Η Στοά του Ευμένους αδυνατεί να δεχτεί εκδηλώσεις,διαπιστώνει στο παρά πέντε το μετονομασμένο ως "Ελληνικά Φεστιβάλ" Φεστιβάλ Αθηνών. Μόνο που, όταν το ΚΑΣ παραχωρούσε το μνημείο η Α' ΕΠΚΑ επέμενε να μη δοθεί έγκριση. Τρεις εκδηλώσεις, λοιπόν, μεταφέρονται στην Πνύκα,χώρος για τον οποίο το ΚΑΣ είχε δεχτεί μόνο ήπιες χρήσεις. Η Πνύκα, όμως, αντέχει ως προς το αισθητικό και υλικό μέρος; Οχι λέει το ΚΑΣ,αλλά την παραχωρεί υποσημειώνοντας ότι "στο μέλλον να γίνει περιγραφή των δυνατοτήτων του μνημείου".

Θα δούμε λοιπόν τις εκδηλώσεις: "Η ποίηση ανατέλλει τα μεσάνυχτα", "Ο κύριος Γιάννης Ρίτσος" και "Ο "Μεγάλος Ερωτικός" του Μάνου Χατζιδάκι". Το ΚΑΣ, όμως, γνωμοδοτεί προ τετελεσμένων γεγονότων. Στην προκειμένη περίπτωση έκανε μόνο περικοπές στις βαριές εγκαταστάσεις που πρότεινε η ΑΕ "Ελληνικά Φεστιβάλ" και υπέδειξε να μην περάσουν στο λιθόστρωτο του Πικιώνη βαριά οχήματα (μέχρι μισός τόνος φορτίο), γιατί ήδη έχει πληγεί αρκετά. Ομως η πρώτη εκδήλωση θα είναι ολονύκτια. Από τις 12 τα μεσάνυχτα και για πέντε ώρες τα 900 άτομα που θα υποστεί η Πνύκα θα μετακινούνται και μάλιστα από το κοίλο στις στοές!

Βέβαια η Α' ΕΠΚΑ επαναλαμβάνει ότι η Πνύκα δεν έχει φύλακες, άρα για τις εκδηλώσεις θα φυλάσσεται από εργάτες,ότι πρέπει να απομακρυνθούν οι εγκαταστάσεις του "Ηχος και Φως", να συντηρηθεί ο χώρος και να προστατευτεί το λιθόστρωτο του Πικιώνη.

Μόνο που αν ξεχάσουμε τις εκδηλώσεις και τις συνέπειές τους και περπατήσουμε μία καθημερινή, θα διαπιστώσουμε ότι η περιοχή είναι πλήρως αλλοιωμένη. Ο περιορισμός στα οχήματα μέχρι μισό τόνο για τις ανάγκες των εκδηλώσεων ακούγεται τουλάχιστον κωμικός, όταν καθημερινά διασχίζουν το χώρο του Πικιώνη αυτοκίνητα περιοίκων και τροφοδοσίας εστιατορίων.Ενα μεγάλο ψυγείο παγωτών έχει φορτίο 1,5 τόνου... ενώ δίπλα στο Βράχο παρκάρει ακόμα και λεωφορείο του Πολεμικού Ναυτικού. Η τραγικότερη εικόνα είναι τις νύχτες που το Ηρώδειο λειτουργεί, γιατί τότε το λιθόστρωτο μετατρέπεται σε "πάρκινγκ Πικιώνη", αφού δεν έχει τοποθετηθεί μία απαγορευτική μπάρα στην είσοδο του μονοπατιού.

Εξάλλου ο επισκέπτης μπορεί να ξεκουραστεί σε αμέτρητα τραπεζάκια που αυξάνονται και πληθύνονται κι αυτά επί του λιθόστρωτου. Μοιάζει σα να μην ελέγχονται από πουθενά αυτές οι χρήσεις, αφού τα τραπεζάκια με ομπρέλες αυξάνονται και αλλού (βλ. οδός Διοσκούρων), δημιουργώντας "εξέδρες" σε άμεση επαφή με τα αρχαία.Αυτά αφορούν στην οπτική ρύπανση και βλάβη, διότι η ηχητική είναι άλλο κεφάλαιο. Ξεκινώντας από τις παρυφές του βράχου της Ακρόπολης μέχρι τη Βιβλιοθήκη του Αδριανού υπάρχει μουσικός αλαλαγμός,από ζωντανό μπουζούκι μέχρι ροκ.

