Αναμφισβήτητα οι εικόνες χαράς και ανακούφισης για τη διάσωση των 33 εργατών, 32 Χιλιανών και ενός Βολιβιανού, από τα έγκατα του ορυχείου - κάτεργου στην έρημο Ατακάμα της Χιλής, έκαναν το 2010 το γύρο του κόσμου. Οι μεταλλωρύχοι ήταν εγκλωβισμένοι για πάνω από 2 μήνες στα 625 μέτρα, από τις 5 Αυγούστου που έγινε η έκρηξη στο ορυχείο, ως τις 13 Οκτώβρη που έγινε η επιχείρηση απεγκλωβισμού τους. Τις πρώτες 18 μέρες μετά το έγκλημα ήταν αγνοούμενοι και θα μπορούσαν να μπουν στον μακρύ κατάλογο των χιλιάδων εργατών θυμάτων του κεφαλαίου στα ορυχεία που μένουν στα αζήτητα, αν οι συγγενείς και συνάδελφοί τους με την κινητοποίησή τους δεν υποχρέωναν την κυβέρνηση του αντιδραστικού προέδρου Πινιέρα να αναλάβει την υπόθεση. Μέσα στην έρημο και πάνω από το «κάτεργο» των δικών τους, οι συγγενείς τους, γυναίκες, γονείς των εγκλωβισμένων μεταλλωρύχων, συνάδελφοί τους φτάνοντας εκεί από τις πιο απομακρυσμένες περιοχές της χώρας έστησαν τον αυτοσχέδιο «καταυλισμό της Ελπίδας».

Το συγκεκριμένο ορυχείο του Σαν Χοσέ είχε καταγγελθεί ως μία επισφαλής εγκατάσταση πολλά χρόνια πριν. Μεταξύ του 2000 και 2004 έγιναν δέκα καταγγελίες των εργαζομένων στην Εθνική Υπηρεσία Μεταλλουργίας και Γεωλογίας (Sernageomin), σε υγειονομικές υπηρεσίες, καθώς και στην περιφερειακή κυβέρνηση. Οι καταγγελίες έμειναν στο αρχείο. Τα τελευταία τέσσερα χρόνια έγιναν τέσσερα μοιραία ατυχήματα - εγκλήματα, με αποτέλεσμα τον αναγκαστικό ακρωτηριασμό άκρων κάποιων πληγέντων. Το ορυχείο έκλεισε το 2007. Ωστόσο, στις 30 του Μάη 2008 η Sernageomin εγκρίνει την επαναλειτουργία του. Τα μέτρα ασφαλείας ανύπαρκτα. Ακόμα και ένας απλός αγωγός διαφυγής με σκάλα. Αυτό ακριβώς το στοιχείο έλειψε και στο τελευταίο ατύχημα.

Στις 5 Ιούλη φέτος, ακριβώς ένα μήνα πριν την έκρηξη στο κάτεργο, το Συνδικάτο των Μεταλλωρύχων είχε αποστείλει την τελευταία επιστολή στον υπουργό Ορυχείων, απαιτώντας, να γίνει διάνοιξη αγωγού και εφιστούσε την προσοχή για κίνδυνο έκρηξης. Καμία ανταπόκριση από τον υπουργό, ούτε καν συνάντηση με τους συνδικαλιστές.

Οπως έγινε επίσης πρόσφατα γνωστό οι 33 εγκλωβισμένοι μεταλλωρύχοι είχαν ζητήσει να βγουν από το ορυχείο τρεις ώρες πριν τον εγκλωβισμό τους στις 5 Αυγούστου του 2010, καθώς άκουγαν ασυνήθιστους θορύβους, αλλά οι υπεύθυνοι της εταιρείας τους το αρνήθηκαν, προκειμένου να μη διακοπεί η χρυσοφόρα εξόρυξη, που τους απόφερε τεράστια κέρδη.

Η πραγματικότητα που βιώνουν οι εργαζόμενοι στα ορυχεία της Χιλής ουσιαστικά δεν έχει αλλάξει από την εποχή του δικτάτορα Αουγκόστο Πινοτσέτ και παρά την 20ετία των «σοσιαλιστών» στην εξουσία. Σύμφωνα με την Συνομοσπονδία Μεταλλωρύχων (CONFEMIN), οι 18.000 μεταλλωρύχοι απασχολούνται υπό άθλιες συνθήκες στα περίπου 150 μεγάλα ορυχεία της χώρας και στον άγνωστο αριθμό μικρών και μεσαίων (όπως και αυτό στο Σαν Χοσέ) που παράγουν κυρίως χαλκό αλλά και χρυσό, ασήμι, μόλυβδο, μαγγάνιο, ψευδάργυρο και βρίσκονται σε περιοχή 4.600 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Αυτή η πραγματική βαρβαρότητα περιγράφεται από τα στοιχεία που δίνουν οι συνδικαλιστικές οργανώσεις στην Χιλή:

