ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Σκηνικός «μαραθώνιος» με «Δαίμονες»

Ο Πέτερ Στάιν, ως ιερέας στους «Δαίμονες»

Πραγματικό θεατρικό «Μαραθώνιο» αποτελεί η διάρκειας οκτώμισι ωρών (δωδεκάωρη με τα έξι διαλείμματα) παράσταση του διάσημου Γερμανού σκηνοθέτη Πέτερ Στάιν με τους «Δαίμονες» του Ντοστογιέφσκι, που θα παρουσιάσει το Φεστιβάλ Αθηνών, στις 3 και 4 Ιουλίου, στην Πειραιώς 260 (έναρξη 11π.μ. Εισιτήρια: 25, 20 ευρώ, 15 φοιτητικό). Ο καινοτόμος δημιουργός ήρθε για λίγες ώρες στην Αθήνα για να ξαναδεί το χώρο της παράστασης και μίλησε στους δημοσιογράφους για το πολύ τολμηρό εγχείρημά του, που ξεκίνησε μετά από πρόταση του σημαντικού δημοτικού θεάτρου του Τορίνο «Στάμπιλε» (θέατρο που έλκεται από θεατρικές διασκευές σπουδαίων μυθιστορημάτων και ειδικά του Αλμπέρ Καμύ - έχει παρουσιάσει με μεγάλη επιτυχία την κοινωνικά αλληγορική «Πανούκλα» του Καμύ), να ανεβάσει τους «Δαίμονες» στη διασκευή του Καμύ. Λόγω οικονομικού κόστους, η πρόταση δεν υλοποιήθηκε, αλλά παρακίνησε τον Π. Στάιν να διασκευάσει ο ίδιος και να ανεβάσει το ντοστογιεφσκικό αριστούργημα. Συνεχίζοντας την παλιά του «παράδοση» με πολύωρες παραστάσεις (ξεκίνησε με την αισχυλική τριλογία «Ορέστεια»), ο σκηνοθέτης «επιστρέφει» στις «ρίζες», στη «λειτουργία» των πολύωρων παραστάσεων του αρχαιοελληνικού θεάτρου, ως «κοινότητας ανθρώπων». Η πολυπρόσωπη παράσταση «Δαίμονες» (30 ηθοποιοί) πρωτοπαρουσιάστηκε πέρσι το Μάη στην Ούμπρια (Ρώμη) όπου ζει ο Στάιν.

Εμπνευσμένο από την ζέουσα ιστορικο-πολιτική και κοινωνική πραγματικότητα και υπαρκτά πρόσωπα της Ρωσίας, το - γραμμένο στα 1871-1872 - μυθιστόρημα του Ντοστογιέφσκι δεν «επικαιροποιείται» από τον Στάιν. «Δεν πιστεύω ότι τα έργα πρέπει να εκμοντερνίζονται. Εκμοντερνίζοντας ένα κείμενο χάνεις την πνευματικότητά του. Ολο το θέμα είναι να πεις ιστορίες από το παρελθόν και ο θεατής θα κάνει τους δικούς του παραλληλισμούς, τη σύνδεσή του με το τώρα». Εξάλλου, τα πρόσωπα του μυθιστορήματος αντανακλούν μια κοινωνία σε μεγάλη κρίση, όπως είναι η σημερινή. Ο σκηνοθέτης συμμετέχει στην παράσταση, υποδυόμενος έναν κληρικό διαβάζοντας αποσπάσματα, παρότι δεν θεωρεί εαυτόν «καλό ηθοποιό», όπως είπε.

Φεστιβάλ Αθηνών ... αυλαία

«Αγγελοι στην Αμερική»

Η θεατρική αυλαία του Φεστιβάλ Αθηνών ανοίγει (1-7/6), στο θέατρο Πειραιώς 260, με το έργο του Αμερικανού συγγραφέα «Αγγελοι στην Αμερική», σε σκηνοθεσία Νίκου Μαστοράκη. Μία παράσταση που προβληματίζει. Θεολογικές και πολιτικές πεποιθήσεις συγκρούονται με τη σεξουαλικότητα και την αναζήτηση νοήματος της ανθρώπινης ύπαρξης. Ενα έργο προφητικό, γραμμένο στο κατώφλι της «νέας εποχής που προδιαγράφει τον εφιάλτη του κόσμου που ζούμε», σημειώνει ο σκηνοθέτης. Το έργο γράφτηκε το 1991 και είναι ίσως το πιο πολυβραβευμένο έργο της εποχής μας. Μεταξύ άλλων έλαβε το National Arts Club Award (1991), το βραβείο της λονδρέζικης Ενωσης Κριτικών Θεάτρου (1992), το βραβείο της νεοϋορκέζικης Ενωσης Κριτικών Θεάτρου (1993), το «Pulitzer Prize» και «Tony Award» (1993). Ο 54χρονος σήμερα Κούσνερ έγραψε και το σενάριο της ομώνυμης ταινίας, που γυρίστηκε μερικά χρόνια αργότερα. Μετάφραση Γιώργος Δεπάστας. Δραματουργική επεξεργασία - σκηνοθεσία - μουσική επιμέλεια Νίκος Μαστοράκης. Σκηνικά - κοστούμια Μανόλης Παντελιδάκης. Φωτισμοί Σάκης Μπιρμπίλης. Επιμέλεια κίνησης Κώστας Τσιούκας. Παίζουν: Ζέτα Δούκα, Θανάσης Ευθυμιάδης, Δημήτρης Λιγνάδης, Χρήστος Λούλης, Μάγια Λυμπεροπούλου, Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος, Σοφία Σεϊρλή, Νίκος Χατζόπουλος. Συμμετέχουν και οι Γιώργος Κουτλής και Αλέξανδρος Ψυχράμης.

O θίασος «blitz» παρουσιάζει (3-27/6) στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών μια παράσταση μεταξύ θεάτρου και κινηματογράφου, με τίτλο «Cinemascope -ένα ντοκιμαντέρ για το τέλος του κόσμου». Οι θεατές, φορώντας ασύρματα ακουστικά, παρακολουθούν μέσα από τη μεγάλη τζαμαρία του χώρου «BIOS» αυτό που εκτυλίσσεται έξω. Ως χρόνος της παράστασης νοούνται οι δύο τελευταίες ώρες πριν το τέλος του κόσμου. Χωρίς κανένας να ξέρει γιατί και πώς, ο κόσμος τελειώνει. Παρατηρώντας την αδιάκοπη κίνηση των περαστικών, σκηνοθετημένη αλλά και αυθόρμητη, οι θεατές παρακολουθούν μία ιδιαίτερη «χορογραφία», ατομική και κοινωνική, μια «χορογραφία» του δρόμου, ανεξάρτητη από το θέαμα, που εντάσσεται μέσα σ' αυτό. Η παράσταση βασίζεται στην ψηφιακή πλατφόρμα Silent Sound Show (SSSh!), που απέκτησε το «BIOS» και επιτρέπει να συνυπάρχουν ταυτόχρονα δύο διαφορετικά ηχητικά περιβάλλοντα, χωρίς να αλληλοκαλύπτονται. Φωτισμοί Τάσος Παλαιορούτας. Παίζουν: Ελένη Καραγιώργη, Σύλλας Τζουμέρκας, Μιχάλης Μαθιουδάκης, Μαργιαλένα Μαμαρέλη, Θανάσης Δεμίρης, Ελίνα Λούκου, Σιαμάκ Ετεμάντη, Γιάννης Μαλογιάννης, Μαρία Φιλίνη, Βάσω Καμαράτου. Το θίασο ίδρυσαν το 2004 οι ηθοποιοί Γιώργος Βαλαής, Αγγελική Παπούλια και Χρήστος Πασσαλής.

Δημοτική Πινακοθήκη «Θ. Ακριβόπουλος»

«Περιστέρι της ειρήνης προς το μαύρο ήλιο της Γιουγκοσλαβίας», έργο του Θ. Ακριβόπουλου, 1999

Πυρήνα της μόνιμης έκθεσης της Δημοτικής Πινακοθήκης, αποτελούν τα έργα που δώρισε ο ζωγράφος Θανάσης Ακριβόπουλος, στη γενέτειρά του, τον Αλμυρό Μαγνησίας. Η Δημοτική Πινακοθήκη «Θανάσης Ακριβόπουλος», εγκαινιάζεται σήμερα και φιλοξενεί στον ειδικά διαμορφωμένο χώρο του παλιού Γυμνασίου της πόλης, τη σαραντάχρονη εικαστική διαδρομή του σημαντικού δημιουργού. Εργα (λάδια, παστέλ, σχέδια), που φιλοτεχνήθηκαν από το 1969 μέχρι τις μέρες μας. Ο καλλιτέχνης αν και έφυγε έφηβος από τη γενέθλια πόλη του, για να ακολουθήσει το δρόμο της τέχνης στην Αθήνα και τη Γαλλία, διατήρησε πάντα ισχυρούς δεσμούς με τη γενέτειρά του και τη νοσταλγία για τη γενέτειρά του.

