών για την οικονομία και την κοινωνία, με ενισχυμένο το ρεύμα του αντικομμουνισμού, κ.ά.
• Ενίσχυση και δημιουργία εδρών με αντικείμενο τη γεωπολιτική, τις διεθνείς σχέσεις, τις έρευνες στο υπέδαφος, όπου γίνεται συνειδητή προσπάθεια διάχυσης της κυρίαρχης ιδεολογίας, «ξεπλύματος» των ιμπεριαλιστικών οργανισμών (π.χ. Τουρκικών Σπουδών ΕΚΠΑ, Πάντειο, ΑΠΘ κ.λπ.) (...)
• Δημιουργία εδρών του ΓΕΕΘΑ με το ΝΑΤΟ με αντικείμενο την εκπαίδευση στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων, με χαρακτηριστικό παράδειγμα το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, στο οποίο λειτουργεί τέτοια έδρα τα τελευταία χρόνια. Είναι χαρακτηριστικό το μνημόνιο συνεργασίας που έχουν υπογράψει το ΑΠΘ, το Πανεπιστήμιο Κρήτης και το ΠΑΜΑΚ με το ΝΑΤΟ.
• Ημερίδες, συνέδρια, επιστημονικές παρεμβάσεις, αυτή την περίοδο, με αντικείμενο τις Αποκλειστικές Οικονομικές Ζώνες, τις Ειδικές Οικονομικές Ζώνες, τον καθορισμό τους, τα ενεργειακά κοιτάσματα κ.λπ.
• Θέσεις πρακτικής άσκησης φοιτητών στην ΕΕ, στο ΝΑΤΟ, ακόμη και σε πρεσβείες (...) Το πιο ανησυχητικό είναι ότι το παραπάνω συντελείται σε μια περίοδο που οι μεταρρυθμίσεις στον χώρο των ΑΕΙ και της Εκπαίδευσης συνολικά εντείνουν τους ταξικούς φραγμούς για τα παιδιά της λαϊκής οικογένειας που επιδιώκουν να σπουδάσουν, με αποτέλεσμα τέτοιου είδους προγράμματα χρηματοδοτούμενης πρακτικής άσκησης να φαντάζουν όλο και πιο δελεαστικά για τους χιλιάδες φοιτητές που αντιμετωπίζουν οικονομικά αδιέξοδα. Ταυτόχρονα το γεγονός ότι στο βιογραφικό τους θα υπάρχει ως στοιχείο η προϋπηρεσία - έστω και με τη μορφή πρακτικής άσκησης - στο ΝΑΤΟ ή στην ΕΕ, διαμορφώνει την ψευδεπίγραφη αντίληψη ότι θα συμβάλει στο να «ανοίξουν πόρτες» για την πιο εύκολη εύρεση δουλειάς.
• Υποτροφίες σπουδών πάνω σε συγκεκριμένα επιστημονικά αντικείμενα από ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς, αλλά και ιμπεριαλιστικά κράτη. Είναι χαρακτηριστικές οι αμερικανικές υποτροφίες Fullbright με στόχο την παραπέρα εκπαίδευση Ελλήνων επιστημόνων και ερευνητών στις ΗΠΑ (...)
• Πλήθος ερευνητικά προγράμματα και υποτροφίες, υπό άμεση χρηματοδότηση από το ΝΑΤΟ. Πρόσφατα στάλθηκε σε όλα τα ερευνητικά κέντρα της χώρας προκήρυξη θέσεων εργασίας στο αρχηγείο του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες, στη «Μονάδα του Τμήματος Αναδυόμενων Προκλήσεων Ασφαλείας», με προαπαιτούμενο 10ετή εμπειρία πάνω σε θέματα διεθνούς ασφάλειας, τεχνολογίας της πληροφορίας, και «σε βάθος γνώση του περιβάλλοντος ασφάλειας του ΝΑΤΟ».
• Στο πλαίσιο του στρατηγικού διαλόγου ανάμεσα στην Ελλάδα και στις ΗΠΑ, «εγκαινιάστηκε» στη χώρα μας και πιο συγκεκριμένα στο Πανεπιστήμιο Πειραιά, το πρώτο μεταπτυχιακό με θέμα τις σπουδές πάνω στον αμερικανικό Πολιτισμό. Παράλληλα, τους τελευταίους μήνες εγκαινιάστηκαν μια σειρά μνημονίων συνεργασίας (κοινά μεταπτυχιακά, ανταλλαγές φοιτητών, θερινά σχολεία με θέμα «Σύγχρονες Μεταναστευτικές και Προσφυγικές Σπουδές» κ.ά.) μεταξύ του ΕΚΠΑ και του ΕΜΠ με το Harvard και το Columbia.
