ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Τετάρτη 29 Απρίλη 1998
Σελ. /36
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Αθάνατα "Απαντα" του Δ. Ψαθά

"Μεγάλοι Ελληνες πρωταγωνιστές στις κωμωδίες του Δημήτρη Ψαθά",τιτλοφορούνταν η έκθεση φωτογραφιών από παλιές παραστάσεις, ενώ στις προθήκες της αίθουσας Λόγου και Τέχνης στη "Στοά του Βιβλίου" "πρωταγωνιστές" ήταν οι 12,λιτά όμορφοι, συλλεκτικοί, πανόδετοι τόμοι (κυκλοφόρησαν σε 300 αντίτυπα) των "Απάντων" του Δημήτρη Ψαθά,τους οποίους παρουσίασαν προχτές το βράδυ οι εκδόσεις που δημιούργησε η κόρη του Μαρία Ψαθά,με στόχο να διασωθεί, προβληθεί και διαβαστεί από τις νέες γενιές το αθάνατο έργο του κορυφαίου κωμωδιογράφου, αλλά και χρονογράφου.

Το άνοιγμα της εκδήλωσης έκανε η Μ. Ψαθά, υπογραμμίζοντας ότι η οικογένειά της, μελετώντας σήμερα το έργο του πατέρα της ενόψει της έκδοσης του συνόλου του (περίπου 40 τόμοι), διαπιστώνει ότι "η μαγική απήχηση του έργου του και σήμερα όπου κι απ' όπου κι αν παίζεται ή διαβάζεται, οφείλεται όχι μόνο και τόσο στο ταλέντο του, όσο στο ότι το έργο του στηρίζεται σε μεγάλες ανθρώπινες αξίες, που δεν παύουν να υπάρχουν, παρότι έχει αλλάξει η δομή της κοινωνίας μας".

Στην εκδήλωση μίλησε ο δήμαρχος Αθηναίων Δημήτρης Αβραμόπουλος, επισημαίνοντας: "Ο Δ. Ψαθάς, ταλαντούχος χρονογράφος και κωμωδιογράφος, δίδασκε μέσα από το γέλιο - το μεγάλο "δώρο" που μας χάρισε. Το έργο του, διαχρονικό, είναι οδηγός αυτογνωσίας του γένους μας". Ομιλητής ήταν και ο Χάρυ Κλυνν,κατατάσσοντας τον Ψαθά στους μεγάλους σατιρικούς δασκάλους και τονίζοντας: "Ο Ψαθάς καταγράφεται ως πολιτιστική κληρονομιά στο γονίδιο του Ελληνα. Υπήρξε μοναδικός σατιριστής στην εποχή του υποκριτικού καθωσπρεπισμού, ο οποίος εξακολουθεί δυστυχώς να πλανάται στη συντηρητική ελληνική κοινωνία. Η σάτιρα του Ψαθά δεν έχει τίποτα υπερβατικό, τίποτα από τον "κόσμο" που ξεχνάει, γιατί στόχοι του ήταν η συγγραφική του ευχαρίστηση, η συμμετοχή του στα κοινά και η κινητοποίηση των αναγνωστών του να αντιδράσουν για τα όσα σατίριζε. Το γέλιο στον Ψαθά "τραυματίζει" με ένα αναπάντεχο χτύπημα, αλλά και από τη φύση του ελπίζει στον άνθρωπο". Ο καλλιτέχνης, του οποίου ο πατέρας ήταν συμμαθητής του Ψαθά στον Πόντο, αναφέρθηκε και στο "Η γη των Ποντίων",το "ιστορικό έργο του μη ιστορικού Ψαθά για το δράμα του ξεριζωμού των Ποντίων".

