Το μεγάλο ποσοστό που έλαβε το κόμμα του Β. Πούτιν στις εκλογές της περασμένης Κυριακής έδωσε αφορμή σε αρκετούς να κάνουν λόγο για την «κατά κράτος επικράτηση» και «απόλυτη κυριαρχία» του στο πολιτικό σκηνικό της χώρας. Η πραγματικότητα όμως είναι πολύ πιο σύνθετη και συχνά τολμηρότερη από τις όποιες προβλέψεις. Πολύ περισσότερο όταν μιλάμε για τη Ρωσία, όχι μόνο γιατί το εκλογικό αποτέλεσμα δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, εξαιτίας της εξόφθαλμης νοθείας που έγινε σε πολλές περιοχές (π.χ. στην Τσετσενία ψήφισε ούτε λίγο ούτε πολύ το 99,5% των εγγεγραμμένων, και το κόμμα του Πούτιν πήρε ...99,36% ή στη Μορντόβια που πήρε έως και το... 109%!), αλλά κυρίως λόγω των σοβαρών εσωτερικών αντιθέσεων που αντιμετωπίζει το σύστημα στη χώρα αυτή, που ταυτόχρονα παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο σε διεθνείς υποθέσεις, εξαιτίας του πυρηνικού της οπλοστασίου και του πλούτου της.

Το κόμμα της Ενιαίας Ρωσίας (ΕΡ), στο οποίο τέθηκε επικεφαλής ο Πρόεδρος της χώρας, Β. Πούτιν, συγκέντρωσε ποσοστό 64,3%, (αρκετά μεγαλύτερο από το 35,5% που είχε συγκεντρώσει το 2003) και εξέλεξε 315 έδρες, που του εξασφαλίζουν τη δυνατότητα συνταγματικής μεταρρύθμισης.

Την ίδια ώρα όμως, αξίζει να σημειωθεί ότι δεν επιτεύχθηκε ο στόχος που είχε θέσει το Κρεμλίνο και συγκεκριμένα να συγκεντρωθεί αριθμός ψήφων όχι μικρότερος από αυτόν που είχε συγκεντρώσει στις τελευταίες προεδρικές εκλογές ο Β. Πούτιν (49,5 εκατομμύρια), ώστε να λειτουργήσουν οι εκλογές ως «δημοψήφισμα» υπέρ του. Ετσι η ΕΡ πήρε περίπου 5 εκατομμύρια λιγότερους ψήφους.

Το Κομμουνιστικό Κόμμα Ρωσικής Ομοσπονδίας (ΚΚΡΟ) με ποσοστό 11,6% (12,4% στις προηγούμενες εκλογές) εξέλεξε 57 βουλευτές (είχε 47), ενώ το εκλογικό μέτρο του 7% πέρασαν επίσης το αντικομμουνιστικό και λαϊκίστικο Φιλελεύθερο - Δημοκρατικό Κόμμα του Β. Ζιρινόφσκι με 8,2% (11,5% το 2003) και 40 έδρες κι η Δίκαιη Ρωσία (του Προέδρου της Ανω ρωσικής Βουλής, Σ. Μιρόνοφ) με ποσοστό 7,8% (στις προηγούμενες εκλογές είχε κατέβει το κόμμα Πατρίδα, που είχε συγκεντρώσει 9% και τώρα έχει ενσωματωθεί στη Δίκαιη Ρωσία) και 38 έδρες.

Στις 17 Δεκέμβρη αναμένεται να γίνει γνωστός ο «διάδοχος» του Β. Πούτιν στο προεδρικό αξίωμα, αφού εκείνη τη μέρα η Ενιαία Ρωσία θα πραγματοποιήσει συνέδριο και θα ανακοινώσει τον υποψήφιο πρόεδρο που θα στηρίξει. Τότε θα φανούν καλύτερα οι σχεδιασμοί του Β. Πούτιν και του περιβάλλοντός του.

