ΣΚΟΠΙΑ.--

«Ανασκευάσαμε το Σύνταγμα και τώρα πρέπει να ανασκευάσουμε τη νοοτροπία που δημιούργησε εθνοτικές συγκρούσεις», δήλωσε ο Αρμπεν Τζαφέρι, επικεφαλής του Δημοκρατικού Κόμματος των Αλβανών. Ωστόσο το γεγονός της κύρωσης από τη Βουλή των Συνταγματικών Τροποποιήσεων -με την 15η να κηρύσσει την άμεση έναρξη των προηγουμένων 14- δεν εγγυάται επ' ουδενί τρόπω και τη λήξη των προβλημάτων για τη χώρα, κάθε άλλο.

Το νέο Σύνταγμα που αντικαθιστά αυτό του 1991 περιλαμβάνει την αναγνώριση της αλβανικής γλώσσας ως επίσημης, αυξάνει τις θέσεις εργασίας στον κρατικό μηχανισμό (μη εξαιρουμένων των υπηρεσιών ασφαλείας) για Αλβανούς και αλλάζει το προοίμιο του προηγούμενου συνταγματικού κειμένου.

Λίγο αργότερα, ο Πρόεδρος της ΠΓΔΜ Μπόρις Τράικοφσκι δήλωσε ότι όλοι οι πρώην αντάρτες του Εθνικοαπελευθερωτικού Στρατού των Αλβανών -που αποτέλεσε το αποτέλεσμα της «μετανάστευσης» του UCK στη χώρα- θα καλυφθούν από γενική αμνηστία, με μόνη εξαίρεση εκείνους που θα κριθούν ύποπτοι από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ) και θα παραπεμφθούν για δίκη στη Χάγη.

Η δήλωση Τράικοφσκι, η οποία έγινε με την ευκαιρία ανταλλαγής επιστολών με εκπροσώπους της Ευρωπαϊκής Ενωσης, του ΝΑΤΟ και του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) παρά το ότι «κλείνει ορισμένα κενά» που είχαν αναστατώσει τα πρώην μέλη του UCK, ωστόσο, όπως έλεγαν Δυτικοί διπλωμάτες ανωνύμως στο ειδησεογραφικό πρακτορείο «Ρόιτερς», θα πρέπει η αμνηστία να γίνει νόμος. Οπως φέρεται να δήλωσε ο Τράικοφσκι η αμνηστία περιλαμβάνει όλους όσοι μετείχαν στην αυτονομιστική οργάνωση και παρέδωσαν στο ΝΑΤΟ (κάποια από) τα όπλα τους ως την 26η Σεπτέμβρη, καθώς και περίπου 120 έγκλειστοι στις φυλακές.

Ο Τράικοφσκι φέρεται να δήλωσε επίσης ότι από εδώ και στο εξής ουδείς θα συλληφθεί για πράξεις στάσης ή ένοπλης βίας ως την 13η Αυγούστου, ημέρα υπογραφής της Συμφωνίας στην Οχρίδα. Οποιαδήποτε δίωξη για εγκλήματα πολέμου θα αποτελεί αρμοδιότητα του ΔΠΔ. Βεβαίως αυτή η δήλωση αφήνει ανοιχτό το θέμα της δράσης του «νεοεμφανιζόμενου» Αλβανικού Εθνικού Στρατού, ο οποίος έχει κηρύξει τον δικό του «απελευθερωτικό» πόλεμο.

Ο Μάριαν Γκιουρόφσκι, ο υπουργός Αμυνας της ΠΓΔΜ, αποκαλεί «σοβαρό κίνδυνο για την ασφάλεια της χώρας» το νέο σκιώδη στρατό των πιο «ακραιφνών» μελών του πρώην UCK. Ενας «εκπρόσωπός» του, ο Αλμπαν Μπερίσα (άγνωστο αν πρόκειται για το πραγματικό του όνομα) δηλώνει ότι η δύναμή του αριθμεί «μερικές δεκάδες» άνδρες, παρ' όλα αυτά «έχει αρχίσει τον αγώνα της απελευθέρωσης όλων των αλβανικών περιοχών της πρώην Γιουγκοσλαβίας».

