Ο υπουργός Οικονομικών έκανε τις προάλλες μια δήλωση για να εξηγήσει τους λόγους που η κυβέρνηση είπε «όχι» σε συμφωνία με τους δανειστές και τώρα λέει «όχι» στο ερώτημα του ερχόμενου δημοψηφίσματος. Διαβάζοντας τα «έξι σύντομα σημεία», που περιλαμβάνει η δήλωση Βαρουφάκη, καταλήγει κανείς στο συμπέρασμα ότι η κυβέρνηση αποχώρησε προσωρινά από τις διαπραγματεύσεις επειδή καμιά από τις προτάσεις των δανειστών δεν περιελάμβανε κάτι συγκεκριμένο για την αναδιάρθρωση του ελληνικού κρατικού χρέους. Μάλιστα, σε επόμενη δήλωση, ο υπουργός Οικονομικών είπε ότι ψάχνουν λύση για «βιώσιμο πρόγραμμα», παραπέμποντας ευθέως ξανά στο ζήτημα του χρέους, ενώ και ο γραμματέας του ΣΥΡΙΖΑ, Τ. Κορωνάκης, σε ερώτηση γιατί δεν έκλεισε η συμφωνία με τους δανειστές, απάντησε σε τηλεοπτική εκπομπή ότι δεν υπήρξε από την πλευρά τους καμιά πρόταση για τη διευθέτηση του χρέους.

Τι δείχνουν όλα αυτά; Πρώτα απ' όλα, αυτό που από την πρώτη ώρα έλεγε το ΚΚΕ. Οτι οι πραγματικές διαφορές ανάμεσα στην κυβέρνηση και τους ιμπεριαλιστικούς «θεσμούς» δεν βρίσκονται ούτε στο ύψος των πρωτογενών πλεονασμάτων, όπου η μεταξύ τους απόκλιση ήταν της τάξης μερικών εκατοντάδων εκατομμυρίων, ούτε βέβαια στο συνταξιοδοτικό, όπου οι δύο προτάσεις για συμφωνία ταυτίστηκαν στο τέλος σχεδόν απόλυτα. Αλλα πράγματα ήταν αυτά που εμπόδισαν τη συμφωνία στην παρούσα φάση και ένα από αυτά ήταν το χρέος. Η ελληνική κυβέρνηση, για λογαριασμό των ντόπιων επιχειρηματικών ομίλων, «καίγεται» να δοθεί μια λύση που θα της επιτρέπει να διοχετεύει μικρότερα ποσά από τους κρατικούς προϋπολογισμούς για την αποπληρωμή των δανείων. Οχι βέβαια για να δίνει το «περίσσευμα» στην αύξηση μισθών και συντάξεων, αλλά για να το μετατρέψει σε άμεση και έμμεση επιδότηση προς τις μεγάλες επιχειρήσεις.

Αυτός είναι άλλωστε και ο βασικός λόγος για τον οποίο μεγάλες επιχειρηματικές ομάδες στοιχήθηκαν πίσω από τον ΣΥΡΙΖΑ, που παρουσίαζε τη διαπραγμάτευση για την αναδιάρθρωση του χρέους σαν το «βαρύ χαρτί» των προεκλογικών του εξαγγελιών. Αλλωστε, και η προηγούμενη κυβέρνηση προσπάθησε να αποσπάσει ανάλογες δεσμεύσεις από τους ιμπεριαλιστικούς «θεσμούς», συνάντησε όμως «τοίχο» από την άρνηση κυρίως της Γερμανίας, παρά την πίεση που ασκούσε από τότε και το ΔΝΤ. Η διευθέτηση του ελληνικού κρατικού χρέους ήταν και είναι από τα βασικά ζητήματα τριβής ανάμεσα στην Ευρωζώνη (κυρίως τη Γερμανία) και το ΔΝΤ. Το Ταμείο επιζητούσε το χρέος να γίνει βιώσιμο για να συνεχίσει να συμμετέχει στο πρόγραμμα δανειοδότησης της Ελλάδας, όμως κάτι τέτοιο προϋποθέτει να υποστούν ζημιά τα κράτη - μέλη της Ευρωζώνης, που είναι πλέον οι βασικοί «μέτοχοι» του ελληνικού χρέους μετά το PSI και τη διάχυση της ζημιάς στους ιδιώτες δανειστές.

Είναι φανερό απ' όλα αυτά ότι το ζήτημα «διευθέτηση του χρέους» έχει πολλούς παράγοντες, καθένας από τους οποίους αποτελεί εστία τριβής και όξυνσης των αντιθέσεων ανάμεσα σε όλους όσοι εμπλέκονται στο πρόγραμμα δανειοδότησης της Ελλάδας, και ιδιαίτερα ανάμεσα στη Γερμανία και το ΔΝΤ. Αυτό που δεν χωράει αμφισβήτηση, είναι ότι με όποιον τρόπο κι αν γίνει η αναδιάρθρωση του χρέους, προκειμένου αυτό να γίνει βιώσιμο, ο λαός δεν έχει τίποτα να κερδίσει. Γι' αυτόν η λιτότητα και οι αναδιαρθρώσεις που έχει ανάγκη το κεφάλαιο για την ανταγωνιστικότητά του είναι δεδομένες και αδιαπραγμάτευτες. Αλλωστε, την όποια αναδιάρθρωση θα την πληρώσει ο λαός με τα λεγόμενα «πρωτογενή πλεονάσματα», που είναι αναγκαία για να μην υπάρξει νέα αύξηση του χρέους, και με τα νέα δάνεια που θα ζητήσει η Ελλάδα, αφού χωρίς αυτά δεν μπορεί να επιτευχθεί η ανάκαμψη. Αυτοί που προσδοκούν οφέλη από την αναδιάρθρωση του χρέους είναι οι επιχειρηματικοί όμιλοι. Γι' αυτούς πασχίζει η κυβέρνηση να φέρει λάφυρο από τις διαπραγματεύσεις μια δήλωση έστω των εταίρων για το χρέος. Κατά τ' άλλα, όπως αποδείχτηκε, καρφάκι δεν της καίγεται για το αν ο συνταξιούχος θα ψωμολυσσάει με 300 ή με 400 ευρώ, αν θα πεθαίνει χωρίς σύνταξη πάνω στο μεροκάματο...