ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 13 Αυγούστου 2000
Σελ. /28
ΔΙΕΘΝΗ
AIDS
Αργοσβήνει η μαύρη ήπειρος από την «ασθένεια της φτώχειας»

Ο νεαρός Νοτιοαφρικανός δεν μπορεί πια να κινηθεί και τον περιποιούνται οι συγγενείς του. Αναγκάστηκε, όπως και πολλοί άλλοι ασθενείς, να εγκαταλείψει τη δουλιά του, ενώ αναλόγως έπραξαν και ορισμένοι συγγενείς του, για να μπορούν να τον νοσηλεύσουν

Associated Press

Ο νεαρός Νοτιοαφρικανός δεν μπορεί πια να κινηθεί και τον περιποιούνται οι συγγενείς του. Αναγκάστηκε, όπως και πολλοί άλλοι ασθενείς, να εγκαταλείψει τη δουλιά του, ενώ αναλόγως έπραξαν και ορισμένοι συγγενείς του, για να μπορούν να τον νοσηλεύσουν
«Το τζιπ μου ταρακουνιέται στους σκονισμένους δρόμους της υπαίθρου της Ουγκάντα. Φτάνοντας στον παραγκο-οικισμό, αποφασίζω να τον περιδιαβώ πεζός. Ενας σκελετωμένος άνδρας, με εμφανή τα στίγματα της ασθένειας, παρακολουθεί ανέκφραστος το δρόμο μέσα από ένα δωμάτιο - κελί. Μία κατάκοπη γιαγιά προσπαθεί να μαζέψει τα 20 εγγόνια της. Τη ρωτάω πώς έγινε και βρέθηκε με 20 πιτσιρίκια. Είναι τα παιδιά των τεσσάρων γιων και των συζύγων τους, που έχασε τα τελευταία χρόνια από την «αρρώστια που αδυνατίζει». Μία μητέρα, προσβεβλημένη από την αρρώστια, κάθεται στο πεζούλι ενός χαμόσπιτου και με τρεμάμενα χέρια προσπαθεί να κρατήσει στο, στεγνό, μαστό της ένα μωρό, που δεν μπορεί κανείς να διακρίνει στο προσωπάκι του ποιες είναι οι σταγόνες του αντιδιαρροϊκού φαρμάκου που έφτυσε και ποια τα δάκρυα. Στο βλέμμα του μωρού, στον αέρα υπάρχει ο τρόμος, το άγνωστο και ο θάνατος. Νόμιζα ότι βρισκόμουν σε κάποιο σκηνικό ταινίας τρόμου. Αρνιόμουν να αποδεχτώ ότι ζούσα μια καλπάζουσα πραγματικότητα, σκληρή και αδυσώπητη. Την πραγματικότητα μιας ασθένειας, που, ποτέ δεν μπόρεσα να φανταστώ, τις διαστάσεις, τις συνέπειες, τον πόνο. Την πραγματικότητα του AIDS».

Τα λόγια ανήκουν στον Jeffrey Bartholet, δημοσιογράφο του περιοδικού «Newsweek», ο οποίος μεταφέρει όσα έζησε πριν από μία δεκαετία στην Ουγκάντα. Την υποσαχάρεια αφρικανική αυτή χώρα, που σήμερα, μαζί με τη Σενεγάλη, έχουν καταφέρει να είναι οι δύο μοναδικές που έλεγξαν, έστω και ως ένα βαθμό, την ανάπτυξη της ασθένειας. Αλλες 16 χώρες, όμως, δεν το κατάφεραν. «Η Αφρική πεθαίνει με εφιαλτικά γρήγορους ρυθμούς», επισημαίνουν οι διεθνείς οργανισμοί υγείας και γι' αυτό το λόγο η 13η Διεθνής Διάσκεψη για το AIDS, που πραγματοποιήθηκε στις αρχές Ιουλίου στο Ντουρμπάν της Νότιας Αφρικής, επικέντρωσε το ενδιαφέρον της, σχεδόν αποκλειστικά, στη λαίλαπα που σαρώνει τη μαύρη ήπειρο.