Μπορεί το 64,3% να προκαλεί την εντύπωση ενός «πανίσχυρου» Πούτιν στο εσωτερικό της χώρας, όμως η αλήθεια είναι πως στους «κύκλους» που τον στηρίζουν, εδώ κι αρκετό διάστημα έχει οξυνθεί η διαπάλη ανάμεσα σε διάφορες «κάστες». Στο φως της δημοσιότητας ήρθαν συλλήψεις και διασταυρωμένα πυρά (πραγματικά) μεταξύ εκπροσώπων διάφορων υπηρεσιών της κρατικής ασφάλειας, που οδήγησαν την εφημερίδα «Ζάφτρα» του λεγόμενου «πατριωτικού χώρου» (που στηρίζει τον Πούτιν) να κυκλοφορήσει με πρωτοσέλιδο - έκκληση προς τους «άντρες των αρχών ασφαλείας», στο οποίο τους καλούσε «να μην αλληλο-πυροβολούνται» (!) αφού όπως σημείωνε κάτι τέτοιο εγκυμονεί κινδύνους για τη «σταθερότητα» και ταυτόχρονα «αδυνατίζει τις θέσεις της Ρωσίας» στην παγκόσμια σκακιέρα.

Τι ακριβώς κρύβεται πίσω από αυτήν τη διαμάχη φάνηκε και στις δηλώσεις που έκανε στις 6/12 ο Α. Σόχιν, πρόεδρος της Ρωσικής ένωσης βιομηχάνων κι επιχειρηματιών, ο οποίος δήλωσε πως δεν είναι αντίθετος στην επανεξέταση των αποτελεσμάτων των ιδιωτικοποιήσεων της περιόδου του '90, όσων «έγιναν κατά παράβαση του νόμου», ανάβοντας το «πράσινο φως» στο κράτος να επέμβει. Οπως όμως είναι πασίγνωστο, στη δεκαετία του '90 έγινε ένα πραγματικό «πλιάτσικο» της δημόσιας περιουσίας κι αν ανοίξει αυτός ο «κύκλος» της επανεξέτασης, κανένας από τους σημερινούς εκπροσώπους της ρωσικής ολιγαρχίας δε θα αισθανθεί άνετα. Εκείνο που διαφαίνεται είναι πως ετοιμάζεται, με τη βοήθεια του κρατικού μηχανισμού, ένα νέο ξαναμοίρασμα του πλούτου, μια «βελούδινη επανα-ιδιωτικοποίηση», όπως τη χαρακτήρισε ο ίδιος ο Σόχιν.

Κανείς λοιπόν δε γνωρίζει αν ο Πούτιν και το περιβάλλον του θα μπορέσει, με τους πολιτικούς σχεδιασμούς που ετοιμάζει, να «δαμάσει» τις «ορέξεις», να κρατήσει τις σωστές «ισορροπίες» μεταξύ των μεγάλων ντόπιων ιδιωτικών συμφερόντων, που «ακονίζουν τα μαχαίρια» τους.

Δεν πρόκειται για απλές «συμμορίες» που μοιράζουν τη «λεία» τους σε μια «μετωπική» αντιπαράθεση. Στη σύγκρουσή του εμπλέκεται ο μηχανισμός του κράτους. Ο σημερινός ρωσικός καπιταλισμός είναι καπιταλισμός των μονοπωλίων, του χρηματιστικού κεφαλαίου και της σύμφυσης μονοπωλίων και κράτους. Κι αυτό φαίνεται πεντακάθαρα κι από τις διακηρυγμένες προθέσεις, τόσο επιχειρηματιών όσο και κρατικών παραγόντων για την ανάγκη κρατικού ελέγχου ορισμένων στρατηγικής σημασίας τομέων (π.χ. εξόρυξης) και βαριάς βιομηχανίας (αυτοκινητοβιομηχανία, μηχανοκατασκευές, αεροναυπηγική, ναυπηγεία κ.ά.). Λόγος γίνεται για το ρόλο που θα πρέπει να παίξει το καπιταλιστικό κράτος στη Ρωσία τα αμέσως επόμενα χρόνια για την ανανέωση των υποδομών και της τεχνολογίας σε μια σειρά τομείς της οικονομίας, στους οποίους οι ιδιώτες από τη μια δεν είναι διατεθειμένοι σήμερα να ρισκάρουν επενδύσεις, κι από την άλλη θέλουν την ανασυγκρότησή τους, για να ενισχύσουν τη μελλοντική θέση τους στην παγκόσμια ιμπεριαλιστική «πυραμίδα».