Η εκδήλωση έδωσε και χαρακτηριστικά δείγματα της δημιουργίας του Ψαθά, διά της φωνής ηθοποιών: Η Μάρω Κοντού διάβασε τον πρόλογο και η Μέλπω Ζαρόκωστα απόσπασμα από την περίφημη "Μαντάμ Σουσού".Ο Θάνος Καληώρας διάβασε απόσπασμα από τη "Χώρα των μιλόρδων",ενώ η έκπληξη ήρθε με το γραμμένο πριν τριάντα χρόνια, αλλά εξαιρετικά επίκαιρο και μαχητικό χρονογράφημα "Ο ΝΑΤΟ αγρυπνεί",που επέλεξε να διαβάσει ο Τάσος Ράμσης. Τα άλλα, εκτός από τα αναφερόμενα παραπάνω, έργα που έχουν εκδοθεί είναι τα: "Η Θέμις έχει νεύρα", "Η Θέμις έχει κέφια", "Οικογένεια Βλαμένου", "Μικροί Φαρισαίοι", "Φον Δημητράκης", "Ζητείται κλέφτης", "Ο αχόρταγος", "Ξύπνα Βασίλη", "Φωνάζει ο κλέφτης".

Α.

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΜΕΡΑ ΧΟΡΟΥ
Εγρήγορση και διαμαρτυρία

"Στις 29 Απριλίου γιορτάζεται η Μέρα του Χορού. Στην Ελλάδα αφιερώνουμε μια μέρα το χρόνο σε μια ιδέα, για να μπορούμε να τη θάβουμε άνετα τις υπόλοιπες 364 μέρες.Μπορεί να φαίνεται αυτό οξύμωρο, αλλά, δυστυχώς, ο κλάδος του χορού βρίσκεται σήμερα σε ώρες μεγάλης πίκρας και διαμαρτυρίας. Στην Ελλάδα μοιάζει ειρωνική η γιορτή αυτής της Μέρας του Χορού". Με αυτά τα λόγια, το Σωματείο Χορού και Ρυθμικής,συναντά φέτος την Παγκόσμια Μέρα του Χορού. Χωρίς τυμπανοκρουσίες, αλλά με πικρές διαπιστώσεις για τη θέση και τύχη του χορού στην Ελλάδα, αναφέρεται στο παρελθόν και παρόν του χορού και στην καθυστερημένη "ανταπόκριση" των θεσμών.

"Ο νέος χορός, ξαναγυρίζοντας στις παλιές του ρίζες, κάνει πιο επιτακτική και περιεκτική την επικοινωνία, αποδεικνύοντας έτσι τη δύναμη της τέχνης αυτής. Ο χορευτής σήμερα δεν παριστάνει, είναι ο ίδιος του ο εαυτός, επικοινωνεί άμεσα με την παρουσία του".

Πίνα Μπάους δήλωσε πως η τιμιότητα και η ακρίβεια στην κίνηση, είναι το σημαντικότερο δίδαγμα που πήρε από το δάσκαλό της, τον Κουρτ Γιοός.Η Μ. Βίγκμαν, που χάραξε το νέο χορό, πεθαίνει το 1973 στα 87 της χρόνια, όταν η Π. Μπάους αρχίζει τη δουλιά της στο Βούπερταλ. "Σειρά συμπτώσεων ή φυσική μετάβαση;" διερωτάται ο ιστορικός και συμπληρώνει "μετά τον πόλεμο υπήρξε μια εγκράτεια, μια πολιτική ανοχή". Υπάρχει όμως η επόμενη γενιά, που πρέπει να μιλήσει γι' αυτούς τους δασκάλους με σεβασμό και εκτίμηση".

"Στην Ελλάδα είχαμε πολλούς μεγάλους δασκάλους: Κούλα Πράτσικα, Ραλλού Μάνου, Κώστα Νίκολς, Λεωνίδα Βάκουλη, Μοριάνοβ, Ελλη Ζουρούδη και την Αγάπη Ευαγγελίδη,πραγματική μαθήτρια της Βίγκμαν και διπλωματούχο της σχολής της, που δίδαξε πολλές γενιές χορευτών στην Ελλάδα".