Το τρίμηνο αυτό κοριτσάκι δε θα γνωρίσει, στα λίγα χρόνια που θα ζήσει αφού γεννήθηκε με τον ιό, παρά μόνο τους τοίχους του ιδρύματος αρωγής στη Ν. Αφρική

Associated Press

Το τρίμηνο αυτό κοριτσάκι δε θα γνωρίσει, στα λίγα χρόνια που θα ζήσει αφού γεννήθηκε με τον ιό, παρά μόνο τους τοίχους του ιδρύματος αρωγής στη Ν. Αφρική
Τα συγκλίνοντα στοιχεία που παρουσίασαν στη Διάσκεψη αξιωματούχοι της UNICEF, της αρμόδιας για το AIDS Επιτροπής του ΟΗΕ - UNAids, του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, του Παγκόσμιου Παρατηρητηρίου Υγείας, δεν αφήνουν, πια, κανένα περιθώριο αυταπάτης για το μέγεθος της ανθρώπινης τραγωδίας. Οι φορείς και ασθενείς της νόσου φθάνουν, πια, τα 34,3 εκατομμύρια σε όλο τον κόσμο, εκ των οποίων το 95% κατοικεί στον αναπτυσσόμενο κόσμο και το 70% στις χώρες της υποσαχάρειας Αφρικής. Τα ποσοστά της μόλυνσης από τον ιό σε 16 αφρικανικές χώρες είναι υψηλότατα, σε σύγκριση ακόμη και με τα ποσοστά μόλυνσης άλλων αναπτυσσόμενων περιοχών, όπου, βέβαια, και πάλι ο αριθμός των φορέων δεν είναι διόλου ευκαταφρόνητος.

Ο θάνατος εγκαταστάθηκε στη μαύρη ήπειρο

Στην Μποτσουάνα, οι προσβεβλημένοι από AIDS είναι 290.000, δηλαδή το 35,8% του πληθυσμού. Ακολουθεί η Σουαζιλάνδη με ποσοστό μολυσμένων κατοίκων στο σύνολο του πληθυσμού 25,3%, η Ζιμπάμπουε με 25,1%, το Λεσότο με 23,6%, η Ζάμπια με 20%, η Νότια Αφρική με 19,9%, η Ναμίμπια με 19,5%, το Μαλάουι με 16%, η Κένυα με 14%, η Κεντρική Αφρικανική Δημοκρατία με 13,8%, η Ουγκάντα με 8,3%, η Νιγηρία με 5,06% και η Σενεγάλη με ποσοστό σχεδόν ίσο με 1%. Για να γίνει εμφανής η διαφορά, αξίζει να σημειωθεί ότι η χώρα που φέρεται να αντιμετωπίζει το μεγαλύτερο πρόβλημα με το AIDS στη νοτιοανατολική Ασία είναι η Ταϊλάνδη, στην οποία το ποσοστό των προσβεβλημένων ατόμων δεν ξεπερνά το 2,15% του συνολικού πληθυσμού. Στη Λατινική Αμερική, η χειρότερη περίπτωση είναι η Βραζιλία με ποσοστό 0,57%, οι Ηνωμένες Πολιτείες καταγράφουν 0,61%, η Ινδία 0,7% και στις χώρες της ΕΕ το ποσοστό βρίσκεται και πάλι κάτω του 1%. Τα στοιχεία αυτά καταγράφουν την κατάσταση που επικρατούσε το Δεκέμβριο του 1999.

Με βάση τους ψυχρούς αριθμούς, που, επίσης, παρουσιάστηκαν στη 13η Διάσκεψη, καθημερινά, 6.030 Αφρικανοί χάνουν τη μάχη με το AIDS, αριθμός, που, όπως υπογραμμίζει το Παγκόσμιο Παρατηρητήριο Υγείας, είναι ίδιος με τον αριθμό των νεκρών που θα είχαμε από την καθημερινή πτώση 15 αεροσκαφών τύπου Τζάμπο, χωρίς κανέναν επιζώντα. Υπολογίζεται ότι κάθε λεπτό 6 νέοι, ηλικίας 15 - 24 ετών, μολύνονται, εκ των οποίων το 80% ζει στην υποσαχάρεια Αφρική. Οι σημερινές προβλέψεις εκτιμούν ότι μέχρι το 2010 οι χώρες της υποσαχάρειας Αφρικής αναμένεται να έχουν χάσει το 1/3 του ενήλικου πληθυσμού τους.