• Αμεση ή έμμεση (μέσω διαφόρων ΜΚΟ) χρηματοδότηση των ερευνητικών ινστιτούτων και των ΑΕΙ για έρευνα. Είναι χαρακτηριστικό ότι μεγάλο κομμάτι των ερευνών του Ινστιτούτου Ερευνας και Τεχνολογίας (ΙΤΕ) του Πανεπιστημίου της Κρήτης χρηματοδοτείται από αμερικανικούς και ευρωπαϊκούς οικονομικούς ομίλους σε αντικείμενα που σχετίζονται με τους υδρογονάνθρακες, την πολεμική βιομηχανία (π.χ. τα προηγούμενα χρόνια έγιναν έρευνες για τα βαλλιστικά προγράμματα) κ.ο.κ. Εκεί πρόσφατα χρηματοδοτήθηκε επίσης από το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ πρόγραμμα για «εξελιγμένο ραντάρ που θα "βλέπει" περιοχές που σήμερα παραμένουν "τυφλές"». Στη Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του ΕΜΠ βρισκόταν σε εξέλιξη το ευρωπαϊκό ερευνητικό έργο RANGER, το οποίο συνίστατο στη δημιουργία πλατφόρμας με σκοπό να παρακολουθεί τα «ευρωπαϊκά» σύνορα και να καθοδηγεί αποτελεσματικά τις κατασταλτικές μονάδες της FRONTEX και του ΝΑΤΟ.
• Το ΝΑΤΟ εγκαινίασε στη χώρα μας (όπως και σε άλλες 20 χώρες - μέλη) τέσσερα «κέντρα καινοτομίας», ως κομμάτι του ευρύτερου προγράμματός του με την ονομασία «Επιταχυντής Αμυντικής Πρωτοβουλίας» (DIANA), και στόχο τον εκσυγχρονισμό των συστημάτων του σε ό,τι αφορά τηλεπικοινωνίες, δίκτυα και νέες τεχνολογίες. Χώροι υποδοχής είναι το Εθνικό Κέντρο Ερευνας Φυσικών Επιστημών «Δημόκριτος», το Ιδρυμα Τεχνολογίας και Ερευνας στην Κρήτη και το Εθνικό Κέντρο Ερευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης στη Θεσσαλονίκη. Θυμίζουμε ότι στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ το 2021, στις Βρυξέλλες, συμφωνήθηκε να ξεκινήσουν τον DIANA ως ένα πολιτικο-στρατιωτικό δίκτυο, και να ιδρύσουν ένα «Ταμείο Καινοτομίας» του ΝΑΤΟ, με στόχο «το ΝΑΤΟ να διατηρήσει το τεχνολογικό του πλεονέκτημα» απέναντι στα άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα. Στην υπηρεσία αυτών ακριβώς των σχεδιασμών και της ιμπεριαλιστικής συμμαχίας επιδιώκει η κυβέρνηση να θέσει τα μεγαλύτερα ερευνητικά ιδρύματα στη χώρα (...)

Κλείνοντας, να πούμε ότι στο ΝΑΤΟικό φόρουμ της επιτροπής «Επιστήμη για την Ειρήνη και την Ασφάλεια», που έγινε στις Βρυξέλλες, τονίστηκε: «Οι γνώσεις και οι δεξιότητες των ανθρώπων των επιστημονικών δικτύων μπορούν να αξιοποιηθούν για την καταπολέμηση απειλών που αντιμετωπίζει η Συμμαχία». Εμείς το αντιστρέφουμε και λέμε ξεκάθαρα: «Οι γνώσεις και οι δεξιότητες των ανθρώπων των επιστημονικών δικτύων, των φοιτητών, των καθηγητών και των ερευνητών, μέσα στα δημόσια πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα, που θα λειτουργούν όχι με σκοπό το κέρδος αλλά με σκοπό την κάλυψη των λαϊκών αναγκών, μπορούν να γίνουν όπλο ενάντια στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς, όπλο ενάντια στους πολεμικούς ανταγωνισμούς και εφαλτήριο για μια ριζική βελτίωση του κοινωνικοοικονομικού συστήματος».

(Αποσπάσματα από την παρέμβασή του στην ημερίδα που οργάνωσε η ΕΕΔΥΕ ενάντια στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ)