ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Παρασκευή 11 Απρίλη 1997
Σελ. /32
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
ΝΕΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ

Μια ζεστή ανάσα από το Βορρά "Μακριά πετούν τα σύννεφα"

Την τελευταία δεκαετία ένας σκηνοθέτης από τον παγωμένο ευρωπαϊκό Βορρά έχει αναδειχτεί σε μια από τις πιο ενδιαφέρουσες περιπτώσεις του σύγχρονου κινηματογράφου. Πρόκειται για τον Φιλανδό Ακι Καουρισμάκι,τον δημιουργό των χαμηλών τόνων, εκεί όπου έχουμε συνηθίσει την κραυγαλέα αντιμετώπιση, τον ρεαλιστή, που γνωρίζει πως η πραγματικότητα περνά και μεταμορφώνεται μέσα από το προσωπικό φίλτρο, που και το πιο κοινότοπο θέμα μπορεί να το αφηγηθεί σαν γοητευτικό παραμύθι, τον κινηματογραφιστή που συναρπάζει χωρίς να τραβά το θεατή από το μανίκι, μόνο με το στοιχειώδες, με το πρωταρχικό, αποφεύγοντας κάθε μορφή συγκινησιακής βίας και εντυπωσιασμού. Δεν είναι, βέβαια, ο πρώτος ή ο μοναδικός σκηνοθέτης που αρκείται στο ελάχιστο και για τον οποίο το ελάχιστο είναι πραγματικά αρκετό. Υπάρχει ήδη μια παρόμοια κινηματογραφική παράδοση, ένα λεπτό νήμα που συνδέει δημιουργούς σαν τον Μπρεσόν, το Φασμπίντερ, τον Τορνέ, τον Τζάρμους και πολλούς άλλους, περιπτώσεις μοναδικές όλοι τους, καθώς μέσα από τα δικά του μέσα ο καθένας αυτό που αναζήτησαν και αναζητούν, είναι ακριβώς η προσωπική έκφραση, η ελευθερία να μιλάς όπως θες, η αποδέσμευση από τις καθιερωμένες συμβατικότητες, που οριοθετούν και τυποποιούν το κινηματογραφικό έργο.

Μοναδικός κι ο Ακι Καουρισμάκι σε αυτόν τον πλατύ κύκλο. Μοναδικός και δραστήριος, αφού σχεδόν κάθε χρόνο κάνει και μια καινούρια ταινία. Με μια ευαισθησία, που έχει στο κέντρο της τον συναισθηματικό κόσμο των μοναχικών του ηρώων. Μοναχικών (χωρίς καμιά δραματική φόρτιση στη λέξη) όπως μοναχικός είναι ο κοινός άνθρωπος μέσα στο σύνολο των σχέσεών του, αφού κοινοί άνθρωποι με κοινές σχέσεις πρωταγωνιστούν και στις ταινίες του. Κοινοί άνθρωποι, προλετάριοι (χωρίς καμιά δραματική φόρτιση στη λέξη), πρόσωπα δηλαδή που ζουν από μια δουλιά, που δεν κατέχουν τίποτα, που με το πρώτο φύσημα του αέρα μπορεί να βρεθούν στο περιθώριο, φτωχοί, "άχρηστοι", ίσως απελπισμένοι. Πρόσωπα τραγικά (χωρίς καμιά δραματική φόρτιση στη λέξη), αφού η ζωή τους καθορίζεται από νόμους ξένους προς τη φύση και τις ανάγκες τους, που βρίσκονται στην πραγματικότητα στο χείλος μιας προσωπικής αβύσσου, την οποία καταφέρνουν να αποφύγουν, αποκτώντας συνείδηση μιας κοινής μοίρας: είτε κουβεντιάζοντας στον πάγκο ενός μπαρ είτε μέσα από μια ερωτική σχέση η ατομική αποξένωση καταργείται, ο άνθρωπος ανακαλύπτει διεξόδους και θέληση για να συνεχίσει να ζει. Είναι οι ιστορίες των ανθρώπων που περιμένουν μάταια στην ουρά του ταμείου ανεργίας, μικρές τραγωδίες χωρίς δραματική φόρτιση, δράματα χωρίς τραγική χροιά, ιστορίες κωμικές με ένα χιούμορ σχεδόν υπόγειο, λιτές, ποιητικές, λυτρωτικές.

