Ο πληθωρισμός στα τρόφιμα είναι σαράκι για το λαϊκό εισόδημα σε όλο τον κόσμο. Η καλπάζουσα άνοδος των τιμών πυροδοτείται από μια σειρά παραγόντων, που έχουν άμεση σχέση με τη λειτουργία της καπιταλιστικής αγοράς, τις εξελίξεις στο μέτωπο των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών και βέβαια με την πολιτική θωράκισης των κερδών, που υπηρετούν και προωθούν όλες οι κυβερνήσεις και οι διεθνείς συμμαχίες τους.

Μια σημαντική πλευρά αυτής της πολιτικής είναι και τα λεγόμενα χρηματιστήρια πρώτων υλών και τροφίμων, όπου βασικά αγαθά, όπως το σιτάρι, το καλαμπόκι, το ρύζι, το κρέας και το ελαιόλαδο, τζογάρονται ως χρηματιστηριακά προϊόντα στις αγορές της ΕΕ και των ΗΠΑ.

Οι χρηματιστηριακές αυτές αγορές παίζουν κρίσιμο ρόλο στη διαμόρφωση των τιμών των τροφίμων σε παγκόσμιο επίπεδο. Με τον τρόπο αυτό, μεγάλα επενδυτικά κεφάλαια, τράπεζες και πολυεθνικοί όμιλοι συμμετέχουν στην τιμολόγηση των τροφίμων, με συνέπεια «όσο πιο άγρια ταλαντεύονται οι τιμές, τόσο περισσότερα χρήματα να κερδίζουν», όπως σημειώνει σε άρθρο της η αμερικανική οργάνωση «Food and Water Watch».

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η άμεση αύξηση της τιμής του σιταριού κατά 54% στις αγορές συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης, 9 μόλις μέρες μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, τον Φλεβάρη του 2022. Στο Χρηματιστήριο Εμπορευμάτων του Σικάγου τεράστια ποσά επενδύθηκαν σε σιτάρι και καλαμπόκι, καθώς τα μονοπώλια «μυρίστηκαν» κέρδη από την ενδεχόμενη κατάρρευση των εξαγωγών της Ουκρανίας. Αυτό ώθησε τις τιμές των πρώτων υλών προς τα πάνω και μαζί τις τιμές των τροφίμων.

Το ίδιο ισχύει και για την Ελλάδα, όπου οι τιμές στις οποίες αγοράζουν οι χονδρέμποροι και οι βιομήχανοι καθορίζονται από αυτές που διαμορφώνονται στις διεθνείς αγορές.

Εκθεση του ερευνητικού προγράμματος «Future Agricultures» για τη «μεταβλητότητα των τιμών των τροφίμων», μεταξύ άλλων σημειώνει ότι «από το 1990 έως το 2005, οι τιμές των τροφίμων ήταν σχετικά σταθερές. Ωστόσο, από το 2002 παρατηρείται σταδιακή αύξηση των τιμών με αποκορύφωμα το 2008». Εκτοτε, «έχουμε σταθερά αυξανόμενες τιμές των τροφίμων, σε συνδυασμό με δύο απότομες αιχμές των τιμών - και ενδεχομένως άλλη μία το 2012 - καθώς και αυξανόμενα επίπεδα μεταβλητότητας των τιμών. Το δεύτερο μέρος της ιστορίας είναι η πολύ μεγάλη αύξηση των χρηματοοικονομικών ροών σε αυτές τις αγορές», που σημαίνει ότι μεγάλοι επενδυτικοί όμιλοι τοποθετούν τεράστια ποσά, προσδοκώντας ανάλογο κέρδος από την αύξηση των τιμών.

Ακόμα και ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO) έχει επισημάνει ότι ο χρηματιστηριακός τζόγος στις αγορές τροφίμων μπορεί να αυξήσει τις τιμές τους κατά 20% έως 30%. Κάτι παρόμοιο δηλαδή με το Χρηματιστήριο Ενέργειας, που κάνει πανάκριβο για τον λαό ένα τόσο αναγκαίο αγαθό, για να διασφαλίζεται η κερδοφορία των μεγάλων ομίλων και των μετόχων τους, που μπορεί να μη γνωρίζουν καν ότι έχουν επενδύσει κεφάλαια σ' αυτούς τους τομείς, την ώρα που ο λαός μετράει και το τελευταίο σεντ στο ταμείο του σούπερ μάρκετ...