Στην τελική ευθεία για την εξεύρεση ενός συμβιβασμού σχετικά με το ψήφισμα για το Ιράκ φαίνεται ότι βρίσκεται το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, μετά από περισσότερες από πέντε εβδομάδες εντατικών διαβουλεύσεων κυρίως ανάμεσα στις χώρες μόνιμα μέλη. Σύμφωνα με όλες τις πληροφορίες, οι Γάλλοι διπλωμάτες, έχοντας εξασφαλίσει την υποστήριξη της Ρωσίας και της Κίνας, έχουν αποδυθεί σε έναν αγώνα δρόμου για να πετύχουν μια διατύπωση τέτοια, στο τελικό κείμενο, που να μην αφήνει, σε διπλωματικό επίπεδο τουλάχιστον, το περιθώριο στις ΗΠΑ να προσφύγουν σε αυτόματη ανάληψη στρατιωτικής δράσης, επικαλούμενες την κάλυψη των Ηνωμένων Εθνών.

Η Ουάσιγκτον, από την πλευρά της, παρά τα όποια βήματα υποχώρησης φέρεται να έχει κάνει σχετικά με το κείμενο του ψηφίσματος, δηλώνει κατηγορηματικά αποφασισμένη να μην «επιτρέψει να δεθούν τα χέρια της» από οποιαδήποτε απόφαση. Οπως όλα δείχνουν, η αμερικανική θέση για πραγματοποίηση στρατιωτικού πλήγματος στο Ιράκ δεν έχει αλλάξει. Και αυτό το γνωρίζουν πολύ καλά και οι συνομιλητές της στο Συμβούλιο Ασφαλείας, οι οποίοι μοιάζουν να προσπαθούν, απλώς, να ροκανίσουν το χρόνο, στοχεύοντας τόσο σε μια εσωτερική φθορά της αμερικανικής θέσης (ήδη οι δημοσκοπήσεις εντός των ΗΠΑ δείχνουν ότι όσο περνά ο καιρός το ποσοστό των Αμερικανών που υποστηρίζουν μια στρατιωτική επέμβαση στο Ιράκ μειώνεται με σταθερούς ρυθμούς ιδιαίτερα αν πρόκειται για μονομερή επέμβαση) όσο και στη διασφάλιση, για τους εαυτούς τους, του περιθωρίου για ορισμένους διπλωματικούς ελιγμούς έστω και την τελευταία στιγμή.

Την αίσθηση ότι η αντίστροφη μέτρηση έχει αρχίσει ενισχύουν σειρά γεγονότων, τα οποία η αμερικανική ηγεσία δεν κάνει, καν, τον κόπο να διαψεύσει. Οι στρατιωτικές της προετοιμασίες στην περιοχή συνεχίζονται. Εκτός από τα αμερικανικά αεροπλανοφόρα που σπεύδουν στον Κόλπο, όπως έγινε γνωστό, μόλις πριν από λίγες ημέρες, αμερικανικά βομβαρδιστικά τύπου «Στελθ» μεταφέρονται στη βρετανική βάση Ντιέγκο Γκαρσία, στον Ινδικό Ωκεανό.

Παράλληλα, το Πεντάγωνο δημοσιοποίησε τις προθέσεις του για πραγματοποίηση «εβδομαδιαίων σεμιναρίων μάχης» για δημοσιογράφους, προκειμένου να προετοιμαστούν για να συνοδεύσουν αμερικανικές μονάδες στην πρώτη γραμμή του πυρός, έτσι ώστε να «καλύψουν την επίθεση στο Ιράκ όποτε, φυσικά, αυτό κρίνεται εφικτό». Η ακριβής ημερομηνία έναρξης των σεμιναρίων δεν ανακοινώθηκε, αλλά, όπως άφηνε να εννοηθεί ο υπουργός Αμυνας Ντόναλντ Ράμσφελντ, θα αρχίσουν «λίαν συντόμως» και σε αυτά θα θητεύσουν, φυσικά, κατά προτεραιότητα ανταποκριτές των μεγάλων αμερικανικών ΜΜΕ.

