Associated Press

Από παλιότερη διαδήλωση ενάντια στην ALCA

Παρά την αποτυχία στις τελευταίες διαπραγματεύσεις για την ALCA, οι ΗΠΑ δε χάνουν τις προσδοκίες τους και συνεχίζουν την προσπάθειά τους να φτάσουν σε μία συμφωνία, αν και χρησιμοποιώντας τώρα την τακτική τους για «ALCA των δύο ορόφων».

Η ALCA extra light (ή του πρώτου ορόφου) είναι μια στρατηγική για την άμεση επίτευξη της υπογραφής όλων των χωρών της ηπείρου - πλην της Κούβας - που αφήνει, για μια δεύτερη φάση, το μεγαλύτερο άνοιγμα των νοτιοαμερικανικών αγορών. Ο δεύτερος όροφος, πιο φιλόδοξος, στοχεύει σε πιθανές πολυμερείς ή διμερείς συμφωνίες που θα εμβαθύνουν τις εμπορικές σχέσεις μεταξύ των χωρών που θα υπογράψουν την ALCA extra light.

Το σίγουρο είναι ότι η πρόταση για μία ALCA πιο ελαφριά προσανατολίζεται στον καθορισμό κοινών σημείων που θα επισπεύσουν τη συναίνεση την ώρα της διαπραγμάτευσης, κυρίως των χωρών του MERCOSUR (Ουρουγουάη, Παραγουάη, Βραζιλία και Αργεντινή), που συνεχίζουν να είναι απρόθυμες να βάλουν την υπογραφή τους λόγω των επιδοτήσεων των ΗΠΑ στα αγροτικά τους προϊόντα.

Μην έχοντας φτάσει σε μια συμφωνία τον Φεβρουάριο του 2004 στην Πουέμπλα, η Επιτροπή Εμπορικών Διαπραγματεύσεων (CNC) της ALCA αποφάσισε την πραγματοποίηση μιας άτυπης συνάντησης για τις 9 και 10 Μαρτίου στο Μπουένος Αϊρες, αυτή τη φορά με τον συγκεκριμένο στόχο να «ξεμπλοκάρουν» οι διαπραγματεύσεις με το MERCOSUR.

Κατά συνέπεια, στη συγκεκριμένη συνάντηση παραβρέθηκε ένας περιορισμένος αριθμός χωρών. Συνολικά συμμετείχαν 12 αντιπροσωπείες των χωρών του MERCOSUR, της Συνθήκης των Ανδεων, της Κοινότητας της Καραϊβικής (CARICOM) και της Ομάδας των 5, που αποτελείται από τις ΗΠΑ, και τις σύμμαχες χώρες τους στις διαπραγματεύσεις στην Πουέμπλα: Καναδάς, Μεξικό, Χιλή και Κόστα Ρίκα.

Η προσπάθεια να πειστεί το MERCOSUR να ενταχθεί στην πρώτη φάση της ALCA έληξε με μία νέα αποτυχία, που οφείλεται στην απόρριψη των απαιτήσεων των ΗΠΑ εκ μέρους των τριών μπλοκ παρόντων στην άτυπη συνάντηση του Μπουένος Αϊρες.

Ο υφυπουργός Εξωτερικών της Αργεντινής Μαρτίν Ρεντράδο με τη λήξη της δεύτερης μέρας των διαπραγματεύσεων εξήγησε ότι δε στάθηκε δυνατόν να επιτευχθούν «μίνιμουμ συμφωνίες» και αυτό οδηγεί στην καθυστέρηση της επόμενης συνάντησης που είχε προγραμματίσει η Επιτροπή Εμπορικών Διαπραγματεύσεων στη μεξικανική πόλη Πουέμπλα.