• Κατά μέσο όρο γίνονται ετησίως 39 θανατηφόρα περιστατικά στα ιδιωτικά ορυχεία της Χιλής.
• Στο πρώτο εξάμηνο του 2010, 31 μεταλλωρύχοι σκοτώθηκαν σε όλα τα ορυχεία της χώρας, ενώ το 2009 48.
• Από 1990 - 2005 στα κάτεργα - ορυχεία της Χιλής έχουν δολοφονηθεί 742 εργάτες, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Εθνικής Υπηρεσίας της Γεωλογίας και Ορυχείων της Χιλής.
• Το 2008 στο ορυχείο Σαν Χοσέ, είχαν σκοτωθεί δύο μετά από κατάρρευση στοών.
• Το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης για τους μεταλλωρύχους είναι τα 65 όταν τα συνδικάτα διεκδικούν τα 55 χρόνια.
• Συνολικά το 2009 καταγράφηκαν περισσότερα από 191.000 εργατικά ατυχήματα, με αποτέλεσμα 443 θανάτους, και φυσικά όχι μόνο στα ορυχεία.

Ολα αυτά τα στοιχεία επιδιώχτηκε να θαφτούν από τα εκτυφλωτικά φώτα της επιχείρησης διάσωσης που επιδόθηκε η κυβέρνηση Πινιέρα, του δισεκατομμυριούχου που εκλέχτηκε πρόεδρος και εκτός των άλλων οι επιχειρηματικές του δραστηριότητες έχουν σχέση και με τα ορυχεία. Τα φώτα έπεσαν στην ομολογουμένως πολύπλοκη και τεχνολογικά ενδιαφέρουσα διαδικασία, αλλά και στις προσωπικές ιστορίες των εγκλωβισμένων εργατών, και μετά την διάσωση στις 13 Οκτώβρη, στις απολαβές που θα έχουν για να «πουλήσουν» την ιστορία τους, στα ταξίδια μετά από προσκλήσεις επιχειρήσεων, μεγαλοομάδων του ποδοσφαίρου, του Χόλιγουντ και καθενός που θέλει να αξιοποιήσει το πιασάρικο θέμα.

Η αντιδραστική κυβέρνηση που αξιοποίησε στο έπακρο την επιτυχή διάσωση, επιδόθηκε σε μια σειρά υποσχέσεων ότι η κατάσταση στα ορυχεία της Χιλής θα αλλάξει. Ωστόσο ούτε καν ένα μήνα μετά την επιχείρηση διάσωσης, στις 8 Νοέμβρη, όπως καταγγέλθηκε από το Κομμουνιστικό Κόμμα της Χιλής, σημειώθηκε ένα νέο έγκλημα με 2 νεκρούς μεταλλωρύχους σε ορυχείο - κάτεργο μόλις 59 χιλιόμετρα από το ορυχείο - κάτεργο που έγινε γνωστό με την περιπέτεια των 33. Επίσης απλήρωτοι εξακολουθούν να παραμένουν περίπου 300 συνάδελφοι των 33 αφού η εταιρεία στην οποία ανήκει το ορυχείο έχει δηλώσει πτώχευση.

Η περίπτωση της Χιλής, δεν είναι εξαίρεση. Δείχνει απλά την εγκληματική φύση του καπιταλιστικού συστήματος, που στο κυνήγι του κέρδους σακατεύει και δολοφονεί εργάτες γιατί τα αναγκαία μέτρα για την υγιεινή και ασφάλεια στους τόπους δουλειάς είναι κόστος για τους κεφαλαιοκράτες. Για να μπορέσουν οι εργάτες να δουλεύουν με ασφάλεια, να έχουν αξιοπρεπή ζωή ικανοποιώντας τις σύγχρονες ανάγκες τους και στη Χιλή και σε κάθε χώρα του κόσμου χρειάζεται να συνεχίσουν την πάλη και τις διεκδικήσεις μέσα από τα ταξικά συνδικάτα τους και κυρίως να παλέψουν για τη δική τους εξουσία, που θα καταργήσει όλα τα παράσιτα που τους εκμεταλλεύονται.

Και στην περίπτωση της εξορυκτικής βιομηχανίας πρέπει να περάσει στα χέρια του λαού. Ο ορυκτός πλούτος να γίνει λαϊκή περιουσία.