Κάτω και από το βάρος των μεγαλειωδών κινητοποιήσεων των εργαζομένων και συνδικάτων στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες (π.χ. «e-food», «Wolt» κ.λπ.), το Συμβούλιο της ΕΕ κατέληξε σε συμφωνία σχετικά με την Οδηγία για της ψηφιακές πλατφόρμες.

Παρά την προσπάθεια που γίνεται από πολιτικές και συνδικαλιστικές δυνάμεις στη χώρα μας και αλλού να αξιοποιηθεί η Οδηγία για να εξωραϊστεί η αντιλαϊκή στρατηγική της ΕΕ, αξίζει να αναφερθεί ότι το περιεχόμενο της Οδηγίας που τελικά συμφωνήθηκε, αποτελεί τη χειρότερη εκδοχή όσων προηγούμενα είχαν τεθεί για να καταλήξει το παζάρι ανάμεσα στις κυβερνήσεις.

Για την τελική διαμόρφωση της Οδηγίας αναπτύχθηκαν σφοδροί ανταγωνισμοί ανάμεσα σε ομίλους και μεταξύ των αστικών κυβερνήσεων των κρατών - μελών. Η Γαλλία καταψήφισε έως το τέλος την Οδηγία, ενώ η Γερμανία απείχε. Η στάση και των δυο σχετίζεται άμεσα με το γεγονός ότι στα δυο αυτά κράτη εδρεύουν από τους μεγαλύτερους ομίλους πλατφορμών στην ΕΕ (βλ. «Uber», «deliveroo», «e-food» κ.ά.).

Η κυβέρνηση της ΝΔ μόλις την τελευταία στιγμή απέσυρε την αποχή της και στήριξε την Οδηγία. Η στάση της αυτή όμως είναι «εκ του ασφαλούς», μιας και το περιεχόμενο της Οδηγίας τής δίνει το δικαίωμα να διατηρήσει ταυτόχρονα σε ισχύ το άρθρο 69 του αντεργατικού εκτρώματος Χατζηδάκη περί αυτοαπασχόλησης, διασφαλίζοντας τα συμφέροντα των μεγάλων ομίλων.

Στη συγκεκριμένη Οδηγία προβλέπεται ότι οι εργαζόμενοι στις πλατφόρμες θα θεωρούνται μισθωτοί και όχι αυτοαπασχολούμενοι (freelancers). Mε βάση αυτό θα απαιτείται από την εταιρεία - πλατφόρμα να αποδείξει ότι δεν υπάρχει σχέση εξαρτημένης εργασίας, ώστε να συνεχίζει να εκμεταλλεύεται τη σχέση - λάστιχο του «συνεργάτη».

Θυμίζουμε ότι μέχρι τώρα, με βάση τον νόμο Χατζηδάκη οι εργαζόμενοι στις πλατφόρμες θεωρούνταν κατά κανόνα αυτοαπασχολούμενοι (freelancers) και καλούνταν οι ίδιοι να αποδεικνύουν ότι είναι μισθωτοί, ώστε να κατοχυρώσουν την όποια στοιχειώδη μέριμνα από την εργατική νομοθεσία. Με βάση αυτό το καθεστώς δεν έχουν επίδομα ασθένειας όταν αρρωστήσουν, δεν καλύπτονται ασφαλιστικά όπως οι μισθωτοί στην περίπτωση ατυχήματος, δεν έχουν ωράριο και αργίες, αντιμετωπίζονται φορολογικά ως «επιχειρηματίες», μένουν χωρίς επίδομα ανεργίας όταν απολυθούν.

Ομως, ακόμα και μετά την οριστικοποίηση και την έγκριση της παραπάνω Οδηγίας, αυτή δεν θα καλύπτει τους σημερινούς εργαζόμενους, παρά μόνο 2 χρόνια μετά την τελική δημοσίευσή της, και μάλιστα μόνο για το μέλλον και όχι αναδρομικά.

«Οι νέοι κανόνες της ΕΕ θα δώσουν στους εργαζόμενους στις πλατφόρμες περισσότερα δικαιώματα και προστασία χωρίς να παρεμποδίζουν την ικανότητα ανάπτυξης των πλατφορμών», δήλωσε χαρακτηριστικά ο αρμόδιος επίτροπος Απασχόλησης, Νίκολας Σμιτ, διαβεβαιώνοντας ουσιαστικά τους επιχειρηματικούς ομίλους ότι βασικό κριτήριο είναι το πώς δεν θα «παρεμποδιστούν» τα κέρδη τους, επομένως δεν θα θιγούν οι αντεργατικές πρακτικές της εργοδοσίας.

Η Οδηγία αποδέχεται τη χρήση αλγορίθμων για την παρακολούθηση των εργαζομένων, την αξιολόγηση της «παραγωγικότητας» και της «απόδοσής» τους, τα εργαλεία δηλαδή για την εντατικοποίηση της εργασίας και την ανάλογη διαμόρφωση των μισθών, προβλέποντας μόνο την «υποχρέωση» της πλατφόρμας να παρέχει τη ...δέουσα ενημέρωση στο προσωπικό της.

Κατά τα άλλα, θέτει μόνο κάποιους περιορισμούς για τη συλλογή ορισμένων κατηγοριών προσωπικών δεδομένων των εργαζομένων από αλγόριθμους, όπως ψυχολογικών και συναισθηματικών στοιχείων, ενώ εμποδίζει και την αυτόματη απόλυση μέσω αλγορίθμου, χωρίς «ανθρώπινη απόφαση».

Με δεδομένα τα παραπάνω, είναι προκλητικά τα πανηγύρια για την Οδηγία των εργατοπατέρων της ΓΣΕΕ και των συνοδοιπόρων τους της αμαρτωλής ETUC (Συνομοσπονδία Ευρωπαϊκών Συνδικάτων).

Αυτοί που έλαμψαν διά της απουσίας τους κι εκκωφαντικά περιφρόνησαν και υπονόμευσαν την πάλη των εργαζομένων στις ψηφιακές πλατφόρμες, τώρα έρχονται να οικειοποιηθούν τα αποτελέσματα της πάλης και της πίεσης που αυτή άσκησε. Ταυτόχρονα, επιχειρούν μαζί με την κυβέρνηση και τα αστικά κόμματα, όπως ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ, να καθησυχάσουν τους εργαζόμενους ότι η ΕΕ, οι κυβερνήσεις και οι όμιλοι - πλατφόρμες θα σεβαστούν και θα προστατεύσουν τα δικαιώματά τους.

Οι εργαζόμενοι στις ψηφιακές πλατφόρμες δεν εναποθέτουν τα δικαιώματά τους ούτε στην Οδηγία της ΕΕ ούτε στο εθνικό νομοθετικό πλαίσιο. Μονόδρομος είναι η συνέχεια και η ενίσχυση του αγώνα τους, με στήριγμά τους τα ταξικά συνδικάτα και το ΚΚΕ στο πλευρό τους, απαιτώντας να αναγνωριστεί η σχέση εξαρτημένης εργασίας για όλους, χωρίς όρους και προϋποθέσεις, να καταργηθεί η χρήση αλγορίθμων, να διασφαλιστεί η συνδικαλιστική τους οργάνωση και το δικαίωμα στην απεργία, να υπογραφούν Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας, να καταργηθεί το απαράδεκτο άρθρο 69 του ν. 4808/2022.