Motion Team

Το αντεργατικό οπλοστάσιο του κεφαλαίου είναι γεμάτο από νόμους και οδηγίες, που βαθαίνουν την εκμετάλλευση στους τόπους δουλειάς

Οπως προκύπτει και από τα επίσημα ανακοινωθέντα, οι εκπρόσωποι του Ευρωκοινοβουλίου, παρά την εκφρασμένη πρόθεση του Λαϊκού Κόμματος, των Σοσιαλδημοκρατών και των Φιλελεύθερων να στηρίξουν τις προτάσεις Συμβουλίου - Κομισιόν για τη νέα οδηγία, δεν κατέληξαν τελικά σε συμφωνία, φοβούμενοι προφανώς τον αρνητικό αντίκτυπο που θα είχε η στάση τους στις επερχόμενες ευρωεκλογές.

Κι αυτό επειδή οι προωθούμενες αλλαγές στην οργάνωση του χρόνου εργασίας, τα τελευταία πέντε χρόνια που εξελίσσεται η συζήτηση για τη διαμόρφωση νέας οδηγίας, έχουν ξεσηκώσει θύελλα αντιδράσεων από τους εργαζόμενους σε όλη την Ευρώπη. Στην προκειμένη περίπτωση, φαίνεται πως το ευρωενωσιακό κεφάλαιο και οι πολιτικοί του εκπρόσωποι επέλεξαν έναν προσωρινό ελιγμό με στόχο να επανέλθουν μόλις δημιουργηθούν καταλληλότερες συνθήκες και απομακρυνθούν οι ευρωεκλογές.

Εργο της Επιτροπής Διαβούλευσης ήταν να καταλήξει σε συμφωνία κύρια για το ζήτημα της ρήτρας αυτοεξαίρεσης (ρήτρα «opt out»), η εφαρμογή της οποίας οδηγεί σε εργάσιμη βδομάδα 65 και 78 ωρών. Αυτό που πρέπει να σημειωθεί είναι ότι η συγκεκριμένη ρήτρα προβλέπεται από τη σχετική οδηγία του 1993 και διατηρήθηκε αυτούσια στην οδηγία του 2003 που ισχύει μέχρι σήμερα. Στη βάση αυτής της οδηγίας, πολλές χώρες της ΕΕ κάνουν ήδη χρήση της ρήτρας, την οποία όλα τα κράτη - μέλη μπορούν να χρησιμοποιήσουν όποτε επιλέξουν. Αυτό που τώρα συζητιόνταν ήταν το ενδεχόμενο της κατάργησης ή της επ' αόριστον και γενικευμένης διατήρησής της.

Η εξέλιξη της συζήτησης σε τίποτα δεν αλλάζει το ισχύον αντιδραστικό καθεστώς, αφού κάνοντας χρήση της 2003/88/ΕΚ κάθε κράτος - μέλος μπορεί να εφαρμόζει το 65ωρο - 78ωρο. Αλλά ακόμα κι αν η Επιτροπή Διαβούλευσης κατέληγε σε συμφωνία, τίποτα δε θα άλλαζε προς το θετικότερο για τους εργαζόμενους, αφού, από την περασμένη κιόλας βδομάδα, οι εκπρόσωποι των κομμάτων του κεφαλαίου στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είχαν δημοσιοποιήσει την πρόθεσή τους να δεχτούν την επ' αόριστον και γενικευμένη χρήση της ρήτρας opt out.

Ως προς τα υπόλοιπα ζητήματα, η 2003/88/ΕΚ προβλέπει 6μηνη διευθέτηση του χρόνου εργασίας και δεν έχει ενσωματώσει ακόμα το σπάσιμο του χρόνου εργασίας σε ενεργό και ανενεργό. Για το τελευταίο αυτό ζήτημα, όμως, υπάρχουν ήδη οι αντεργατικές αποφάσεις του ευρωδικαστηρίου, τις οποίες η εργοδοσία μπορεί να επικαλεστεί ανά πάσα στιγμή σαν δεδικασμένο για να επιβάλει τη διαίρεση του χρόνου εργασίας σε ενεργή και ανενεργή περίοδο και να μην πληρώσει το θεωρούμενο ανενεργό μέρος του χρόνου εργασίας.