Κι εδώ είναι που η κάθε πλευρά, η κάθε «κάστα» επιχειρηματιών επιδιώκει να επιβάλει στον κρατικό μηχανισμό τους «δικούς» της ανθρώπους. Στον κρατικομονοπωλιακό καπιταλισμό, λόγω της σύμφυσης κράτους - μονοπωλίων, υπάρχει συνεχής μετακίνηση διευθυντικών στελεχών ιδιωτικών επιχειρήσεων σε ανώτερες κρατικές θέσεις, κρατικές επιχειρήσεις, συμβούλων κλπ., και αντίστροφα. Πρόκειται για σύνηθες φαινόμενο στις αστικές κυβερνήσεις στην περίοδο του ιμπεριαλισμού, αφού τα όρια, ανάμεσα στο τμήμα της αστικής τάξης που ασχολείται με την πολιτική και στους ιδιοκτήτες, μάνατζερ, άλλα ανώτερα διευθυντικά στελέχη των μονοπωλίων, γίνονται όλο και πιο δυσδιάκριτα.

Οχι εύκολη θα είναι η κατάσταση για τους κυβερνώντες και με τους «κάτω», δηλαδή την εργατική τάξη, τα άλλα λαϊκά στρώματα, που βλέπουν την κατάστασή τους να χειροτερεύει. Η συνεχιζόμενη πολυήμερη απεργία στο εργοστάσιο της «Ford», αλλά κι οι αγωνιστικές διαθέσεις που υπάρχουν σε αρκετούς κλάδους, δείχνουν πως οι λαϊκές αντοχές μπορεί και να τελειώνουν. Η ρωσική εργατική τάξη κάνει σήμερα βήματα στην οργάνωση της πάλης της. Η εκλογή του Πούτιν με την Ενιαία Ρωσία κι ένα πιθανό σενάριο μεγαλύτερης εμπλοκής του με τα αντιλαϊκά μέτρα που εφαρμόζονται, μπορεί να λειτουργήσει υπέρ της μεγαλύτερης πολιτικοποίησης των εργατικών διεκδικήσεων και όξυνσης των αγώνων, της «στοχοποίησης» του ίδιου του Πούτιν, ως «εγγυητή» της σημερινής «τάξης πραγμάτων».

Ακόμη πιο φανερές είναι οι προκλήσεις που θα έχει να αντιμετωπίσει το επόμενο διάστημα η πολιτική ηγεσία της Ρωσίας στο διεθνές επίπεδο, αφού σε παρά πολλά «μέτωπα» θα βρεθεί αντιμέτωπη με τους σχεδιασμούς άλλων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων. Το ζήτημα του Κόσσοβου, των αγωγών από την Κασπία, αλλά και οι σχέσεις με την ΕΕ και τις ΗΠΑ, το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και η αντιπυραυλική ασπίδα στην Ευρώπη, οι εξελίξεις σε Ουκρανία και Γεωργία, με τη νέα πιθανή διεύρυνση του ΝΑΤΟ, είναι μόνο μερικά από τα άμεσα ζητήματα που θα τεθούν σε προτεραιότητα το 2008 και θα απαιτήσουν από τους κυρίαρχους κύκλους της Ρωσίας σαφή και σταθερή στρατηγική απέναντι στις επιδιώξεις των ανταγωνιστών τους, αλλά και «μαεστρία» στις όποιες κινήσεις τακτικής.

Μπροστά σ' αυτές τις εσωτερικές και διεθνείς προκλήσεις, με τις οποίες έρχεται αντιμέτωπη η κυρίαρχη τάξη κι οι εκπρόσωποί της στη Ρωσία, η πρόσφατη χοντροκομμένη νοθεία των εκλογών, αλλά κι η απαγόρευση κομμάτων, η αύξηση του εκλογικού πλαφόν στο 7% και άλλοι νόμοι, όπως αυτός για τον έλεγχο των πολιτικών κομμάτων, δείχνει μάλλον το φόβο παρά τη σιγουριά των κυβερνώντων για τις μελλοντικές εξελίξεις.