Παράλληλα με τις διπλωματικές διαβουλεύσεις και τις στρατιωτικές προετοιμασίες, σε εξέλιξη βρίσκεται και ένας άλλος, ίσως ο σημαντικότερος, αγώνας δρόμου: αυτός των πετρελαϊκών εταιριών. Σύμφωνα με την ιστοσελίδα διεθνών ενεργειακών ειδήσεων (oilandgasinternational.com), το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ανέβαλε, για λίγες ημέρες μόνο, την πραγματοποίηση μιας συνάντησης με εκπροσώπους του αντιπολιτευτικού Ιρακινού Εθνικού Κογκρέσου, που εδρεύει στο εξωτερικό, της οποίας το αποκλειστικό θέμα θα ήταν η διαχείριση των ιρακινών ενεργειακών πόρων στη μετα-Σαντάμ εποχή. Αιτία της αναβολής είναι η αδυναμία ορισμένων από τους προσκεκλημένους να μεταβούν στις ΗΠΑ, κάτι που αναμένεται να διευθετηθεί σε ορισμένα 24ωρα. Οπως υποστηρίζουν οι ίδιες πηγές, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ στοχεύει στη σύσταση μιας επιτροπής 12-20 ατόμων, που θα έχει επεξεργαστεί συγκεκριμένες προτάσεις εκμετάλλευσης των ενεργειακών πόρων και θα τις «προτείνει με πειστικό τρόπο» στο ιρακινό καθεστώς που θα προκύψει μετά την ανατροπή του Σαντάμ.

Οι προτάσεις αυτές θα αφορούν τόσο στη διατήρηση ή όχι των συμφωνιών που έχει συνάψει το νυν ιρακινό καθεστώς με ενεργειακές εταιρίες μη αμερικανικών συμφερόντων, όσο και στη στάση του Ιράκ μετά την αποκατάστασή του στους κόλπους του ΟΠΕΚ. Στην επιτροπή αυτή έχουν κληθεί να συμμετάσχουν το Ιρακινό Εθνικό Κογκρέσο, η Πατριωτική Ενωση Κουρδιστάν, στελέχη του ιρακινού υπουργείου Πετρελαίου που αυτομόλησαν, προσφάτως, στη Δύση, και αξιωματούχοι του αμερικανικού υπουργείου Ενέργειας. Συγκεκριμένα, εκ μέρους του Ιρακινού Εθνικού Κογκρέσου, που αξίζει να υπενθυμιστεί ότι στερείται επαφής με το εσωτερικό του Ιράκ, έχουν προσκληθεί ηγετικά στελέχη, όπως ο Αχμέντ Τσαλαμπί και ο Σαρίφ Αλί Μπιν αλ Χουσεΐν, ξάδελφος του ανατραπέντος βασιλιά του Ιράκ το 1958, τον οποίο η Ουάσιγκτον προσπαθεί να προωθήσει ως έναν πιθανό νέο «ηγέτη»!

Τις πληροφορίες αυτές, επιβεβαίωσε, με δηλώσεις του στη βρετανική «Ιντιπέντεντ», ο αλ Χουσεΐν, διευκρινίζοντας, μάλιστα, ότι προτεραιότητα αυτής της επιτροπής θα είναι να διαχειριστεί με τέτοιο τρόπο τους ιρακινούς ενεργειακούς πόρους ώστε να διασφαλίσει, κατ' αρχάς, την επιβίωση μιας «προσωρινής» μετα-Σαντάμ ηγεσίας, πιθανώς και στρατιωτικής. Ο ίδιος συμπλήρωνε ότι στόχος της συγκεκριμένες επιτροπής είναι «να επανεξετάσει προσεκτικά και πιθανώς να άρει» τις συμφωνίες 4,42 δισ. δολαρίων που έχουν συνάψει οι, ρωσικών συμφερόντων, «Lukoil» και «Slavneft», όπως και τη συμφωνία της γαλλικής «TotalFinaElf», με το νυν ιρακινό καθεστώς. Συμπλήρωνε, μάλιστα, ότι ανάλογες απόπειρες προσέγγισης του Ιρακινού Εθνικού Κογκρέσου έγιναν, τους προηγούμενους μήνες, και από τις ρωσικές και γαλλικές εταιρίες, αν και, όπως σημείωνε, «σίγουρα, υπό τις υπάρχουσες συνθήκες προηγούνται οι αμερικανικές, όπως η "ExxonMobil" και η "Chevron Texaco"», που, προς στιγμήν, σιωπούν. Προφανώς, το δρόμο έχει αναλάβει να ανοίξει η κυβέρνηση Μπους.