Είναι προφανές ότι για όσο καιρό χρειαστεί, μέχρι δηλαδή η συγκεκριμένη πρόβλεψη περάσει σε κάποια επόμενη οδηγία, το κεφάλαιο θα κάνει χρήση του αντεργατικού δεδικασμένου για να αυξήσει τον απλήρωτο χρόνο της εργασίας. Σχετικά παραδείγματα υπάρχουν ήδη και στη χώρα μας, όπως η πρόσφατη απόφαση του Αρείου Πάγου, που δικαιώνει εργοδότη ο οποίος δεν πλήρωνε φύλακα πλοίου για το χρόνο που ο πρώτος θεωρούσε «ανενεργό». Γι' αυτήν του την απόφαση, ο Αρειος Πάγος επικαλούνταν την ισχύουσα νομοθεσία και τη νομολογία σε επίπεδο ΕΕ και Ελλάδας.

Ωστόσο, είναι βέβαιο ότι το ευρωενωσιακό κεφάλαιο δεν πρόκειται να αρκεστεί στην ισχύουσα νομοθεσία, αλλά επιδιώκει τη δημιουργία ενός πιο αντιδραστικού θεσμικού πλαισίου για να βαθύνει την εκμετάλλευση και να αυξήσει την κερδοφορία του. Γι' αυτό προχωράει στην επέκταση της «ευελφάλειας» και στην αναμόρφωση του Εργατικού Δίκαιου. Γι' αυτό νομοθετεί την εκ περιτροπής εργασία, τα τετράωρα και τα τρίωρα εργασίας και στρώνει το έδαφος για ακόμα πιο αντεργατικές αλλαγές στο χρόνο εργασίας.

Από αυτήν την άποψη, είναι τουλάχιστον πρόκληση η προσπάθεια των δυνάμεων του ευρωμονόδρομου να θριαμβολογήσουν για την εξέλιξη σχετικά με την οδηγία για το χρόνο εργασίας, επιχειρώντας και μ' αυτήν την αφορμή να εξωραΐσουν την ΕΕ και το βαθιά αντιδραστικό, αντεργατικό της χαρακτήρα. Πρόκειται, άλλωστε, για τις ίδιες πολιτικές δυνάμεις που με τον έναν ή τον άλλο τρόπο συνδιαμόρφωσαν ή στήριξαν το αντεργατικό οπλοστάσιο της ΕΕ και πρέπει με κάθε τρόπο να τιμωρηθούν στις επερχόμενες ευρωεκλογές.

Την οξύτητα με την οποία η Ευρωπαϊκή Ενωση εντείνει την αντιασφαλιστική επίθεση, αναδεικνύει η απάντηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε Ερώτηση του ευρωβουλευτή του ΚΚΕ, Γιώργου Τούσσα, σχετικά με την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για την αύξηση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης των γυναικών στο Δημόσιο.

Επισημαίνοντας ότι η πρόσφατη απόφαση του Ευρωδικαστηρίου «ανοίγει το δρόμο για την ιδιωτικοποίηση της κοινωνικής ασφάλισης στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, ενώ ελαστικοποιεί περαιτέρω τις εργασιακές σχέσεις, συρρικνώνει τα ασφαλιστικά δικαιώματα ανδρών και γυναικών και οξύνει στο έπακρο τα προβλήματα της εργατικής λαϊκής οικογένειας», το ΚΚΕ σημειώνει ότι έχει ξεσπάσει θύελλα διαμαρτυριών γενικά από τους εργαζόμενους του δημοσίου αλλά και του ιδιωτικού τομέα και ρωτάει την Κομισιόν σχετικά με τη θέση της απέναντι στη συγκεκριμένη δικαστική απόφαση.