Οπως υποστηρίζει σε έκθεσή της η UNAids, 34 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν μολυνθεί από τον ιό, μόνο στην υποσαχάρεια Αφρική, τα τελευταία 10 χρόνια. Από αυτούς, μέχρι το 1998, έχασαν τη ζωή τους τα 11,5 εκατομμύρια, εκ των οποίων το 1/4 είναι παιδιά. Μόνο το 1998, επισήμως, καταμετρήθηκαν 2 εκατομμύρια θάνατοι εξαιτίας του AIDS στην υποσαχάρεια Αφρική. Ο αριθμός αυτός έφτασε τα 2,6 εκατομμύρια επισήμως, το 1999, ενώ υπολογίζεται ότι, το 1998, 4 εκατομμύρια άνθρωποι μολύνθηκαν από τον ιό, στην ίδια περιοχή, αριθμός που έφτασε τα 5,6 εκατομμύρια το 1999!

Οπως χαρακτηριστικά δηλώνει ο Godfrey Sikipa, αξιωματούχος της UNAids, «για να συνειδητοποιήσει κανείς το μέγεθος της ανθρώπινης καταστροφής, δεν αρκούν τα διαγράμματα και τα νούμερα. Αρκούν λίγα 24ωρα περιήγησης σε αυτές τις αφρικανικές χώρες: Οι τεράστιες ουρές έξω από τα νεκροταφεία, που δεν κλείνουν πια ποτέ, για να προλάβουν τις κηδείες, οι συνεχόμενες βάρδιες των νεκροτομείων, που δεν έχουν πια καμία ώρα αργίας, οι κατειλημμένες θέσεις των νοσοκομείων. Χαρακτηριστικότατο παράδειγμα, πλην όχι χειρότερο, αυτό της Νότιας Αφρικής, όπου το 60% των κλινών στα νοσοκομεία καταλαμβάνονται από ασθενείς του AIDS».

Γυναίκες: Θύματα της άγνοιας, της φτώχειας, της ντροπής

Ενα ξεχωριστό κεφάλαιο της τραγωδίας είναι αυτό των γυναικών και των παιδιών. Οι έρευνες που παρουσιάστηκαν στη Διάσκεψη του Ντουρμπάν επιβεβαίωσαν μια πραγματικότητα, που πολλοί ψυχανεμίζονταν, αλλά κανείς δεν ήθελε να παραδεχτεί. Τα μεγάλα θύματα είναι οι νεαρές γυναίκες και αυτό συνεπάγεται ότι αυξάνει δραματικά το ποσοστό μετάδοσης της ασθένειας στα νεογνά τους και η δυνατότητα μετάδοσης του ιού, καθώς στις περισσότερες αφρικανικές χώρες, η σεξουαλική ζωή των γυναικών καλύπτεται, λόγω παράδοσης, από πέπλο σιωπής, μυστηρίου και ντροπής. Γιατροί και νοσηλευτικό προσωπικό σε χώρες, όπως είναι η Κένυα, η Ζάμπια, η Αιθιοπία και η Νότια Αφρική, περιγράφουν ως καθημερινό το φαινόμενο των ανήλικων κοριτσιών, που έχουν μείνει έγκυες, και αρνούνται να εξεταστούν για AIDS, ή και αν το πράξουν, πιθανολογώντας ότι έχουν μολυνθεί, δεν επιστρέφουν ποτέ για τις απαντήσεις. Και αυτό γιατί είναι τεράστιο το φορτίο της ντροπής που τους επιφυλάσσει μια τέτοια μοίρα.