Το ενδεχόμενο πλήρους αμερικανικής κυριαρχίας στα ιρακινά ενεργειακά κοιτάσματα (πετρέλαιο, αλλά και αέριο) ανησυχεί και εταιρίες «συμμαχικών», προς τις ΗΠΑ, συμφερόντων. Μόλις στις 30 Οκτώβρη, ο διευθυντής της βρετανικής πετρελαϊκής εταιρίας ΒΡ, Λορντ Μπράουνι, υπογράμμιζε ότι «θα πρέπει να διασφαλιστεί πως, σε περίπτωση ανατροπής του νυν ιρακινού καθεστώτος, θα υπάρξει το περιθώριο δίκαιου ανταγωνισμού για όλες τις πετρελαϊκές εταιρίες προκειμένου να επενδύσουν στα ιρακινά ενεργειακά κοιτάσματα και δε θα επιβληθεί απόλυτη κυριαρχία των αμερικανικών εταιριών», διαψεύδοντας ανοιχτά τις κατηγορηματικές δηλώσεις ακόμη και του εκπροσώπου του Λευκού Οίκου ότι η Ουάσιγκτον ενδιαφέρεται μόνο για τα όπλα μαζικής καταστροφής και επιβεβαιώνοντας όσους πιστεύουν ότι έχει δρομολογηθεί, ήδη, μια στρατιωτική επέμβαση.

Τις προφανείς αμερικανικές προθέσεις έχει, πολλάκις, επισημάνει η γειτονική Τεχεράνη, που δεν κρύβει την ανησυχία της ότι το Ιράκ θα είναι απλώς το πρώτο μέρος μιας ευρύτερης ανακατάταξης συνόρων στην περιοχή του Κόλπου. Στα μέσα της εβδομάδας, το ιρανικό υπουργείο Αμυνας προειδοποιούσε την Ουάσιγκτον να μη στρέψει τα βέλη εναντίον του Ιράν, γιατί «δεν είναι ούτε Αφγανιστάν ούτε Ιράκ» και επισήμαινε ξεκάθαρα αυτό που όλοι αντιλαμβάνονται, αλλά δε λένε: Οτι οι ΗΠΑ επιθυμούν να κυριαρχήσουν στην, μεγάλης σημασίας γεωστρατηγικά, περιοχή του Κόλπου.

Η άμεση απάντηση του Αμερικανού υπουργού Αμυνας, Ντόναλντ Ράμσφελντ, κάθε άλλο παρά καθησύχασε τις ιρανικές ανησυχίες. Ο Ράμσφελντ «προέβλεψε» ανατροπή του ιρανικού καθεστώτος, «λόγω της έντονης εσωτερικής λαϊκής δυσαρέσκειας» και εκτίμησε ότι αυτό θα γίνει χωρίς καμία αμερικανική στρατιωτική επέμβαση. Οι δηλώσεις Ράμσφελντ μοιάζουν να επιβεβαιώνουν όσους θεωρούν ότι το Ιράκ είναι απλώς ένα πρώτο βήμα της Ουάσιγκτον, της οποίας αντικειμενικός στόχος είναι το Ιράν, δεδομένης της θέσης του ως κύριου περάσματος ενεργειακών αγωγών και ως ανερχόμενης περιφερειακής δύναμης.