Με την απάντησή της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στηρίζει ανεπιφύλακτα την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου αναφέροντας χαρακτηριστικά τα εξής:

«Η Επιτροπή υπογραμμίζει ότι το Δικαστήριο διαπίστωσε πως οι επίμαχες διατάξεις του συνταξιοδοτικού καθεστώτος που αποτελεί αντικείμενο της εν λόγω υπόθεσης δεν αποτελούν αντιστάθμισμα στα προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίσουν οι γυναίκες κατά τη διάρκεια της επαγγελματικής σταδιοδρομίας τους, αλλά, αντίθετα, αρκούμενες στην παροχή στις εργαζόμενες γυναίκες ευνοϊκότερων όρων από αυτούς που ισχύουν για τους άνδρες όσον αφορά την ηλικία συνταξιοδότησης και την ελάχιστη υπηρεσία που απαιτείται κατά τη στιγμή της συνταξιοδότησης, συνιστούν διάκριση».

Μάλιστα η Επιτροπή προχωρά ακόμα πιο πέρα από την απόφαση του Ευρωδικαστηρίου και αμφισβητεί ευθέως το δημόσιο, κοινωνικό χαρακτήρα των συνταξιοδοτικών-ασφαλιστικών συστημάτων στο σύνολό τους, τονίζοντας ότι: «Σύμφωνα με τη νομολογία του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, οι συντάξεις αποτελούν αμοιβή κατά την έννοια του άρθρου 141 της Συνθήκης ΕΚ, εφόσον καταβάλλονται στον εργαζόμενο λόγω της σχέσης εργασίας μεταξύ αυτού και του πρώην εργοδότη του. Στη συγκεκριμένη υπόθεση, το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι η σύνταξη που καταβάλλεται βάσει του ελληνικού κώδικα πληροί τα κριτήρια που έχουν διαμορφωθεί από τη νομολογία του Δικαστηρίου και, συνεπώς, πρέπει να χαρακτηριστεί ως αμοιβή κατά την έννοια της συνθήκης».

Γίνεται φανερό ακόμα μια φορά δηλαδή, πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή χρησιμοποιεί τη δήθεν ισότητα ανδρών και γυναικών ως πρόσχημα, προκειμένου να σημειώσει νέα πλήγματα στα δικαιώματα των εργαζομένων στο σύνολό τους, γυναικών και ανδρών.

Η απάντηση της Επιτροπής - σημειώνει η Ευρωκοινοβουλευτική Ομάδα του ΚΚΕ - αποδεικνύει ότι οι πρόσφατες δηλώσεις του Επίτροπου Απασχόλησης και Ισων Ευκαιριών της ΕΕ, Βλαντιμίρ Σπίντλα, σε συνέντευξή του στην Αθήνα, και οι αντίστοιχες της κυβέρνησης για σύσταση ειδικής ομάδας εργασίας για την εξεύρεση ικανοποιητικής δήθεν λύσης, με συνεκτίμηση «κοινωνιολογικών καταστάσεων», δεν πρέπει να ξεγελάνε κανένα. Το μόνο που ενδιαφέρει, κυβέρνηση και ΕΕ είναι να παραπλανήσουν τις εργαζόμενες και τους εργαζόμενους, να δημιουργήσουν προϋποθέσεις για να επιβάλλουν την αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης με τις μικρότερες δυνατές αντιστάσεις από τους εργαζόμενους.

Οι εργαζόμενες και οι εργαζόμενοι δεν πρέπει να ξεγελαστούν από ελιγμούς. Να δυναμώσουν την πάλη τους, συσπειρωμένοι με το ταξικό εργατικό κίνημα, το ΠΑΜΕ. Να μην υποκύψουν ούτε σ' αυτή την απόφαση, ούτε - γενικά - στην πολιτική της ΕΕ. Αυτό που απαιτείται είναι εργατική συσπείρωση και αντεπίθεση για την κατάργηση όλων των αντιασφαλιστικών νόμων. Ανυπακοή και απειθαρχία στην ΕΕ, τιμωρία των κομμάτων που την υπηρετούν και στις ευρωεκλογές. Οι εργαζόμενοι να δώσουν απάντηση και μέσα από τις ευρωεκλογές με ψήφο αντίστασης και ελπίδας, ψήφο στο ΚΚΕ.