Η οργάνωση λέει φωναχτά όσα ο UCK πάντα πρέσβευε, και απέδειξε ότι μιλά σοβαρά όταν σκότωσε τρεις αστυνομικούς την περασμένη εβδομάδα κηρύσσοντας «απαγορευμένες» τις περιοχές της ΠΓΔΜ, όπου πλειοψηφεί ο αλβανικός πληθυσμός, για τις δυνάμεις ασφαλείας της χώρας. Ο Μπερίσα ισχυρίζεται ότι ήταν η δική του οργάνωση που είχε σκοτώσει 11 στρατιώτες την 11η Αυγούστου σε ενέδρα. Ωστόσο πρώην μέλος του Εθνικοαπελευθερωτικού Στρατού, που επισήμως έχει διαλυθεί, είπε στο «Ασοσιέιτεντ Πρες» υπό τον όρο της ανωνυμίας ότι «πρόκειται για μια μικρή ομάδα που δεν αποτελεί πραγματική οργάνωση».

Μένει να φανεί πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα, αλλά η «αυξημένη» παρουσία των δυνάμεων του ΝΑΤΟ στις περιοχές όπου δρα η ομάδα ίσως σημαίνει πάρα πολλά...

ΜΟΣΧΑ (ανταπόκριση Ν. ΓΚΑΡΙΦΟΥΛΙΝΑ).-

Παρ' όλες τις διαβεβαιώσεις και υποσχέσεις, η κατάσταση των εργαζομένων που αμείβονται από τον προϋπολογισμό παραμένει πάρα πολύ δύσκολη. Σε εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους το κράτος πάλι ή όπως και πριν δεν καταβάλλει τους νόμιμους μισθούς.

Η κατάσταση αυτή οδήγησε την Ομοσπονδία Ελεύθερων Συνδικάτων της Ρωσίας να κηρύξει πανρωσική κινητοποίηση διαμαρτυρίας όχι μόνο στις μεγάλες πόλεις, αλλά και σε μικρότερες κατοικημένες περιοχές.

Δυναμικές ήταν οι κινητοποιήσεις στην Πριμόριε (Απω Ανατολή), οι κάτοικοι της οποίας θα πρέπει να παρασημοφορηθούν για τη μακροχρόνια υπομονή και στωικότητά τους. Εκτός από το ότι κάθε χειμώνα παγώνουν στα σπίτια χωρίς θέρμανση και με διακοπές της ηλεκτροδότησης, δεν παίρνουν ούτε τους πενιχρούς μισθούς. Για παράδειγμα, στον οικισμό Σκόντα οι εργαζόμενοι του τοπικού νοσοκομείου δεν έχουν πληρωθεί εδώ και μερικούς μήνες. Στους εκπαιδευτικούς της επαρχίας Σκόντα χρωστάνε μισθούς τριών μηνών. Οι γιατροί δέχονταν μόνο έκτακτα περιστατικά. Μια εργαζόμενη δήλωσε: «Δε λαμβάνουμε εγκαίρως το μισθό, δεν έχουμε τις απαραίτητες συνθήκες εργασίας. Οι νοσοκόμες που βρίσκονται όλη τη μέρα στην Πολυκλινική, παίρνουν 500-600 ρούβλια» (δηλαδή 20 δολάρια). Από τη μεριά τους, οι εκπαιδευτικοί έκαναν ένα ιδιαίτερο μάθημα με τίτλο «Το δίδαγμα της ζωής», όπου τόνισαν στους μαθητές ότι όλοι οι εκπαιδευτικοί της Ρωσίας αυτή τη μέρα εκφράζουν τη διαμαρτυρία τους και απαιτούν από την κυβέρνηση να βελτιώσει την κατάσταση των εργαζομένων στον τομέα της Παιδείας.

Στην πρωτεύουσα της Πριμόριε, Βλαδιβοστόκ, πραγματοποιήθηκε μαζική συγκέντρωση εκπροσώπων όλων των κολεκτίβων εργαζομένων της περιοχής. Κύριο αίτημα να καταβληθούν όλα τα χρέη για τους μισθούς. Σύμφωνα με πληροφορίες, σε ορισμένες κατηγορίες εργαζομένων του δημοσίου τομέα το κράτος χρωστάει χρήματα ακόμα από το... 1996. Η τραγικότητα της κατάστασης επιδεινώνεται με το ότι οι πληρωμές για τα δημοτικά τέλη και κοινόχρηστα αποτελούν πάνω από τον μισό μισθό.