Οπως και στην Πουέμπλα τον περασμένο Φλεβάρη, και στο Μπουένος Αϊρες, το λαϊκό, μαζικό κίνημα ήταν παρόν, για να εκφράσει την κάθετη αντίθεσή του στην ALCA. Μία ομάδα εκπροσώπων της Autoconvocatoria contra el ALCA (Οργάνωση κατά της ALCA) μπήκε στην υπουργική συνάντηση, για να συζητήσει με τους Λατινοαμερικανούς διαπραγματευτές. Ως εκπρόσωπος της εν λόγω οργάνωσης, ο Αργεντινός Αδόλφο Πέρες Εσκιβέλ (Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης, 1980) τόνισε σε δημοσιογράφους ότι η ALCA «δεν έρχεται μόνη της, συνοδεύεται από την εγκατάσταση στρατιωτικών βάσεων, έρχεται με πολιτικές επιβολής».

«Η ιμπεριαλιστική πολιτική των ΗΠΑ, που θα νομιμοποιείται από όλες τις χώρες της αμερικανικής ηπείρου με την υπογραφή της ALCA, δεν έχει ανάγκη τη συμφωνία για την προέλασή τους επί των πεινασμένων λαών της Λατινικής Αμερικής. Το καπιταλιστικό νεοφιλελεύθερο μοντέλο που εδραιώθηκε τις τελευταίες δεκαετίες με την αυξανόμενη δικτατορία των αγορών, επέτρεψε στις πολυεθνικές εταιρίες και τις φασιστικές κυβερνήσεις να εγκαταστήσουν ένα γενικευμένο μοντέλο φτώχειας», αναφέρει σε άρθρο της η Φλορένσια Κόπλεϊ, αρχισυντάκτρια της ηλεκτρονικής εφημερίδας «Αμέρικα Πασιφικάρ».

Και συνεχίζει: «Οι εμπορικές, διμερείς ή πολυμερείς, συμφωνίες των ΗΠΑ με τις λατινοαμερικανικές χώρες, τα στρατιωτικά σχέδια, τα διεθνικά ολιγοπώλια και τα μοντέλα προσαρμογής που εισήχθησαν για τη διαιώνιση της φτώχειας, καθιστούν την ALCA ένα «εργαλείο», έναν τρόπο για να αυξάνονται οι κοινωνικές ανισότητες και να παρέχει ακόμα μεγαλύτερη δύναμη στα ισχυρά οικονομικά κέντρα σε συνδυασμό με τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό». Χαρακτηριστική ήταν και η δήλωση του Τοβάρ ντα Σίλβα Νούνες, συντονιστή στις διαπραγματεύσεις στο Μπουένος Αϊρες που εκπροσωπούσε τη βραζιλιάνικη κυβέρνηση: «Η ALCA δεν είναι μόνο εμπόριο και επιπλέον δεν είναι ελεύθερο».

Ωστόσο, το MERCOSUR ενώ αρνείται να υποκύψει στις πιέσεις των ΗΠΑ με την υπογραφή της ALCA extra light, την ίδια στιγμή, όμως, διαπραγματεύεται μια πιθανή συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με την Ευρωπαϊκή Ενωση. Οι κυβερνήσεις του MERCOSUR, λοιπόν, μεταμφιέζονται υπό τις δυσκολίες στη διαπραγμάτευση των σημείων της ALCA, τη στιγμή που ανταποκρίνονται σε μεγάλα συμφέροντα διαφόρων κέντρων. Η πολιτική τους δεν είναι ενάντια στο ελεύθερο εμπόριο ενός συστήματος που διαιωνίζει τις αδικίες, αλλά να δουν πώς θα ευεργετηθούν καλύτερα οι επιχειρηματίες τους με τις διεθνείς εμπορικές συμφωνίες.

Οι διαπραγματεύσεις για την ALCA από πλευράς της Βραζιλίας -σημαντικότερη αγορά της Νότιας Αμερικής- θα στοχεύουν, σύμφωνα με τους εκπροσώπους της, από τώρα και στο εξής αποκλειστικά στην πρόσβαση σε αγορές, δηλαδή στη συζήτηση με τις ΗΠΑ για τη μείωση των δασμών, την εξάλειψη των μη δασμολογικών φραγμών και τη χορήγηση ανταλλαγμάτων για τη μη εξάλειψη των αγροτικών επιδοτήσεων στις ΗΠΑ, ενώ θα αφαιρέσει εκείνα τα σημεία, στα οποία δεν υπάρχει περίπτωση να επιτευχθεί συμφωνία.