"Σήμερα υπάρχει μια παρεξήγηση γύρω από το θέμα της άνθησης του χορού στον τόπο μας: σαν να βγήκαν ουρανοκατέβατοι οι χορογράφοι και οι χορευτές ή έστω, χάρη στα λιγοστά εκατομμύρια που έδωσε σε μερικούς η πολιτεία. Από εκπομπές στην τηλεόραση και το ραδιόφωνο και από διαβάσματα, παρατηρούμε να γίνεται μια παραχάραξη της ελληνικής ιστορίας του χορού".

"Ας γρηγορούμε! Και ας δώσουμε για την ημέρα του χορού ένα φόρο τιμής στους Ελληνες δασκάλους που πέρασαν, παρέδωσαν και έφυγαν".

Διδακτικό "Κουβεντολόι ενός γερο - καθηγητή"

Είναι ένας πανεπιστημιακός δάσκαλος, αλλιώτικος από τους συνήθεις του εκπαιδευτικού μας συστήματος. Σε ξαφνιάζει η λαϊκότητα του τρόπου, της σκέψης και της γλώσσας του. Εχει κάνει τόσες σπουδές και μετεκπαιδεύσεις σε τόσες επιστήμες, (παιδαγωγικές, ανθρωπιστικές, Ψυχολογίας, Θεάτρου και Κινηματογράφου), ώστε αν και δάσκαλος εκπαιδευτικών δηλώνει "μαθητής". Πρόκειται για τον Κώστα Φωτεινό,που μετά από τριανταπεντάχρονη θητεία στην Ανώτατη Εκπαίδευση στη Γαλλία και τον Καναδά, έγραψε παραστατικά σε βιβλίο την εμπειρία, τις ιδέες, τη μέθοδό του στο πανεπιστημιακό εργαστήριο"Καφέ - σχολειό της γειτονιάς" που δημιούργησε στο Πανεπιστήμιο του Κεμπέκ. Τίτλος του "Η μη βίαιη επανάσταση στην Παιδεία - Το καφέ - σχολειό της γειτονιάς" και υπότιτλος "Κουβεντολόι ενός γερο - καθηγητή με τον εγγονό του",που κυκλοφόρησε στα ελληνικά από τις εκδόσεις "Καφέ - Σχολειό" του "Οργανισμού Κ. Φωτεινός" που ίδρυσε στην Ελλάδα.

Ο Κ. Φωτεινός χτες ανέπτυξε με ανεπιτήδευτη, θερμή, λαϊκή γλώσσα τους κυρίαρχους άξονες της μεθόδου του: δημοκρατία στο σχολείο, εξάλειψη κάθε μορφής βίας - σωματικής, ψυχολογικής, παιδαγωγικής (λ.χ. όχι βαθμολογική απόρριψη του αδύνατου μαθητή και επιβράβευση του άριστου - καλού, γιατί αυτό βλάπτει και τους δυο), οικοδόμηση αμοιβαίας αγάπης δάσκαλου - μαθητή, ανάπτυξη της δημιουργικότητας και δύναμης του μαθητή. "Γιατί ο άνθρωπος, όπως έχουν αποδείξει οι επιστήμες, είναι από τη φύση του βασικά καλός, βασικά δημιουργικός. Αλλά τα πάντα τον βιάζουν. Η παιδεία, το σπίτι, η κοινωνία. Η παιδεία τον βιάζει πρώτη, γιατί εξαρτημένη από την πολιτική φτιάχνει τους ανθρώπους όπως τους θέλει, για να τους χρησιμοποιεί, η πολιτική. Η πρώτη μορφή βίας είναι ο πόλεμος. Από τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο δεν υπήρξε ούτε μια μέρα που να μην υπάρχει πόλεμος στον κόσμο. 50 εκατομμύρια χάθηκαν σε πολεμικές συγκρούσεις και γενοκτονίες μετά τη λήξη του Β Παγκόσμιου Πολέμου και μέχρι σήμερα. Τα γιατί είναι πολλά. Και σήμερα ο άνθρωπος έφτασε σε πολύ επικίνδυνη κατάσταση. Τη λύση για να βγει από αυτήν την κατάσταση θα την έδινε η μη βίαιη επανάσταση στην παιδεία", είπε μεταξύ άλλων ο συγγραφέας του βιβλίου, για το οποίο μίλησαν οι καθηγητές Πανεπιστημίου Μαυρίδης και Χ. Καμπουρίδης.

