Οικονομικά στοιχεία για το επίπεδο απορρόφησης των κονδυλίων για τον πολιτισμό από το Γ΄ ΚΠΣ έδωσε το υπουργείο Πολιτισμού, ενώ, παράλληλα, ο γγ του ΥΠΠΟ, Χρ. Ζαχόπουλος, έδωσε στη δημοσιότητα και στατιστικά στοιχεία για τις συνεδριάσεις του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου (ΚΑΣ) από τον Απρίλη μέχρι και τον Αύγουστο του τρέχοντος έτους. Η τελευταία κίνηση μπορεί να έχει μόνο το χρηστικό χαρακτήρα της, μπορεί και όχι μόνο αυτόν, κάτι που μένει να αποδειχθεί.

Σε ό,τι αφορά στο Γ΄ ΚΠΣ, τα στοιχεία του ΥΠΠΟ δείχνουν ότι η συνολική απορρόφηση κονδυλίων από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Πολιτισμός» δεν ξεπερνά μέχρι στιγμής το 30%. Εχουν ενταχθεί 93 έργα, ενώ αναμένονται «ορισμένες νέες εντάξεις» το φθινόπωρο. Στο 28,5% βρίσκεται και το μέχρι τώρα συνολικό ποσοστό απορρόφησης κονδυλίων από τα Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα, στα οποία το ΥΠΠΟ έχει εντάξει 183 έργα. Στην Κοινοτική Πρωτοβουλία INTERREG III (πρόκειται για πρόγραμμα «διαπεριφερειακής συνεργασίας») έχουν μέχρι σήμερα προταθεί 17 έργα συνολικού προϋπολογισμού 8,16 εκατομμυρίων ευρώ. Το συνολικό «κομμάτι» του πολιτισμού από το Γ΄ ΚΠΣ ανέρχεται στο 1,5 δισ. ευρώ.

Να σημειωθεί ότι ο «κλασικός» δικομματικός «καυγάς» σε ό,τι αφορά στα διάφορα κονδύλια έχει στη βάση του μόνο το επίπεδο της «απορροφητικότητάς» τους και όχι την κατανομή τους. Θυμίζουμε ότι η κατανομή του Γ΄ ΚΠΣ για τον πολιτισμό είναι αποκαλυπτική για την ενίσχυση των «πολιτιστικών ανησυχιών» του μεγάλου κεφαλαίου, σε αντίθεση με την απαξίωση του λαϊκού πολιτισμού.

Σε ό,τι αφορά στο ΚΑΣ, το ανώτατο επιστημονικό συμβούλιο του κράτους για τη διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς, οι συνεδριάσεις του από τις 26/4 έως τις 2/8 ανέρχονται σε 18, στο πλαίσιο των οποίων εξετάστηκαν συνολικά 299 θέματα.

Πρώτα σε αριθμό βρίσκονται τα θέματα για χορηγήσεις αδειών (63) ενώ σε απόσταση «αναπνοής» βρίσκονται οι εγκρίσεις μελετών (61). Ακολουθούν: Παραχωρήσεις Αρχαιολογικών Χώρων (48), ορισμοί επιτροπών (23), δανεισμοί έργων τέχνης (19), αιτήματα πανεπιστημίων-ινστιτούτων (18) και από 11 οι απαλλοτριώσεις, οι εγκρίσεις μελετών προς ένταξη στο Γ΄ ΚΠΣ και οι εκθέσεις. Στο ίδιο διάστημα συζητήθηκαν μόλις τέσσερα αιτήματα Εφορειών.

Μία επισήμανση ενός επιμελούς αναγνώστη του «Ρ» για λάθος κινηματογραφική πρόταση της εφημερίδας μας στο ένθετο της περασμένης Κυριακής, ανέδειξε για μια ακόμη φορά αυτό που είναι κοινό «μυστικό» στους φίλους του κινηματογράφου: το «κόψιμο» ταινιών από την εμπορική διανομή με τη «μέθοδο» της ελάχιστης διάρκειας προβολής τους στις αίθουσες.

Συγκεκριμένα, ο αναγνώστης μας με έκπληξή του διαπίστωσε ότι η ταινία του Γκεράρντο Χερέρο «Φάκελος Γκαλίντεζ», που πρότεινε ο «Ρ» της Κυριακής, δεν προβαλλόταν σε καμία αίθουσα! Φυσικά, πρόκειται για λάθος της εφημερίδας και η συγνώμη προς τους αναγνώστες είναι το ένα «κρατούμενο».

Υπάρχει όμως κι άλλο «κρατούμενο», χωρίς βέβαια να αναζητάμε «άλλοθι», αλλά είναι ενδιαφέρον και πολιτικά. Ο «Φάκελος Γκαλίντεζ» μπήκε σε εμπορική διανομή στις 6/8 σε δύο, μόλις, κινηματογράφους της Αθήνας - μακράν μη κεντρικούς - και σε κανέναν στη Θεσσαλονίκη! Παρέμεινε για μια βδομάδα και έκτοτε «εξαφανίστηκε»!

Η ταινία αναφέρεται στον ηγέτη των Βάσκων Χέσους Γκαλίντεζ που εξορίστηκε από τον Φράνκο και κατέφυγε στις ΗΠΑ ως πρεσβευτής του ΟΗΕ και πανεπιστημιακός. Εκεί, τη δεκαετία του '50 γράφει ένα αποκαλυπτικό βιβλίο για τον Δομινικανό δικτάτορα Τρουίγιο. Μετά από αυτό τον απαγάγουν και τα ίχνη του εξαφανίζονται. Πολλές δεκαετίες αργότερα, μια Αμερικανίδα φοιτήτρια θα θελήσει να ερευνήσει και πάλι την υπόθεση στο πλαίσιο του διδακτορικού της. Εδώ παρεμβάλλεται (εκ νέου) η CIA που θέλει να κρατήσει το «φάκελο» κλειστό.

Αυτή είναι η υπόθεση. Η κριτική ήταν χλιαρή ως προς τη σκηνοθετική προσέγγιση στο θέμα, ωστόσο πρόκειται για μια ταινία που λόγω ακριβώς του θέματός της παρέμενε ενδιαφέρουσα. Ανάλογες ταινίες ή ταινίες που «τολμούν» να πουν κάτι διαφορετικό σε μορφή και περιεχόμενο, είτε δε βρίσκουν καθόλου διανομή, είτε έχουν την «τύχη» της συγκεκριμένης. Φυσικά, την ίδια στιγμή εξακολουθούν να προβάλλονται κυριαρχικά στη διανομή όλα τα χολιγουντιανά «κατακάθια», ενώ οι μόνες «οάσεις» είναι κάποια μεμονωμένα αφιερώματα σε κλασικά αριστουργήματα, εκτός εμπορικού κυκλώματος βέβαια.

Πρόκειται για καθαρά πολιτική επιλογή της κυρίαρχης εμπορικής διανομής, που δεν «αντέχει» να χαθεί ούτε ένα εισιτήριο από τον «Spiderman» για παράδειγμα. Ακόμη κι αν είναι φανερό πως οι θεατές που αναζητούν ποιοτικό σινεμά δεν ανήκουν στο «τάργκετ γκρουπ» του Χόλιγουντ, ωστόσο δεν τους δίνεται ούτε η ελάχιστη ευκαιρία στην επιλογή. Για την οποία «ευκαιρία» «κόπτεται» ο ιμπεριαλισμός ματοκυλώντας τον πλανήτη...