Associated Press

Από τις συγκρούσεις της αστυνομίας με διαδηλωτές απεργούς την περασμένη Πέμπτη

Η Σεΐχ Χασίνα «κληρονόμησε» την ηγεσία της Λαϊκής Ενωσης μετά το θάνατο του πατέρα της, ιδρυτικής μορφής του Μπανγκλαντές και πρώτου προέδρου της χώρας, Σεΐχ Μάτζιμπαρ Ραχμάν, ο οποίος δολοφονήθηκε το 1975, στην πορεία ενός πραξικοπήματος, στο οποίο, όπως η ίδια έχει υποστηρίξει επανειλημμένως, είχε ανάμειξη και ο Ζιαούρ Ραχμάν. Η προσωπική αντιπαλότητα των δύο αυτών ηγετικών μορφών της πολιτικής σκηνής στο Μπανγκλαντές - που κατά μια παράδοξη συγκυρία είναι γυναίκες - είναι μια από τις διαστάσεις του σημερινού πολιτικού αδιεξόδου στη χώρα αυτή της νοτιοανατολικής Ασίας, που έχει γίνει γνωστή για τις άθλιες εργασιακές συνθήκες στη σημαντικότερη εξαγωγική βιομηχανία της, αυτήν των υφασμάτων και του ρουχισμού.

Σε ανακοίνωσή της όσον αφορά την ανάθεση αστυνομικού ρόλου στο στρατό, η οργάνωση Human Rights Watch (HRW, Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων) σημείωσε ότι «η πρότερη εμπειρία όσον αφορά την ανάπτυξη του στρατού από ηγέτες του Μπανγκλαντές εγείρει για μας σοβαρούς λόγους ανησυχίας». Το 2002, στη διάρκεια της πιο πρόσφατης ανάπτυξης του στρατού σε τέτοιο ρόλο, εξήγησε, «πάνω από 50 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους μετά τις συλλήψεις τους από στρατιώτες». Πρόσθεσε ότι τα μέλη των ενόπλων δυνάμεων που προβαίνουν σε ωμές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα απολαμβάνουν «σχεδόν πλήρους ατιμωρησίας για τα εγκλήματά τους στο παρελθόν». Και πρόσθεσε ότι είναι ένα μεγάλο ερώτημα το αν ο στρατός θα σεβαστεί το νόμο που κλήθηκε να τηρήσει.

Η αντιπολίτευση επιχείρησε να κεφαλαιοποιήσει τις παραιτήσεις της περασμένης Δευτέρας, καλώντας εκ νέου τον πρόεδρο - ο οποίος συνδέεται στενά με το BNP - να παραιτηθεί ώστε να αναλάβει μια «ουδέτερη» μεταβατική κυβέρνηση, ικανή να διεξαγάγει «ελεύθερες και δίκαιες εκλογές». Κατηγόρησε τον Αχμεντ ότι παραβιάζει το Σύνταγμα διατάσσοντας την ανάπτυξη των ενόπλων δυνάμεων της χώρας, καθώς και ότι εξακολουθεί να «λαμβάνει διαταγές» από την Χαλέντα Ζία και άλλα κορυφαία στελέχη του BNP. Ο ίδιος ο υπηρεσιακός πρόεδρος - τον οποίο διόρισε η Ζία - κάθε άλλο παρά προσπαθεί να αποδείξει την υποτιθέμενη ουδετερότητά του: Πριν από δύο βδομάδες διόρισε στην εκλογική επιτροπή τον Μαντάμπιρ Χοσάιν Τσάντουρι, ένα πρώην στέλεχος του στρατού που κατηγορείται ότι είχε διατάξει και συμμετάσχει σε ομαδικούς φόνους και βιασμούς στη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου. Το γεγονός προκάλεσε επικριτικά δημοσιεύματα ακόμη και σε «ουδέτερες» αστικές εφημερίδες, όπως η New Age και η Daily Star, που, αντίστοιχα, έκαναν λόγο για «αμφιλεγόμενο σχεδιασμό» και «μονομερείς κινήσεις που εντείνουν την κρίση αντί να την αποκλιμακώνουν».

