Η "Κάρμεν" του Μπιζέ θα παραμένει πάντα ένας μεγάλος πειρασμός για τους καλλιτέχνες του λυρικού θεάτρου. Ταυτόχρονα, ένα "ακόνι" όπου δοκιμάζεται σκληρά, εκτίθεται και κρίνεται η ερμηνευτική δύναμη, το βάθος, και η αλήθεια όλων των συντελεστών που θα διατεθούν, για να πάρει, επί σκηνής, σάρκα και οστά αυτός ο μύθος - σύμβολο της αναπαλλοτρίωτης, ελεύθερης ανθρώπινης φύσης. Ενας μύθος, που έχει δραματουργικό "μοχλό" του τη φλόγα του έρωτα, ενός έρωτα που φλέγεται έως θανάτου. Κατανοητή είναι, επομένως, και η φιλοδοξία του ΜΜ να ανεβάσει αυτό το κορυφαίο λυρικό δράμα και της Αγνής Μπάλτσα να ερμηνεύσει και πάλι την Κάρμεν (ρόλο που είχε ερμηνεύσει πριν ένδεκα χρόνια στο Ηρώδειο, με σκηνοθέτη τον Πονέλ και βοηθό σκηνοθέτη τον Γκρίσα Αζαγκάροφ,ο οποίος σκηνοθέτησε το έργο στο ΜΜ. Το ζητούμενο από κάθε ανέβασμα, οποιουδήποτε μεγάλου έργου, δεν είναι απλώς μια φροντισμένη, πιστή στο "γράμμα" του έργου - του μύθου, της μορφής, της υφής, του ήθους και του ύφους του - παράσταση. Το ζητούμενο είναι και να "λαμπαδιάσει", να "πάρει φωτιά" από το πνεύμα του δημιουργού, από τη κρυφή "εκρηκτική ύλη" του μύθου και των χαρακτήρων, για να συνεπάρει και το θεατή. Και η "Κάρμεν" του Μπιζέ, βασισμένη στη νουβέλα του Μεριμέ, είναι μια εκπληκτική (μουσικά και δραματουργικά) "εκρηκτική ύλη", γι' αυτό και έχει εμπνεύσει πολλούς άλλους δημιουργούς και άλλες μορφές τέχνης.

Η φροντισμένη, αλλά εγκεφαλικά, διεκπεραιωτικά, ρεαλιστική σκηνοθεσία του Γκρίσα Αζαγκάροφ, με τα ψυχρά μισοεξπρεσιονιστικά σκηνικά (Κυριάκος Δεσύλλας) και την πανσπερμία των κοστουμιών (μέχρι και των ακραίων σημερινών, γυναικείων και ανδρικών) στο όνομα της διαχρονικότητας του μύθου (Μαρία - Λουίζε Βάλεκ), δε "φλογίστηκε" από το πάθος, το "ντουέντε" της ισπανικής, ιδιαίτερα της τσιγγάνικης, ψυχής. Δε μαγεύτηκε από το σαγηνευτικό, βαθύτατα φλογερό, γήινο και χυμώδες λαϊκό πλάσμα, το μοιραίο θηλυκό "δαίμονα" που λέγεται Κάρμεν, που ολόκληρη είναι έρωτας και ελευθερία, πέραν του "μέτρου" των συνηθισμένων ανθρώπων, γι' αυτό και ο έρωτας και η ελευθερία της ως υπέρτατη έκφραση της ζωής είναι "φορέας" του θανάτου.

Και βέβαια, η ερμηνεία ενός τέτοιου έργου δε σταματά με το άμεμπτο της μουσικής ερμηνείας από την Ορχήστρα Καπέλα Ιστροπολιτάνα, με μαέστρο τον Ραλφ Βάικερτ,της μουσικής προετοιμασίας (Ρόναλντ Σνάιντερ - Δημήτρης Γιάκας), της συμμετοχής της Χορωδίας της ΕΡΤ σε διεύθυνση Αντώνη Κοντογεωργίου και της Παιδικής Χορωδίας του Ωδείου "Κόνταλι" σε διεύθυνση Μιχάλη Πατσέα.Δεν αρκούν οι καλές φωνές του συνόλου των ερμηνευτών των ρόλων. Ούτε η σχηματικότητα της δήθεν σπανιόλικης κίνησης και στάσης του κορμιού - κίνηση και στάση που χορευτικά απαυγάζει το φλαμέγκο, που διδάχθηκαν οι τραγουδιστές, κίνηση και στάση που πάλεψε, ευσυνείδητα, να κατακτήσει, όπως και να ερμηνεύσει θεατρικά τον υπέροχο αυτό ρόλο, η άψογη τραγουδιστικά Αγνή Μπάλτσα.Παρότι αδύνατη υποκριτικά γι' αυτό το ρόλο (δεν είναι της ιδιοσυγκρασίας της) η Α. Μπάλτσα έκανε τη σημαντικότερη - και από αυτή την άποψη - ερμηνεία. Ούτε δραματικότητα, ούτε θεατρικότητα, πολύ περισσότερο, ούτε ερωτική φλόγα ήταν τα ακατάσχετα, απολύτως αληθινά "παθιάρικα" φιλιά του καλλίφωνου τενόρου, αλλά οφθαλμοφανώς ακατάλληλου για το ρόλο του Δον Χοσέ, Νιλ Σίκοφ.Η όπερα δεν είναι απλώς μουσική και τραγουδιστικό άκουσμα. Είναι θέατρο με τα όλα του και πιο απαιτητικό, πιο δύσκολο μάλιστα, λόγω της μουσικής υφής του. Και μια παράσταση όπερας δεν αποκτά την αμεσότητα του θεάτρου πρόζας μόνο με μερικές μιλητές ατάκες, όπως έκανε ο σκηνοθέτης.

ΘΥΜΕΛΗ