Νεωσοίκους ονόμαζαν οι αρχαίοι Ελληνες τα υπόστεγα, όπου στεγάζονταν τα ανελκώμενα πλοία. Μια σπάνια ευκαιρία να αναδειχτεί τμήμα τέτοιων Νεωσοίκων, του αρχαίου Πειραϊκού Ναυστάθμου στο σημερινό Πασαλιμάνι, κινδυνεύει να χαθεί εξαιτίας της έλλειψης των αναγκαίων πόρων για σωστικές ανασκαφές. Οι Νεώσοικοι, είναι μοναδικό μνημείο. Μέχρι σήμερα, το μόνο τμήμα που έχει ανακαλύψει και διασώσει η αρχαιολογική σκαπάνη βρίσκεται στα υπόγεια πολυκατοικίας, απρόσιτο δηλαδή για το πλατύ κοινό. Κυριολεκτικά θαμμένο. Ενα άλλο τμήμα έχει χαθεί κάτω από τον κήπο παρακείμενου σπιτιού και η μοναδική μαρτυρία, που βεβαιώνει την ύπαρξή του, είναι φωτογραφία των αρχών του αιώνα που δείχνει ορισμένες κολόνες στο γιαπί του σπιτιού. Κολόνες που σήμερα ουδείς γνωρίζει πού βρίσκονται και το πιθανότερο είναι να καταστράφηκαν κατά την οικοδόμηση του σπιτιού, εκτός από ένα μικρό κομμάτι κολόνας που βρίσκεται στο πεζοδρόμιο, χωρίς όμως καμία πινακίδα που να δηλώνει περί τίνος πρόκειται.

Η ολοκληρωτική οικοδόμηση του Πασαλιμανιού είναι βέβαιο ότι δεν επιτρέπει την ύπαρξη αισιοδοξίας για ανάδειξη του συνόλου των Νεωσοίκων. Η τελευταία ευκαιρία να αποκαλυφθεί έστω και ένα μικρό τμήμα που να είναι ορατό στο πλατύ κοινό βρίσκεται στο οικόπεδο επί της ακτής Μουτσοπούλου, όπου πρόκειται να χτιστεί το 11ο Γυμνάσιο. Η Β Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων έχει επισημάνει στον Οργανισμό Σχολικών Κτιρίων την πιθανότητα ύπαρξης τμήματος του αρχαίου ναυστάθμου στην πλευρά του οικοπέδου που είναι στο δρόμο και εφάπτεται με την πολυκατοικία, στο υπόγειο της οποίας βρίσκεται το διασωθέν τμήμα των Νεωσοίκων. Να σημειωθεί ότι το κονδύλι που έχει στη διάθεσή της η Β Εφορεία, για να πραγματοποιήσει σωστικές ανασκαφές σε όλη την Αττική (εκτός της περιοχής Αθηνών και Ελευσίνας), είναι μόλις 25 εκατομμύρια δραχμές. Ο ΟΣΚ διέθεσε για τις ανασκαφές στο συγκεκριμένο οικόπεδο το πόσο των 3 εκατομ. δραχμών, που φυσικά δεν επαρκεί και - όπως δήλωσε στον "Ρ" η κ. Γωλεγού από τον Οργανισμό - τώρα προσανατολίζεται να περιληφθούν οι ανασκαφές στο συνολικό κονδύλι της εργολαβίας για το σχολείο. Μέχρι στιγμής, πάντως, ούτε το σχολείο κατασκευάζεται, ούτε οι ανασκαφές πραγματοποιούνται.

Ο προϊστάμενος της Β Εφορείας Αρχαιοτήτων Γ. Σταϊνχάουερ χαρακτηρίζει του Νεωσοίκους "μοναδικό και πασίγνωστο διεθνώς μνημείο της αθηναϊκής ναυτικής αυτοκρατορίας",προσθέτοντας: "Ενα μικρό τμήμα των Νεωσοίκων που είχαν βρεθεί στους περιβάλλοντες δρόμους Ακτή Μουτσοπούλου, Σηραγγείου και Κάνιγγος σώζεται τώρα σε ημιυπόγειο χώρο πολυκατοικίας της οδού Σηραγγείου. Πρόθεση της Εφορείας είναι η κατάλληλη προβολή του, με την αντικατάσταση των παραθύρων του υπογείου από βιτρίνες από άθραυστο γυαλί και τον απαιτούμενο φωτισμό".