Στο μεταξύ, η μπολιβαριανή κυβέρνηση της Βενεζουέλας του Ούγκο Τσάβες, τη στιγμή που αντιμετωπίζει τις απαράδεκτες πιέσεις και παρεμβάσεις του βορειοαμερικανικού ιμπεριαλισμού είναι η πιο σταθερή στην κριτική της θέση, ενώ ταυτόχρονα επιδιώκει την ένταξή της στο MERCOSUR για τη δημιουργία ενός μπλοκ μεγαλύτερης ισχύος έναντι των επιβουλών των ΗΠΑ.

Οι πολίτες των λατινοαμερικανικών χωρών, γνωρίζοντας ότι οι κυβερνήσεις τους θα προσπαθήσουν να φτάσουν σε μία συμφωνία που θα ωφελεί τους επιχειρηματίες τους και όχι τους λαούς, συνεχίζουν να υψώνουν τη φωνή τους, απορρίπτοντας την ALCA και οποιαδήποτε συμφωνία ή σχέδιο που θα διαιωνίζει την εξαθλίωση και την πείνα εκατομμυρίων Λατινοαμερικανών.

Γι' αυτόν το σκοπό το μαζικό, λαϊκό κίνημα συντονίζει τις δυνάμεις του και κινητοποιείται δυναμικά. Ετσι, για παράδειγμα συνδικαλιστικές, κοινωνικές οργανώσεις αγροτών, παραγωγών, ιθαγενών, νέων και άλλων της Βολιβίας, του Εκουαδόρ, του Περού και της Κολομβίας πραγματοποίησαν με πολύ συντονισμένο τρόπο μία μεγαλειώδη κινητοποίηση στις 15 Απριλίου, ως μία πρώτη μέρα διαμαρτυρίας των χωρών των Ανδεων ενάντια στην ALCA και στις διμερείς συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου με τις ΗΠΑ.

Με την υπογραφή της ALCa extra light ή των δύο ορόφων, οι μικροπαραγωγοί και αγρότες γνωρίζουν πολύ καλά ότι θα εκτοπιστούν, όπως έγινε στο Μεξικό με τη Συμφωνία Ελευθέρου Εμπορίου της Βόρειας Αμερικής (NAFTA ή TLCAN). Οι ανισότητες της βορειαμερικανικής αγοράς και παραγωγής αναφορικά με τις χώρες της Λατινικής Αμερικής θα επιτρέψουν, ώστε η ALCA να ωφελήσει μόνο τις πολυεθνικές και τις μεγάλες επιχειρηματικές ομάδες.

Ωστόσο, η καθυστέρηση στις διαπραγματεύσεις δεν εξασφαλίζει την ανεξάρτητη και κυρίαρχη ανάπτυξη των λατινοαμερικανικών χωρών, και οπωσδήποτε δεν εξασφαλίζει την αναχαίτιση της ιμπεριαλιστικής προέλασης των ΗΠΑ. Ετσι, λοιπόν, ενώ οι υπουργοί μια μπλοκάρουν και μια ξεμπλοκάρουν τις διαπραγματεύσεις, οι λαϊκές κινητοποιήσεις ενάντια στο λεγόμενο «ελεύθερο εμπόριο» συνεχίζονται και εντείνονται στα μέτωπα του αγώνα, με στόχο μία πραγματική λατινοαμερικάνικη ολοκλήρωση και όχι την προσάρτηση, όπως καταγγέλλεται ότι θα συμβεί με την υπογραφή της ALCA, της Λατινικής Αμερικής στις ΗΠΑ.