Στις χώρες της υποσαχάρειας Αφρικής που μαστίζονται από τον ιό, η έρευνα της UNICEF αποκαλύπτει ότι, με δεδομένη την έναρξη της σεξουαλικής δραστηριότητας στην πρώιμη ηλικία των 14 - 15, η συντριπτική πλειοψηφία των κοριτσιών ηλικίας 15 - 19 δε γνωρίζει ότι ένας άνθρωπος που φαίνεται υγιής μπορεί να είναι φορέας, δε γνωρίζει ότι μπορεί να προσβληθεί από την ασθένεια, δε γνωρίζει ποιες είναι οι μέθοδοι προστασίας από τον ιό. Το αφρικανικό Γραφείο Πληθυσμιακών Αναφορών, του ΟΗΕ, αποκαλύπτει ότι 14% των εφήβων κοριτσιών, στις υποσαχάρειες χώρες, γίνονται μητέρες σε ηλικία μικρότερη των 17 ετών, σε σύγκριση με το 6% των υπολοίπων αναπτυσσόμενων χωρών και μόλις το 3% των ανεπτυγμένων χωρών. Από αυτές τις κοπέλες, το 40% είναι ανύπαντρες.

Αξιωματούχοι του ΟΗΕ υπογραμμίζουν ότι εκτός από την άγνοια κάθε μεθόδου προφύλαξης από ασθένειες και εγκυμοσύνη, οι περισσότερες από αυτές τις κοπέλες αντιμετωπίζουν την κοινωνική κατακραυγή, δε γνωρίζουν ότι μπορεί να διακοπεί η εγκυμοσύνη ούτε έχουν τα οικονομικά μέσα να το κάνουν, δεν έχουν ούτε στοιχειώδη μόρφωση και στη συνέχεια εξωθούνται με μαθηματική ακρίβεια στην πορνεία. Εξίσου χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι λίγο λιγότερες από τις μισές έφηβες των υποσαχάρειων χωρών δηλώνουν ότι άρχισαν τη σεξουαλική τους ζωή με βιασμό από κάποιον μεγαλύτερο άνδρα, πιθανώς φορέα.

Ο φαύλος κύκλος της εξαθλίωσης διαιωνίζεται με τραγικές συνέπειες. Υπό την έννοια αυτή, είναι αναμενόμενα τα στοιχεία που παρουσίασε η UNICEF: Στο σύνολο των 10.300.000 νέων, μεταξύ 15 - 24 ετών, τα 6.400.000 είναι γυναίκες και μόνο τα 3.900.000 άνδρες. Με εξαίρεση την Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και τη Βόρειο Αφρική, αλλά και το σύνολο της αμερικανικής ηπείρου, στις υπόλοιπες περιοχές, κατά κύριο λόγο αναπτυσσόμενες χώρες, οι νεαρές γυναίκες προσβάλλονται με ταχύτατους ρυθμούς. Στην υποσαχάρεια Αφρική, οι νεαρές γυναίκες που έχουν μολυνθεί είναι 5.300.000, ενώ οι άνδρες 2.600.000.

Τα παιδιά στο κέντρο του τραγικού φαύλου κύκλου

Αμεσα συνδεδεμένο με την καλπάζουσα εξάπλωση του ιού στις νεαρές γυναίκες είναι και το πρόβλημα των μικρών παιδιών. Το 95% των παιδιών που έχασαν τον έναν ή και τους δύο γονείς τους από AIDS κατοικεί στην υποσαχάρεια Αφρική. Οι εκτιμήσεις είναι ιδιαίτερα δυσοίωνες, καθώς εκτιμάται ότι μέχρι το 2010, περίπου 20 εκατομμύρια παιδιά, στην ίδια περιοχή, θα έχουν μείνει ορφανά εξαιτίας της μάστιγας. Το πρόβλημα που προκύπτει, όπως τονίζει η UNICEF, αλλά και η UNAids, είναι τεράστιο και πολυεπίπεδο.

Τα παιδιά αυτά, υπογραμμίζει η UNICEF, καταλήγουν εγκαταλειμμένα στους δρόμους, μην έχοντας όχι φροντίδα ή προστασία, αλλά ούτε καν τροφή ή ένα κατάλυμα για τη νύχτα. Είναι ηλίου φαεινότερον ότι η πορεία τους, αν δεν πεθάνουν από πείνα ή από κάποια άλλη ασθένεια, είναι προδιαγεγραμμένη και καταλήγει ακριβώς στο ίδιο σημείο που τους στέρησε και τους γονείς τους. Τα περισσότερα από αυτά τα παιδιά δεν πρόκειται ποτέ να αποκτήσουν πρόσβαση στην εκπαίδευση, δεν έχουν καμία περίθαλψη, δε θα συμπεριληφθούν στα προγράμματα εμβολιασμών, θα γίνουν έρμαια σε εμφύλιες συρράξεις και ταραχές, δε θα τα αναζητήσει κανείς, θα προσπαθήσουν να επιβιώσουν μέσα από την παρανομία και, κατά κύριο λόγο, μέσα από την πορνεία με κατάληξη, και πάλι, τη νόσο.