Συνάντηση Ελλάδας - Χιλής

Σημείο δημιουργικής συνάντησης του ελληνικού και χιλιανού πολιτισμού θα είναι το "Παλλάς" (Βουκουρεστίου 1) σήμερα και αύριο. Το ΥΠΠΟ, η πρεσβεία της Χιλής και το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης διοργανώνουν διήμερο αφιέρωμα στο χιλιανό κινηματογράφο με τίτλο "Ελλάδα - Χιλή: Σχέσεις Καρδιάς",το πρόγραμμα του οποίου παρουσιάστηκε χτες.

Τα εγκαίνια του αφιερώματος πραγματοποιούνται σήμερα (8 μμ) με προβολή της ταινίας "Μεθόδου Τεχνάσματα" του Χιλιανού σκηνοθέτη, ελληνικής καταγωγής, Μιγκέλ Λιττίν - Κουκουμίδης.

Αύριο θα προβληθεί η ταινία του ίδιου "Actas de Marusia",με μουσική του Μίκη Θεοδωράκη. Παράλληλα, στο "Παλλάς" θα εκτεθούν εκδόσεις του Κέντρου Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Χιλής, μεταφρασμένα λογοτεχνικά έργα από την Ελλάδα και τη Χιλή, ζωγραφική του Χιλιανού ζωγράφου Ιγκνάσιο Βάλντες και κοσμήματα αραουκανών της Χιλής, φιλοτεχνημένα από τη σχεδιάστρια Ευγενία Μπόνη.

Τις εκδηλώσεις θα παρακολουθήσουν ο διευθυντής του Ινστιτούτου Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών Μιγκέλ Καστίγιο Ντιντιέ και ο σκηνοθέτης Μιγκέλ Λιττίν - Κουκουμίδης.

Ο Δημήτρης Ψαθάς. Σκίτσο του Φωκίωνα Δημητριάδη

Μουσείο Γα'ϊτη - Σίμωσι στην Ιο

Νέος εκθεσιακός χώρος, αφιερωμένος στο έργο του Γιάννη Γαϊτη και της συντρόφισσάς του Γαβριέλλα Σίμωσι,θα δημιουργηθεί στην Ιο, όπου ο εξαιρετικός καλλιτέχνης άφησε την τελευταία του πνοή. Οπως ανέφερε στη χτεσινή συνέντευξη Τύπου η κόρη του Λωρέττα Γαϊτη,η οποία ανέλαβε την αρχιτεκτονική μελέτη τού υπό ίδρυση Μουσείου, "ο χώρος παραχωρήθηκε από το Δήμο Ιου και το μουσείο θα δημιουργηθεί δίπλα στο υπαίθριο θέατρο που εγκαινιάστηκε πέρσι το καλοκαίρι και φέρει το όνομα του Οδυσσέα Ελύτη.Στους χώρους του θα εκτεθούν τριάντα γλυπτά και σαράντα περίπου κολάζ της Σίμωσι. Στη μεγάλη αίθουσα θα παρουσιαστούν όλες οι περίοδοι του Γ. Γαϊτη, ενώ δύο αίθουσες θα φιλοξενούν έργα φίλων καλλιτεχνών". Το συνολικό κόστος του μουσείου θα φτάσει τα 300 εκατομμύρια. Θα χρηματοδοτηθεί από τα υπουργεία Πολιτισμού και Αιγαίου.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