Η παραλυτική σύγκρουση - με την αντιπολίτευση να προχωρά σε διαδηλώσεις και αποκλεισμούς δρόμων και τη συμπολίτευση να διοργανώνει αυτήν τη βδομάδα μια αντιδιαδήλωση που χαρακτηρίστηκε από το BBC ως επίδειξη ισχύος, με άλλον ένα νεκρό να προστίθεται στους δεκάδες, από την έναρξη των ταραχών - πλήττει περισσότερο τους φτωχότερους πολίτες, αυτό το 50% των 140 εκατ. κατοίκων του Μπανγκλαντές που ζει κάτω από το όριο της φτώχειας. «Ολοι θέλουν να μάθουν τι μας περιμένει, αν οι εκλογές θα γίνουν όπως έχει προγραμματιστεί», λέει ο Σίχαμπ Ουντίν, καθηγητής σε ιδιωτικό εκπαιδευτικό ίδρυμα, εκφράζοντας την εντεινόμενη ανησυχία και της μέσης τάξης, του μάλλον επίζηλου, για την πλειοψηφία του πληθυσμού, στρώματος του εγχώριου πληθυσμού.

Το χάσμα παραμένει αγεφύρωτο, με την Χασίνα να αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο αποχής από την επικείμενη εκλογική διαδικασία και την κυβερνητική πλευρά να διαμηνύει, διά στόματος του γενικού γραμματέα του ΒΝΡ Αμπντουλ Μάναν Μπουιγιάν, ότι «αν ένα κόμμα αποφύγει τις εκλογές, αυτό δε σημαίνει ότι οι εκλογές χάνουν την αξιοπιστία τους». Την Πέμπτη που πέρασε, για άλλη μια φορά, διαδηλωτές και από τα δύο κόμματα συγκρούστηκαν στην Ντάκα και άλλες πόλεις του Μπανγκλαντές - σε άλλη μια κλιμάκωση της έντασης, που δεν αναμένεται να κοπάσει έως την 23η Γενάρη, τη μέρα για την οποία «αναβλήθηκαν» οι εκλογές. Σχολιάζοντας τα τελευταία γεγονότα, το ΚΚ Μπανγκλαντές (CPB) εξέφρασε «σοβαρή ανησυχία για τα πραγματικά κίνητρα της ανάπτυξης του στρατού με την αστεία δικαιολογία της τήρησης του νόμου και της τάξης», ενώ άφησε να εννοηθεί ότι δεν αποκλείεται να υπάρξει πραξικόπημα, κάνοντας λόγο για κίνδυνο «διακοπής της πολιτικής διαδικασίας». Επισήμανε, ακόμη, ότι η μεταβατική κυβέρνηση δείχνει προκατειλημμένη «υπέρ εγκληματιών πολέμου και αυταρχικών δυνάμεων», καθώς και τους «ελιγμούς του προέδρου» που προκαλούν αγανάκτηση στο λαό της χώρας.

ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗ. Παρά τις έντονες λαϊκές αντιστασιακές εξεγέρσεις στο Ιράκ, το παλαιστινιακό ζήτημα εξακολουθεί να είναι κέντρο και βαρόμετρο της λαϊκής αντίστασης στη Μέση Ανατολή. Ωστόσο, παρά τον ισχυρό πολυετή αγώνα κατά των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων που έχουν ως εκτελεστικό όργανο το Ισραήλ, η παλαιστινιακή αντίσταση εξακολουθεί να είναι το μεγάλο ερωτηματικό για τον σαφή πολιτικό της προσανατολισμό. Οι δυο μεγάλες πολιτικές της δυνάμεις, Φατάχ και Χαμάς έφτασαν στο σημείο να γίνονται τα μεταξύ τους αιματηρά υποζύγια της αγγλο-αμερικανικής πολιτικής του «διαίρει και βασίλευε» στο φόντο των ευρύτερων ευρωενωσιακών επιρροών. Η Χαμάς φερόμενη ως η πιο γνήσια λαϊκή έκφραση, δείχνει, παρά την ένοπλη δυναμική της, αδύναμη να έχει σαφή πολιτικό προσανατολισμό στη βάση μιας λαϊκής εξουσίας αντι-ιμπεριαλιστικών επαναστατικών μεταρρυθμίσεων. Από την άλλη η Φατάχ δείχνει να κατηγορείται ο αρχηγός της ότι προσανατολίζεται σε διαλλακτικότητα με τις ισχυρές ιμπεριαλιστικές δυνάμεις. Η συνύπαρξη και των δυο πλευρών στην παλαιστινιακή κυβέρνηση οδηγεί αντί της ενότητας στο διχασμό. Ο παλαιστινιακός λαός αποκαμωμένος στις διαρκείς θυσίες του αγώνα και με αδύναμες τις λίγες γνήσιες λαϊκές πολιτικές οργανώσεις αναρωτιέται πόσο μπορεί να αντέξει ακόμη. Η έλλειψη, ακριβώς, μιας εκτεταμένης καθαρής πολιτικής οργάνωσης αδυνατίζει την ένοπλη λαϊκή αντίσταση και δίνει τη δυνατότητα μιας έντονης παρουσίας ιμπεριαλιστικών δυνάμεων.

ΒΕΝΕΖΟΥΕΛΑ. Εδώ τα πράγματα εξελίσσονται σε διαφορετική τροχιά. Η χώρα με το λαϊκό της κίνημα δεν έχει τα σημάδια της ένοπλης αιματηρής καθημερινότητας. Ολα εξελίσσονται όλο και βαθύτερα στο έδαφος μιας αναπτυσσόμενης λαϊκής εξουσίας. Ολα μετρούνται και καθορίζονται στη βάση αυτή. Είναι μια διαφορετική ποιότητα σ' αυτό το σημείο του πλανήτη με όλο και μεγαλύτερο βάθος. Μετά την Κούβα, η Βενεζουέλα μετατρέπεται όλο και περισσότερο σε επαναστατικό κέντρο της Λατινικής Αμερικής. Η τύχη της θα έχει επιπτώσεις στην τύχη των επαναστατικών κινημάτων της νοτιο-αμερικανικής ηπείρου. Μετά τον Φιντέλ Κάστρο, ο πρόεδρός της Ούγκο Τσάβες τείνει να γίνει σύμβολο επανάστασης σε όλη τη Λατινική Αμερική. Εάν θα γίνει εξαρτάται από την πορεία της χώρας του. Η Βενεζουέλα βρίσκεται στο μεταίχμιο ολοκλήρωσης της επαναστατικής της πορείας. Αυτό συμβαίνει στη νοτιο-αμερικανική ήπειρο με την πλούσια επαναστατική παράδοση και με την ιδιαίτερη ροπή προς την αρχή των επαναστατικών συγκοινωνούντων δοχείων. Είναι γνωστό το παλιό γνωμικό ότι μια επαναστατική σπίθα μπορεί να μετατραπεί σύντομα σε επαναστατικό παρανάλωμα όλης της Λατινικής Αμερικής. Το κοντινό μέλλον θα δείξει. Τα διεθνή ιμπεριαλιστικά κέντρα του καπιταλισμού αρκούνται για την ώρα να παρακολουθούν και να καταγράφουν τις εξελίξεις σ' όλες τις χώρες της νοτίου Αμερικής που παρατηρείται μια στροφή προς τα αριστερά. Παγιδευμένα στα αρνητικά γεγονότα με τις έντονες λαϊκές αντιδράσεις στη Μέση Ανατολή, αποφεύγουν για την ώρα να επέμβουν ανοιχτά στρατιωτικά. Ομως αυτό δε σημαίνει ότι αποκλείουν αυτή την εκδοχή. Απλά περιμένουν λόγω συγκυριών.