Το γεγονός αυτό φαίνεται ότι δεν αγνοούν ούτε οι συνομιλητές της Ουάσιγκτον στο Συμβούλιο Ασφαλείας. Εκτός από τις «διαφωνούσες» Ρωσία, Γαλλία και Κίνα, που είναι γνωστό ότι ενισχύουν με τάχιστους ρυθμούς τις οικονομικές τους σχέσεις με το Ιράν, «πιο κοντά» στην Τεχεράνη προσπαθεί να βρεθεί και η Βρετανία. Επισήμως, ο ΥΠΕΞ, Τζακ Στρο, μετέβη για δεύτερη φορά μέσα σε ένα χρόνο στην ιρανική πρωτεύουσα, όπου μάλιστα ζήτησε συγνώμη για το βρετανικό λάθος «να υποστηριχτεί το Ιράκ κατά τη διάρκεια του ιρανο-ιρακινού πολέμου», ενώ προσπάθησε να δώσει νέα ώθηση στη σύσφιξη των διμερών οικονομικών σχέσεων, διαβεβαιώνοντας ότι «η Βρετανία δεν είναι αγγελιοφόρος των ΗΠΑ». Παράλληλα, στην ιρανική πρωτεύουσα επανεγκαταστάθηκε Βρετανός πρέσβης, μετά από πολλά χρόνια, ενώ σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες, η Βρετανία πουλά υλικά που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την κατασκευή πυρηνικών στην Τεχεράνη.

Επιπλέον, το ιρανικό καθεστώς εξασφάλισε άλλη μια ενεργειακή συμφωνία, αυτή τη φορά με τη, νορβηγικών συμφερόντων, «Statoil», που ακολούθησε την ιταλική ΕΝΙ, στη συμφωνία που πέτυχε τον Ιούλιο. Και όλα αυτά παρά την αμερικανική νομοθεσία, που επιβάλλει σκληρά οικονομικά πρόστιμα στις ξένες εταιρίες που συνάπτουν συμφωνίες με το Ιράν, το οποίο έχει τοποθετηθεί στον «άξονα του κακού».

Αν το Ιράν νιώθει εξαιρετικά άβολα, παρά τη «ζεστασιά» των όψιμων ισχυρών του νέων «φίλων», η Τουρκία είναι σε εξαιρετικά δύσκολη θέση. Τα σενάρια ακόμη και πιθανού διαμελισμού της προς όφελος της δημιουργίας ενός κουρδικού κράτους δεν κατάφεραν να τα διαψεύσουν κατηγορηματικά οι ΗΠΑ, ιδιαίτερα μετά τις πληροφορίες ότι διαπραγματεύονται για τα ενεργειακά κοιτάσματα και με τις κουρδικές οργανώσεις του Βορείου Ιράκ.

Κατά συνέπεια, οι δηλώσεις ανώτερου αξιωματούχου που βρίσκονται πιο κοντά στην αλήθεια που διαμορφώνεται στην περιοχή είναι, μάλλον, αυτές του Γερμανού ΥΠΕΞ, του οποίου η χώρα έχει τις στενότερες σχέσεις με το Ιράν από όλες τις ευρωπαϊκές. «Η Γερμανία δεν πρόκειται, σε καμία περίπτωση, να πάρει μέρος σε στρατιωτικό πλήγμα κατά του Ιράκ. Είναι μια εξαιρετικά επικίνδυνη προοπτική που θα πυροδοτήσει συνολικές ανεξέλεγκτες ανακατατάξεις σε ολόκληρη την περιοχή του Κόλπου και τη Μέση Ανατολή» προειδοποιούσε ο Γιόσκα Φίσερ. Και, οι ενδείξεις, μέχρι στιγμής, τον δικαιώνουν.