Η ιστορικός Τέχνης Μαίρη Μιχαηλίδου χαρακτηρίζει το έργο του «πρωτότυπο και πολύμορφο, έργο σημάτων και συμβόλων, ψυχογραφικό και εσωτερικό, αντιπολεμικό και ειρηνικό, μαρτυρία της ίδιας της ζωής του δημιουργού, που, για πολλά χρόνια, προβληματίστηκε πάνω στις σχέσεις των ανθρώπων και του κόσμου και αποτυπώνει στα έργα του τις πνευματικές του αναζητήσεις και τα κοινωνικά του πιστεύω». «... Παρακολούθησα από κοντά την καλλιτεχνική πορεία ενός ειλικρινούς και έντιμου δημιουργού, που κατόρθωσε να μεταπλάσει με ποιότητα και γνώση τις υπαρξιακές του αγωνίες... και να εδραιώσει αργά και σταθερά τη δική του ξεχωριστή παρουσία στο σύγχρονο εικαστικό χώρο».

Συναυλία του Θανάση Παπακωνσταντίνου, τη Δευτέρα (9.30 μ.μ.), στο Θέατρο Πέτρας, στην Πετρούπολη. Παρουσιάζει τραγούδια από τον καινούριο του δίσκο με τίτλο «Ο ελάχιστος εαυτός», κομμάτια από το σύνολο της δισκογραφίας του καθώς και τραγούδια της δημοτικής και λαϊκής παράδοσης. Μαζί του στο τραγούδι η Ματούλα Ζαμάνη.

Το θέατρο «Ελεύθερη Εκφραση» (Λέσβου 8 και Απειράνθου 1, Κυψέλη) ανεβάζει, από τις 2-13/6 (9μμ) το έργο της Ασημίνας Ρεβύθη «Η μελαγχολία του Πιγκουίνου», που διακρίθηκε στο διαγωνισμό πρωτοεμφανιζόμενου συγγραφέα που οργάνωσε το θέατρο. Το έργο ακολουθεί την παράδοση του θεάτρου του παραλόγου. Σκηνοθεσία Γιάννη Τσιώμου, σκηνικά - κοστούμια Λάζαρου Κυριακίδη. Βίντεο - σύνθεση ήχων: Κοσμάς Χειράκης, ζωντανά μουσικά σχόλια: Κάπα Σίγμα, φωτισμοί ήχοι Αντώνη Παναγιωτόπουλου - Παναγιώτη Κουκουρουβλή, φωτογραφία Στέλιου Αξιώτη. Παίζουν: Κωνσταντίνος Βασιλόπουλος, Τζένη Οικονόμου, Γιάννης Τσιώμου, Ασημίνα Ρεβύθη, Κοσμάς Χειράκης.

Στις 31/5 (7.45μμ), στα πλαίσια του γιορτασμού για τα 100 χρόνια από τη γέννηση των Γιάννη Τσαρούχη και Νίκου Καββαδία, το «Ιδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη» (2ας Μεραρχίας 36, Πειραιάς, κτήριο πρώην Γαλλικού Ινστιτούτου), διοργανώνει μουσικό αφιέρωμα στους δύο μεγάλους δημιουργούς. Θα μιλήσουν: Μαριλένα Λασκαρίδου, Νίκη Τσαρούχη - Γρυπάρη, Ελγκα Καββαδία, Μαρία Καραβία, Μαρία Ρώτα. Θα διαβάσουν οι ηθοποιοί Δημήτρης Καταλειφός, Κωνσταντίνος Κωνσταντόπουλος. Θα προβληθεί η ταινία του Δημήτρη Βερνίκου «Γιάννης Τσαρούχης. Σπουδή για πορτρέτο». Την εκδήλωση πλαισιώνουν ο συνθέτης Θάνος Μικρούτσικος και ο Γιάννης Κούτρας, πρώτος ερμηνευτής του μελοποιημένου έργου «Σταυρός του Νότου».

Στο «Μπαράκι του Βασίλη» (Διδότου 3, Κολωνάκι, 210-3623625) τη Δευτέρα η μαγευτική ακορντεονίστρια Ζωή Τηγανούρια με τους Ηλία Αργυρόπουλο (πιάνο) και Αγγελική (τραγούδι) «ξετυλίγει» μια μουσική παράσταση για ακορντεόν και πιάνο, με τάνγκο, λαϊκές και παραδοσιακές φόρμες. Ακολουθεί την Τρίτη (1/6) ο Μίλτος Πασχαλίδης, σε μια απρόβλεπτη μουσική βραδιά.