Στις αφρικανικές αυτές χώρες δεν υπάρχει η υποδομή να υποδεχτεί σε ιδρύματα αυτά τα παιδιά, ούτε η υποδομή να καταγραφούν έστω. Οι αξιωματούχοι του ΟΗΕ υπογράμμιζαν ότι ακόμη και υπό τις καλύτερες δυνατές συνθήκες είναι αδύνατο να βρεθούν ανάδοχοι γονείς ή να βρεθεί χώρος σε ιδρύματα για 20 εκατομμύρια ορφανά. Παράλληλα, σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπισή τους διαδραματίζουν και οι προλήψεις που τα περιβάλλουν. Σε πολλές αφρικανικές χώρες, το παιδί που έχει χάσει τους γονείς του θεωρείται κακότυχο και γρουσούζικο και γι' αυτό δεν τα αναλαμβάνει εύκολα ούτε μια φιλική, στους θανόντες γονείς, οικογένεια! Μια πρωτόλεια, αλλά ενθαρρυντική προσπάθεια αντιμετώπισης του προβλήματος των ορφανών έχει εφαρμοστεί σε ορισμένες περιοχές της Ζιμπάμπουε, όπου οι χωρικοί αρκετών κοινοτήτων, εκτός από τα δικά τους χωράφια, καλλιεργούν από κοινού και ορισμένα χωράφια, των οποίων οι καρποί και τα έσοδα προορίζονται για τα παιδιά της κοινότητας που έχουν μείνει ορφανά, εξαιτίας του AIDS και τα φροντίζουν εναλλάξ οι οικογένειες της κοινότητας.

Τεράστιες και οι οικονομικές συνέπειες

«Η εξάπλωση αυτής της ασθένειας δεν μπορεί να περιοριστεί στην Αφρική... Αν δε βοηθήσουμε, τώρα, την Αφρική να αντιμετωπίσει το πρόβλημα, θα κληθούμε να το αντιμετωπίσουμε αργότερα, μέσα στα σπίτια μας, σε διαστάσεις πολύ πιο επικίνδυνες και με κόστος πολύ ακριβότερο». Αυτά τα λόγια του Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ, πρεσβευτή των ΗΠΑ στο Συμβούλιο Ασφαλείας και νυν προεδρεύοντος της ολομέλειάς του, μετά την ολοκλήρωση μιας περιοδείας στην κεντρική Αφρική, δίνουν το σαφές στίγμα του όψιμου και ξαφνικού ενδιαφέροντος της διεθνούς κοινότητας, αλλά και του ανεπτυγμένου κόσμου για την ανθρώπινη τραγωδία της αφρικανικής ηπείρου. Στη λογική αυτή έσπευσαν να ανταποκριθούν ο Bill Gates, δωρίζοντας 50 εκατομμύρια δολάρια, μέσω του φιλανθρωπικού του ιδρύματος, αλλά και μεγάλες φαρμακευτικές πολυεθνικές εταιρίες, που προσφέρθηκαν να προμηθεύουν για μία πενταετία σε τιμή κόστους φάρμακα στις πληγείσες, από τη μάστιγα, χώρες. Αξίζει, πάντως, να σημειωθεί ότι η ετήσια φαρμακευτική αγωγή ενός ασθενούς με AIDS στοιχίζει, ακόμη και έτσι, περίπου 2.000 δολάρια, δηλαδή ποσό τετραπλάσιο του μέσου, κατά κεφαλήν, ετησίου εισοδήματος σε πολλές αφρικανικές χώρες!