Μια σειρά ταινιών σε αυτό το κλίμα, που άνοιξε το 1988 με το "Αριελ" και περιλαμβάνει ταινίες σαν "Το κορίτσι με τα σπίρτα" ή το "Προσέλαβα το δολοφόνο μου", συνεχίζεται τώρα με το "Μακριά πετούν τα σύννεφα". Εδώ μια γυναίκα βρίσκεται ξαφνικά χωρίς δουλεά, όταν το παλιομοδίτικο εστιατόριο, όπου εργαζόταν κλείνει και όλο το προσωπικό απολύεται. Χωρίς δουλιά μένει ξαφνικά κι άντρας της, και βέβαια ο σκύλος τους δεν είναι σε θέση να τους εξασφαλίσει τα προς τα ζην. Μια μικρή κρίση δημιουργείται στην προσωπική τους ζωή και στη σχέση τους, η κοινωνία και οι θεσμοί δεν προσφέρουν καμιά βοήθεια, δουλιά της προκοπής δύσκολα βρίσκεται. Παρ' όλα αυτά, μια καινούρια προσπάθεια μπορεί να ξαναφέρει τα πράγματα στο δρόμο τους... Ιστορία απλή όσο και μια στοιχειώδης αριθμητική πράξη. Ομως αυτό που της δίνει ζωή είναι το συγκεκριμένο κάτι, που υπάρχει σε κάθε πρόσωπο, σε κάθε χώρο. Καθετί έχει τη δική του ζωή, τη δική του ιδιαιτερότητα, τη δική του ταυτότητα. Μέχρι κι ο σκύλος μοιάζει να έχει ζήσει κάποτε τη δική του προσωπική περιπέτεια, να έχει την ίδια κούραση και εγκαρτέρηση, που επιδεικνύουν οι πρωταγωνιστές της ταινίας. Τον πρώτο ρόλο κρατά η Κάτι Ουτίνεν, που πρωταγωνιστούσε και στο "Κορίτσι με τα σπίρτα", πρόσωπο με μια ιδιαίτερη εκφραστικότητα, χάρη στις αδιόρατες λεπτομέρειες της ερμηνείας του, ιδανικό για έναν σκηνοθέτη σαν τον Καουρισμάκι, που δίνει το μεγαλύτερο βάρος του στους νεκρούς χρόνους της δράσης, στις παύσεις, τις σιωπές και τις αντιδράσεις των ηρώων. Στις αντιστίξεις που χαρίζουν στο έργο του την ιδιαιτερότητα, το ιδιότυπο χιούμορ και την εσωτερική του δύναμη.

- Πριν από το φιλμ προβάλλεται η μικρού μήκους ταινία του Κυριάκου Χατζημιχαηλίδη "Του Χάρου τα δόντια"

(ΑΝΔΟΡΑ, ΑΣΤΟΡ, ΑΦΑΙΑ, ΖΙΝΑ)

"Ο Βαρόνος"

Δυο παλιοί ηθοποιοί του ελληνικού κινηματογράφου εμφανίζονται ξανά στην οθόνη ύστερα από πολλά χρόνια απουσίας. Η Γεωργία Ζώη και ο Κώστας Κακαβάς,που πρωταγωνιστεί στην ταινία των Νίκου Ζερβού και Διονύση Μανιάτη υποδυόμενος έναν περιθωριακό τύπο, αλκοολικό, τακτικό θαμώνα των μπαρ, που ζει σε ένα νεκροταφείο αυτοκινήτων. "Βαρόνος" είναι το παρατσούκλι του, και δεν είναι τυχαίο. Κάποτε ο άνθρωπος αυτός ήταν ένα σεβαστό πρόσωπο, ένας επώνυμος. Πετυχημένος ηθοποιός του θεάτρου, ζούσε σε ώριμη ηλικία ένα μεγάλο έρωτα με μια κατά πολύ νεότερή του γυναίκα, για να βιώσει την τραυματική εμπειρία μιας διπλής προδοσίας από αυτήν και τον καλύτερό του φίλο. Το σοκ που θα υποστεί, θα τον κάνει να παρατήσει τα πάντα, κάθε είδους υλικό πλούτο και κάθε φιλοδοξία, να εξαφανιστεί, για να τον συναντήσουμε ξανά ύστερα από καιρό σε αυτή την κατάσταση, να περιφέρεται μια αλλόκοτη, μοναχική φιγούρα με τις καινούριες του παρέες: τους μπεκρήδες, τους απόκληρους που ζουν γύρω από τα σκουπίδια, τις πόρνες, τα αλητάκια. Σχέσεις δίχως ιδιοτέλεια, δίχως συμφέρον, άρα και δίχως πιθανότητα προδοσίας, που φτιάχνουν μια νέα ισορροπία στη ζωή του Βαρόνου. Ομως ένας νέος έρωτας θα επιφέρει νέες ανατροπές. Μια φυγή στην ύπαιθρο παρέα με μια γυναίκα (Βάνα Πεφάνη) και έναν δραπέτη του τρελοκομείου (Ανδρέας Μαριανός) θα αναστατώσει ξανά τον ευαίσθητο συναισθηματικό κόσμο του αριστοκράτη αλήτη...