Το περίεργο είναι ότι διαπιστώνεται ανεξέλεγκτη έξαρση όλων αυτών των χρήσεων, ακριβώς στο όριο της Ενοποίησης των Αρχαιολογικών Χώρων, παρ' ό,τι η Εφορεία ξεκίνησε εργασίες καθαρισμού των αρχαιολογικών χώρων.Αν Ενοποίηση σημαίνει "βελτίωση της εικόνας", δε θα έπρεπε να ξεκινήσει από τα βασικά, όπως είναι ο έλεγχος των χρήσεων;

Δ. ΜΥΡΙΛΛΑ

Χώρος φιλόξενος, συνεχώς δημιουργικός, το Μουσείο Μπενάκη είναι παρόν στα πολιτιστικά πράγματα του τόπου μας. Τώρα η δυναμική παρουσία "σφραγίζεται" από μια τετραπλή γιορτή. Πρόκειται για τη σημαντική έκθεση "Ελληνικά Κοσμήματα από τις Συλλογές του Μουσείου Μπενάκη",δύο νέες εκδόσεις για το ελληνικό κόσμημα και τη συμπλήρωση 70 τόμων σημαντικών εκδόσεών του από το 1974. Δίκαια λοιπόν, στη χτεσινή συνέντευξη Τύπου, ο πρόεδρος του Ιδρύματος Μαρίνος Γεωργουλάνος το χαρακτήρισε "κυψέλη επιστημονικής εργασίας και έρευνας".

Στην έκθεση (εγκαινιάζεται σήμερα και θα διαρκέσει έως τις 5 Αυγούστου), παρουσιάζονται 250 υπέροχα δείγματα των μουσειακών συλλογών, που καλύπτουν μια ευρύτατη χρονική περίοδο από τους νεολιθικούς χρόνους έως τον 19ο αιώνα. Μέσα από τα έργα, ο επισκέπτης θα σχηματίσει μια συνολική εικόνα για το ελληνικό κόσμημα στη διαχρονική του εξέλιξη. Κυρίως όμως, θα μαγευτεί από την ομορφιά που εκπέμπει ο θαυμαστός κόσμος του ελληνικού κοσμήματος.

Την έκθεση, που παρουσιάστηκε στις ΗΠΑ, στη Γερμανία και τη Φινλανδία, πλαισιώνουν δύο εκδόσεις για το ελληνικό κόσμημα. Η μία, με τον ομώνυμο τίτλο (σε συνεργασία με τις εκδόσεις "ΑΔΑΜ"), πραγματεύεται το ελληνικό κόσμημα διαχρονικά, με αφετηρία το υλικό του Μουσείου, ενώ η δεύτερη, "Διάτρητα",εξετάζει διεξοδικά μία συγκεκριμένη κατηγορία κοσμημάτων στις συντεταγμένες του χρόνου και του χώρου όπου άνθισαν. Αναφερόμενος στα κοινά χαρακτηριστικά των δύο βιβλίων, ο διευθυντής του Μουσείου Μπενάκη Αγγελος Δελληβοριάς τόνισε ότι "και τα δύο είναι γεννήματα αγάπης και απαιτήθηκε πολύς χρόνος για να γίνει η συγκέντρωση και η επεξεργασία του υλικού".

Στο βιβλίο "Ελληνικά Κοσμήματα από τις συλλογές του Μουσείου Μπενάκη",αναφέρθηκε η αρχαιολόγος, υπεύθυνη των εκδόσεων του Μουσείου Ηλέκτρα Γεωργούλα,τονίζοντας ότι "η έκδοση πραγματεύεται 172 δείγματα από τα σημαντικότερα των μουσειακών συλλογών. Χωρίζεται σε τέσσερα μέρη. Το πρώτο αφιερώνεται στο μυκηναϊκό κόσμημα, το δεύτερο παρουσιάζει επιλογή κοσμημάτων από τους γεωμετρικούς χρόνους ως το τέλος της κλασικής περιόδου. Το τρίτο μέρος εικονογραφεί το βυζαντινό πολιτισμό και το τέταρτο τις νεοελληνικές δημιουργίες".

Η συγγραφέας του βιβλίου "Διάτρητα",βυζαντινολόγος Αιμιλία Γερουλάνου, αναφέρθηκε στα διάτρητα κοσμήματα, στην ξεχωριστή ενότητα της χρυσοχοϊκής τέχνης, την οποία αποτελούν κοσμήματα που προσφέρουν σημαντικές πληροφορίες για τη μελέτη των χρόνων από τον 3ο - 7ο μ.Χ. αιώνα.