Το θέμα της αντιμετώπισης του AIDS παραμένει στην πρώτη θέση της ατζέντας του Συμβουλίου Ασφαλείας. Ο Χόλμπρουκ κάλεσε την Παγκόσμια Τράπεζα να αναλάβει δράση. Η ανεξάρτητη κυβερνητική αμερικανική τράπεζα «Εξαγωγών - Εισαγωγών» ανακοίνωσε, πριν από μερικές ημέρες, ότι επεξεργάζεται ειδικό πρόγραμμα δανειοδότησης για 24 υποσαχάρειες αφρικανικές χώρες με επιτόκιο 7%, προκειμένου τα ποσά αυτά να χορηγηθούν για εκστρατείες ενημέρωσης, πρόληψης και κάλυψης ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, αλλά και των αναγκών των ορφανών παιδιών.

Την ίδια στιγμή, οι οικονομίες των πληγεισών χωρών καταρρέουν. Σε αντίθεση με κάθε άλλη μολυσματική ασθένεια, το AIDS πλήττει κυρίως τις ηλικίες που απαρτίζουν το ενεργό εργατικό δυναμικό μιας χώρας. Είναι σαφές ότι μόλις ένα μέλος της οικογένειας νοσήσει, η οικογένεια, για να μπορέσει να ανταποκριθεί στις ανάγκες νοσηλείας του, συχνά εγκαταλείπει την εργασία της. Εχει βρεθεί ότι στη Ζιμπάμπουε, μία γυναίκα που ο άνδρας της θα αρρωστήσει, εργάζεται κατά 60% λιγότερο στα χωράφια γιατί δεν προλαβαίνει. Με βάση και την παράδοση που επικρατεί σε αρκετές αφρικανικές χώρες, η απώλεια του συζύγου οδηγεί σε αυτόματη πώληση της περιουσίας του, των κοπαδιών του, των αγρών του, στην πλήρη οικονομική καταστροφή.

Παράλληλα, η μία μετά την άλλη, πολυεθνικές εταιρίες που είχαν κατασκευάσει παραρτήματα στην Αφρική βλέπουν την προσοδοφόρα τους επένδυση να χάνει την αξία της. Οπως δηλώνουν, το κόστος περίθαλψης και ασφάλισης των εργαζομένων τους έχει τετραπλασιαστεί, ενώ συχνά οι εργαζόμενοι, λόγω της ασθένειάς τους, δεν μπορούν να ανταποκριθούν. Η πανάκεια των φτηνών εργατικών χεριών, που δεν επρόκειτο ποτέ να σηκώσουν κεφάλι, έχει πάψει να υφίσταται, αφού δεν υπάρχουν εργατικά χέρια! Ενας τρόπος για να διατηρηθούν και να ενισχυθούν οι επενδύσεις στην Αφρική είναι, κατά την UNAids, η υιοθέτηση ευνοϊκών φοροαπαλλακτικών μέτρων για τους επενδυτές! Στην περίπτωση που οι αφρικανικές οικονομίες δε σταθούν, έστω και με τρεκλίσματα, στα πόδια τους, τότε τα προβλήματα για τις ανεπτυγμένες χώρες γίνονται βουνό: Χάνουν τα κερδοφόρα φτηνά εργατικά χέρια και τις ανύπαρκτες νομοθεσίες εργασίας, ενώ παράλληλα θα γίνουν στόχος ενός μεγάλου προσφυγικού κύματος, που θα αναζητήσει νοσηλεία, τροφή, μία ελάχιστη αχτίδα ζωής στον «πολιτισμό».

Φτώχεια και εκμετάλλευση σκοτώνουν την Αφρική

Η Αφρική, όμως, πεθαίνει. Και η ανατριχιαστική γλαφυρότητα αυτού του ρόγχου δεν μπορεί, πια, να κρύβει τις πραγματικές αιτίες εξάπλωσης της μάστιγας. Μιας μάστιγας, που οι διεθνείς οργανώσεις υγείας και οι ειδικοί επιστήμονες χαρακτηρίζουν ως τη χειρότερη που αντιμετώπισε ποτέ η ανθρωπότητα, χειρότερη από την ευλογιά και τη βουβωνική πανώλη, που είχαν τα μεγαλύτερα ποσοστά θνησιμότητας μέχρι σήμερα στην ιστορία του ανθρωπίνου γένους. Μία μάστιγα που, μέσα στην επόμενη πενταετία, θα καταγράφει περισσότερα θύματα από ό,τι ο Β` Παγκόσμιος Πόλεμος. Μια μάστιγα που για να αντιμετωπιστεί, μόνο στην Αφρική, χρειάζεται, ήδη, ένα σχεδιασμό και μία χρηματοδότηση μεγαλύτερη από εκείνη του σχεδίου Μάρσαλ για την ανοικοδόμηση της Ευρώπης.