Καλοστημένη ιστορία πάνω σε σενάριο του Μπάμπη Τσικληρόπουλου,σε μια ταινία, όπου δεν απουσιάζει το χιούμορ, η ατμόσφαιρα και η απλότητα, και που ευτυχώς δεν έχει καμιά σχέση με τη "χαβαλετζήδικη" σειρά των προηγούμενων ταινιών του Ζερβού.

(ΝΙΡΒΑΝΑ, ΧΑΪ ΛΑΪΦ)

"Σαλό, 120 μέρες στα Σόδομα"

Πρόκειται για επανέκδοση σε μια ανακαινισμένη κόπια της γνωστής ταινίας - κύκνειο άσμα (1975) του Πιερ Πάολο Παζολίνι.Μια σειρά σκηνές από αυτές που περιγράφονται σε κείμενα του Σαντ, μεταφέρονται από τον Παζολίνι στο περιβάλλον του φασιστικού, ιταλικού καθεστώτος και εικονογραφούνται με εξαιρετική πιστότητα και ωμό νατουραλισμό, σαν ένα σχόλιο πάνω στη σχέση φασισμού - σαδισμού, ελευθερίας - εξουσίας, όπου η ακραία μορφή της ατομικής ελευθερίας βρίσκει την έκφρασή της στο φασισμό. "Οι πιο συνεπείς αναρχικοί είμαστε εμείς οι φασίστες", καγχάζει ένα από τα μέλη της παρέας σε κάποια στιγμή της ταινίας, η οποία, εκτός από την οξεία πολιτική άποψη που καταθέτει, αποτελεί ταυτόχρονα και μια βίαιη αισθητική πρόκληση προς το κοινό γούστο (έννοια αντίστοιχη με αυτήν της κοινής γνώμης), απόλυτα συμβατή με το ανατρεπτικό πνεύμα του Ιταλού δημιουργού. (ART STUDIO)

"Τα 101 σκυλιά της Δαλματίας ολοζώντανα"

Η παλιά ταινία κινουμένων σχεδίων της Ντίσνεϊ επιστρέφει τώρα για τους μικρούς φίλους του κινηματογράφου σε μια νέα εκδοχή, όπου τη θέση των καρτούν έχουν πάρει ηθοποιοί με σάρκα και οστά. Πραγματικοί πρωταγωνιστές της ταινίας τα εκατοντάδες εκπαιδευμένα σκυλιά και άλλα ζώα, που συμμετέχουν στο φιλμ, και ακυρώνουν τα σχέδια της κακιάς Κρουέλα Ντεβίλ (Γκλεν Γκλόουζ),να μετατρέψει το απαλό τους τρίχωμα σε μια ακριβή γούνα. Σκηνοθεσία Στίβεν Χέρεκ.Προβάλλεται και σε μεταγλωττισμένες κόπιες.

(AGORA, ΑΙΓΛΗ, ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ, ΑΤΛΑΝΤΙΣ, ΑΤΤΑΛΟΣ, ΑΤΤΙΚΟΝ, ΒΙΛΑΤΖ 1, ΓΑΛΑΞΙΑΣ, ΔΙΑΝΑ, ΚΗΦΙΣΙΑ 3, ΟΣΚΑΡ, ΠΤΙ ΠΑΛΑΙ, ΤΙΤΑΝΙΑ, ΑΝΤΑΜΣ, ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ, ΦΟΙΒΟΣ, ΑΤΤΙΚΟΝ ΠΕΙΡ. )

"Η αυτοκρατορία αντεπιτίθεται"

Επανέκδοση του Β μέρους της τριλογίας του πολέμου των άστρων του Τζορτζ Λούκας,20 χρόνια από την πρώτη της προβολή. Μια νέα μάχη των εξεγερμένων ενάντια στην Αυτοκρατορία και τη Σκοτεινή πλευρά της Δύναμης για τη σωτηρία του Γαλαξία.

(CINEPOLIS 3, ΑΣΤΕΡΙΑ, ΚΟΡΟΝΕΤ, ΜΕΤΡΟΠΟΛΙΤΑΝ, ΟΠΕΡΑ 1, ΡΑΔΙΟ ΣΙΤΥ, ΤΡΟΠΙΚΑΛ, ΑΠΟΛΛΩΝ ΠΕΙΡ. )

Αγης ΜΑΡΑΓΚΟΥΔΑΚΗΣ



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