«Για το σπίτι πρέπει να πληρώσω 400 ρούβλια, ενώ μου δίνουν 1.000 ρούβλια μισθό κι αν τον παίρνω ολόκληρο. Κι αν δε μου τον δώσουν; Χρωστάω ήδη 2.000 για τρεις μήνες. Πού να βρω αυτά τα χρήματα; Και γενικά πώς να ζήσω:», έλεγε με απόγνωση, σχεδόν κλαίγοντας στην τηλεόραση ΡΤΡ, μια από τις εργαζόμενες.

ΧΑΓΗ.--

Ο πρώην υπουργός Δικαιοσύνης των ΗΠΑ Ράμσεϊ Κλαρκ και ο Βρετανός πρώην εισαγγελέας Τζον Λίβινγκστον ορίστηκαν από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ)συνήγοροι του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς χτες, σε μια προσπάθεια ο πρώην Πρόεδρος της ΟΔ Γιουγκοσλαβίας «να έχει επαρκή υπεράσπιση» στις δίκες του για «εγκλήματα πολέμου» στο Κόσσοβο, τη Βοσνία και το σερβοκροατικό εμφύλιο.

Επισήμως το ΔΠΔ όρισε τους δύο ως «νομικούς συμβούλους» του Μιλόσεβιτς (κατά το αγγλοσαξονικό Δίκαιο) -ο οποίος αρνούνταν ως τώρα να ορίσει δικό του σύμβουλο υπεράσπισης, ισχυριζόμενος ότι το δικαστήριο δεν έχει εξουσία να τον δικάσει-, επιτρέποντάς τους όμως να τον συναντούν ιδιωτικά, κάτι που επιτρέπεται μόνο σε «συνηγόρους».

ΠΡΙΣΤΙΝΑ.-

Σήμερα ανοίγουν οι κάλπες στο «υπό διοίκηση του ΟΗΕ» (στην πραγματικότητα, υπό ΝΑΤΟική κατοχή) Κοσσυφοπέδιο, στη χαρακτηριζόμενη από διεθνή ΜΜΕ ως «σημαντικότερη στιγμή στην ιστορία του» από το 1999, όταν αποσπάστηκε με τους βομβαρδισμούς των 78 ημερών από την ΟΔ Γιουγκοσλαβίας.

Το ζήτημα που κυριάρχησε και, φυσικά, παραμένει πρώτο στην πολιτική συζήτηση, είναι αυτό του μελλοντικού status quo της επαρχίας - αν θα μείνει εντός ορίων της ΟΔΓ, αν θα αυτονομηθεί ή αν θα διεκδικήσει ένωση με την Αλβανία - παρά το ότι το Κοινοβούλιο των 120 εδρών που θα προκύψει δε θα έχει πρακτικά λόγο επί τέτοιου είδους ζητημάτων. Παρ' όλα αυτά, οι Αλβανοί πολιτικοί θέτουν το θέμα της «ανεξαρτησίας» του Κοσσυφοπεδίου όλο και πιεστικότερα. Από την άλλη, η κυβέρνηση Τζίντζιτς και ο Πρόεδρος Κοστούνιτσα καλούν τους Σέρβους της επαρχίας να ψηφίσουν, για να υπάρξει αντιστάθμισμα σ' αυτήν την τάση. Ωστόσο, ο Μίλαν Ιβάνοβιτς, ένας από τους Σέρβους τοπικούς πολιτικούς, δηλώνει πως πιστεύει ότι λιγότεροι από τους μισούς Κοσσοβάρους Σέρβους θα ψηφίσουν: «Κι αυτό παρά τη μεγάλη καμπάνια στα ΜΜΕ, τις απειλές, τους εκβιασμούς και τα ψέματα» του Βελιγραδίου, του ΟΗΕ και της Πρίστινας, όπως ισχυρίζεται.