«Το AIDS, όπως η φυματίωση και η ελονοσία, είναι οι αρρώστιες της φτώχειας», τονίζει, χωρίς περιστροφές, πια, η εκτελεστική διευθύντρια της UNICEF, Carol Bellamy. «Δεν είναι τυχαίο, συνεχίζει, που η ασθένεια πλήττει τους πληθυσμούς εκείνους, που ήταν, ήδη, καταδικασμένοι στη μιζέρια και στην πείνα, που ταλανίζονται από τους εμφυλίους, από την ακραία εκμετάλλευση, από μια σειρά άλλων επιδημιών, που ο πολιτισμένος κόσμος έχει κλείσει στο χρονοντούλαπο της ιστορίας. Οσο μεγάλο μέρος του παγκοσμίου πληθυσμού είναι αποκλεισμένο, εξαιτίας της εκμετάλλευσης και της φτώχειας στην οποία είναι καταδικασμένο, από τη μόρφωση, τη στοιχειώδη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, τη θεμελιώδη οικονομική ευημερία, τις αυτονόητες ανθρώπινες συνθήκες ζωής, όσο παραμένει βουτηγμένο στη μιζέρια, στην πείνα, στην εξαθλίωση, στην άγνοια, τόσο η επιδημία θα εξαπλώνεται με ιλιγγιώδεις ρυθμούς και θα πνίξει και τον ανεπτυγμένο κόσμο».

«Θα έρθει μια μέρα, όπου τα έθνη θα κρίνονται, όχι από τη στρατιωτική τους ή την οικονομική τους δύναμη, ούτε από τη μεγαλοπρέπεια των μεγάλων τους πόλεων και των δημοσίων κτιρίων, αλλά από την ευημερία των πολιτών τους: Από το επίπεδο υγείας τους, της διατροφής και της μόρφωσής τους, από τις ευκαιρίες που θα έχουν να αποκομίσουν μια δίκαιη αμοιβή για τους κόπους τους, από τη δυνατότητά τους να συμμετέχουν στις αποφάσεις που επηρεάζουν τη ζωή τους, από το σεβασμό που επιδεικνύεται για τις αστικές και πολιτικές τους ελευθερίες, από τη φροντίδα που λαμβάνεται για τους αδύνατους και τους μη προνομιούχους και από την προστασία που προσφέρεται στο νου και το σώμα των παιδιών τους που αναπτύσσονται». Αυτό διακηρύττει η Χάρτα της UNICEF. «Εχουμε αποτύχει», παραδέχεται ευθαρσώς στον πρόλογο της φετινής έκθεσης για την Πρόοδο των Εθνών, της οργάνωσης, ο ΓΓ του ΟΗΕ Κόφι Ανάν.

«Αυτή τη στιγμή, συμπληρώνει η Bellamy, ο πολιτισμένος κόσμος δεν είναι σε θέση να εξασφαλίσει στοιχειώδεις ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης στα 130.000.000 παιδιά που έρχονται στη ζωή κάθε χρόνο. Για να αλλάξει αυτό, χρειάζονται περισσότερα από 80 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως», καταλήγει. Και άλλες προτεραιότητες, θα μπορούσε κανείς να προσθέσει. Γιατί, όσο προτεραιότητα είναι το κέρδος των λίγων, στις πολιτικές επιλογές του κυρίαρχου πολιτικο-οικονομικού συστήματος, τόσο λιγότερο ενδιαφέρον θα δίνεται στους «μη προνομιούχους», οι οποίοι άλλωστε υπάρχουν ως κινητήριος μοχλός του. Και ο «πολιτισμένος» κόσμος θα συνεχίσει να αγρυπνά, με διαπιστώσεις και μοιρολόγια - ευχές στο νεκροκρέβατο της Αφρικής, σήμερα, και όπου αλλού χρειαστεί, αύριο.


Ελένη ΜΑΥΡΟΥΛΗ



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