Αποψη της Κίνησης "Πειραιάς - Αναγέννηση" είναι ότι πρέπει να έρθουν όλα τα στοιχεία στη δημοσιότητα και να υπάρξει εισήγηση της αρχαιολογικής υπηρεσίας σε ευρεία σύσκεψη όλων των αρμοδίων και εμπλεκομένων φορέων του Πειραιά, με στόχο την καλύτερη δυνατή ανάδειξη των Νεωσοίκων. Στη συνέχεια να αποφασίσει το Δημοτικό Συμβούλιο για χαρακτηρισμούς των χώρων σε συνεργασία με την Αρχαιολογική Υπηρεσία, καθώς και για την άμεση εξεύρεση των απαραίτητων κονδυλίων.

• Με την ευκαιρία η Κίνηση ξαναθέτει το ερώτημα τι γίνεται με τα αρχαία που βρέθηκαν στο οικοδομικό τετράγωνο μεταξύ των οδών Καραολή - Δημητρίου,Αλκιβιάδου,Ελ. Βενιζέλου και Καραϊσκου,υπενθυμίζοντας ότι σχετικήπρότασης ενεργοποίησης των σχετικών διαδικασιών είχε κάνει προ διμήνου στο Δημοτικό Συμβούλιο, χωρίς ο δήμος ακόμα να κάνει τίποτα.

Και τώρα εις το θέμα μας.

Ως εθνικόφρων Ελλην και ως φανατικός υποστηρικτής του σοσιαλιστικού εκσυγχρονισμού, διάγω, εσχάτως, τας ευτυχεστέρας στιγμάς του βίου μου.

Εν πρώτοις, ως βασιλόφρων - και παρά το πολύ της θλίψεως - εδικαιώθην, καθότι ο αδόκητος θάνατος της πριγκιπίσσης της Ουαλίας ανέδειξε το μεγαλείον του βασιλικού θεσμού, όστις συγκινεί και διεγείρει, εισέτι, τα πλήθη. Πολλώ δε μάλλον ότι εις την κηδείαν τη λαίδης προσεκλήθη και η βασιλική οικογένεια της Ελλάδος, ην ωρκίστην, διά βίου, να υπηρετώ.

Επιπροσθέτως, ως λάτρης του Αρχαίου Ελληνικού Μεγαλείου, ησθάνθην αμέριστον εθνικήν υπερηφάνειαν διά την εκ των "Αθανάτων" - τη βοηθεία του Βασιλέως Κωνσταντίνου - ανάθεσιν της τελέσεως των Ολυμπιακών Αγώνων εις την Ελλάδαν. Ευχαριστώ δε, εκ βάθους καρδίας, την οικογένειαν Αγγελοπούλου - την ωραιοτάτην Ιωάννα και τον σύζυγόν της Θεόδωρον, αλλά και τον πατέρα, μέγιστον οφειλέτην του, εν Κωνσταντινουπόλει, Πατριαρχείου, Παναγιώτην - διά τη μεγίστην προσφοράν της εις το έθνος.

Συν τούτοις, ρίγη εθνικής συγκινήσεως επροκάλεσεν η διάκρισις της Ελληνίδος Ισαβέλλας Δάρα, ήτις ανεδείχθη "Μις Ευρώπη", αναδεικνύουσα την ελληνικήν ομορφιάν.

Ωσαύτως, μετά του πρωθυπουργού, συντάσσεται και συναγωνίζεται, ως ώφειλεν, η οικονομική αριστοκρατία του τόπου, όπως αποδεικνύει η στάσις του Ελληνικού Συνδέσμου Βιομηχανιών και των ιδιοκτητών των μεγάλων Μέσων Μαζικής Ενημερώσεως.

Προκαλεί δε τον ενθουσιασμόν η ενασχόλησις όλων αυτών με τα μεγάλα οράματα, τας νέας "Μεγάλας Ιδέας" του έθνους, όπως η σύγκλισις με την Ευρωπαϊκήν Ενωσιν, η υλοποίησις των Ολυμπιακών Αγώνων, η διάκρισις της ομορφιάς των νέων Ελληνίδων εις τα πέρατα της οικουμένης.

Βεβαίως, αύται αι εξαιρέσεις αντιδράσεως εις την εθνικήν ομοψυχίαν - αλλά και θλιβερά περιστατικά, όπως ο θάνατος τεσσάρων ανθρώπων εις την πυράν εις Γαστούνην, προσφάτως - δεν είναι εις θέσιν να αλλοιώσουν το γενικότερον κλίμα εθνικής ανατάσεως, το οποίον επικρατεί εις άπασαν την ελληνικήν επικράτειαν. Αλλωστε οι φύλακες της εθνικοφροσύνης και του σοσιαλιστικού εκσυγχρονισμού επαγρυπνούν...

Παύλος ΡΙΖΑΡΓΙΩΤΗΣ